BREAKING
May 2, 2025

နိုင်ငံတကာသတင်း

နိုင်ငံသားအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု စောင့်ကြည့်ရမည့် နိုင်ငံစာရင်းတွင် အမေရိကန်ကို ထည့်သွင်း

Dawei Watch

March 11, 2025

သမ္မတထရမ့် တက်လာပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံသားများ၏ လွတ်လပ်ခွင့်ကို ခြိမ်းခြောက်မှုများရှိလာ၍ Civicus Monitor အဖွဲ့၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် နိုင်ငံသားလွတ်လပ်ခွင့် အစောင့်ကြည့်ခံနိုင်ငံများ စာရင်းထဲတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကိုလည်း ထည့်သွင်းလိုက်ပြီ ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံသားလွတ်လပ်ခွင့်များ လျှင်လျှင်မြန်မြန် ကျဆင်းလာနေသည့် နိုင်ငံဟု ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့များက ယူဆသည့် နိုင်ငံများစာရင်းတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပါဝင်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီ စံတန်ဖိုးများနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအပေါ် ထရမ့်အစိုးရ၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံကို ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု Civicus Monitor အဖွဲ့က ဆိုသည်။ တနင်္လာနေ့က ထုတ်ပြန်လိုက်သည့် အဆိုပါ စာရင်းတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့်အတူ ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ ၊ အီတလီ ၊ ပါကစ္စတန်နှင့် ဆားဘီးယားတို့လည်း ပါဝင်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှု […]

ဒူတာတေးကို ICC ဖမ်းဝရမ်းဖြင့်ဖမ်းဆီး

Dawei Watch

March 11, 2025

သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂိုဒူတာတေးအား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) ၏ ဖမ်းဝရမ်းအရ ဖမ်းဆီးလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးက ယနေ့ အင်္ဂါနေ့တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ဟောင်ကောင်မှ ပြန်လာသည့် ဒူတာတေးအား မနီလာလေဆိပ်တွင် ဖမ်းဆီးပြီး အာဏာပိုင်များက ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း သိရသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) က ဒူတာတေးကို ဖမ်းဆီးပေးရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရဲတပ်ဖွဲ့ (Interpol) မှတစ်ဆင့် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်လိုက်ပြီးနောက် ယင်းသို့ ဖမ်းဆီးလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ “သူ ရောက်လာတဲ့အချိန်မှာ အစိုးရရှေ့နေချုပ်က သူ့လက်ထဲကို လူသားထုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုကို ကျူးလွန်မှုနဲ့ ICC က ထုတ်လိုက်တဲ့ ဖမ်းဝရမ်း ထည့်ပေးလိုက်တယ်”ဟု ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက ဆိုသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်ရေး အကြမ်းဖက်ဆောင်ရွက်ခဲ့မှုများကြောင့် သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေးအား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး(ICC) မှ […]

USAID အစီအစဉ် ၈၃ ရာခိုင်နှုန်း ဖျက်သိမ်း

Dawei Watch

March 11, 2025

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေးအေဂျင်စီ(USAID)၏ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်များကို ထရမ့်အစိုးရက သီတင်းပတ် ၆ ပတ်တွင်း ရှင်းလင်းဖျက်သိမ်းနေမှုမှာ ပြီးစီးသွားခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး ယင်းအစီအစဉ်အားလုံး၏ ၈၃ ရာခိုင်နှုန်း ဖျက်သိမ်းခံလိုက်ရကြောင်း သိရသည်။ ကျန်ရှိနေသေးသည့် USAID အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ် ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုက တနင်္လာနေ့တွင် X လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာပေါ်မှာ ရေးသားခဲ့သည်။ အဆိုပါ အစီအစဉ်များ ရှင်းလင်းဖျက်သိမ်းမှုကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနရှိ သမ္မတထရမ့် ခန့်အပ်ထားသည့် အရာရှိများနှင့် အီလွန်မတ် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရစွမ်းဆောင်ရည်ဌာန (DOGE) က ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဖျက်သိမ်းခံလိုက်ရသော အစီအစဉ်များသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ အဓိကအကျိုးစီးပွားများကို အထောက်အကူမပြုဘဲ ဒေါ်လာဘီလီယံပေါင်းများစွာ သုံးစွဲနေရခြင်းဖြစ်ပြီး အချို့မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကိုပင် ထိခိုက်စေသေးသည်ဟု မာကိုရူဘီယိုက ဆိုသည်။ […]

ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ယူကရိန်းဘက်က နယ်မြေစွန့်ရမည်ဟု အမေရိကန်ပြော

Dawei Watch

March 11, 2025

စစ်ပွဲအဆုံးသတ်ရေး သဘောတူညီချက်ရရန်အတွက် ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းက ရုရှားသိမ်းပိုက်ထားသည့် နယ်မြေအချို့ကို ယူကရိန်းဘက်က စွန့်လွှတ်ရဖွယ်ရှိသည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုက တနင်္လာနေ့က ပြောဆိုလိုက်သည်။ ယူကရိန်းစစ် အဆုံးသတ်ရေး ယူကရိန်းဘက်မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံသို့ လေယာဉ်ဖြင့် ပျံသန်းထွက်ခွာစဉ် မာကိုရူဘီယိုက ယင်းသို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် ယူကရိန်းသမ္မတဇလန်းစကီးတို့ အိမ်ဖြူတော်တွင် အချင်းများခဲ့ကြပြီးနောက် ဆယ်ရက်အကြာတွင် မာကိုရူဘီယို၏ ဆော်ဒီအာရေဗျခရီးစဉ် ပေါ်ထွက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ အိမ်ဖြူတော်တွင် သမ္မတနှစ်ဦး အချင်းများခဲ့ကြပြီးနောက်တွင် အမေရိကန်က ယူကရိန်းသို့ စစ်ရေးအထောက်အပံ့ပေးနေမှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သည်။ “စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် အနည်းဆုံးအနေနဲ့ စစ်ပွဲကို ရပ်ဆိုင်းထားဖို့အတွက်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ ရရှိဖို့ လိုအပ်တဲ့ အရေးကြီးဆုံးအရာက ယူကရိန်းအနေနဲ့ ရုရှားလို ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ချမှတ်ဖို့ […]

ဆီးရီးယားတွင် သုံးရက်ကြာ တိုက်ပွဲကြောင့် ၁၃၀၀ ကျော် သေဆုံး

Dawei Watch

March 10, 2025

ဆီးရီးယားအစိုးရသစ်၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များနှင့် အာဆတ်ကို သစ္စာခံသည့် အလာဝိုက်လူနည်းစု လက်နက်ကိုင်များအကြား သုံးရက်ကြာ ပြင်းထန်တိုက်ပွဲများကြောင့် ၁၃၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး အများစုမှာ အရပ်သားများဖြစ်ကြောင်း ဆီးရီးယားလူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့တစ်ခု၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့်အပတ် ကြာသပတေးနေ့က ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၊ မြေထဲပင်လယ် ကမ်းရိုးတန်းဒေသများတွင် စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ယင်းတိုက်ပွဲများသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် အာဆတ်အစိုးရ ပြုတ်ကျသွားပြီးနောက် ပေါ်ပေါက်လာသည့် အဆိုးရွားဆုံး သွေးထွက်သံယို အကြမ်းဖက်မှု ဖြစ်သည်ဟု သတ်မှတ်ခံထားရသည်။ ယင်းမှာ ဆီးရီးယားအစိုးရသစ် အာဏာရလာပြီးကတည်းက အကြီးမားဆုံး စမ်းသပ်မှုလည်း ဖြစ်သည်။ သုံးရက်ကြာ တိုက်ပွဲအတွင်း အရပ်သား ၈၃၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ဆီးရီးယားအစိုးရသစ်ဘက်မှ ၂၃၁ ဦးနှင့် အာဆတ်အစိုးရဟောင်းကို သစ္စာခံသည့် လူနည်းစုအလာဝိုက် စစ်သွေးကြွ လက်နက်ကိုင်များဘက်မှ ၂၅၀ […]

ဘုရင်စနစ်ဆီ ပြန်သွားရေး နီပေါတွင် လူထောင်ချီ ဆန္ဒပြ

Dawei Watch

March 10, 2025

နီပေါနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ခတ္တမန္ဒူတွင် ဘုရင်စနစ်ကို ပြန်သွားရေး ၊ ဟိန္ဒူဘာသာကို နိုင်ငံတော်ဘာသာအဖြစ် သတ်မှတ်ပေးရေး လူထောင်ပေါင်းများစွာက တနင်္ဂနွေနေ့တွင် တောင်းဆိုဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ နီပေါဘုရင်ဟောင်း ဂယန်နင်ဒရာရှားသည် နိုင်ငံ့အနောက်ပိုင်းခရီးစဉ်တစ်ခုမှ ပြန်ရောက်လာချိန်တွင် ခတ္တမန္ဒူမြို့ ထရီဘူဗန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၌ ဆန္ဒပြသူဦးရေ ခန့်မှန်းခြေ ၁၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်က လေဆိပ်ဝင်ပေါက်ကို ပိတ်ဆို့ဆန္ဒပြခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ “တော်ဝင်နန်းတော်ကို ဘုရင်မင်းမြတ်အတွက် ဖယ်ပေးကြ” “ဘုရင်မင်းမြတ် ပြန်လာပါ ၊ တိုင်းပြည်ကို ကယ်တင်ပါ” “လေးမြတ်ရတဲ့ ဘုရင်မင်းမြတ် သက်တော်ရှည်ပါစေ” “ဘုရင်စနစ်ကို ငါတို့ လိုချင်တယ်” ဟူသော ကြွေးကြော်သံများကို ဆန္ဒပြသူများက အော်ဟစ်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ ရာနှင့်ချီသည့် အဓိကရုဏ်းနှိမ်နှင်းရေးရဲများက ဆန္ဒပြသူများကို လေဆိပ်ထဲသို့ မဝင်ရောက်နိုင်အောင် ဟန့်တားခဲ့ကြသော်လည်း အကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်ပွားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ အာဏာရှင်ဆန်သည့် နီပေါဘုရင် ဂယန်နင်ဒရာရှားအား အာဏာမှ […]

သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေးကို ICC က ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ပါက ကူညီမည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရဆို

Dawei Watch

March 10, 2025

မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်ရေး အကြမ်းဖက်ဆောင်ရွက်ခဲ့မှုများကြောင့် သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေးအား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး(ICC) မှ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်လျှင် ကူညီပေးရန် အသင့်ရှိကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက အသိပေးထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ သည်ဟိဂ်မြို့အခြေစိုက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) က ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေးအား မကြာမီ ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်လာနိုင်ဖွယ် ရှိကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာချိန် ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက ယင်းသို့ ပြောဆိုလာခြင်း ဖြစ်သည်။ “သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂိုဒူတာတေးကို လူသားထုကို ဆန့်ကျင်ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုနဲ့ ICC က ဖမ်းဝရမ်းထုတ်လိုက်တယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ကြားထားပါတယ်။ ဖြစ်လာမယ့်ကိစ္စတိုင်းအတွက် ကျွန်တော်တို့ဘက်က အဆင်သင့်ပါပဲ” ဟု ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးဆက်ဆံရေးဌာန အတွင်းဝန် Jay Ruiz က တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ထုတ်ပြန်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဒူတာတေးအား ICC က ဖမ်းဝရမ်းထုတ်မည့် […]

ဥရောပလက်နက်ကုမ္ပဏီများ ထုတ်လုပ်အားမြှင့်တင်ရန် နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ် တိုက်တွန်း

Dawei Watch

March 9, 2025

ဥရောပနိုင်ငံများ၏ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်များ တိုးမြှင့်ခြင်းသည် ဥရောပတိုက်ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် ပထမဆုံး ခြေလှမ်းဖြစ်ပြီး ဥရောပလက်နက်ကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် လက်နက်များများ ထုတ်လုပ်ပေးပြီး တာဝန်ကျေကြဖို့ လိုကြောင်း နေတိုးအဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်သူ Mark Rutte က တိုက်တွန်းပြောဆိုလိုက်သည်။ ဥရောပတွင် လက်နက်ပစ္စည်း မဆိုစလောက်သာ ထုတ်လုပ်နေခဲ့သည်မှာ အချိန်များစွာကြာခဲ့ပြီဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ ဂျာမဏီကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီများကို ၎င်းက ချီးမွမ်းခဲ့သော်လည်း ဥရောပအတွက် လိုအပ်သလောက် မထုတ်လုပ်နိုင်သေးကြောင်း မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။ “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရေးကိုလည်း လျင်လျင်မြန်မြန် တိုးမြှင့်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ လက်နက်ခဲယမ်း ၊ တင့်ကား ၊ ဂျက်လေယာဉ် ၊ ဂြိုဟ်တုနဲ့ ဒရုန်းတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။ အဖွဲ့ဝင် ၃၂ နိုင်ငံ ပါဝင်သည့် နေတိုးအဖွဲ့၏ အခန်းကဏ္ဍကို […]