BREAKING
May 1, 2025

ဆောင်းပါး

ပါချန် သူရဲကောင်းများ မျှော်နေသည်

Dawei Watch

August 20, 2024

စောင့်ရှောက်သူ တရုန်းရုန်းဖြင့် ပါချန်။ ယခုတော့ တစ်ထီတည်း။ ပါချန်မြစ်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့သူအဖြစ် နာမည်ကြီးခဲ့သည့် ပါချန်သူရဲကောင်း ကိုရွှေဖန်သည် ပါချန်နှင့် ဝေးရာသို့ ရောက်နေသည်။ ထို့အတူ ပါချန်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့သူတို့သည် ပါချန်ကို ယခင်လို မစောင့်ရှောက်နိုင်ကြတော့ပေ။ ကိုရွှေဖန်တို့အဖွဲ့ မစောင့်ရှောက်နိုင်တော့သည့် အရှည် ၈၂ မိုင်ခန့်ရှိသည့် ပါချန်မြစ်သည် ထိုင်းနှင့် မြန်မာနယ်ခြားမြစ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ပါချန်မြစ်၏ အနောက်ဘက်ခြမ်းတွင် မြန်မာပြည် ကော့သောင်းခရိုင်၊ မြစ်၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ ရနောင်းခရိုင် နှင့် ချွန်ဖွန်ခရိုင် တို့ တည်ရှိသည်။ ထိုင်းဘက်ခြမ်းတွင်မူ မြစ်ကမ်းတလျှောက် လိုအပ်သည့် နေရာတိုင်းတွင် မြေထိန်းနံရံများ၊ ဒီရေတောထိန်းသိမ်းခြင်းများကို တောက်လျှောက်လုပ်ကိုင်နေပြီး ရနောင်း ကီလို ၃၀ ဒီရေတောဆိုပါက သဘာဝအခြေပြု ခရီးသွားလုပ်ငန်းပါ ဖွင့်လှစ်ထားသည်။ သို့သော် […]

အာရှက တိတ်ဆိတ်တဲ့ အာဏာရှင်နိုင်ငံ

Dawei Watch

August 14, 2024

‘ငရဲပြည်ရဲ့ တံခါးဝ’ လို့ နာမည်ကျော်တဲ့ ဧရာမချိုင့်ကြီးတည်ရှိရာ ဒီနိုင်ငံမှာ တိုင်းသူပြည်သားတွေရဲ့ လူမှုဘဝ မကျေနပ်ချက်တွေဟာ မီးခိုးမထွက်ဘဲ လောင်ကျွမ်းနေတယ်။ မြင်းစီးစစ်သည်တော်တွေရဲ့ ရုပ်တုကြီးတွေ၊ စကျင်ကျောက်ဖြူတွေနဲ့ ခမ်းခမ်းနားနား ဆောက်လုပ်ထားပြီး လူမနေတဲ့ အဆောက်အအုံတွေ၊ တိုင်းပြည်အကြီးအကဲတွေရဲ့ ပုံတူရွှေစင်ရုပ်တုကြီးတွေဟာ နိုင်ငံမြို့တော်ရဲ့ နေရာအနှံ့မှာ ဝင့်ကြွားနေတယ်။ အဲဒါဆိုရင်တော့ တာ့ခ်မင်နစ္စတန်နိုင်ငံက ကြိုဆိုပါတယ်။ မြို့တော်ရဲ့ လမ်းမတွေဟာ စကျင်ကျောက်တွေနဲ့ လှပခမ်းနားစွာ အနားသတ်ထားပြီး ကမ္ဘာပေါ်က ‘စကျင်ကျောက်မြို့တော်’လို့ သတ်မှတ်ခြင်း ခံရတယ်။ ဒါဟာ နိုင်ငံရဲ့ ပုံရိပ်ကို မော်ကြွားဖို့ ဗန်းပြတည်ဆောက်ထားတဲ့ အပေါ်ယံခမ်းနားမှုတွေသက်သက်ပါပဲ။ အခြားမျက်နှာစာမှာတော့ လူဦးရေ ၆ သန်းနီးနီးရှိတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အဆိုးရွားဆုံးလို့ ဆိုနိုင်မယ့် အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ ပြားပြားဝပ် အတွင်းကြေဖိနှိပ်ခံနေရပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အဖိနှိပ်ဆုံး အာဏာရှင်တွေလို့ ပြောလိုက်ရင် […]

စစ်အာဏာရှင်ကို ကျပ်လာသည့် ကျပ်

Dawei Watch

August 14, 2024

ကျပ်ငွေတန်ဖိုး အလွန်အမင်းကျဆင်းလာမှုနှင့်အတူ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် စစ်အာဏာရှင်တို့ အကျပ်ရိုက်လာသည်။ တစ်ဘတ် ကျပ် ၂၀၀ ဝန်းကျင်၊ အမေရိကန် တစ်ဒေါ်လာ ကျပ် ၇၀၀၀ ကျော်ဆိုသည့် စံချိန်တင် ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုက ပြည်သူများ အကြားတွင် စိုးရိမ်မှုနှင့် မကျေနပ်ချက်များ အထွဋ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိလာစေသည်။ အာဏာမသိမ်းမီက ကျပ်တစ်သိန်းလျှင် ဘတ် ၂၃၀၀ ရရှိခဲ့သော်လည်း အာဏာသိမ်းပြီး ရက်ပေါင်း ၁၂၉၀ ရောက်လာချိန် တွင် ကျပ်တစ်သိန်းလျှင် ဘတ် ၅၀၀ ကျော်ကျော်သာရတော့သည့် အခြေအနေ။ အရပ်သား အစိုးရလက်ထက်တွင် အတက်အကျ မရှိသလောက်နည်းပြီး တည်ငြိမ်ခဲ့သည့် ကျပ်ငွေတန်ဖိုးမှာ အတက်ကြမ်းကြမ်းဖြင့် တန်ဖိုးမဲ့လာနေသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ထွက်ကုန်များသာ ပြည်တွင်းမှထွက်ရှိပြီး အခြေခံစားသောက်ကုန်၊ အဝတ်အထည်၊ အသုံးအဆောင်၊ လောင်စာဆီ၊ […]

ထိုင်းဘုရင့်နိုင်ငံမှ လိမ္မော်ရောင်ခရီး

Dawei Watch

August 12, 2024

လိမ္မော်ရောင်အလံနောက်က ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေရဲ့ ရင်ထဲက ဝေဒနာ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ပစေ မြိုသိပ်ထားတယ်ဆိုပေမဲ့ နှမလက်လျှော့ နေလေတော့ မဖြစ်သေးပါဘူး။ တကယ်တော့ အပြောင်းအလဲခရီး သန္ဓေက လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ နီးနီးလောက်က စခဲ့တာပါ။ ဒါပေမဲ့ အခုထိ ပန်းမဝင်နိုင်သေးဘူးပဲ ဆိုရမှာပါ။ လမ်းခရီးရဲ့နောက်ဆုံး သွေးသားအရောင်က လိမ္မော်ရောင်ပါ။ တတိယပ္ပိတပ်ဦးအမည်က ပြည်သူ့ပါတီ။ ပါတီအမည်ကလည်း လွန်ခဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ နီးနီးက စခဲ့တဲ့ အပြောင်းအလဲခရီး တပ်ဦးအမည်။ ဟုတ်တယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ကို ပြန်သွားကြည့်ရမယ်။ သမိုင်းခြေရာ ၁၈၈၅ နှစ်အကုန်မှာ အထက်ဗမာပြည်ကို အင်္ဂလိပ်တပ်တွေ သိမ်းပိုက်ပြီး အိန္ဒိယရဲ့ ပြည်နယ်အဖြစ် နေမဝင်အင်ပါယာထဲ သွတ်သွင်းလိုက်တယ်။ တချိန်က အရှေ့တောင်အာရှမှာ အင်အားအကြီးဆုံးဖြစ်ခဲ့ဖူးတဲ့ ဗမာပဒေသရာဇ်တွေရဲ့ ကျဆုံးခန်းဟာ […]

ကမ်းရိုးတန်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ကို အသက်ကယ်ဆေးထိုးလိုက်သည့် စစ်ကောင်စီ

Dawei Watch

August 11, 2024

စစ်ကောင်စီအတွက် အသက်ရှူပေါက်တစ်ခုဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းတွင်လည်း နယ်မြေစိုးမိုးနိုင်မှု ကျဆင်းလာနေသဖြင့် စစ်ကောင်စီက ကမ်းရိုးတန်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ကရခ) ကို အာဏာကုန် ပေးအပ်ကာ အသက်ကယ်ဆေးထိုးရန် အစီအစဉ်ချလာသည်။ ကမ်းရိုးတန်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်နယ်မြေအတွင်း အရေးပေါ်စစ်ဆင်ရေးကိစ္စများတွင် အထက်ကိုတင်ပြရန်မလိုဘဲ တိုက်ရိုက်အမိန့်ပေးကွပ်ကဲရန်အတွက် နေပြည်တော်မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်တစ်ဦးကို စစ်ကောင်စီက ထပ်တိုးတာဝန် ပေးအပ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ နေပြည်တော်မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်သက်ထွန်းဦးအား ကမ်းရိုးတန်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ကို ပူးတွဲကွပ်ကဲရန် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က တိုက်ရိုက်အမိန့်ပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ်သက်ထွန်းဦးကို တာဝန်ပေးလိုက်ကြောင်း ဩဂုတ်လ ၉ ရက်နေ့က ကမ်းရိုးတန်းစစ်ဌာနချုပ်ထံ စာပို့အကြောင်းကြားလိုက်ကြောင်း Dawei Watch ၏ စစ်ရေးသတင်း အရင်းအမြစ်က အတည်ပြုပြောဆိုသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း အရေးပေါ်စစ်ဆင်ရေးကိစ္စများတွင် အထက်သို့တင်ပြကာ ခွင့်ပြုမိန့်စောင့်ရန်မလိုဘဲ ဗိုလ်မှူးချုပ်သက်ထွန်းဦးကသာ တိုက်ရိုက်အမိန့်ပေးမည် ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ဗိုလ်မှူးချုပ်မှာ ကမ်းရိုးတန်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တိုင်းမှူး […]

မုန်တိုင်းအလွန်က မိုးလေဝသနှင့် မေးခွန်းသုံးခု

Dawei Watch

August 7, 2024

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရဲ့ ရုပ်မြင်သံကြားတွေဟာ ဒါကာမြို့ကောင်းကင်ထဲကို ဟယ်လီကော်ပတာတစ်စီးပျံတက်သွားတဲ့ ပုံတွေကို ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်းမှာ ထုတ်လွှင့်လိုက်တယ်။ ပျော်ရွှင်မှုဟာ လူထုတစ်ရပ်လုံးရဲ့ မျက်နှာပေါ်မှာ ပေါက်ကွဲသွားတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်ရှိတ်ဟာဆီနာ တိုင်းပြည်ကနေ ထွက်ပြေးသွားပြီဆိုတဲ့ သတင်းဟာ လမ်းပေါ်က သန်းနဲ့ချီသော ဆန္ဒပြသူတွေရဲ့ ရင်ဘတ်ကို နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း လှုပ်ခါပစ်လိုက်တယ်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ သက်တမ်းအရှည်ဆုံးအမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ်တွေထဲမှာ ပါတဲ့ သံမဏိလေဒီ ရှိတ်ဟာဆီနာကို နာကျည်းမှုနဲ့ သွေးအပွက်ပွက်ဆူနေတဲ့ နိုင်ငံသားတွေက ပလ္လင်ပေါ်ကနေ တိုက်ချပစ်နိုင်ခဲ့ပြီ။ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က စစ်အာဏာသိမ်းမှုမှာ ဖခင်ဖြစ်သူ လွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင်အပါအဝင် မိသားစုဝင်အားလုံး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံလိုက်ရပြီးနောက် သူမ တိမ်းရှောင်နေထိုင်ခဲ့ရတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံကို အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ်မှာ တစ်ကျော့ပြန်ထွက်ပြေးသွားခဲ့ရပြီ။ သံလက်သီးနဲ့ ဖိနှိပ်လာတဲ့ သံမဏိလေဒီကို အသေခံတော်လှန်လာကြတဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ အောင်ပွဲရလက်သီးဆုပ်တွေဟာ ဂုဏ်ယူမှုနဲ့ […]

တစ်ဘေးပေါ် တစ်ဘေးဆင့် ဘေးအမြင့် ပတ်ခြံရံ

Dawei Watch

July 31, 2024

ရေဘေးအကြား စစ်ကြောင်းက ထပ်ထိုးသေးသည်။ မကပါ။ လေကြောင်းကလည်း တိုက်သေးသည်။ တနင်္သာရီဒေသ၏ ရှေးဟောင်းမြို့ငယ် ကလေးမှာ တစ်ဘေးပေါ် တစ်ဘေးဆင့်ခံနေရသည်။ တနင်္သာရီမြစ် မြစ်ဖျားခံရာ ထားဝယ်အရှေ့တောဒေသသည်လည်း ထိုနည်းလည်းကောင်းပင်။ စစ်အာဏာသိမ်းထားသည့် ရက်ပေါင်း ၁၂၇၇ ရက်မြောက်နေ့ဖြစ်သော ယနေ့ ဇူလိုင် ၃၁ တွင် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်နှင့် အဖွဲ့က ကာလုံ (အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး ကောင်စီ) အစည်းအဝေးခေါ်ပြီး အာဏာသိမ်းကာကို ခြောက်လ ထပ်မံသက်တမ်းတိုးလိုက်သည်။ စစ်ခေါင်းဆောင်နှင့် အဖွဲ့က အာဏာတည်မြဲရေး ကြိုးစားနေချိန်တွင် ပြည်သူများကတော့ ရေကြီးရေလျှံမှုများနှင့် ကပ်ဘေးအမျိုးမျိုးကို ခါးစည်းခံနေကြရသည်။ စစ်ကောင်စီက ရေကြီးရေလျှံမှုများကြောင့် ဒုက္ခရောက်နေသည့် တနင်္သာရီမြို့နယ်ကို စစ်ကြောင်းထိုးမပြတ်သလို မနေ့ (ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေ့) ကလည်း လေကြောင်းဖြင့် ထပ်မံ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ […]

မီးဖိုချောင်ထဲက လူသတ်သမား

Dawei Watch

July 28, 2024

လက်ရှိကမ္ဘာမှာ ဆင်းရဲတဲ့ နိုင်ငံတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာကြီးတစ်ခုဟာ ဆိုးရွားစွာနဲ့ လျစ်လျူရှုခံနေရပါတယ်။ တစ်နှစ်မှာ လူပေါင်း ၄ သန်းလောက်ကို အချိန်မတိုင်ခင် စောစောစီးစီး အသက်နုတ်ယူနေတဲ့ အသံတိတ်လူသတ်သမားဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မီးဖိုချောင်ထဲမှာ အခန့်သား စောင့်ဆိုင်းနေပါတယ်။ လေထုညစ်ညမ်းမှုလို့ စကားစလိုက်ရင် ကားတွေ ပြည့်ကျပ်နေတဲ့ မြို့ပြလမ်းမတွေနဲ့ ကျောက်မီးသွေး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံတွေကိုပဲ လူအများစုက ပြေးမြင်ကြမှာပါ။ မှန်ပါတယ်။ ညစ်ညမ်းတဲ့ လေထုထဲက မနှစ်မြို့စရာ အမှုန်အမွှားလေးတွေကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်က လူပေါင်း ၇ သန်းဟာ အချိန်မတိုင်ခင် သေဆုံးနေရတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့(WHO) ကလည်း ဆိုပါတယ်။ ဒါဟာ အရင်က ခန့်မှန်းချက်တွေထက် ပိုများတဲ့ ပမာဏဖြစ်ပါတယ်။ ဘေဂျင်း (တရုတ်)၊ ဒေလီ (အိန္ဒိယ) နဲ့ မက္ကဆီကိုတို့လို မြို့ကြီးတွေဆီက မနားစတမ်း […]