BREAKING
October 18, 2025

ဆောင်းပါး

အာဆီယံထဲက မြန်မာ့မိတ္တ 

Dawei Watch

June 1, 2025

 မကြာသေးခင်က မလေးရှားနိုင်ငံက အာဆီယံထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမှာ မမျှော်လင့်ထားတဲ့ လူသားဆန်စွာ နွေးထွေးတဲ့ အခိုက်အတန့်ကလေးတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး ပြီးဆုံးလို့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ နေ့လယ်စာစားချိန်မတိုင်ခင်လေးမှာ အပြင်မှာ စောင့်နေတဲ့ မီဒီယာသမားတွေဆီကို လူတစ်ယောက် ရောက်လာပြီးတော့ သကြားလုံးလေးတွေ ပေးသွားခဲ့လို့ပါပဲ။ “ဒါ ယူလိုက်နော် ၊ ခင်ဗျားတို့ စောင့်နေရတာ ကြာပြီ” သတင်းထောက်တွေကို အားပါးတရ ပြုံးပြရင်း ဒီစကားကို ပြောခဲ့သူကတော့ အရှေ့တီမောနိုင်ငံရဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ရှာနာနာဂူးဇ်မိုပါ။ ကိန်းကြီးခမ်းကြီးအခမ်းအနားအစီအစဉ်တွေကြား ရင်းနှီးနွေးထွေးတဲ့ သူ့အပြုအမူကြောင့် သတင်းထောက်တွေ ပြုံးရယ်ခဲ့ရပါတယ်။ ဒီအခိုက်အတန့်လေးကို “သကြားလုံး ဒစ်ပလိုမေစီ”လို့ နိုင်ငံခြားမီဒီယာတစ်ခုက တင်စားဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာပဲ အရှေ့တီမောနိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒရဲ့ အဓိကပန်းတိုင်တစ်ခု ပြည့်ဝသွားခဲ့ပါတယ်။ လာမယ့် အောက်တိုဘာလ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ အရှေ့တီမောကို အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်သစ်အဖြစ် လက်ခံဖို့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးက သဘောတူဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြလို့ပဲ […]

ကူရာမဲ့ လာအိုရောက် မြန်မာလုပ်သားများ

Dawei Watch

May 22, 2025

လာအို-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက်စာချုပ်(MoU)ဖြင့် စေလွှတ်ခြင်းခံရသော မြန်မာအလုပ်သမားများ လာအိုတွင် လုပ်အားခေါင်းပုံဖြတ်ခံနေရသော်လည်း ကူညီဖြေရှင်းပေးမည့်သူ မရှိဘဲ ကူရာမဲ့အခြေအနေကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ မြန်မာလုပ်သားများမှာ ပုံမှန်အလုပ်ချိန် ၈ နာရီထက် ကျော်လွန်ပြီး တစ်နေ့အလုပ်ချိန် ၁၀ နာရီအထိ ဆင်းနေရသလို လုပ်အားနှင့် အခြားအခွင့်အရေးများ ခေါင်းပုံဖြတ်ခံနေရသည်။ လာအိုရှိ စက်ရုံတွင်လုပ်ကိုင်နေသော မြန်မာအလုပ်သမားများမှာ စာချုပ်ပါ အချက်အလက်များအတိုင်း ခံစားခွင့်များမရပဲ အလုပ်ချိန် ဆယ်နာရီကျော်နှင့် အချိန်ပိုကြေးများပါ ပုံမှန် ရရှိခဲ့ခြင်းမရရှိသည့်အပြင် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ခွင့်လည်း မရကြပေ။ ထို့အပြင် အလုပ်ချိန် ၈ နာရီသာလုပ်ရကြောင်း၊ နာမကျန်းခွင့်နှင့် လူမှုဖူလုံရေးခံစားခွင့်များကို ဆောင်ရွက်ပေးထားကြောင်း ရေးသားထားသော စာရွက်တွင်လည်း စက်ရုံတာဝန်ရှိသူက အလုပ်သမားများကို အတင်းအကျပ် လက်မှတ်ထိုးခိုင်းသည်။ ယင်းဖြစ်စဉ်များကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုသော အလုပ်သမားများကိုလည်း စက်ရုံဘက် အလုပ်ထုတ်နေသဖြင့် အလုပ်သမားအများစု မပြောဆိုရဲကြပေ။ […]

‘ကလေးကို လိုချင်တဲ့သူ ရှိလားရှင့်’

Dawei Watch

May 21, 2025

ဟောင်းနွမ်းစပြုနေပြီဖြစ်သည့် နှစ်ထပ်တိုက်အိမ်တစ်လုံး၏အောက်ထပ် အဖီလေးအောက်ရှိ ကြိမ်ကုတင်ပေါ်တွင် ရက်သားအရွယ်ကလေးလေး ပက်လက်အိပ်နေသည်။ ပြီးနောက် စူးစူးဝါးဝါးငိုချလိုက်သဖြင့် အိမ်နောက်ဖေးမှ မွေးစားမိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ထွေး သုတ်သီးသုတ်ပျာ ပြေးထွက်လာပြီး ပွေ့ချီလိုက်သည်။ ဒေါ်ထွေး ရင်ခွင်ထဲရောက်သွားသည့် နီတာရဲလေးမှာ အငိုတိတ်သွားတော့သည်။ အသက် ၃၉ ရက်သာ ရှိသေးသည့် နီတာရဲလေး၏ အမည်မှာ မောင်နိုင်။ ရင်ခွင်မဲ့ကလေးတစ်ဦး တစ်နည်းအားဖြင် မိဘ၏စွန့်ပစ်ခြင်းခံခဲ့ရသည့် သနားစရာကလေးငယ်တစ်ဦး။ မောင်ထက်နိုင်ဦးလေးမှာ အောက်ပိုင်းဗလာဖြင့် နို့စို့ရင်း ငြိမ်ချက်သားကောင်းနေသည်။ နို့စို့နေသည်ဟုဆိုသော်လည်း အဟာရပြည့်ဝသော မာတာမိခင်၏ နို့ချိုတော့မဟုတ်။ အသင့်ဖျော်နို့မှုန့်ကို သောက်စို့နေခြင်းသာဖြစ်သည်။ “သူ့အမေမှာ နို့အရမ်းထွက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကလေးကိုလုံးဝ မပေးစို့ဘူး။ ဒီကလေးကို သူမလိုချင်ဘူးတဲ့။ နီးတဲ့နေရာမှာ လွှင့်ပစ်မယ်ပြောလို့ ကျွန်မမွေးစားလာခဲ့တာ” ဟု ‌ဒေါ်ထွေးကပြောသည်။ ဒေါ်ထွေးနှင့် သည်ကလေးမှာ ထားဝယ်ဆေးရုံကြီးပေါ်တွင် ရေစက်ဆုံလာကြခြင်းဖြစ်သည်။ […]

ထီးခီး- ထီးထာမှသည်

Dawei Watch

May 11, 2025

(၁) ထီးခီး- ထီးထာစခန်းတွေကို တော်လှန်ရေးတပ်တွေ သိမ်းပြီ ထားဝယ်မြို့အရှေ့ဖက် ထိုင်းနယ်စပ်အနီးရှိ ထီးခီး-ထီးထာ စစ်ကောင်စီစခန်းတွေကို KNLA ကရင့်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်နဲ့ PDF ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်တွေက မေလ ၉ ရက်နေ့မှာ သိမ်းပိုက်လိုက်ပါပြီ။ ထီးခီး-ထီးထာဆိုတာ ၁၉၈၈ မတိုင်ခင်အထိ ထားဝယ်အပါအဝင် ပြည်မကလူတွေ မကြားဖူးတဲ့အမည်တွေပေါ့။ ၁၉၈၈ နောက်ပိုင်း ကျောင်းသားတွေ တောထဲရောက်၊ ABSDF (မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး) စခန်းတွေ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် တလျှောက်မှာပေါ်လာ။ ၁၉၈၉ နိုဝင်ဘာမှာ ABSDF ဒုတိယအကြိမ်ညီလာခံကို မင်းသမီးစခန်း (ထီးထာရွာမှာ) မှာ ကျင်းပတဲ့အခါမှာတော့ အဲဒီခေတ်က စစ်ထောက်လှမ်းရေးရဲ့ ဝါဒဖြန့်မီဒီယာ မြက်ခင်းသစ်မှာ ထီးထာရွာနဲ့ တနသာင်္ရီမြစ်အကြောင်း ပြည်မက စာဖတ်သူတွေ ပထမဆုံးအကြိမ် စတင် ဖတ်ဖူးကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ABSDF ကျောင်းသားစခန်းရှိတဲ့နေရာက အဲဒီ […]

ထားဝယ်ဒေသ၏ စက်သုံးဆီသောက

Dawei Watch

May 8, 2025

မိုးစပါးစိုက်ပျိုးရန် ချိန်ရောက်လာပြီ။ တောင်သူများလက်ထဲတွင် မျိုးစပါးအဆင်သင့်၊ ဓာတ်မြေဩစာလည်း အချို့လယ်သမားတွေ ဝယ်ထားကြပြီးနေပြီ။ ထားဝယ်ခရိုင်တွင် မိုးဦးအကြိုမိုးကလည်း ခပ်ဖြိုက်ဖြိုက်ရွာသွန်းနေချေပြီ။ မကြာခင် မိုးစပါးအတွက် ထွန်းယက်ကြရပေတော့မည်။ သို့သော် တစ်ခုလိုနေသေးသည်။ စက်သုံးဆီ။ ထော်လာဂျီများမှာ စက်သုံးဆီမရှိက မည်သို့ထွန်းယက်ကြမည်နည်း။ မည်သို့စိုက်ကြ၊ ပျိုးကြမည်နည်း။ စက်သုံးဆီဝယ်မရကြသဖြင့် မြက်ခုတ်စက်ဖြင့် ရော်ဘာခြံရှင်း၊ တောခုတ်အလုပ်များလည်း ရပ်ထားကြရသည်။ ဒေသခံများ၏ တစ်ပိုင်တစ်နိုင် စက်သုံးဆီနှင့်လည်ပတ်ရသည့် အခြားစက်မှုလုပ်ငန်းများလည်း လည်ပတ်နိုင်ခြင်းမရှိကြတော့ပေ။ လယ်လုပ်မည့်တောင်သူများ၊ ရော်ဘာခြံရှင်များ စက်သုံးဆီကို အငမ်းမရလိုချင်နေကြသည်။ နိစ္စဓူဝ သွားလာလှုပ်ရှားရမည့် သူများလည်း ဆိုင်ကယ်ဆီဖြည့်ရန် စက်သုံးဆီလိုချင်နေကြသည်။ ဂါလန်‌ပုံးဆွဲကာ တစ်ဆိုင်ဝင်တစ်ဆိုင်ထွက် စက်သုံးဆီလိုက်လံဝယ်ယူသူတို့ မောကာပန်းကာဖြင့် အိမ်ပြန်သွားရရှာသည်။ စက်သုံးဆီကား မရရှာကြပေ။ “ရချင်လည်းရ၊ မရချင်လည်းနေဆိုပြီး ဆိုင်ရှိသမျှ လိုက်သွားတယ်။ အဲလိုသွားလည်းအလကားပဲ။ ရတာလည်းမဟုတ်ဘူး။ လိုနေသူက များနေတာကိုး” […]

ကျောင်းတံခါးကြီး ဖွင့်ပါဦး

Dawei Watch

April 22, 2025

ခွေးလေးနှင့်အတူ အိမ်ရှေ့တွင် ကျောင်းကား ထိုင်စောင့်နေတတ်သော မြန်မာကလေးတစ်ယောက်။ အဖြူ၊ အပြာကျောင်းဝတ်စုံလေးဖြင့် ကျောင်းကားလာလျှင် တက်တက်ကြွကြွပြေးသွားတတ်သော သူ့ကို ကျောင်းဖွင့်ရက်တိုင်း မြင်နေရသော်လည်း ယခုတော့ မတွေ့ရတော့။ လူလေး (အမည်လွှဲ)သည် ဖခင်ဖြစ်သူနှင့် အိမ်ခန်းရှေ့တွင် အိပ်ချင်မူးတူးဖြင့် ထိုင်စောင့်လေ့ရှိသော်လည်း ကျောင်းကားမြင်လိုက်သည်နှင့် တက်တက်ကြွကြွ ပြေးတက်လေ့ရှိသည်။ သူကျောင်းတက်ခွင့်ရသည်က သိပ်မကြာသေး လေးလခန့်သာရှိသေးပြီး ယခုတော့ ကျောင်းပိတ်သိမ်း ခံလိုက်ရသဖြင့် စာသင်ခွင့် ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ပြန်သည်။ ထိုင်းတောင်ပိုင်းက မြန်မာစာသင်ကျောင်းများ ၂၀၂၄ နှစ်ကုန်ပိုင်းမှစကာ ဆက်တိုက်ပိတ်သိမ်းခံနေရပြီး လူလေးကျောင်းတက်နေသော မြန်မာကျောင်းလည်း ပိတ်သိမ်းခံရသည့်အထဲတွင် ပါဝင်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ “သား ကျောင်းတက်လို့ရရင် တက်ချင်သေးတယ်။ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့လည်း ဆော့ချင်သေးတယ်။ အခုတော့ အိမ်မှာ တစ်ယောက်တည်း စာအုပ်ကြည့်ပြီး ဖတ်သင်နေတယ်” ဟု လူလေးက ဆိုသည်။ မယ်ဟီဒေါတက္ကသိုလ်၏ သုတေသနအဖွဲ့က […]

ရန်ဘက်ခံတပ်များရဲ့ ကမ္ဘာ

Dawei Watch

April 20, 2025

ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့ ပေါ်လစီတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အံ့အားသင့်စရာကောင်းတဲ့အချက်ဟာ လူတွေက ဒါကို အံအားသင့်နေကြတုန်း ဖြစ်နေတာပါပဲ။ ကမ္ဘာ့လစ်ဘရယ်အစီအစဉ်ရဲ့ နောက်ထပ်မဏ္ဍိုင်တစ်ခုကို ထရမ့်က တိုက်ခိုက်လိုက်တဲ့အချိန်တိုင်း သတင်းစာခေါင်းစီးတွေက ထိတ်လန့်မှုနဲ့ မယုံနိုင်မှုကို ဖော်ပြကြတယ်။ ဥပမာဆိုရင် ယူကရိန်းနယ်မြေတွေကို သူတို့ပိုင်တယ်ဆိုပြီး ရုရှားရဲ့ အပြောကို ထရမ့်က ထောက်ခံတဲ့ သတင်း၊ ဂရင်းလန်းကို အင်အားသုံးသိမ်းပိုက်ဖို့ ထရမ့်က ကြေညာတဲ့ သတင်း ဒါမှမဟုတ် သွင်းကုန်အခွန်ကြေညာပြီး ဘဏ္ဍာရေးပရမ်းပတာအခြေအနေဖြစ်အောင် ထရမ့် လုပ်လိုက်တဲ့ သတင်းတွေမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ ထရမ့်ရဲ့ ပေါ်လစီတွေက တသမတ်တည်းပါပဲ။ သူ့ရဲ့ ကမ္ဘာ့အမြင်က အင်မတန်ကို ရှင်းပါတယ်။ ဒီကာလမှာ ထရမ့်ရဲ့ ပေါ်လစီတွေကို တအံ့တဩ ဖြစ်နေသေးတယ်ဆိုရင် ဒါဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လှည့်စားနေလို့ပဲ ဖြစ်မှာပါ။ လစ်ဘရယ်ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်ကို ထောက်ခံသူတွေဟာ […]

လက်ခံမလား ဖယ်ထုတ်မလား – မြန်မာလုပ်သားနှင့် ထိုင်းလူမှုစီးပွား

Dawei Watch

April 16, 2025

ယနေ့ ဘန်ကောက်မြို့ရှိ စန်ဖန်းထဝန်းနေရာသို့ သွားကြည့်လိုက်သည်။ BTS မိုးပျံရထားစီးပြီး Saphan Taksin မှတ်တိုင်တွင် ဆင်းပြီး ဘန်ရတ်နယ်မြေရှိ Charoen Krung လမ်းအတိုင်း လမ်းလျှောက်လာပါက ခရစ်ယာန် ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများကို တွေ့မြင်ရသည်။ အနီးအနားက အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်များ၏ ဗလီဝတ်ပြုကျောင်းအသီးသီးလည်း ရှိလျက်ပင်။ အရှေ့ကို အနည်းငယ် ဆက်သွားလိုက်လျှင် တရုတ်လူမျိုးအများစု နေထိုင်နေသော တလတ်နွိုင်ကို တွေ့မြင်ရသည်။ တဖက်တွင် ဖာဟူရတ်ဟုခေါ်သည့် အိန္ဒိယလူမျိုးများ၏ နေရာကိုလည်း တွေ့မြင်နိုင်သည်။ စွန်ဝတ်လမ်းအနီးတွင် မြန်မာအပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ နေထိုင်ရာ အသိုင်းအဝန်းကိုလည်း တွေ့မြင်ရသည်။ ယင်းနေရာတွင်ပင် မြန်မာအလုပ်သမားများစွာ နေထိုင်လုပ်ကိုင်နေကြသည်။ မြန်မာအလုပ်သမားများက အခန်းငှားနေထိုင်ကြပြီး အနီးအနားတွင် မိမိတတ်ကျွမ်းသည့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း၊ ဈေးဆိုင်လုပ်ငန်းနှင့် အခြားလုပ်ငန်းများစွာ ကိုယ်စီ လုပ်ကိုင်နေကြသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်။ အခြားပြည်သူများကဲ့သို့ပင် မြန်မာအလုပ်သမားများက […]