BREAKING
December 3, 2025

ဆောင်းပါး

ဓာတ်ပုံတစ်ပုံရဲ့ သတင်းစကား

Dawei Watch

September 6, 2025

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မှာ ဂျပန်တွေ လက်နက်ချခဲ့တဲ့ နှစ် ၈၀ ပြည့်အထိမ်းအမှတ် စစ်ရေးပြအောင်ပွဲအခမ်းအနားကို အခုအပတ် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က တရုတ်နိုင်ငံ ၊ မြို့တော်ဘေဂျင်း ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ဒီစစ်ရေးပြပွဲပုံရိပ်တွေကလည်း အင်တာနက်ပေါ်မှာ အတော်လေး လူစိတ်ဝင်စားမှု များပြားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီစစ်ရေးပြပွဲမှာ တရုတ်က ကမ္ဘာကို ထုတ်ပြလိုက်တဲ့ စစ်လက်နက်တွေနဲ့အတူ ထပ်တူအရေးပါတာတစ်ခုကတော့ စစ်ရေးပြပွဲကို ဘယ်သူတွေ တက်ရောက်ခဲ့သလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ဒီစစ်ရေးပြပွဲကို ဒါဇင်နဲ့ ချီတဲ့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက ခေါင်းဆောင်တွေ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ “ကသောင်းကနင်း ဝင်ရိုးစွန်းနိုင်ငံများ(Axis of Uuheaval)” လို့ ခေါ်ဝေါ်ခံရတဲ့ နိုင်ငံ ၄ နိုင်ငံရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေကို အပြင်မှာ လူချင်းတွေ့ စုစည်းပေးလိုက်တာဟာ ဒီစစ်ရေးပြပွဲရဲ့ ထူးခြားချက်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေကတော့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် ၊ ရုရှားသမ္မတ […]

ရှင်သန်ရေး ရုန်းကန်နေရသည့် ဒေသဒူးရင်းများ

Dawei Watch

September 2, 2025

ထားဝယ်ခရိုင် သရက်ချောင်းမြို့နယ်အဝင်ရှိ မြို့အဝင်ဆိုင်းဘုတ်ကို ဒူးရင်းသီးပုံဖြင့် ဂုဏ်ယူစွာ ရုပ်လုံးဖော်ထားသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းသည် ဒူးရင်းပင် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းသော ဒေသတစ်ခု၊ အထူးသဖြင့် ရေဖြူ၊ သရက်ချောင်း၊ တနင်္သာရီနှင့် ထားဝယ်ဒေသတို့သည် အရသာထူးကဲသော ဒူးရင်းသီးများ ထွက်ရှိရာဒေသများဟု နာမည်ကျော်ကြားသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်တွင် ဒေသထွက် ဒူးရင်းသီးများမှာ ပြည်ပမှ ဝင်ရောက်လာသော ကိုင်းကူးမျိုးစပ် ဒူးရင်းသီးများအကြား မျက်နှာငယ်နေရပြီ ဖြစ်သည်။ ဒူးရင်းပင်သည် ထားဝယ်ဒေသ သို့မဟုတ် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒေသမျိုးရင်းအပင် မဟုတ်သော်လည်း ထားဝယ်ဒေသ၌ ဆယ်စုနှစ်များစွာ ပေါက်ရောက်ရှင်သန်နေသော အပင်အမျိုးအစားတစ်ခု ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဒေသမျိုးအဖြစ်ပြောဆိုကြသည်။ သို့သော် ယနေ့တွင်တော့ ဒူးရင်းပင်စိုက်ပျိုးသူများမှာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ အရိုင်းဆန်စွာ ရှင်သန်ပေါက်ရောက်နေသော ဒေသတွင်းမျိုးရင်း ဒူးရင်းပင်များထက် မလေးရှားနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့မှ ကိုင်းကူးမျိုးဆက်များကိုသာ အသာပေး စိုက်ပျိုးလာကြသည်။ နှစ်ကာလကြာရှည် […]

တနင်္သာရီ၊ မြို့နယ်လေးခုက ကြောက်ရွံ့မဲပေးပွဲ

Dawei Watch

August 23, 2025

တစ်နိုင်ငံလုံး စစ်မီးတောက်နေချိန်တွင် စစ်ကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရေး စိုင်းပြင်းလုပ်ဆောင်နေပြီး မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်းတွင် ကျင်းပဖူးခြင်းမရှိသည့် ပုံစံဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပမည်ဟု ကြေညာထားသည်။ ရွေးကောက်ပွဲကို တစ်ရက်ထဲ ကျင်းပမည်မဟုတ်ဘဲ အပိုင်းလိုက်ခွဲ၍ ကာလရှည်ကျင်းပသွားမည်ဟုဆိုသည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲမှာ လွတ်လပ်ပြီး မျှတသည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ရေးကို ဦးတည်ထားခြင်းမရှိဘဲ မရရသည့်နည်းဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီး ရလဒ်တစ်ခု ထုတ်ပြန်နိုင်ရန်သာ ရည်ရွယ်သော သဘောဖြစ်သည်။ စစ်ကော်မရှင်ဩဇာခံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က နိုင်ငံတဝန်းရှိ မြို့နယ် ၁၀၂ ခုတွင် ရွေးကောက်ပွဲအပိုင်း ၁ ကို လာမည့် ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ကြေညာလိုက်သည်။ ကျန်သည့်အစီအစဉ်များကို ထုတ်ပြန်ခြင်းမရှိသေးဘဲ ဆက်လက်ထုတ်ပြန်သွားမည်ဟုသာဆိုသည်။ ရွေးကောက်ပွဲအပိုင်း ၁ တွင် တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းရှိ မြို့နယ် ၄ […]

AAC ရုံး ဖြိုခံရပြီး လေးလအကြာ

Dawei Watch

August 21, 2025

ထိုင်းနိုင်ငံမဟာချိုင်တွင် နေစရာမရှိ၊ စားစရာနတ္ထိဖြစ်နေသော မြန်မာနိုင်ငံသား မသန်စွမ်းများမှာ အားကိုးရာမဲ့နေကြသည်။ ခြေပြတ်၊ လက်ပြတ်ဖြစ်ပြီး တစ်ဦးတည်း ရပ်တည်နိုင်ခြင်းမရှိသလို အလုပ်လုပ်နိုင်စွမ်း မရှိဖြစ်နေသော အဆိုပါမြန်မာနိုင်ငံသားများမှာ ထိုင်းစက်မှုလုပ်ငန်းများတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ရင်း ယင်းသို့မသန်စွမ်းသည့် အခြေအနေရောက်သွားရခြင်းဖြစ်သည်။ ယခင်က AAC မဟာမိတ်ရုံးတွင် လုပ်ငန်းခွင်မတော်တဆမှုကြောင့် ကိုယ်လက် အင်္ဂါဆုံးရှုံးပြီး ဒုက္ခရောက်နေသူများ၊ အသက်ဆုံးရှုံးသူများ၏ မိသားစုဝင်များ၊ MoU စနစ်ဖြင့် စေလွှတ်ထားပြီး အလုပ်မရရှိပဲ အခက်အခဲဖြစ်နေသူ၊ လုပ်အားခမရရှိသူများ၊ အလုပ်ထုတ်ခံရသူများ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများ ခိုလှုံနေကြသည်။ သို့သော် AAC မဟာမိတ်အဖွဲ့ရုံးမှာ ထိုင်းအစိုးရထံတွင် တရားဝင် မှတ်ပုံတင်ထားခြင်းမရှိ၍ဟုဆိုကာ ဖြိုဖျက်ပေးရန် ယခုနှစ် ဧပြီလ ၂၃ ရက်နေ့က ထိုင်းအာဏာပိုင်များက အမိန့်စာထုတ်ညွှန်ကြားခဲ့သည်။ မေလ ၁ ရက်နေ့တွင် မဟာချိုင်ရှိ AAC မဟာမိတ်ရုံးထဲသို့ ထိုင်းအာဏာပိုင်များ […]

တော်လှန်မြေမှာ ဖူးတံဝင့်စေဖို့

Dawei Watch

August 19, 2025

‘ပန်းကလေးများပွင့်တော့မည် ဖူးတံဝင့်လို့ချီ’ ဆိုသော်လည်း စစ်မီးတောက်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပန်းကလေးများပွင့်ဖို့ အခက်အခဲ အတားအဆီးများစွာ ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ အထူးသဖြင့် လွတ်မြောက်နယ်မြေဟု ခေါ်ဆိုကြသည့် တော်လှန်ရေးဒေသများတွင် ကလေးများ စာသင်ခွင့်ရရေး ပိုမိုခက်ခဲလာနေသည်။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ၄ နှစ်ကျော်ကာလအထိ တောင့်ခံကာ ပဋိပက္ခဒေသမှကလေးများ ပညာသင်ခွင့်ရရေး လုပ်ဆောင်နေကြသည့် CDM ဆရာများအပါအဝင် ပညာရေးအဖွဲ့များမှာ လက်ရှိကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲများကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် ခက်ခဲလာနေပြီဖြစ်သည်။ ပဋိပက္ခနှင့် တိုက်ပွဲကာလကြားတွင် ဖွင့်လှစ်ရသည်ဖြစ်ရာ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှု၊ လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများကို ကြံ့ကြံ့ခံရင်ဆိုင်ရင်း ရှေ့ဆက်သွားနေကြသည်။ အချို့ဒေသများတွင်မူ စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် မြေပြင်ကျောင်းများ ပိတ်ထားရမှုများလည်းရှိနေသည်။ တော်လှန်ရေး နယ်မြေများရှိ ကျောင်းများမှာ စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှုများအပြင် ဘဏ္ဏာငွေကြေးနှင့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် လိုအပ်ချက်များလည်း ကြီးမားလာနေသည်။ စာသင်ကြားရာတွင် လိုအပ်သည့် ကျောင်းစာအုပ်များအပါအဝင် စာရေးကိရိယာများ […]

ငလျင်ကြောပေါ်မှာ ဆောက်နေတဲ့ တရုတ်ရဲ့ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဆည်

Dawei Watch

July 22, 2025

ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ခေါင်မိုးပေါ်မှာ မြစ်ဖျားခံပြီး ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးပင်လယ်အော်ထဲကို စီးဝင်သွားတဲ့ မြစ်တစ်စင်းပေါ်မှာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဆည်တစ်ခုကို တရုတ်အစိုးရက စတင်တည်ဆောက်လိုက်ပါပြီ။ တရုတ်လူမျိုးတွေက ဒီမြစ်ကို ‘ယာလန်းစန်ပိုမြစ်’ လို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာတော့ ‘ယမုန်နာမြစ်’ လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ‘ဗြဟ္မပုတ္တရမြစ်’ဆိုတာကတော့ အိန္ဒိယသားတွေ ပေးထားတဲ့ နာမည်ပါ။ ‘ကမ္ဘာ့ခေါင်မိုး’လို့ တင်စားခံရတဲ့ တိဘက်ကုန်းပြင်မြင့်ပေါ်ကနေ မြစ်ဖျားခံလာတဲ့ ဗြဟ္မပုတ္တရမြစ်ဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အရူနာချယ်ပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်ကို ဖြတ်ပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံထဲကို ဆက်လက်စီးဆင်းနေပါတယ်။ ဗြဟ္မပုတ္တရမြစ်ရေစီးရဲ့ ကီလိုမီတာ ၃၀၀၀ ခရီးဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးပင်လယ်အော်ဖြစ်တဲ့ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ထဲမှာ အဆုံးသတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီမြစ်ရေစီးကို ပိတ်ဆို့ကန့်သတ်ပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်ပျက်စီးမှုနဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေ သယ်ဆောင်လာမယ့် တရုတ်အစိုးရရဲ့ စီမံကိန်းဟာ ဒီမြစ်ရဲ့ တစ်နေရာမှာ မွေးဖွားလာခဲ့ပါပြီ။ ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး အခြေခံအဆောက်အအုံစီမံကိန်း ဗြဟ္မပုတ္တရမြစ်ပေါ်မှာ တည်ဆောက်မယ့် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး […]

ယမ်းနံ့သင်းနေသော ထိုင်းဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းထိပ် နတ်အိမ်တောင်စခန်း

Dawei Watch

July 18, 2025

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ထားဝယ်ခရိုင်အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏ နောက်ဆုံး နယ်စပ် လက်ကျန်စစ်စခန်းဖြစ်သည့် နတ်အိမ်တောင် အနီးဝန်းကျင်တွင် စစ်ရေးတင်းမာမှု အမြင့်ဆုံးအခြေအနေကို ရောက်နေသည်။ ထားဝယ်ခရိုင်ရှိ နယ်စပ်စခန်းအားလုံးကို KNU နှင့် PDF ပူးပေါင်းတပ်များက တောက်လျှောက်တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်လာရာ လက်ရှိတွင် နတ်အိမ်တောင်စခန်းသာကျန်တော့သည်။ စစ်ကောင်စီအတွက် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ပမာဏအများအပြား ရှာဖွေပေးနေသည့် ဇောတိက၊ ရတနာနှင့် ရဲတံခွန် ကမ်းလွန်လုပ်ကွက်များမှ သဘာဝဓာတ်ငွေများကို ကံပေါက်ဒေသသို့ ပို့ဆောင်ပြီး ယင်းမှတစ်ဆင့် ထားဝယ်မြစ်လက်တက် တစ်ခုဖြစ်သော ဇင်းဘာချောင်းတစ်လျှောက် ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ် နတ်အိမ်တောင်မှတစ်ဆင့် ထိုင်းသို့ ပို့ဆောင်နေခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းသဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို ပိုက်လိုင်းဖြင့် သွယ်တန်းပို့ဆောင်ခြင်းဖြစ်ပြီး ဓာတ်ငွေ့တိုင်းတာရေး စခန်းရှိသည့် နတ်အိမ်တောင်တွင် စစ်ကောင်စီတပ် စခန်းနှစ်ခုရှိသည်။ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်မျဉ်းပေါ် တည်ဆောက်ထားသည့် စစ်ကောင်စီစခန်းတစ်ခုနှင့် အဆိုပါစခန်းမှ မျဉ်းဖြောင့်တိုင်းပါက ၂၈၂၈ […]

ထိုင်းမှာ ပြည်တွင်းဖြစ် ကင်ဆာရောဂါကု ဆေးဝါးသစ်နှစ်မျိုး ထုတ်လုပ်

Dawei Watch

July 14, 2025

ထိုင်းနိုင်ငံဟာ ပြည်တွင်းဖြစ် ကင်ဆာဆေးဝါးအသစ်တွေဖြစ်တဲ့ ‘HERDARA’ နဲ့ ‘IMCRANIB 100’ တို့ကို အောင်မြင်စွာ ထုတ်လုပ်လိုက်နိုင်ပါပြီ။ ဒါကြောင့် ကင်ဆာလူနာတွေအတွက် ဆေးဝါးရရှိမှုဟာ သိသိသာသာ တိုးတက်လာတော့မှာဖြစ်ပြီး ဈေးကြီးတဲ့ ပြည်ပသွင်းကုန်တွေအပေါ် မှီခိုမှုကိုလည်း လျှော့ချနိုင်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအောင်မြင်မှုကြီးကတော့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို အရမ်းအားပေးတဲ့ တော်ဝင်မင်းသမီး မဟာချူလာဘွန်ရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကနေ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ အသီးအပွင့်တွေပါပဲ။ ဘာတွေကောင်းလာစေမလဲ ထိုင်းနိုင်ငံဟာ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဖြစ်တဲ့ ပြည်တွင်းဖြစ် ကင်ဆာဆေးဝါးနှစ်မျိုးကို ထုတ်လုပ်လိုက်နိုင်တာကြောင့် ဈေးကြီးတဲ့ ပြည်ပသွင်းကုန် လိုအပ်ချက်တွေကို တော်တော်လေး လျှော့ချလာနိုင်တော့မှာဖြစ်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးက လူနာတွေအတွက် ကင်ဆာကိုကုသနိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုများလာတော့မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ကင်ဆာဆေးဝါးတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်တာက လူနာတွေကို ဆေးဝါးရရှိဖို့ ပိုမိုလွယ်ကူလာစေတော့မှာဖြစ်ပြီး ဒီအထူးပြုဆေးဝါးတွေက ပုံမှန်အားဖြင့် ဈေးနှုန်းတွေ အဆမတန် […]