BREAKING
October 19, 2025

ဆောင်းပါး

အလွမ်းရောင်တွေနဲ့ ရေးတဲ့ ပန်းချီ

Dawei Watch

September 20, 2024

ကျနော်သည်ပန်းချီပညာရပ်နှင့် အလှမ်းဝေးသူဖြစ်သည်။ ပန်းချီများကိုတော့ အချိန်ရတိုင်း ငေးမော ခံစားနေမိသူ တဦးဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဤစာစုကလေးကိုလည်း ပန်းချီကားများကို ငေးမိရာမှ ခံစားရသည့် ခံစားမှုပေါ်လွင်အောင် ‘အလွမ်းရောင်’ ဟု ခေါင်းစဉ်တွင် ထည့်လိုက်ပါသည်။ ကျနော်၏ အတ္တနောမတိ တခုဟုပင် ဆိုပါတော့။ ထိုအလွမ်းရောင်ပန်းချီကားများမှာ ထားဝယ်မြို့မှ ဆရာအောင်ကျော်မျိုး၏ လက်ရာများပင်။ ဆရာရေးထားသော ပန်းချီကားပေါင်း ၁၁၇ ကားကို ကိုလိုနီခေတ် ထားဝယ်မြို့မှ ရှေးဟောင်း အဆောက်အအုံများ အမည်ဖြင့် ထားဝယ်ခရိုင် ပန်းချီပန်းပု အစည်းအရုံးမှ ယခုနှစ် (၂၀၂၄) တွင် ပထမအကြိမ် ထုတ်ဝေထားသည်။ စာအုပ်မထွက်မီ ကြော်ငြာကတည်းကပင် ထိုစာအုပ်ကလေးကို မျှော်ခဲ့ရသည်။ အခုတော့ စာအုပ်ကလေးလက်ထဲရောက်ခဲ့ပါပြီ။ လူလည်းတထွေ ရေလည်းတခြား ထားဝယ်မှခွာကာ တိုင်းတပါးသို့ရောက်နေသည်ကား ကြာပါပြီ။ ရေခြား မြေခြားက […]

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ အရှေ့တောင်အာရှရဲ့ ဆိတ်မုန်တိုင်း

Dawei Watch

September 18, 2024

အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ ၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်၊ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတို့လို ပူနွေးတဲ့ ပင်လယ်ရေထုကြီး ဝိုင်းပတ်ခြံရံထားတဲ့ ‘အရှေ့တောင်အာရှ’ ဆိုတဲ့ ဒေသဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ အပတ်ကနေစပြီး အင်မတန်ခွန်အားကြီးတဲ့ ဆိတ်ကြီးတစ်ကောင်ရဲ့ မွှေ့ယမ်းဖျက်ဆီးမှုကို ခံလိုက်ရပါတယ်။ မုန်တိုင်းဒဏ်သင့်ခဲ့တဲ့ ဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေမှာ လူသိန်းနဲ့ချီ နေရပ်စွန့်ခွာတိမ်းရှောင်ခဲ့ရပြီး လူပေါင်း ၆၀၀ ဝန်းကျင် သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ ဒါဟာ ဂျပန်ဘာသာစကားနဲ့ ‘ဆိတ်’ လို့ အဓိပွါယ်ရတဲ့ ‘ယာဂိ’မုန်တိုင်းရဲ့ ချိုစောင်းထက်ပုံပါပဲ။ ‘ယာဂိ’ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရေဘေးကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ခုတည်းမှာတင် သေဆုံးသူ ရာဂဏန်(အတိအကျမရသေး)အထိ ရောက်နေပါပြီ။ ဗီယက်နမ်၊ လာအို ၊ ထိုင်း ၊ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ တရုတ်တောင်ပိုင်းဒေသတွေမှာ လူသေဆုံးမှုတွေ ရှိခဲ့ပြီး အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ များစွာ ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။ ‘ယာဂိ’တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းဟာ အာရှရဲ့ တစ်နှစ်တာအားအပြင်းဆုံးမုန်တိုင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ […]

ဘယ်သူကူလို့ ကယ်ပါနိုင်

Dawei Watch

September 5, 2024

အမျိုးသမီးတွေကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုရဲ့ သားကောင်တွေ မဖြစ်စေဖို့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အင်တိုက်အားတိုက် လုပ်ဆောင်နေကြချိန် မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခံနေရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ကူရာမဲ့နေပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ပဋိပက္ခနဲ့ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း အမျိုးသမီးတွေ ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားအမြတ်ထုတ် ခံနေကြရတာပါ။ ဒါပေမဲ့ တိုင်ကြားမှုယန္တရား အားမကောင်းတာကြောင့် ဖော်ထုတ်ဖို့ကြိုးစားရင် စော်ကားခံရသူသာ ပိုပြီးဒုက္ခရောက်ကြလို့ ကြိတ်မှိတ်ခံနေကြရသူတွေ ပိုများပါတယ်။ မုဒိမ်းကျင့်ခံခဲ့ရတဲ့အထိ လိင်အမြတ်ထုတ်မှုတွေအတွက် ရဲရဲဝံ့ဝံ့ထုတ်ဖော်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးတွေမှာလည်း ဖိနှိပ်မှုမျိုးစုံ၊ ခြိမ်းခြောက်မှုမျိုးစုံ ကြုံကြရပြီး ပိုမိုခက်ခဲဒုက္ခရောက်တာပဲ အဖတ်တင်ရပါတယ်။ ကျူးလွန်သူကတော့ အရေးယူခံရမှုကနေ လွတ်မြောက်နေတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ Dawei Watch အနေနဲ့ ပဋိပက္ခကာလထဲ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်ခံရတဲ့ တနင်္သာရီတိုင်းက […]

လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အရှိန်မြှင့်ရန် ရုရှားလေယာဉ်ဆီ လီတာသိန်းချီ မြိတ်သို့ရောက်နေ

Dawei Watch

August 29, 2024

ရုရှားထံမှရရှိသည့် လေယာဉ်ဆီဖြင့် တနင်္သာရီတိုင်းမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအရှိန်မြှင့်ရန် စစ်ကောင်စီပြင်ဆင်နေ သည်။ တောင်ပိုင်းစစ်မျက်နှာတွင် အရှုံးများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး မြေပြင်စိုးမိုးနယ်မြေလျော့ကျလာသောကြောင့် လေကြောင်းကို အဓိကအားပြု တန်ပြန်တိုက်စစ်ဆင်ရန် စစ်ကောင်စီ ကမ်ရိုးတန်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က ပြင်ဆင်လာခြင်းဖြစ်သည်။ တပ်ရင်းများ၊ တပ်စခန်းများနှင့် စစ်ကြောင်းများ တိုက်ခိုက်ခံရတိုင်း စစ်ကောင်စီလေတပ်၏ ရဟတ်ယာဉ်နှင့် တိုက်လေယာဉ်များဖြင့် တန်ပြန်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လေ့ရှိသည်က စစ်ကောင်စီ၏ ဗျူဟာတစ်ခုဖြစ်သည်။ လာမည့်ပွင့်လင်းရာသီတွင် ကမ်းရိုးတန်းစစ်ဌာနချုပ်နယ်အတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အရှိန်မြှင့်ရန်အတွက် ရုရှားထံမှ ရရှိသည့် လေယာဉ်ဆီလီတာသိန်းချီ မြိတ်ခရိုင်ထဲသို့ ရောက်ရှိနေသည်။ တိုက်လေယာဉ်နှင့် ရဟတ်ယာဉ်များအတွက် လိုအပ်သည့် လေယာဉ်ဆီကို ရုရှားနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ရေနံတင်သင်္ဘောဖြင့် မလိကျွန်းရှိ တနင်္သာရီရေတပ်စခန်းဌာနချုပ်သို့ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။ Dawei Watch ၏ စစ်ကောင်စီတပ်အရင်းအမြစ်များ၏အဆိုအရ လေယာဉ်ဆီ လီတာ သုံးသိန်းတင်ဆောင်လာသည့် ရေနံတင်သင်္ဘောမှာ တနင်္သာရီရေတပ်စခန်းသို့ ဩဂုတ်လ […]

အိန္ဒိယကို ရိုက်ခတ်သွားတဲ့ မုဒိမ်းမှု

Dawei Watch

August 23, 2024

၂၀၁၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလရဲ့ ညတည။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့တော်က အသက် ၂၃ နှစ်အရွယ် ဆေးကျောင်းသူတစ်ယောက်ဟာ သူမကို အိမ်ပြန်ပို့ပေးမယ့် ဘတ်စကားတစ်စီးပေါ်မှာ အုပ်စုလိုက်မုဒိမ်းကျင့်ခံလိုက်ရပါတယ်။ ရက်စက်မှုဟာ ဆေးကျောင်းသူလေးရဲ့ မိန်းမကိုယ်ထဲ သံတုတ်ထိုးသွင်းခံရတဲ့အထိ။ ဆေးကျောင်းသူလေးရဲ့ အူတွေပါ ပျက်စီးသွားခဲ့ရတယ်။ ရက်ပိုင်းအကြာမှာ သူမ ဆုံးပါး သွားခဲ့တယ်။ ရင်ထုမနာ ဒေါသတွေနဲ့ အိန္ဒိယဟာ ဆူပွက်ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်။ ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ အိန္ဒိယရဲ့ လမ်းတွေပေါ်မှာ နေရာယူမြည်ဟိန်းသွားတယ်။ နယူးဒေလီ ဘတ်စ်ကားပေါ်က မုဒိမ်းမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၁၂ နှစ်အကြာမှာ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ နောက်ထပ် မုဒိမ်းမှုတစ်ခုက လက်ရှိအိန္ဒိယနိုင်ငံကို ရိုက်ခတ်နေပါတယ်။ ဩဂုတ်လ ၉ ရက်နေ့ညမှာ ကာလကတ္တားမြို့က ပြည်နယ်ဆေးရုံမှာ အသက် ၃၁ နှစ်အရွယ် အလုပ်သင်ဆရာဝန်အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာ ၃၆ နာရီကြာ အလုပ်ချိန်ပြီးလို့ […]

ပါချန် သူရဲကောင်းများ မျှော်နေသည်

Dawei Watch

August 20, 2024

စောင့်ရှောက်သူ တရုန်းရုန်းဖြင့် ပါချန်။ ယခုတော့ တစ်ထီတည်း။ ပါချန်မြစ်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့သူအဖြစ် နာမည်ကြီးခဲ့သည့် ပါချန်သူရဲကောင်း ကိုရွှေဖန်သည် ပါချန်နှင့် ဝေးရာသို့ ရောက်နေသည်။ ထို့အတူ ပါချန်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့သူတို့သည် ပါချန်ကို ယခင်လို မစောင့်ရှောက်နိုင်ကြတော့ပေ။ ကိုရွှေဖန်တို့အဖွဲ့ မစောင့်ရှောက်နိုင်တော့သည့် အရှည် ၈၂ မိုင်ခန့်ရှိသည့် ပါချန်မြစ်သည် ထိုင်းနှင့် မြန်မာနယ်ခြားမြစ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ပါချန်မြစ်၏ အနောက်ဘက်ခြမ်းတွင် မြန်မာပြည် ကော့သောင်းခရိုင်၊ မြစ်၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ ရနောင်းခရိုင် နှင့် ချွန်ဖွန်ခရိုင် တို့ တည်ရှိသည်။ ထိုင်းဘက်ခြမ်းတွင်မူ မြစ်ကမ်းတလျှောက် လိုအပ်သည့် နေရာတိုင်းတွင် မြေထိန်းနံရံများ၊ ဒီရေတောထိန်းသိမ်းခြင်းများကို တောက်လျှောက်လုပ်ကိုင်နေပြီး ရနောင်း ကီလို ၃၀ ဒီရေတောဆိုပါက သဘာဝအခြေပြု ခရီးသွားလုပ်ငန်းပါ ဖွင့်လှစ်ထားသည်။ သို့သော် […]

အာရှက တိတ်ဆိတ်တဲ့ အာဏာရှင်နိုင်ငံ

Dawei Watch

August 14, 2024

‘ငရဲပြည်ရဲ့ တံခါးဝ’ လို့ နာမည်ကျော်တဲ့ ဧရာမချိုင့်ကြီးတည်ရှိရာ ဒီနိုင်ငံမှာ တိုင်းသူပြည်သားတွေရဲ့ လူမှုဘဝ မကျေနပ်ချက်တွေဟာ မီးခိုးမထွက်ဘဲ လောင်ကျွမ်းနေတယ်။ မြင်းစီးစစ်သည်တော်တွေရဲ့ ရုပ်တုကြီးတွေ၊ စကျင်ကျောက်ဖြူတွေနဲ့ ခမ်းခမ်းနားနား ဆောက်လုပ်ထားပြီး လူမနေတဲ့ အဆောက်အအုံတွေ၊ တိုင်းပြည်အကြီးအကဲတွေရဲ့ ပုံတူရွှေစင်ရုပ်တုကြီးတွေဟာ နိုင်ငံမြို့တော်ရဲ့ နေရာအနှံ့မှာ ဝင့်ကြွားနေတယ်။ အဲဒါဆိုရင်တော့ တာ့ခ်မင်နစ္စတန်နိုင်ငံက ကြိုဆိုပါတယ်။ မြို့တော်ရဲ့ လမ်းမတွေဟာ စကျင်ကျောက်တွေနဲ့ လှပခမ်းနားစွာ အနားသတ်ထားပြီး ကမ္ဘာပေါ်က ‘စကျင်ကျောက်မြို့တော်’လို့ သတ်မှတ်ခြင်း ခံရတယ်။ ဒါဟာ နိုင်ငံရဲ့ ပုံရိပ်ကို မော်ကြွားဖို့ ဗန်းပြတည်ဆောက်ထားတဲ့ အပေါ်ယံခမ်းနားမှုတွေသက်သက်ပါပဲ။ အခြားမျက်နှာစာမှာတော့ လူဦးရေ ၆ သန်းနီးနီးရှိတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အဆိုးရွားဆုံးလို့ ဆိုနိုင်မယ့် အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ ပြားပြားဝပ် အတွင်းကြေဖိနှိပ်ခံနေရပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အဖိနှိပ်ဆုံး အာဏာရှင်တွေလို့ ပြောလိုက်ရင် […]

စစ်အာဏာရှင်ကို ကျပ်လာသည့် ကျပ်

Dawei Watch

August 14, 2024

ကျပ်ငွေတန်ဖိုး အလွန်အမင်းကျဆင်းလာမှုနှင့်အတူ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် စစ်အာဏာရှင်တို့ အကျပ်ရိုက်လာသည်။ တစ်ဘတ် ကျပ် ၂၀၀ ဝန်းကျင်၊ အမေရိကန် တစ်ဒေါ်လာ ကျပ် ၇၀၀၀ ကျော်ဆိုသည့် စံချိန်တင် ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုက ပြည်သူများ အကြားတွင် စိုးရိမ်မှုနှင့် မကျေနပ်ချက်များ အထွဋ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိလာစေသည်။ အာဏာမသိမ်းမီက ကျပ်တစ်သိန်းလျှင် ဘတ် ၂၃၀၀ ရရှိခဲ့သော်လည်း အာဏာသိမ်းပြီး ရက်ပေါင်း ၁၂၉၀ ရောက်လာချိန် တွင် ကျပ်တစ်သိန်းလျှင် ဘတ် ၅၀၀ ကျော်ကျော်သာရတော့သည့် အခြေအနေ။ အရပ်သား အစိုးရလက်ထက်တွင် အတက်အကျ မရှိသလောက်နည်းပြီး တည်ငြိမ်ခဲ့သည့် ကျပ်ငွေတန်ဖိုးမှာ အတက်ကြမ်းကြမ်းဖြင့် တန်ဖိုးမဲ့လာနေသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ထွက်ကုန်များသာ ပြည်တွင်းမှထွက်ရှိပြီး အခြေခံစားသောက်ကုန်၊ အဝတ်အထည်၊ အသုံးအဆောင်၊ လောင်စာဆီ၊ […]