BREAKING
October 18, 2025

နိုင်ငံတကာဆောင်းပါး

ထိုင်းမှာ ပြည်တွင်းဖြစ် ကင်ဆာရောဂါကု ဆေးဝါးသစ်နှစ်မျိုး ထုတ်လုပ်

Dawei Watch

July 14, 2025

ထိုင်းနိုင်ငံဟာ ပြည်တွင်းဖြစ် ကင်ဆာဆေးဝါးအသစ်တွေဖြစ်တဲ့ ‘HERDARA’ နဲ့ ‘IMCRANIB 100’ တို့ကို အောင်မြင်စွာ ထုတ်လုပ်လိုက်နိုင်ပါပြီ။ ဒါကြောင့် ကင်ဆာလူနာတွေအတွက် ဆေးဝါးရရှိမှုဟာ သိသိသာသာ တိုးတက်လာတော့မှာဖြစ်ပြီး ဈေးကြီးတဲ့ ပြည်ပသွင်းကုန်တွေအပေါ် မှီခိုမှုကိုလည်း လျှော့ချနိုင်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအောင်မြင်မှုကြီးကတော့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို အရမ်းအားပေးတဲ့ တော်ဝင်မင်းသမီး မဟာချူလာဘွန်ရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကနေ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ အသီးအပွင့်တွေပါပဲ။ ဘာတွေကောင်းလာစေမလဲ ထိုင်းနိုင်ငံဟာ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဖြစ်တဲ့ ပြည်တွင်းဖြစ် ကင်ဆာဆေးဝါးနှစ်မျိုးကို ထုတ်လုပ်လိုက်နိုင်တာကြောင့် ဈေးကြီးတဲ့ ပြည်ပသွင်းကုန် လိုအပ်ချက်တွေကို တော်တော်လေး လျှော့ချလာနိုင်တော့မှာဖြစ်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးက လူနာတွေအတွက် ကင်ဆာကိုကုသနိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုများလာတော့မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ကင်ဆာဆေးဝါးတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်တာက လူနာတွေကို ဆေးဝါးရရှိဖို့ ပိုမိုလွယ်ကူလာစေတော့မှာဖြစ်ပြီး ဒီအထူးပြုဆေးဝါးတွေက ပုံမှန်အားဖြင့် ဈေးနှုန်းတွေ အဆမတန် […]

အီလွန်မတ်ရဲ့ ပါတီ အသက်ဝင်လာမှာလား

Dawei Watch

July 13, 2025

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ နိုင်ငံအဆင့် ပါတီကြီးတစ်ခု တည်ထောင်ဖို့ဆိုတာဟာ အင်္ဂါဂြိုဟ်ဆီကို လူသားတစ်ယောက် စေလွှတ်ရတာထက် ပိုခက်ခဲတယ်လို့ The New York Times က ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ဒီနှစ်ခုစလုံးကို ဖြစ်အောင် လုပ်မယ်လို့ ထုတ်ပြောလာသူကတော့ ဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါပြီ။ ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးလူသား အီလွန်မတ်ပါပဲ။ “ခင်ဗျားတို့ရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်ကို ခင်ဗျားတို့ဆီ ပြန်ပေးဖို့ ဒီနေ့မှာ အမေရိကပါတီကို တည်ထောင်လိုက်ပါပြီ” အမေရိကပါတီ(America Party) ဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့ ပါတီသစ်တစ်ခုကို တည်ထောင်လိုက်ပြီလို့ ဇွန်လ ၅ ရက်နေ့မှာ အီလွန်မတ်က ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ပါတီဟာ ရီပတ်ဘလင်ကန်နဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီတို့ ကြီးစိုးနေတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံရေးစနစ်ကို စိန်ခေါ်ဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ အီလွန်မတ်က ဆိုပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရေးရဲ့ အနာဂတ်ကို လွှမ်းမိုးနိုင်မယ့် နိုင်ငံရေးပါတီတစ်ခုဖြစ်လာဖို့ မျှော်လင့်တယ်လို့လည်း […]

ကြိုးတန်းပေါ်က နန်းဆက်

Dawei Watch

July 6, 2025

ကမ္ဘာပေါ်က ဝင်ငွေအလယ်အလတ်အဆင့်တိုင်းပြည်တွေထဲမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုတွေ ပုံမှန်ဖြစ်နေတဲ့ တစ်ခုတည်းသော တိုင်းပြည်ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရေးလောကကို လူတစ်ယောက်နဲ့ သူ့မိသားစုရဲ့ နာမည်က ၂၅ နှစ်ကြာ လွှမ်းမိုးလာခဲ့ပါတယ်။ သက်ဆင်နဲ့ သူ့ရဲ့ ရှင်နာဝပ်မိသားစုပါပဲ။ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုတွေကြားမှာ ရှင်နာဝပ်မိသားစုဝင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် တစ်ယောက်ဟာ နောက်တစ်ကြိမ် အာဏာလက်လွှတ်ရမယ့် အနေအထားမျိုး ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။ မေးခွန်းတွေ ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ ရှင်နာဝပ်နန်းဆက်ရဲ့ နေဝင်ချိန် စနေပြီလား။ ကြိုးတန်းပေါ်က နန်းဆက် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အခြေခံဥပဒေခုံရုံးက ဝန်ကြီးချုပ်ပေထုန်တန်ရှင်နာဝပ်ကို ရာထူးကနေ ဆိုင်းငံ့လိုက်ပါတယ်။ လက်ရှိဖိအားပေါင်းစုံအောက်မှာ အာဏာဆက်မြဲဖို့ ရုန်းကန်နေရတဲ့ ပေထုန်တန်ရဲ့ အစိုးရအတွက် ဧရာမထိုးနှက်ချက်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်နဲ့ ပေထုန်တန်တို့အကြားက အငြင်းပွားနယ်စပ်အရေး ဖုန်းပြောဆိုမှုအသံဖိုင် […]

ရှင်နာဝပ်ထရာမိသားစုရဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရေးလွှမ်းမိုးမှု နိဂုံးလော

Dawei Watch

July 5, 2025

ကမ္ဘောဒီးယားအထက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဟွန်ဆမ်နဲ့ အခြေအတင်အငြင်းပွားဖွယ် ဖုန်းပြောဆိုမှု ပေါက်ကြားမှုကြောင့် ထိုင်းခေါင်းဆောင်ဟောင်း သက်ဆင်ရဲ့သမီးဖြစ်သူ ဝန်ကြီးချုပ် ပေထောင်တန် ရှင်နာဝပ်ထရာကို ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာခုံရုံးက ရာထူးမှရပ်ဆိုင်းခဲ့ပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဆေထာသာဗီဆင်းက အစိုးရအဖွဲ့မှာ ရှင်နာဝပ်ထရာမိသားစုရှေ့နေ ပီချစ်ချွန်ဘန်ကို ခန့်အပ်ခဲ့ရာ ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာစည်းမျဉ်းတွေ ချိုးဖောက်ခဲ့တယ်လို့ အထက်လွှတ်တော် အမတ် ၄၀ ဉီးက မေတ္တာရပ်ခံလွှာတစ်ရပ် တင်ပြမှုကြောင့် ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာခုံရုံးရဲ့ အလားတူ စစ်ဆေးမှု ခံခဲ့ရပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လမှာ ဆေထာသာဗီဆင်းမှာ အပြစ်ရှိကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးချုပ်ရာ ထူး တစ်နှစ်မပြည့်ခင် ဖယ်ရှားခံခဲ့ရပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာခုံရုံးရဲ့ စီရင်ချက်ကြောင့် ဆေထာသာဗီဆင်းဟာ ၁၆ နှစ်အတွင်း ရာထူးမှဖယ် ရှားခံရတဲ့ စတုတ္ထမြောက်ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ပေထောင်တန်ရဲ့အမှုမှာတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအ ခြေခံဥပဒေနဲ့ အမှတ် (၂) စစ်တိုင်းမှူးနဲ့ပတ်သက်လို့ […]

မြတြိဂံတစ္ဆေ ခြောက်လှန့်ချိန်

Dawei Watch

June 29, 2025

စနေနေ့က ဘန်ကောက်မြို့လယ် ဆန္ဒပြပွဲမတိုင်ခင် ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့မှာ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံရဲ့ မြို့တော်ဖနွမ်းပင်ကနေ လူထောင်ပေါင်းများစွာရဲ့ ဆန္ဒပြကြွေးကြော်သံတွေ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ “ကမ္ဘောဒီးယားက ပိုင်တဲ့မြေ။ သူများနယ်မြေ ငါတို့ မယူဘူး။ ငါတို့နယ်မြေ ငါတို့ ပိုင်တယ်” တင်းမာမှုအရှိန်မြင့်လာတဲ့ ထိုင်း – ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ပြဿနာမှာ ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသဖို့ အစိုးရကိုယ်တိုင်စီစဉ်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ နိုင်ငံသားထောင်ချီ စုဝေးခဲ့ကြပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းအဖော်ရွေဆုံးနိုင်ငံများစာရင်းမှာ ဖော်ပြခံရတဲ့ ထိုင်းနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားရဲ့ ဆက်ဆံရေးဟာ ရှုပ်ထွေးတဲ့ သမိုင်းကြောင်း ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်ကို ပြန်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ ထိုင်း – ကမ္ဘောဒီးယား ဆက်ဆံရေးဟာ မပျက်စီးနိုင်တော့ဘူးလို့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးက ထင်ခဲ့ကြပုံပါပဲ။ “ကျွန်တော်တို့ နှစ်နိုင်ငံဟာ ရှည်လျားတဲ့ နယ်နိမိတ်ထိစပ်မှု […]

ဥဒယသီဟ မီးစများ

Dawei Watch

June 18, 2025

အစ္စရေးခေါင်းဆောင်တွေက ဒါကို ဘယ်တုန်းကမှ ထုတ်ဖော်မဝန်ခံခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ အဏုမြူဗုံး ပိုင်ဆိုင်တဲ့ တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံဟာ အစ္စရေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အရှေ့အလယ်ပိုင်းရဲ့ စစ်အင်အားအကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ မဟာရန်သူတော်နိုင်ငံနှစ်ခုကတော့ အစ္စရေးနဲ့ အီရန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အီရန်က အစ္စရေးကို နိုင်ငံတစ်ခုအနေနဲ့ အသိအမှတ်မပြုပါဘူး။ လူဦးရေ ၉ သန်းသာရှိတဲ့ အစ္စရေးဟာ လူဦးရေ သန်း ၉၀ နီးပါးရှိတဲ့ အီရန်ရဲ့ မစ်ဆိုင်းဒုံးပစ်နိုင်တဲ့ အကွာအဝေးအတွင်းမှာ ရှိပါတယ်။ အစ္စရေးရဲ့ အကြီးမားဆုံး ပြည်ပရန်သူဟာ အီရန်ပဲ ဖြစ်တယ်လို့ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်ဘင်ဂျမင်နေတန်ညာဟုတစ်ယောက် တောက်လျှောက်ပြောလာခဲ့တာဟာ ဆယ်စုနှစ်သုံးခုတိုင်ခဲ့ပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ အစ္စရေးအဖို့ အခုအီရန်ထက် ပိုအန္တရာယ်ကြီးတဲ့ ပြည်ပရန်သူ ရှိပါတယ်။ အဲဒါကတော့ အဏုမြူဗုံး ဖင်ခုထိုင်လာမယ့် အီရန်ပါပဲ။ ဥဒယသီဟ စစ်ဆင်ရေး သူတို့တိုင်းပြည် […]

ကျားကုတ်ကျားခဲ နိုင်ငံရေးသမား

Dawei Watch

June 5, 2025

သမ္မတယွန်းဆွတ်ယိုးလ်ရဲ့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ထွက်ပေါ်လာပြီး တောင်ကိုရီးယားလွှတ်တော်ရဲ့ ဝင်ပေါက်ကို စစ်တပ်က ပိတ်ဆို့ထားလိုက်ချိန်…။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်ညရဲ့ ဆိုးလ်မြို့ဟာ အေးစက်နေတယ်။ အသက် ၆၀ အရွယ် လွှတ်တော်အမတ်တစ်ယောက်ဟာ လွှတ်တော်အဆောက်အအုံဆီကို ကမန်းကတန်း ပြေးလာခဲ့တယ်။ သူ့ရည်ရွယ်ချက်က လွှတ်တော်ထဲကို မရမကဝင်ပြီး သမ္မတရဲ့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်ကို လွှတ်တော်အမတ်တွေ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ပယ်ချဖို့ပဲ။ တချိန်တည်းမှာပဲ သူ့ဖုန်းကနေ လူမှုကွန်ရက်ပေါ် live လွှင့်ပြီး တောင်ကိုရီးယားပြည်သူတွေဆီ တိုက်ရိုက်ပန်ကြားနေခဲ့တယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ကာကွယ်ဖို့ လွှတ်တော်မှာ သူနဲ့ အတူ လာပူးပေါင်းဖို့ ဖုန်းထဲကနေ လူထုကို တိုက်တွန်းနေခဲ့တယ်။ လမ်းမီးရောင်မှိန်ဖျော့ဖျော့အောက်မှာ သူ့ဖုန်းက တုန်ခါနေတယ်။ လွှတ်တော်ခြံစည်းရိုးပေါ် သူကျော်တက်နေတာကို သူ့ဖုန်းကနေတစ်ဆင့် မြင်နေရတယ်။ အဲဒီညမှာပဲ လွှတ်တော်ထဲ မရမက […]

အာဆီယံထဲက မြန်မာ့မိတ္တ 

Dawei Watch

June 1, 2025

 မကြာသေးခင်က မလေးရှားနိုင်ငံက အာဆီယံထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမှာ မမျှော်လင့်ထားတဲ့ လူသားဆန်စွာ နွေးထွေးတဲ့ အခိုက်အတန့်ကလေးတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး ပြီးဆုံးလို့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ နေ့လယ်စာစားချိန်မတိုင်ခင်လေးမှာ အပြင်မှာ စောင့်နေတဲ့ မီဒီယာသမားတွေဆီကို လူတစ်ယောက် ရောက်လာပြီးတော့ သကြားလုံးလေးတွေ ပေးသွားခဲ့လို့ပါပဲ။ “ဒါ ယူလိုက်နော် ၊ ခင်ဗျားတို့ စောင့်နေရတာ ကြာပြီ” သတင်းထောက်တွေကို အားပါးတရ ပြုံးပြရင်း ဒီစကားကို ပြောခဲ့သူကတော့ အရှေ့တီမောနိုင်ငံရဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ရှာနာနာဂူးဇ်မိုပါ။ ကိန်းကြီးခမ်းကြီးအခမ်းအနားအစီအစဉ်တွေကြား ရင်းနှီးနွေးထွေးတဲ့ သူ့အပြုအမူကြောင့် သတင်းထောက်တွေ ပြုံးရယ်ခဲ့ရပါတယ်။ ဒီအခိုက်အတန့်လေးကို “သကြားလုံး ဒစ်ပလိုမေစီ”လို့ နိုင်ငံခြားမီဒီယာတစ်ခုက တင်စားဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာပဲ အရှေ့တီမောနိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒရဲ့ အဓိကပန်းတိုင်တစ်ခု ပြည့်ဝသွားခဲ့ပါတယ်။ လာမယ့် အောက်တိုဘာလ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ အရှေ့တီမောကို အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်သစ်အဖြစ် လက်ခံဖို့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးက သဘောတူဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြလို့ပဲ […]