ချက်ချက်တောက်ပူနေသော နေရောင်အောက်တွင် ကျွန်ုပ်တို့ (WIF – Worldview International Foundation) ပဲ့ထောင်ကလေးသည် မှိုင်းပျပျလှမ်းမြင်နေရသည့် ရွာကလေးတစ်ရွာဆီသို့ ဦးတည်ခုတ်မောင်းနေ၏။ ဒီရေအတက်တွင် တောင်လေကလေးက ကျီစယ်နေသောကြောင့် ပင်လယ်ရေပြင်သည် လှိုင်းအနည်းငယ်ထလျက်ရှိ၏။ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်ရှိ သမဲ့ကြက်တက် (Avicennia alba Blume) ပင်များလည်း လေတိုက်လိုက်တိုင်း ဖွေးဖွေးလှုပ်နေကြ၏။ ပင်လယ်ပြင်ကြီးမှ ချောင်းကလေးတစ်ခုထဲသို့ချိုးဝင်လိုက်ပြီး ခဏကြာခုတ်မောင်းလိုက်သည့်အခါ မှုန်ဝါးဝါးရွာကလေးမှာ တဖြည်းဖြည်းပီပြင်ထင်ရှားလာလေ၏။ ထိုရွာကလေးကား ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်၊ နို့ငွါးကျေးရွာအုပ်စုတွင်းရှိ ‘ဘာဟင်’ဆိုသည့် ပင်လယ်ကမ်းစပ်ရွာကလေးပင်။ ဘာဟင်ရွာ၏ အပေါ်ပိုင်းတောင်စောင်းများတွင် ဆီအုန်းစိုက်ခင်းများရှိပြီး အောက်ကမ်းခြေပိုင်းတွင်ကား ဒေသအခေါ် ဇရပ်တော (သို့) ပရုံးတော (ဒီရေတော) များရှိ၏။ ရွာကုန်းအမြင့်ပိုင်းတွင် သေသပ်လှပသော မူလတန်းကျောင်းဆောင်နှင့် ဘုန်းကြီးကျောင်းတို့ရှိ၏။ ရွာလယ်ခေါင် ကွင်းပြောင်တလင်းပြင်သည်ကား ကလေးကစားကွင်းဖြစ်ပြီး မလှမ်းမကမ်းတွင် ဆည်းလည်းသံတချွင်ချွင်နှင့် ရွှေပြောင်ပြောင်စေတီတစ်ဆူ […]

ခေတ်အဆက်ဆက်ရှင်ကြီးဝမ်းကော ရှင်ငယ်ဝမ်းပါ ဝင်ခဲ့ဖူးသည့် တနင်္သာရီဒေသ။ သမိုင်းမှတ်တမ်းတို့ အထင်ကရရှိခဲ့သည့် ကိုလိုနီခေတ်မှကြည့်လျှင်ပင် တနင်္သာရီတိုင်းသားအချို့ မြန်မာ့ နိုင်ငံရေးသမိုင်းတွင် ထင်ရှားခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးကြီးဗထူး၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးဗဆွေ၊ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်တာဝန်ယူသွားခဲ့သူ သခင်ဗသိန်းတင် စသောခေါင်းဆောင်များ။ အကြင် ထင်ရှားခဲ့သူများ၏ နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုများကို ကြည့်ကာ တူညီသော အချက်တချို့ကို ကောက်ချက်ချမိသည်။ သူတို့သည် မြန်မာတပြည်လုံး၏ အရေးကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ရသည်။ မွေးရပ်တနင်္သာရီဒေသတစ်ခုတည်းအတွက် ကြည့်၍ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းမျိုး မတွေ့ရ။ တနင်္သာရီတိုင်းနေပြည်သူ အများစုတို့က ထောက်ခံမြှောက်စား၍ ထိုခေါင်းဆောင်ကြီးများတို့ ထင်ရှားလာခဲ့ခြင်းမျိုးမဟုတ်။ ချုပ်ပြောရလျှင် ထိုခေတ်များက တနင်္သာရီတိုင်းအတွက်အရေးစိုက် လုပ်ဆောင်၊ တနင်္သာရီနေပြည်သူတို့၏ အသည်းစွဲ လူထုခေါင်းဆောင် မျိုး အထက်ပါခေါင်းဆောင်တို့ မဖြစ်ခဲ့ကြပေ။ သို့ဆိုလျှင် တနင်္သာရီဒေသတွင် တနင်္သာရီပြည်သူတို့က တခဲနက်ထောက်ခံသော တနင်္သာရီတိုင်းသား လူထုခေါင်းဆောင်မျိုး […]

ထားဝယ်မြို့အတွင်း မီးပွိုင့်လမ်း ဆုံများနှင့် မြို့ဝင်မြို့ထွက်နေရာများတွင် စောင့်ကြည့်ရေးကင်မရာ(CCTV) များကို ယခင်အစိုးရလက်ထက်ကတည်းက တပ်ဆင်ထားခဲ့သည်။ လက်ရှိ အစိုးရလက်ထက်တွင်လည်း ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာ ကျပ်သိန်းရာပေါင်း များစွာ အကုန်အကျခံကာ ထပ်မံတပ် ဆင်ခဲ့သည်။ ရာဇဝတ်မှုခင်းများကို ကြိုတင် ကာကွယ်နိုင်သည့်အပြင် ဖြစ်ပွားပြီးပါ က ခြေရာခံဖမ်းဆီးရာတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေရန်ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် စောင့်ကြည့်ကင်မရာများကို တပ်ဆင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့သော် လက်ရှိတွင် ရာဇဝတ်မှု ခင်းများကိစ္စအတွက် သိပ်အသုံးမဝင်သည့် အနေအထား ဖြစ်နေသည်။ အထူးသဖြင့် ညဘက်တွင်ဖြစ်သည့် အခင်းဖြစ်ပွားမှုနဲ့ ပတ်သက်လျှင် ၎င်းတို့၏ အသုံးတည့်မှုမှာ အားမရစရာ ဖြစ်နေသည်။ ပြီးခဲ့သည့်လက ထားဝယ်အခြေစိုက် သတင်းထောက် ကိုဖြိုးဇင်တစ်ယောက် ညဘက် ဆိုင်ကယ်မှောက်ပြီး အသက်ဆုံး ရှုံးသွားခဲ့သည်။ သို့ကြောင့် ကိုဖြိုးဇင်တစ်ယောက် နေအိမ်မှ မြို့ပေါ်သို့လာရာတွင် […]

စားနပ်ရိက္ခာအချုပ်အခြာ- Food sovereignty ယခင်အပတ်မှ အဆက် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း အစိတ်လောက်တွင် Food Sovereignty ဟူသော အတွေးအခေါ်မှာ ကမ္ဘာတစ်လွှားရှိ တောင်သူလယ်သမားအသင်းအဖွဲ့များ ကြားတွင် လူသိများလာခဲ့ပါသည်။ ထို အတွေးအခေါ်ကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လယ်သမားလှုပ်ရှားမှု တစ်ခုဖြစ်သော the La Via Campesina က ၁၉၉၇ တွင် မိတ်ဆက်ခဲ့ပါသည်။ အချုပ်အခြာ သဖွယ်စီမံပိုင်ခွင့်ဟု ဆိုရာတွင် နိုင်ငံ တိုင်းသည် မိမိတို့၏ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကဏ္ဍများကို ကောင်းစွာ ကာကွယ်နိုင်သည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ချမှတ်နိုင်ရပါမည်။ ထိုသို့ မိမိတို့မူဝါဒကို ခိုင်မာအောင် ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော်ချိန်တွင် အခြား နိုင်ငံများထဲသို့ မိမိတို့မလိုသော ရိက္ခာများကို ပေးပို့စုပုံကာ ဖြစ်လာသော ဆိုးကျိုးအတွက် တာဝန်မခံသည့် အပြုအမူမျိုးကိုလည်း […]

အိမ်ရှေ့မှာချိတ်ထားတဲ့ တိုင်ကပ် နာရီကြီးဆီက ဒေါင်ခနဲတစ်ချက်မြည်ပြီး နောက် ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံး ပြန်လည် တိတ်ဆိတ်သွားပြန်တယ်။ ညဥ့်သန်း ခေါင်ကျော်လို့ နာရီပြန်တစ်ချက်တောင် ရှိသွားပါပေါ့လား။ အိပ်စက်ဖို့ အဆင် သင့်မဖြစ်တဲ့အခါ အိပ်ပျော်ဖို့ အထွေအထူး ကြိုးစားမနေတော့ဘဲ အမှောင်ထဲမှာ ဒီလိုသက်တောင့်သက်သာ ထိုင်တတ်တာ ကျင့်သားရနေခဲ့ပြီ။ ဘဝရဲအချိန် အတော်များများက အိပ်စက်ခြင်းနဲ့ ကုန်ဆုံးခဲ့တာပဲလေ။ မအိပ်ချင်တဲ့ အချိန်မှာ ဘာလို့အိပ်စက်ဖို့အတွက် စိုးရိမ်သောကဖြစ်နေမလဲ။ ဧည့်ခန်းရဲ့ ကုလားထိုင်မှာထိုင်ရင်း မျက်စိရှေ့မှာ မြင်နေရတဲ့ အမှောင်ကို အားစိုက်ကြည့်နေမိတယ်။ ပိန်းပိတ်အောင် မှောင်တယ်ဆိုတာ ဒီလိုညမျိုးကို ခေါ်တာလား။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလောက်တောင် မှောင်နေတာပါလိမ့်။ ခါတိုင်း ညတွေဆို မှောင်တယ်ဆိုပေမဲ့ ခပ်ကြာကြာထိုင်မိတာနဲ့ ရှေ့ကမြင်ကွင်းကို ဝိုးတိုးဝါးတား မှန်းဆကြည့်လို့ရသေးတယ်။ အခုက အမှောင်လဟာပြင်ထဲ ရောက်နေသလိုပါပဲ။ လကွယ်ရက် ရောက်ခါနီးပြီမို့လား။ […]

သည်ကာလမှာ ကြုံကြရတဲ့ ကပ်ဘေးတုံ့ပြန်မှုတွေကို လေ့လာတဲ့အခါ အောက်ပါအတိုင်း တွေ့ရပါတယ်။ ပရိုအတ်တစ်(Proactive) Proactive ဆိုတာ ကပ်ဘေးအတွက် စိုးရိမ်တကြီး စောင့်ကြည့်ပြီး ကြိုတင်ကာ သတိပေးလိုသူ ပြင်ဆင်လိုသူတွေကို ဆိုလိုတယ်။ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် စပြီး တွေ့ရှိစဉ်ကတည်းကိုက စောင့်ကြည့်ပြီး တုံ့ပြန် အသင့်ပြင်ဆောင်ရွက်သင့်တာတွေ သတိပေးသလို ဖြစ်တန်စွမ်းတွေကိုလည်း ကြိုတင်မှန်းဆ သတိပေးကြသူတွေ ဖြစ်တယ်။ ပထမလှိုင်းကာလမှာ သူတို့ ခန့်မှန်းချက်တွေ လွဲခဲ့ပေမဲ့ စက်တင်ဘာလ မှာစတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ဘေး ဒုတိယလှိုင်း ကာလဟာ မကြာမတင်မှာပဲ ခန့်မှန်းတဲ့ အတိုင်း များပြားစွာ ကူးစက်မှုတွေ တွေ့လာကြရတယ်။ အသေအပျောက်ပါ အများအပြား ရှိလာခဲ့ပါပြီ။ ခန့်မှန်းချက်အရ အဲသည့်ထက် ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်ဆိုတာကိုလည်း အစောကတည်းက ကြိုတင်တွက်ဆလို့ ပြင်ဆင်နေကြပါပြီ။ သည်ညနေ […]