BREAKING
December 2, 2025

ဆောင်းပါး

ထိုင်ဝမ်အရေး တရုတ် – ဂျပန် တင်းမာမှု

Dawei Watch

November 22, 2025

ဂျပန်နိုင်ငံမှာ တရုတ်အပေါ် သဘောထားတင်းမာတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ဆာနအဲ တာကအိချိ တက်လာပြီး မရှေးမနှောင်းဆိုသလိုပါပဲ။ လက်ရှိ အရှိန်မြင့်တက်နေတဲ့ တရုတ်နဲ့ ဂျပန် တင်းမာမှုပြဿနာကို ကမ္ဘာ့ပြည်သူတွေ မြင်လိုက်ရပါတယ်။ ဂျပန်ရဲ့ တောင်ဘက်က မဟာဗျူဟာမြောက်တည်နေရာမှာ ရှိနေတဲ့ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းနဲ့ ဆက်စပ်လို့ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ ပြဿနာဖြစ်ပါတယ်။ ပြဿနာက နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့က ဂျပန်လွှတ်တော်မှာ ဝန်ကြီးချုပ် ဆာနအဲ တာကအိချိ ပြောခဲ့တဲ့ စကားကနေ စပါတယ်။ တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို စစ်အင်အားသုံး တိုက်ခိုက်လာမယ်ဆိုရင် ဒါဟာ ဂျပန်ရဲ့ ရှင်သန်ရေးအတွက် အန္တရာယ်ရှိအခြေအနေ ဖြစ်တယ်၊ ဒီအခြေအနေမှာ ဂျပန်အနေနဲ့ စစ်ရေးအရ တုံ့ပြန်မှု လုပ်နိုင်တယ်လို့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ နှစ်နိုင်ငံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနတွေက တစ်ဘက်နဲ့ တစ်ဘက် […]

ဖိနပ်တစ်ရံရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်

Dawei Watch

November 16, 2025

ဟောသည့်ရင်ဘတ်ကြီးနဲ့ရင်းပြီး အနင်းခံထားရလည်း ကျောပေါ်ကခြေဖဝါးတွေ မနေမနား သွားသမျှ မထိမရှ မညစ်ပေရအောင် စွမ်းဆောင်နေရတာ ကျုပ်တာဝန်ပါ။ ဘာလာလာ ဒေါင်းရတယ်ဆိုတဲ့အလုပ်၊ သိပ်ဟုတ်တာပေါ့ဗျာ။ အဲဒါ ကျုပ်အလုပ်ပါပဲ။ ခင်ဗျားပဲစဥ်းစားကြည့်လေ။ ဖုန်ပေပေ သဲပေပေ ရေစိုစို ခြေ အလိုကျ အသုံးတော်ခံရ တဲ့အနေအထား။ ဒါပေမဲ့ ကျုပ် ကျေနပ်တယ်။ နိမ့်ကျတယ်ထင်ထင်၊နှိမ့်ချချင်လည်း ချ၊ ကျုပ်ဘဝပဲ။ ခင်ဗျားတို့ ဘယ်နားသွားသွား ကျုပ် လိုတာပဲမဟုတ်လား။ ဆင်းရဲသား လည်း ကျုပ်ကိုလိုတယ်။ သူဌေးလည်း ကျုပ်ကိုလိုအပ်တာပဲ။ ကလေးလည်းစီးတယ်။ စာရေးလည်းစီးတယ်။ ငပွေးလည်းစီးတယ်။ စစ်သားလည်းစီးတယ်။ အလစ်သမားလည်း စီးတယ်။အထည်ချုပ်သမလည်းစီးတယ်။ မလယ်ရှုပ်ငတလည်းစီးတယ်။အရူးလည်း စီးတယ်။ ငမူးလည်းစီးတယ်။ ကုလားမလည်းစီးတယ်။ သမ္မတလည်းစီးတယ်။ ကျုပ် အပို တွေလျှောက်ပြောနေတာမဟုတ်ပါဘူး။ ခင်ဗျားတို့ လူတန်းစားအလွှာစုံ၊ လူမျိုးစုံ ကျုပ်ကိုလိုအပ်တာ၊ […]

တနင်္သာရီတိုင်းက တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်များ၏ ပထမဆုံးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ ဘယ်လောက်အရေးပါသလဲ

Dawei Watch

November 15, 2025

တော်လှန်ရေးတပ်များက တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း ပထမဆုံးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအဖြစ် မောတောင်နယ်စပ်မြို့ကို နိုဝင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်လိုက်သည်။ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် တနင်္သာရီမြို့နယ်အတွင်းရှိ မောတောင်မြို့ကိုစတင်တိုက်ခိုက်ပြီး လေးရက်အကြာတွင် သိမ်းပိုက်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ မောတောင်မြို့နှင့်အနီးဝန်းကျင်တွင် အမှတ် ၂၂၄ ခြေလျင်တပ်ရင်းအထိုင်စခန်းတစ်ခု ၊ အမြောက်ကုန်းတစ်ခု၊ ရဲစခန်း ၁ ခုနှင့် စစ်ဆေးရေးဂိတ်နှစ်ခုရှိကြောင်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်အချို့က ထံမှသိရသည်။ မောတောင်မြို့အဝင်ရှိစစ်အာဏာရှင်တပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်ကို တော်လှန်ရေးတပ်များက နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး လေးရက်မြောက်နေ့တွင် မြို့ကိုသိမ်းပိုက်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ မောတောင်မြို့ရဲ့ ပထဝီဝင် မောတောင်မြို့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ ပရာကျွတ်ခရီခမ်ခရိုင် ဆင်ခွန်းနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းနှင့် ထိစပ်နေသည့် နယ်စပ်မြို့ဖြစ်သည်။ မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး အာဏာမသိမ်းမီက မြိတ်မြို့မှ ရေထွက်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် သစ်တောထွက်ပစ္စည်းများ၊ ကြက်သွန်နီအပါအဝင် အခြားပစ္စည်းများကို ထိုင်းနိုင်ငံသို့တင်ပို့ရာ အဓိကလမ်းကြောင်းဖြစ်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်တပ်စခန်းများ၊ စစ်ဆေးရေးဂိတ်များနှင့် […]

သရဲလား၊ နတ်လား – ထားဝယ်တော်လှန်ရေး

Dawei Watch

November 7, 2025

ကြောက်ကြောက်နဲ့ မရေးဖြစ်တာကြာပါ့။ အခုလည်း ကြောက်ကြောက်နဲ့ပဲ သဘောမျှကြည့်ပါမယ်။ ဒီလို . . . ။ အများနည်းတူလိုပဲ ခေတ်မကောင်းတော့ ကိုယ်တွေလည်း သျှမ်းကမ်း (ထိုင်း) ကို ဝေလေလေနဲ့ ရောက်လာတာပေါ့။ ပြီးခဲ့ အပတ်တွေတုန်းက ထိုင်းတောင်ပိုင်းကို သူများတွေနဲ့ ကပ်လိုက်ခွင့်ရတယ်။ ထုံးစံအတိုင်း အမျိုးတွေနဲ့တွေ့တာပေါ့။ ရောင်စုံမီးတွေနဲ့ မြို့တော်က စားသောက်ဆိုင်၊ အလုပ်သမား တန်းလျား၊ ဒူရင်းတော၊ ဆီအုန်းတော့ အစုံပါပဲ။ အသံတွေလည်း နားထောင်ရတယ်။ မေးခွန်းက ငါတို့ ဘယ်ခရီးရောက်နေပြီလဲပေါ့။ သွားတော့ သွားနေတာပဲ။ ဒါပေမဲ့ ဘယ်သောင် ဘယ်ကမ်းဆိုက်နေပြီလဲ ပြောကြဆိုကြပေါ့။ စကားလုံးတွေကတော့ အများကြီး ထွက်လာတယ်။ သုံးယောက်နဲ့ လေးဖွဲ့ ဖြစ်နေတယ်။ ဆရာများနေတယ်။ သူတလူ ငါတစ်မင်း။ ဘာလို့ စုလို့ […]

ခိုရာနတ္ထိ တောမရှိသော်

Dawei Watch

November 1, 2025

ယနေ့မြန်မာ့နိုင်ငံရေး မိုးလေဝသအခြေအနေများအရ ‘တောခို’ ဟူသော စကားလုံးမှာ နေရာအချို့တွင် အသုံးတည့် အသုံးတွင်ဆဲဖြစ်၏။ ထိုစကားလုံး၏ အဓိပ္ပာယ်ကိုတွေးကြည့်လျှင် တောတောင်ရှိရာ အရပ်သို့သွား၍ ခိုမှီး၏ ဟု ရိုးရိုးပင် နားလည်နိုင်သော်လည်း နိုင်ငံရေး အဓိပ္ပာယ် အရမူ ဦးတည်ချက်တခုခုဖြင့် ရန်ဘေးလွတ်ရာ အရပ်သို့သွားရောက်ခိုမှီးကာ အလိုရှိရာ ဆန္ဒပြည့်မြောက်အောင် အားထုတ်ခြင်းမျိုး ဖြစ်သည်ကို အများစု သဘောပေါက်ကြပြီး ဖြစ်သည်။ ဆွေးနွေးလိုသည်မှာ ခိုစရာတောအကြောင်းဖြစ်သည်။ တော ဟူသည်ကို ယင်း၏ အနက်အတိုင်း သစ်ပင်များထူထပ်စွာပေါက်နေသည့် ပကတိ တောအုပ်ကြီးဟုလည်း မြင်နိုင်သလို တော သည်ပင် အကာအကွယ်၊ ခိုလှုံရာ၊ အစာပေးရာ၊ တည်းခိုစရာနေရာ၊ သဘာဝသယံဇာတ အစရှိသည့် အဖိုးတန် အရင်းအမြစ် တခု အဖြစ် ရှုမြင်နိုင်သည်။ တောခိုသူတို့သည် တောကို အရင်းပြုကာ […]

ဂျပန်သံမဏိလေဒီနှင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအရေး

Dawei Watch

October 28, 2025

၂၀၀၈ ခုနှစ်မှာ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ လူဦးရေဟာ ၁၂၈ သန်း ဝန်းကျင်နဲ့ အများဆုံး အနေအထားကို ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်းကစလို့ တောက်လျှောက်ကျဆင်းလာခဲ့တဲ့ ဂျပန်လူဦးရေဟာ ၂၀၇၀ ပြည့်နှစ်မှာ ၈၇ သန်းအထိ ကျဆင်းသွားနိုင်တယ်လို့ လက်ရှိခန့်မှန်းချက်တွေက ဆိုပါတယ်။ ၂၁၀၀ ပြည့်နှစ်မှာတော့ ဂျပန်လူဦးရေဟာ ၆၃ သန်းသာ ကျန်ရှိနိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့ လူဦးရေဟာ နိုင်ငံ့လူဦးရေသာ ထက်ဝက်သာ ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ လူဦးရေအကျပ်အတည်းနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ သက်ကြီးရွယ်အိုအရေအတွက် တိုးပွားလာမှုနဲ့အတူ ပင်စင်ကြေးနဲ့ ဆေးဝါးစောင့်ရှောက်မှုစရိတ်မြင့်တက်မှု ပြဿနာတွေပါ ထပ်ပေါင်းစပ်နေပါတယ်။ ဆရာ/ဆရာမ ၊ ဆရာဝန်နဲ့ လူနာစောင့်ရှောက်ရေး စတဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံက အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းတော်တော်များများမှာ လုပ်သားရှားပါးမှုပြဿနာနဲ့ ဆိုးဆိုးရွားရွား ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ကလေးမွေးဖွားမှုနှုန်းဟာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာ […]

အမေရိကန်အကူအညီ ဖြတ်တောက်ပြီးနောက်ဝယ်

Dawei Watch

October 16, 2025

မိုဟာမက်တာဟာဟာ ၂ နှစ်သားအရွယ် သူ့သားလေးရဲ့ အသက်မဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ပွေ့ဖက်လို့ ရှိုက်ကြီးတငင် ငိုကြွေးနေခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက သူတို့ နေထိုင်ရာ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှာ ဧပြီလစလို့ သူ့မိသားစုအတွက် စားနပ်ရိက္ခာရောက်မလာတော့ပါဘူး။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာတော့ အရင်က တက်ကြွရွှင်လန်းခဲ့တဲ့ သားငယ်လေးဟာ ဝမ်းလျှောလို့ ၊ အစားအစာကို တဆာဆာ တောင်းခံလို့ တဖြည်းဖြည်းအားနည်းချည့်နဲ့လာခဲ့တာကို သူ ဘာမှမတတ်နိုင်ဘဲ ကြည့်နေခဲ့ရတာပါ။ တာဟာရဲ့ သားငယ်လေး သေဆုံးပြီးနောက် နှစ်ပတ်တိတိအကြာ မေလ ၂၁ ရက်နေ့မှာတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို ဟာ ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်ရှေ့မှာ ထိုင်ပြီး ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ နိုင်ငံခြားအထောက်အပံ့ပေးရေး အစီအစဉ်တွေကို ဖြတ်တောက်လိုက်တာကြောင့် “ဘယ်သူမှ မသေဆုံးရသေးဘူး”လို့ ကြေညာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ “ကျွန်တော် တာဝန်ယူနေတဲ့အတောအတွင်း ဘယ်ကလေးသူငယ်မှ သေဆုံးတာ မရှိဘူး”လို့ အခိုင်အမာ […]

NCA ဧယင်ကျူးပွဲ

Dawei Watch

October 14, 2025

NCA ဆိုတဲ့ တနိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့ကြတာ ၁၀ နှစ် တင်းတင်းပြည့်ပါပြီ။ အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်ဟာလည်း နေပြည်တော်မှာလည်း ပွဲသဘင်ကို ဝှဲချီးကျင်းပဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။ ပွဲကို အောင်အောင်မြင်မြင် ကျင်းပနိုင်ဖို့ စစ်တပ်ရဲ့ သက်တော်ရှည် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကိုယ်စားလှယ်တဦးဖြစ်တဲ့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်က ကြီးကြပ်နေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တကယ်ကျတော့ အခုပွဲဟာ ငွေကုန်၊ အချိန်ကုန်၊ အလုပ်ရှုပ်ခံပြီး ပျော်ပျော်ပါးပါးစားသောက်ကြတဲ့ အခမ်းအနားတခုထက် မပိုဘူးဆိုတာကိုတော့ သူတို့တွေ မသိချင်ယောင်ဆောင်ထားကြပါတယ်။ NCA ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့လေးနှစ်ကျော်ကတည်းက စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သတ်လို့ သေခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဒါကိုပဲ အလောင်းကို မှန်ခေါင်းသွင်းပြီး အသက်ရှိနေသေးဟန်နဲ့ ထင်ယောင်မှားအောင် ပြနေတာပါ။ NCA ရဲ့နောက်ခံရာဇဝင်ကို ပြန်ပြောင်းအောက်မေ့ အတိုချုပ်ရရင် သမ္မတဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၅ […]