BREAKING
June 15, 2025

တနင်္သာရီပုံရိပ်

မိုးရာသီတဲ့လား…. ရင်ထဲမှာ နွေထက်ပူတယ်

Dawei Watch

May 31, 2025

မုတ်သုန်ရာသီရောက်တိုင်း မိုးရောလေပါ ပြင်းထန်လေ့ရှိသည့်အတွက် တနင်္သာရီတိုင်းသားများမှာ မိုးရာသီအတွက် စားနပ်ရိက္ခာနှင့် ငွေကြေးကို ကြိုတင်စုဆောင်းလေ့ရှိကြသည်။ အီကွေတာနှင့်ပိုနီးသည့် တနင်္သာရီတိုင်းတွင် တစ်နှစ်မိုးရေချိန်လက်မ ၂၀၀ ဝန်းကျင်ရွာသွန်းလေ့ရှိသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အခြားဒေသများထက် မိုးများသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ အခြေခံလူတန်းစားများ၏ အလုပ်အကိုင်အများစုကလည်း မိုးရာသီတွင် လုပ်ငန်းရပ်နားရလေ့ရှိသည့်အတွက် ဝင်ငွေမဲ့သွားကြပြီး စားဝတ်နေရေး အခက်ကြုံရလေ့သည်။ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း၊ ငါးပိငါးခြောက်လုပ်ငန်း၊ ပန်းရံလုပ်ငန်း စသည့်အလုပ်အကိုင်များမှာ မိုးရာသီရောက်တိုင်း အလုပ်ရပ်နားရလေ့ရှိသလို အခြားအလုပ်အကိုင်များလည်း ဝင်ငွေလျော့နည်းသွားကြသည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း အာဏာသိမ်းဂယက်ကြောင့် အထွေထွေကုန်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်နေသဖြင့် အခြေခံလူထုလူတန်းစားများမှာ ခက်ခဲကျပ်တည်းမှု အသီးသီးဖြင့်ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ အမိုးမလုံသည့် အိမ်များဆိုလျှင်လည်း ဓနိဖက်စျေးမတတ်နိုင်သဖြင့် မိုးရေယိုယိုဖြင့်သာ နေထိုင်ကြရမည့် အခြေအနေရှိသည်။ ခေတ်ကာလကောင်းချိန်ကတည်းက မိုးရာသီရောက်တိုင်း စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းလေ့ရှိသည့် ပြည်သူလူထုမှာ တစ်ပူပေါ်နှစ်ပူဆင့်ဖြစ်လာပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးဒဏ်ကိုပါ ခံစားလာရသည်။ ယင်းကြောင့် သည်းထန်လှသည့် […]

စားဖို့ခက်၊ သွားဖို့ခက် စက်သုံးဆီဂယက်

Dawei Watch

May 24, 2025

စစ်ကောင်စီက ထားဝယ်ခရိုင်အတွင်း စက်သုံးဆီ သယ်ယူရောင်းချခွင့် ပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက် ထားသည်မှာ ရက်ပေါင်း ၃၀ အထိရှိလာပြီဖြစ်သည်။ ယင်းမှာ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ရက်အရှည်ကြာဆုံး ဖြတ်တောက်မှုလည်းဖြစ်သည်။ ထားဝယ်မြို့တွင်းရှိ စက်သုံးဆီကို မြို့ပြင်သို့ သယ်ယူခွင့်မပေးရန် စစ်ကောင်စီတပ်က ဆီလုပ်ငန်းများကို အကျပ်ကိုင်ညွှန်ကြားထားပြီး မြို့အဝင်၊အထွက်စစ်ဆေးရေးဂိတ်တို့တွင်လည်း စစ်ဆေးဖမ်းဆီးနေသဖြင့် အဖမ်းခံရသူများလည်း ရှိနေသည်။ လချီကြာစက်သုံးဆီ ဖြတ်တောက်ထားခြင်းခံနေရသည့် ဒေသခံများမှာ တစ်လီတာကို ကျပ် ၇၀၀၀ အထိဈေးကြီးပေး ဝယ်ယူနေကြရသည်။ နေ့စဉ်လူနေမှု အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းအတွက် မရှိမဖြစ်အရေးပါသည့် စက်သုံးဆီ ဖြတ်တောက်ခြင်းခံနေရသဖြင့် လယ်သမား၊ ခြံသမားများမှာ စက်သုံးဆီကို ရရာနေရာမှ ဈေးကြီးပေး ဝယ်ယူနေကြရခြင်းဖြစ်သည်။ စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရခက်ခဲခြင်းနှင့် စျေးမြင့်တက်မှုတို့ကြောင့် ဒေသတွင်း အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းများလည်း ပိုမိုများပြားလာနေပြီး ကုန်စျေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုများလည်း ရှိနေသည်။ စက်သုံးဆီပိတ်ဆို့ခံရမှုကြောင့် ပြည်သူလူထုကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲ […]

မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းက သယံဇာတကျိန်စာ

Dawei Watch

May 17, 2025

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း သတ္တုလုပ်ကွက်များက နေရာအနှံ့ လက်ညွှန်းထိုးမလွဲ ပေါ်ပေါက်လာသည်။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီ၏ ဖမ်းဆီးမှုများကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် သူများလည်း လွတ်ရာတိမ်းရှောင်ကြရသလို ကျန်နေသူများလည်း အရင်လိုပေါ်ပေါ်တင်တင် လှုပ်ရှားမရတော့။ ယင်းကြောင့် သတ္တုတူးဖော်မှုများကို စောင့်ကြည့်ထိန်းကျောင်းနေသည့် ယန္တရားတစ်ခု မရှိတော့သလို လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲများနှင့်အတူ ပေါ်လာသည့် အာဏာလေဟာနယ်များကို အခွင့်ကောင်းယူကာ သတ္တုတူးဖော်သူများက ပရမ်းပတာ တူးဖော်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ အာဏာမသိမ်းမီက မြစ်ချောင်း၊တောတောင်များတွင်သာတွေ့ရတတ်သည့် သတ္တုတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများက လူနေအိမ်များ၊ ဥယျာဉ်ခြံများအထိရောက်ရှိလာသည်။ ယင်းကြောင့်လည်း ဒေသခံများအားထားအသုံးပြုနေရသည့် ရေချိုချောင်းများ၊ မြစ်များပျက်စီးသွားပြီး ရေများနောက်ကျိလာခြင်း၊ ရေတွင်းများ အချိန်စောခမ်းခြောက်ခြင်း၊ ချောင်းကောသွားခြင်းအစသဖြင့် သောက်သုံးရေ အရင်းအမြစ်များ ဆုံးရှုံးလာကြသည်။ မြစ်ရေချောင်းရေ ညစ်ညမ်းလာသဖြင့် ရေနေသတ္တဝါများရှားပါးလာပြီး ဒေသခံများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝအပေါ် ဆိုးကျိုးများဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ယင်းအပြင် လက်လွတ်စပယ် သတ္တုတူးဖော်မှုများကြောင့် သဘာဝအလျောက်တည်ရှိသည့် […]

ပြည်တော်မပြန်နိုင်သူတွေရဲ့ သင်္ကြန်

Dawei Watch

April 13, 2025

သင်္ကြန်ကာလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ လုပ်ငန်းခွင်များက ကာလရှည်ပိတ်လေ့ရှိသဖြင့် မြန်မာအပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများမှာ ပြည်တော်ပြန်လေ့ရှိကြသည်။ တစ်နှစ်ပတ်လုံး လုပ်ငန်းခွင်တွင် စိတ်ပင်ပန်း၊လူပင်ပန်း လုပ်ကိုင်နေကြရသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအဖို့ သင်္ကြန်ကာလရောက်လျှင် မွေးရပ်မြေပြန်မည်ဆိုကာ အားတင်းလုပ်ကိုင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုင်းရောက်မြန်မာများလည်း သင်္ကြန်ကာလရောက်လာလျှင် မွေးရပ်မြေပြန်ပြီး သင်္ကြန်ဆင်နွှဲလေ့ရှိသဖြင့် နယ်စပ်ဂိတ်များ၊ကားဂိတ်များတွင် ကြိတ်ကြိတ်တိုးနေလေ့ရှိသည်။ ယခုနှစ် သင်္ကြန်ကာလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံရောက် လာအိုနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသားများ သင်္ကြန်ကာလ အိမ်ပြန်နေကြပြီဖြစ်သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသားများမှာ အာဏာသိမ်း စစ်တပ်ရန်ကြောက်၍ မွေးရပ်ပြန်မည့် အိပ်မက်ကို စွန့်လွှတ်လိုက်ကြရသည်။ ထိုကြောင့် သင်္ကြန်ကာလ အိမ်မပြန်နိုင်ကြသေးသည် ထိုင်းရောက်မြန်မာများ၏ အခြေအနေကို သိရှိနိုင်ရန် ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ် အစီအစဉ်တွင် မေးမြန်းတင်ဆင်လိုက်ပါသည်။ “ဘာကိုအပြစ်ပုံချလို့ချရမယ်မှန်း မသိတော့ပါဘူးဗျာ။ အိမ်ကိုအရမ်းသတိရတာတော့အမှန်ပဲ” အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားတစ်ဦး(သရက်ချောင်းမြို့နယ်တွင် နေထိုင်သူဖြစ်ပြီး အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရောက်လာသူဖြစ်သည်) […]

စစ်ဖိနပ်အောက်က ဖုတ်လှိုက်ဖုတ်လှိုက် ရွှေဖြူ

Dawei Watch

April 7, 2025

ဝယ်လိုအားများပြီး စျေးကောင်းရသဖြင့် ရွှေဖြူဟုတင်စားကြသည့် ရော်ဘာလုပ်ငန်းမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစကာ ဖုတ်လှိုက်ဖုတ်လှိုက်ဖြင့် အသက်ငင်နေပြီဖြစ်နေသည်။ စစ်အာဏာရှင်များ၏ ဖိနှိပ်ကန့်သတ်မှု၊ တင်းကျပ်မှုများအောက်တွင် ရော်ဘာလုပ်ငန်းမှာ အခက်အခဲမျိုးစုံဖြင့် ရင်ဆိုင်လာရသည်။ အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်ကမူ ရော်ဘာကို အခြေခံပြီး ဖိနပ်မှအစ တာယာနှင့်ကျွတ်များ ထုတ်လုပ်ရန် နေပြည်တော်ရှိ လေအေးပေးစက် တပ်ထားသော ခန်းမကြီးထဲတွင် လေလုံးထွား ပြောဆိုနေသည်။ မြေပြင်တွင်မူ ရော်ဘာစတင်စိုက်ပျိုးချိန်မှ အစေးခြစ်ပြီး ရော်ဘာထုတ်လုပ်သည့် အဆင့်တိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီ၏ တင်းကျပ်မှုမျိုးစုံကို ကြုံတွေ့နေရသည့်အတွက် ရော်ဘာတောင်သူများ အခက်တွေ့နေကြသည်။ ထို့အပြင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ စစ်ကြောင်းထိုးမှုကြောင့် ရော်ဘာအစေးခြစ်ရန် အခက်တွေ့နေရသလို မြေဩဇာတင်သွင်းသယ်ဆောင်ချိန် ကန့်သတ်မှု၊ ရော်ဘာထုတ်လုပ်ရာတွင် မရှိမဖြစ်ပစ္စည်းဖြစ်သည့် အက်စစ်သယ်ဆောင်ချိန် ဖမ်းဆီးမှုများနှင့် ရော်ဘာတင်ပို့ချိန် တင်းကျပ်မှု အများအပြားရှိနေသည်။ ထိုကြောင့် ရော်ဘာတောင်သူများ ကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲ၊ စိန်ခေါ်မှုများအကြောင်းကို သိရှိနိုင်ရန် […]

ထားဝယ်သားတို့အတွက် ဒုက္ခအိုးစီမံကိန်း

Dawei Watch

March 30, 2025

နေရာအနှံ့တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေပြီး စီးပွားရေး လူမှုရေး ခက်ခဲကျပ်တည်းနေချိန်တွင် ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံကိန်းကို ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းအကောင်အထည်ဖော်ရန် စစ်ကောင်စီက တောက်လျှောက်ပြင်ဆင်နေသည်။ ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်စီမံကိန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် စစ်ကောင်စီနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့ နားလည်မှုစာချွန်လွှာ (MoU)ချုပ်ဆိုထားပြီးဖြစ်သလို ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများလည်း ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်နေသည်။ အဆိုပါစီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်သည့် အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ဖော်ပြခြင်းမရှိသော်လည်း စီမံကိန်းအတွင်း ကျောက်မီးသွေးသုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ၊ ရေနံချက်စက်ရုံ၊ ဆိပ်ကမ်း တည်ဆောက်ရေးများပါဝင်ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။ ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန် အကောင်အထည်ဖော်မည်ကို မကြိုက်သောသူသည် ထားဝယ်သားမဟုတ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီခန့် တနင်္သာရီတိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဦးမြတ်ကိုကလည်းပြောဆိုထားသည်။ သို့သော် ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်စီမံကိန်း စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၀၈ ခုနှစ်ကတည်း ယခုအချိန်အထိ ဒေသခံများ အကျိုးစီးပွားထက် အဓမ္မမြေသိမ်း၊ယာသိမ်းမှုများ၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများကိုသာ ဒေသခံများ ကြုံတွေ့ခံစားခဲ့ရသည်။ ယခုလည်း ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန် ပြန်လည်အကောင်အထည်ဖော်ရန် ပြင်ဆင်လာချိန်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်က စီးပွားရေးဇုန်ဧရိယာအတွင်း […]

လေယာဉ်သံကြားရင် ဖျားချင်လာတယ်

Dawei Watch

March 22, 2025

စစ်ကောင်စီက တနင်္သာရီတိုင်းတွင် လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှု၊ လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်လာနေသည်။ မြေပြင်တွင် နယ်မြေစိုးမိုးမှု မရတော့သဖြင့် ကုန်းကြောင်းအသုံးပြု တိုက်ခိုက်ခြင်းထက် ဝေဟင်စစ်ဆင်ရေးကို ပိုမိုအားပြုလာပြီး လက်နက်ကြီးဖြင့် ဆက်တိုက်ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်း၊ ရဟတ်ယာဉ်များပေါ်မှ စက်သေနတ်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်း၊ ဒရုန်းအသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခြင်းတို့ ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာနေသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီအတွင်းမှာပင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ၂၂ ကြိမ်ထက်မနည်းရှိခဲ့သည်။ ထိုကြောင့်လည်း အရပ်သားထိခိုက်သေဆုံးမှုများမြင့်တက်ခဲ့သလို နေအိမ်အဆောက်အအုံထိခိုက်ပျက်စီးမှုများခဲ့ပြီး ပြည်သူအများစုမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်လာကြသည်။ ယခင်က တနင်္သာရီတိုင်းတွင် လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု မရှိသလောက်နည်းပါးသော်လည်း ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းမှ စကာ စစ်ကောင်စီက လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲမှုများ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်လာခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ဖိနှိပ်မှုများ၊ တိုက်ပွဲများကြောင့် အထွေထွေအကျပ်အတည်းများအကြား မလူးသာမလွန့်သာဖြစ်နေသည့် ပြည်သူလူထုမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှု ဘေးရန်တစ်ခုထပ်တိုးလာသည်။ ထိုကြောင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအပေါ် ဒေသခံများ၏ […]

လေးနှစ်သားတော်လှန်ရေးခရီး လမ်းမှန်လျှောက်နေဆဲလား (အပိုင်း ၃)

Dawei Watch

March 5, 2025

အာဏာသိမ်းကာလ လေးနှစ်ကျော်လာချိန်တွင် စစ်အာဏာရှင် တော်လှန်ရေးအားကောင်းလာပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ မြို့ ၉၀ကျော်အပါအဝင် နယ်မြေအများအပြားကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ သိမ်းယူထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး အားကောင်းလာသော်လည်း စုစည်းညီညွတ်မှုအားနည်းခြင်း၊ ဘုံသဘောတူညီချက်များ ချမှတ်နိုင်မှုအားနည်းခြင်း စသဖြင့် တော်လှန်ရေးခရီးမှာ မျှော်မှန်းထားသလောက် မရွေ့ဟု အားမလိုအားမရအသံများ ညံလာသည်။ အချို့နေရာများတွင် တစ်နယ်တစ်ဗိုလ် ပုံစံဖြစ်နေပြီး အာဏာရှင်အသေးစားများသဖွယ်ပင် ဖြစ်လာသည်ဟု ဝေဖန်သံများ ထွက်လာပြီး တော်လှန်ရေးလမ်းကြောင်း သွေဖည်လာကြောင်းလည်း လူထုအောင့်လုံးများ ပေါက်ထွက်နေကြသည်။ ထို့ကြောင့် တော်လှန်ရေးအရွေ့ မည်သို့ရှိနေသည်၊ တော်လှန်ရေး ခရီးပေါက်ရန် မည်သည့်အရေးအရာတို့ကို အရေးတကြီး ပြုပြင်ရမည် စသည်တို့နှင့်ပတ်သက်၍ အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးခရီးအတွင်း လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ထောက်ပို့၊ စစ်ဘေးရှောင်ကူညီရေး၊ လူထုလှုပ်ရှားမှုစသည့် ကျရာကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ထမ်းဆောင်နေကြသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကို မေးမြန်းထားသည်။ ယခုသီတင်းပတ်တွင် လူထုလှုပ်ရှားမှု၊ တော်လှန်ရေးတပ်နှင့် စစ်ဘေးရှောင်ကူညီရေးအဖွဲ့ဝင်တို့ကို […]