ခရီးသြားလက္မွတ္တစ္ေစာင္ ဝယ္ ေပးလၽွင္ ဝယ္ေပးသူ၊ လက္မွတ္ ဝယ္မည့္ ခရီးသည္ကို ေခၚေဆာင္လာ ေပးသူအား ဝယ္သည့္ လက္မွတ္တန္ဖိုး ၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံအထိ ျပန္ေပးသည့္စနစ္ တနသၤာရီတိုင္းအတြင္း ျဖစ္ေပၚေန သည္။
ယင္းသို႔ ခရီးသည္ ေခၚလာေပးခ အဆမတန္ ျပန္ေပးသည့္စနစ္က လုပ္ ငန္း ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ျပင္းထန္သည့္ အေဝး ေျပးကား အသင္းမ်ားၾကားတြင္ ပိုျဖစ္ ထြန္းေနသည္။
“ရန္ကုန္ခရီးသည္ ၉ ေယာက္သြား ပို႔ေပးတာ တစ္ေယာက္ကို ငါးေထာင္ ႏႈန္းနဲ႔ ရခဲ့ဖူးတယ္”ဟု ထားဝယ္တြင္ သုံးဘီးတကၠစီ ေမာင္းသူ ကိုလွသိန္း က ေျပာသည္။
ကိုလွသိန္း ပို႔ေပးခဲ့သည့္ ကား အသင္း၏ ထားဝယ္-ရန္ကုန္ ကား လက္မွတ္ႏႈန္းထားက ၁၅၀၀၀က်ပ္။
က်န္ကားသင္းအမ်ားစုႏွင့္ အျခားခရီး သြားလုပ္ငန္းအမ်ားစုက ခရီးသည္ ေခၚလာေပးခ ထိုမၽွအထိ ျပန္မေပးေသာ္လည္း မိမိထံ ခရီးသည္ ေခၚ လာေပးသူအား ေနာက္ထပ္ ေခၚလာ ေပးေရးအတြက္ ထိုက္တန္ေသာ ေငြေၾကးကို ျပန္ေပးေနၾကသည္။
“လက္ရွိက လက္မွတ္ခ က်ပ္ ၁၃၀၀၀ မွာ က်ပ္ ၃၀၀၀ ေပးေနတယ္”ဟု ထားဝယ္တြင္ အေျခစိုက္ကာ ရန္ကုန္-ထားဝယ္-ၿမိတ္သို႔ ေျပးဆြဲေန ေသာ ယာဥ္လိုင္းတစ္ခု၏ ဂိတ္မႉး တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ေကာ့ေသာင္း အေျခစိုက္ ကား သင္းတစ္ခုမွလည္း ခရီးသည္ ေခၚလာ ခအား ခရီးစဥ္အလိုက္ေပးေနၿပီး ၿမိတ္ ႏွင့္ ထားဝယ္ဆိုက က်ပ္ ၃ ေထာင္၊ ရန္ကုန္အထိဆို က်ပ္ ၅ ေထာင္ ေပးေနေၾကာင္း လက္မွတ္အေရာင္းဌာန စာေရးမထံမွ သိရသည္။
ခရီးသည္ ေခၚေဆာင္လာခ ေပး သည္မွာ ခရီးသြားလုပ္ငန္း တစ္ခုတည္း ခရီးသြားလက္မွတ္တစ္ေစာင္ ဝယ္ ေပးလၽွင္ ဝယ္ေပးသူ၊ လက္မွတ္ ဝယ္မည့္ ခရီးသည္ကို ေခၚေဆာင္လာ ေပးသူအား ဝယ္သည့္ လက္မွတ္တန္ဖိုး ၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံအထိ ျပန္ေပးသည့္စနစ္ တနသၤာရီတိုင္းအတြင္း ျဖစ္ေပၚေန သည္။
ယင္းသို႔ ခရီးသည္ ေခၚလာေပးခ အဆမတန္ ျပန္ေပးသည့္စနစ္က လုပ္ ငန္း ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ျပင္းထန္သည့္ အေဝး ေျပးကား အသင္းမ်ားၾကားတြင္ ပိုျဖစ္ ထြန္းေနသည္။
ေကာ့ေသာင္း အေျခစိုက္ ကား သင္းတစ္ခုမွလည္း ခရီးသည္ ေခၚလာ ခအား ခရီးစဥ္အလိုက္ေပးေနၿပီး ၿမိတ္ ႏွင့္ ထားဝယ္ဆိုက က်ပ္ ၃ ေထာင္၊ ရန္ကုန္အထိဆို က်ပ္ ၅ ေထာင္ ေပးေနေၾကာင္း လက္မွတ္အေရာင္းဌာန စာေရးမထံမွ သိရသည္။
ခရီးသည္ ေခၚေဆာင္လာခ ေပး သည္မွာ ခရီးသြားလုပ္ငန္း တစ္ခုတည္း မဟုတ္ေပ။ အခ်ိဳ႕ တည္းခိုခန္းမ်ား၊ ဟိုတယ္မ်ား၊ ဘန္ဂလိုမ်ား၊ ထမင္းဆိုင္ မ်ားပါ က်င့္သုံးေနၾကသည္မွာ ၾကာခဲ့ ၿပီျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ခရီးသည္ေခၚလာခ ေပး သျဖင့္ ဆိုင္ကယ္၊ သုံးဘီး စသည့္ တကၠစီ သမားမ်ား၊ လူေခၚလုပ္ငန္း သက္သက္ လုပ္ကိုင္သူမ်ားက အနီး ေျပး၊ အေဝးေျပး ကားဝင္းမ်ား၊ အျမန္ ေရယာဥ္ဆိပ္မ်ားတြင္ ခရီးသည္ အလုအယက္ ေခၚယူသျဖင့္ သ႐ုပ္ပ်က္ကာ ခရီးသြားတို႔ စိတ္အေႏွာင့္ အယွက္ ျဖစ္ရျခင္း၊ ေဒသ၏ပုံရိပ္ကို ထိခိုက္ျခင္း တို႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္မွာလည္း ကာလ အတန္ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ခရီးသည္ ေခၚေဆာင္ လာ သူအား ေငြျပန္ေပးမႈကို ခရီးသြား အေတာ္ မ်ားမ်ားက မသိၾကေပ။
“တကၠစီေမာင္းသမားေတြ သုံးဘီး သမားေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး ပိုက္ဆံ ယူေနတာ မ်ိဳးေတာ့ မသိဘူး။ ခရီးသည္ ဆိုတာမ်ိဳး ကေတာ့ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပးရတဲ့ ေဈးနဲ႔တန္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈကိုပဲ လိုခ်င္ ၾကတာပဲေလ။ ျမင္သေလာက္ ေျပာရရင္ ဝန္ေဆာင္မႈ အျပည့္အဝ မေပးႏိုင္ဘဲနဲ႔ ခရီးသည္ဆီက ပိုက္ဆံ မလိမ့္တပတ္ ယူေနသလို ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ေလာင္းလုံး ၿမိဳ႕နယ္ သေဘာ့ဆိပ္ေက်း႐ြာသူ မမာမာ သက္က ေျပာသည္။
အခ်ိဳ႕ကားအသင္းမ်ားက ခရီးသည္ ေခၚလာခ ေပးရသျဖင့္ ခရီးသည္အား ျပန္ေပးရမည့္ ဝန္ေဆာင္မႈ အပိုင္းတြင္ အားနည္းသြားရေၾကာင္း ဝန္ခံၾက သည္။
“ခရီးသည္ေခၚလာခ ေပးလိုက္ရ ေတာ့ ခရီးသည္ေတြကို ထိုက္သင့္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြျဖစ္တဲ့ ေစာင္ေတြ ဘာ ေတြ မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒီေငြေတြကို ၾကားထဲက ကယ္ရီ၊ သုံးဘီးသမားေတြကို မေပးခ်င္ဘဲ ကားေတြအဆင္ေျပေအာင္ ခရီးသည္ ရရွိဖို႔အတြက္ ေပးေနရတယ္။ ပိုက္ဆံမေပးတဲ့ဂိတ္ေတြဆို ကယ္ရီ သမား ေတြက မပို႔ၾကေတာ့ဘူး”ဟု ထားဝယ္ အေဝးေျပးယာဥ္လိုင္း ဂိတ္မႉးတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ခရီးသည္ ေခၚလာခ ျပန္ ေပးသည့္စနစ္ ပိုမိုမ်ားျပား ေခတ္စား တြင္က်ယ္လာသည္ႏွင့္အမၽွ လက္ငင္း ေျပလည္ေရးကို ေရွး႐ႈလုပ္ေဆာင္ ေနမႈ ေၾကာင့္ တနသၤာရီတိုင္း၏ ခရီးသြား လုပ္ငန္း ဦးက်ိဳးသြားမည္ကို စိုးရိမ္သူ မ်ား ရွိလာသည္။
ယင္းသို႔ စိုးရိမ္သူမ်ားထဲတြင္ ခရီး သြားလက္မွတ္ဝယ္ယူေပးေနက်၊ အက်ိဳး အျမတ္ရေနက်ျဖစ္ေသာ ဆိုင္ကယ္၊ သုံးဘီး၊ ကားတကၠစီ သမားမ်ားပါ ပါဝင္လာသည္။
“ယူေတာ့ယူေနတာပဲ။ ကိုယ့္ သိကၡာကို လိပ္ျပာမလုံသလို ခံစားရတယ္”ဟု ထားဝယ္မွ သုံးဘီးသမား ကိုလွသိန္းက ဖြင့္ဟသည္။
ခရီးသည္ေခၚလာခ ေပးသည့္ ယာဥ္လိုင္းႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ေပးထားသည့္ ကတိမ်ား၊ လိုက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္မ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္ေလ့ရွိသျဖင့္ မိမိ လက္မွတ္ဝယ္ေပးလိုက္သည့္ မ်က္ ႏွာပူရသည့္ ခရီးသည္မ်ားအတြက္ အခင္း အက်င္းမ်ိဳး မၾကာခဏ ႀကဳံေတြ႕ရေၾကာင္း တကၠစီသမားအခ်ိဳ႕က ေျပာၾကသည္။
“အခ်ိဳ႕ဆို လမ္းမွာ က်န္ေန ခဲ့တာ ေတာင္ ေတြ႕ဖူးတယ္”ဟု ထားဝယ္မွ ဆိုင္ကယ္တကၠစီေမာင္သူ ဦးေဇာ္ဝင္းက ေျပာသည္။
ဝန္ေဆာင္မႈ ပိုမရဘဲ ေငြပိုကုန္ေန ရသည္ကို သိရွိသြားေသာ ခရီးသည္ မ်ားသာမက ခရီးသည္ေခၚလာေပးခရ ေနေသာ သုံးဘီး၊ ဆိုင္ကယ္သမ်ား မ်ားကပါ တနပ္စားအႀကံျဖစ္ေသာ ခရီး သည္ေခၚလာခ အၿပိဳင္အဆိုင္ေပး ေနမည့္ အစား ခရီးသြားမ်ားကို ေကာင္း မြန္ေသာ ဝန္ေဆာင္မႈ အၿပိဳင္အဆိုင္ေပးေစလို ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
“ကားလိုင္းအခ်င္းခ်င္း လူေခၚခ ေပးၿပီး ၿပိဳင္တာထက္ ဝန္ေဆာင္မႈအပိုင္း မွာ ၿပိဳင္ၾကတာက ခရီးသြားေတြအတြက္ စိတ္ေက်နပ္မႈ ပိုရေစမယ္လို႔ ထင္တယ္”ထားဝယ္မွ သုံးဘီးယာဥ္ေမာင္း ဦးေဇာ္ မိုးက ေျပာသည္။
ခရီးသည္ေခၚလာခ ေပးေနမႈမွာ ခရီးသြားနယ္ပယ္တစ္ခုလုံးတြင္ ရွိေနၿပီး ယင္းသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ ၿပိဳင္ဆိုင္ မႈဟု မ႐ႈျမင္ေၾကာင္း ထားဝယ္ၿမိဳ႕ ရဟွယ္ ရွင္ ခရီးသြားကုမၸဏီ၏ မန္ေနဂ်င္း ဒါ႐ိုက္တာ ဦးဟိန္းထက္က ေျပာသည္။
“အစိုးရေတြက ႀကီးၾကပ္ဖို႔ လိုအပ္ တယ္ဆိုတာ ေထြေထြထူးထူး ေျပာေနစ ရာ မလိုပါဘူး၊ လုပ္ငန္းရွင္ ေတြကလည္း ဝန္ေဆာင္မႈကို အဓိကထား ယွဥ္ၿပိဳင္ ေစလိုပါတယ္၊ ကိုယ့္စံႏႈန္း ေတြကို ကိုယ္ထိန္းသိမ္းရင္ ကိုယ့္ေဒသရဲ႕ ပုံရိပ္လည္း မထိခိုက္ေတာ့ဘူးေပါ့”ဟု ဦဟိန္းထက္က ေျပာသည္။
ကားအသင္း အနည္းစုကမူ ခရီး သည္ေခၚေဆာင္လာခ မေပးဘဲ ခရီး သည္မ်ားအတြက္ ဝန္ေဆာင္မႈ အျပည့္ အဝေပးႏိုင္ေရးကိုသာ စီမံထားၾကသည္။ ထို႔သို႔ ခရီးသည္ ေခၚေဆာင္လာခ ျပန္မေပး သျဖင့္ အေျခမပ်က္ဟု ဆိုၾကသည္။
“လူေခၚလာခ မေပးေတာ့ ကယ္ရီ သမားအခ်ိဳ႕က ခရီးသည္ကို လက္မွတ္ ျဖတ္ဖို႔ ေခၚမလာၾကေပမယ့္ အရင္ ကတည္းက ရွိတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြနဲ႔ အဆင္ေျပေနတယ္”ဟု ေအာင္ရတနာ ထားဝယ္ဂိတ္မႉး ဦးျမတ္ေအာင္က ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ခရီးသည္ေခၚေဆာင္လာခ ေပးေနမႈအား ကားဂိတ္မ်ားအခ်င္းခ်င္း ၫွိဖို႔မွာ လူတန္းစားအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသျဖင့္ မလြယ္ကူႏိုင္ဘဲ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက ဝင္ ၫွိေပးပါက အဆင္ေျပမည္ဟု ယူဆ ေၾကာင္း ဦးေအာင္ျမတ္က ဆိုသည္။
တနသၤာရီအပတ္စဥ္က ေမးျမန္း ခဲ့သည့္ ခရီးသြားမ်ားႏွင့္ ခရီးသြား လုပ္ငန္းဆက္ႏြယ္သူ အားလုံးကလည္း ခရီးသြားမ်ား တစ္နပ္စားႀကံ ေရရွည္ ဂ်င္းထည့္ခံေနရသည္ကို အစိုးရ၊ ဌာန ဆိုင္ရာမ်ားက ဝင္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖ ရွင္းသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
လုပ္ငန္းလိုင္စင္ႏွင့္ သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရး ႀကီးၾကပ္ၫွိႏႈိင္းမႈဌာန (ပို႔/ဆက္)အေနျဖင့္ သတ္မွတ္ႏႈန္းထက္ ပိုမေရာင္းရန္သာ ႀကီးၾကပ္ႏိုင္ၿပီး သတ္ မွတ္ႏႈန္းထက္ ေလ်ာ့ေရာင္းက အေရး ယူ၍မရေၾကာင္း တနသၤာရီတိုင္းေဒသ ႀကီး (ပို႔ /ဆက္)ဦးစီးမႉး ဦးတင္စိုး က ေျပာသည္။
“အခုျဖစ္ေနတဲ့ အေပၚမွာ ၾကား ခံအဖြဲ႕အစည္းေတြက ႀကီးၾကပ္ၿပီး ဂိတ္ ေတြကလည္း စည္းလုံးညီၫြတ္စြာ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ တစ္ျဖည္းျဖည္း ေတာ့ ေလ်ာ့နည္း ပေပ်ာက္သြားမယ္လို႔ ထင္တယ္”ဟု ဦးစီးမႉး ဦးတင္စိုးက ေျပာသည္။
ေျပးဆြဲေနသည့္ ကားအေရအတြက္ မွာ ခရီးသြားႏႈန္းထက္ အၿမဲတမ္း ပိုမ်ားေနေလ့ရွိသျဖင့္ ခရီးသည္ အၿပိဳင္ အဆိုင္ရရွိေရး ႀကိဳးစားရင္း တျဖည္း ျဖည္း ေဈးကြက္တစ္ခုကဲ့သို႔ အၿပိဳင္ အဆိုင္ ပိုေပးလာၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထားဝယ္ အေဝးေျပးဂိတ္မွ ဂိတ္မႉးက ေျပာသည္။
“အရင္တစ္ခါက မေပးဘူးလို႔ ဂိတ္ ေတြက ဝိုင္းၿပီးဆုံးျဖတ္ၾကေပမယ့္ လက္ ေတြ႕က ေနာက္ကြယ္မွာ လက္သိပ္ထိုး ေပးလာၾကလို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ထိုက္တန္သည့္ ဝန္ ေဆာင္ခ ျပန္မရဘဲ မိမိေငြေၾကး အျဖတ္ အေတာက္ခံေန၊ ကာလရွည္ ဂ်င္းထည့္ ခံေနရသည္ကို ျပန္သိသြား သူတိုင္း ေဒါသပုန္ထၾက၊ ေပါက္ကြဲၾကသည္။
“အဲလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာကို ဘယ္သူ က သိမွာလဲ။ တို႔လို ေတာ ေနလူတန္း စားဆို ပိုဆိုးတာေပါ့။ အဲလိုမ်ိဳးကေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ကိုယ့္ဖက္ ကိုပဲ ၾကည့္ေနလို႔ မရဘူးေလ။ ခရီးသည္ ေတြဖက္ကိုလည္ ထည့္သြင့္စဥ္စားေပး သင့္တယ္။ အဲလို လုပ္ေနတယ္ ဆိုတာ လူေတြ ပိုသိလာဖို႔လိုမယ္”ဟု ေလာင္း လုံးၿမိဳ႕နယ္ စစ္ၿပဲေက်း႐ြာမွ ေဒၚလႈိင္လႈိင္ သင္းက ေျပာသည္။
