ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာ ကြယ္ေဆး အစုလိုက္ထိုးႏွံေရး စီမံခ်က္ ကို ျမန္မာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ဝွဲခ်ီးက်င္းပလို႔ ကာကြယ္ေဆးထိုးဖို႔ လႈံ႔ေဆာ္သံေတြ ညံ ေနခ်ိန္မွာ တနသၤာရီတိုင္းသား ေဒသခံ အခ်ိဳ႕ရဲ႕ ကာကြယ္ေဆးထိုး လုပ္ငန္း အေပၚ သံသယ ျဖစ္ၾကတာကို လူမႈ မီဒီယာေပၚတင္ၾကရင္း အဲသည္က တစ္ဆင့္ ကေလး မိဘေတြရဲ႕ အဲသည္ ေဆး ထိုးသင့္ မထိုးသင့္ အေမးသံေတြ ညံလာ ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ေဆးထိုးေပးၾကသလဲ။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘာအတြက္ ေဆးထိုးၾက မလဲ၊ ဘာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္သလဲ၊ ကာ ကြယ္ ေဆးထိုးသင့္သလား၊ မထိုးရင္ေရာ ဘာျဖစ္ႏိုင္လဲ စသျဖင့္ အေမးေတြ ရွိလာပါတယ္။
ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္သူေတြကို ဘာအတြက္ရည္႐ြယ္ၿပီး ထိုးေပးၾကမလဲ
၂၀၁၇ ႏိုဝင္ဘာနဲ႔ ဒီဇင္ဘာလေတြ မွာ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလုံးက အသက္ ၉လက ေန ၁၅ႏွစ္အတြင္းရွိတဲ့ ေဆးထိုးႏွံဖို႔ လ်ာထားတဲ့ ကေလးသူငယ္ဦးေရ စုစု ေပါင္း ၁၄သန္းခန္႔ကို ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ ေရာင္ ကာကြယ္ေဆး အစုလိုက္ ထိုးႏွံ ေပးသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရည္႐ြယ္ခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့
၁။ လာမယ့္ ပုံမွန္ကာကြယ္ေဆးထိုး အစီအစဥ္မွာ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး မထိုးရေသးမီ (ေဆးမထိုး ရေသးလို႔) ေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္မႈ မရွိ ေသးတဲ့ အသက္အုပ္စု ၉ လမွ ၁၅ႏွစ္ အ႐ြယ္အတြင္း ကေလးေတြကို ယခု စီမံခ်က္မွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံေပးလို႔ ယခင္ေမြးဖြားခဲ့ၾကတဲ့ ကေလးမ်ားရဲ႕ ေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္မႈ စြမ္းအားေကာင္း မြန္ေစဖို႔၊
၂။ အဆိုပါအုပ္စုအတြင္းက ကေလးသူငယ္မ်ားနဲ႔ ပုံမွန္ကာကြယ္ ေဆးအစီအစဥ္နဲ႔ ရရွိမယ့္ အသက္ ၉လ အ႐ြယ္ကေလးသူငယ္ေတြဟာ လူထု အတြင္း ေရာဂါခုခံႏိုင္မႈစြမ္းအား အျမင့္ ဆုံး ရရွိေနေစတာေၾကာင့္ ေရရွည္မွာ ဂ်ပန္ ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ေသဆုံးမႈ ေလ်ာ့နည္းေစဖို႔ ရည္႐ြယ္ပါ တယ္။
ဘယ္လို ထိုးမလဲဆိုေတာ့ ေက်ာင္း ေန ကေလးမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းအေျချပဳ၊ ေက်ာင္းေနတဲ့ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းအ ေျချပဳ၊ ေက်ာင္းမေနတဲ့ ကေလးမ်ားကို ျပည္သူလူထု အေျချပဳ အစီအစဥ္နဲ႔ ထိုးႏွံထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၇ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္း ေဆာင္ ႐ြက္ထိုးႏွံသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ယခင္ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ကာ ကြယ္ေဆး ထိုးႏွံဖူးသည္ျဖစ္ေစ မထိုးႏွံ ဖူးသည္ျဖစ္ေစ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၄ရက္ကေန ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၀ ရက္အတြင္း ေမြးဖြားတဲ့ ကေလးအားလုံး၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အသက္ ၉လမွ ၁၅ ႏွစ္အတြင္း ကေလးအားလုံးကို ကာကြယ္ ေဆးထိုးႏွံပါမယ္။
ဘာေၾကာင့္ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏွံေပးရသလဲ
(က) ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ သမိုင္း ေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနအထား
ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါဟာ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ဗိုင္းရပ္ ေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါ မ်ားရဲ႕ အဓိကအေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္ၿပီး ဝက္၊ ကၽြဲ၊ ႏြား၊ ငွက္စေသာ တိရစၧာန္မ်ားမွတစ္ဆင့္ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ ေရာင္ေရာဂါ ဗိုင္းရပ္ပိုးသယ္ေဆာင္ ေသာ Culex အမ်ိဳးအစား ျခင္ကိုက္ခံရ တာေၾကာင့္ လူသို႔ ကူးစက္တဲ့ ေရာဂါ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
အေရွ႕ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသ ႏိုင္ငံမ်ားရွိ ေက်းလက္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳး ေမြးျမဴေရးေနရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ ေသာသူမ်ားသည္ ေရာဂါပိုးစက္ႏိုင္မႈ အႏၲရာယ္ပိုပါတယ္။ အသက္ အားျဖင့္ ၉လမွ အသက္၁၅ႏွစ္ေအာက္ ကေလး ေတြဟာ လူႀကီးမ်ားထက္ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ ေရာင္ေရာဂါရရွိရန္ အႏၲရာယ္ ပိုျမင့္မား ပါသတဲ့။
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ခန္႔မွန္း ခ်က္အရ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အေနာက္ပစိဖိတ္ေဒသမ်ားရွိ ႏိုင္ငံ ၂၄ ႏိုင္ငံက ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းဟာ လူတစ္သိန္းမွာ ၂ဦးခန္႔ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ပုံမွန္ေရာဂါျဖစ္ပြားသူ ၆၈၀၀၀ ခန္႔ႏွင့္ ေသဆုံးသူဦးေရ ၁၃၆၀၀ မွ ၂၀၄၀၀ ခန္႔ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၃၀၀၀ခန္႔သည္ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ အႏၲရာယ္ ျမင့္မားလ်က္ ရွိပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာလည္း ေရာဂါ အႏၲရာယ္ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။
(ခ) ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါ ႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဂ်ပန္ ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါဟာ ကပ္အသြင္ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါရွိ လူနာတစ္ဦးေတြ႕တာနဲ႔ ကပ္ အသြင္ျဖစ္ပြားၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ မွတ္ မွတ္ရရ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ အတြင္း တနသၤာ ရီတိုင္းမွာ တိုင္းအေနနဲ႔ ပထမဆုံး စံခ်ိန္တင္ဆိုရေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ ရခိုင္ေဒသမွာ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ပြားခဲ့လို႔ အဲဒီေရာဂါကို အႏၲရာယ္ရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ ေရာဂါ အျဖစ္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး႐ႈေထာင့္အရ သတ္မွတ္ သတိထား ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈ ခဲ့ၾကပါသတဲ့။
ထူးျခားတာက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္း အားလုံးမွာ ဂ်ပန္ ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီး ဧရာ၀တီ၊ ပဲခူး၊ ကရင္၊ ရွမ္းေျမာက္နဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတို႔မွာ အမ်ားဆုံး ေတြ႕ရပါတယ္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသ ႀကီးမွာလည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကလို ျပန္ ျဖစ္တဲ့ အေျခအေန ေတြ႕ရပါတယ္။
ဆိုရရင္ ဒီေရာဂါဟာ တနသၤာရီ တိုင္းမွာ ေတြ႕ရွိရသလို အႏၲရာယ္လည္း ရွိေနပါတယ္။
(ဂ) အျဖစ္မ်ားေသာ အသက္အ႐ြယ္
တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္အားလုံး ကေလး လူႀကီးမေ႐ြး ျဖစ္ပြားၿပီး လူႀကီး လူငယ္ မေ႐ြး ျဖစ္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါလည္း ျဖစ္ ပါတယ္။ အသက္အုပ္စု ၅ႏွစ္မွ ၉ႏွစ္ အၾကား အမ်ားဆုံးျဖစ္ပြားကာ အသက္ တစ္ႏွစ္မွ ၄ႏွစ္အၾကား အသက္အုပ္စုမွာ ဒုတိယအမ်ားဆုံး ေတြ႕ရပါတယ္။
ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါျဖစ္လာ ရင္ ဘာေတြ ျဖစ္တတ္သလဲ
ေရာဂါပ်ိဳးခ်ိန္ ၅ရက္မွ ၁၅ရက္ ျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကူးစက္ခံရသူ အမ်ားစုမွာ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပပါ။
ေရွးဦးလကၡဏာမ်ားအေနနဲ႔ ဖ်ား ျခင္း၊ တုန္ျခင္း၊ ခ်မ္းတုန္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕ အန္ျခင္းမ်ားကို ေတြ႕ရၿပီး ပုံမွန္အားျဖင့္ ၁ရက္မွ ၆ရက္အထိ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ ၁၄ရက္အထိ ၾကာႏိုင္ ပါတယ္။
လတ္တေလာ ဦးေႏွာက္ေရာင္တဲ့ အဆင့္သည္ ေရာဂါ စျဖစ္ခ်ိန္ ၃ရက္မွ ၅ရက္ေျမာက္ေန႔ အတြင္း ျဖစ္ေလ့ရွိၿပီး လကၡဏာမ်ားအေနျဖင့္ ဆက္တိုက္ ဖ်ား ေနၿပီး သတိႏွင့္ အသိစိတ္ ေျပာင္းလဲျခင္း မ်ား ျဖစ္လာကာ စိတ္ဂဏွာမၿငိမ္ျဖစ္ၿပီး စိတ္႐ႈပ္ေထြး မၾကည္မလင္ျဖစ္လ်က္ ကေယာင္ကတမ္းျဖစ္၊ ငိုက္မ်ည္းေန တတ္ၿပီး ပိုမိုဆိုး႐ြားလာပါက တက္ျခင္း၊ ဇက္ခိုင္ျခင္း၊ ႂကြက္သားေတာင့္တင္းျခင္း ခႏၶာကိုယ္မွ အေၾကာမ်ားတုန္႔ဆိုင္းကာ အရည္ဓာတ္ခန္းေျခာက္ျခင္းတို႔ ခံစား ရတတ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးအဆင့္မွာ ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္လာႏိုင္တာ သို႔မဟုတ္ ဦး ေႏွာက္ႏွင့္အာ႐ုံေၾကာမ်ား အစဥ္ထိခိုက္ က်န္ရစ္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသတဲ့။
ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္လာေသာ္ လည္း ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈႏွင့္စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ိဳ႕ယြင္း မႈမ်ား စြဲၿမဲစြာ က်န္ခဲ့ေလ့ရွိပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ အဲသည္ အစုလိုက္ ေဆးထိုးစီမံခ်က္ ျဖစ္ေပၚလာရသလဲ
ယင္းအေျခအေနမ်ားအရ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွစတင္ၿပီး လတ္တေလာ ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါလကၡဏာစုကို ေစာင့္ၾကပ္စိစစ္ သတင္းပို႔ေစခဲ့ၿပီး ေစာင့္ ၾကပ္စိစစ္ခဲ့ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းမ်ား အားလုံးမွာ ကပ္အသြင္ ျဖစ္ပြားမႈမ်ားအရ ဂ်ပန္ ဦးေႏွာက္ ေရာင္ေရာဂါသည္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအတြင္း ဦးစားေပး ျပည္သူ႕ က်န္းမာေရး ျပသနာတစ္ရပ္အျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳခဲ့ရပါသတဲ့။
ဒီလို အေနအထားမွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး သတိထားရမည့္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးျပ သနာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာကြယ္ ေဆးထိုးႏွံတာကို ပုံမွန္ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏွံတဲ့ အစီအစဥ္မွာ ထည့္သြင္းေဆာင္ ႐ြက္ရန္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႀကီးက အႀကံျပဳတိုက္တြန္းခဲ့လို႔ ဒီစီမံခ်က္ အစပ်ိဳးလာခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအတြက္ GAVI(Global Alliance for vaccine immunization) အေထာက္အပံ့ရလာခဲ့ၿပီး အဲဒီအ ေထာက္အပံ့နဲ႔ ၂၀၁၇ အတြက္ ႏိုင္ငံ တဝန္းလုံး ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး အစုလိုက္ထိုးႏွံျခင္း လုပ္ငန္းကို ေဆာင္႐ြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာ ကြယ္ေဆးထိုး စီမံခ်က္အတြက္ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ၾကသလဲ
ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ အစု လိုက္ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံျခင္းလုပ္ငန္း ၂၀၁၇ အတြက္ အေတာ္ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ျပင္ဆင္ၾကရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္၊ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္အဆင့္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ အသိေပးျခင္းမ်ား၊ ပိုစတာမ်ား လက္ ကမ္းစာေစာင္မ်ားျဖင့္ ျပည္သူလူထုကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အသိေပးသကဲ့သို႔ အႏုစိတ္စီမံခ်က္မ်ားကိုလည္း စနစ္ တက် ေကာက္ယူျပင္ဆင္ၾက ရပါတယ္။
ထိုးေပးမည့္ေဆးက စိတ္ခ်ရ သလား၊ ဘယ္သူေတြ မထိုးသင့္ဘူးလဲ
ထိုးႏွံေပးတဲ့ေဆးက WHO WHO pre-qualified vaccine ျဖစ္တဲ့ SA 14-14-2 အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး ပိုးအရွင္ကေန အားေပ်ာ့ေအာင္ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကာကြယ္ ေဆး အမ်ိဳးအစား ျဖစ္တယ္။
ဒီဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ကာကြယ္ ေဆးကို လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း၂၀ေက်ာ္က စတင္အသုံးျပဳခဲ့ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ ႏွင့္အျခား အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွ လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ခန္႔အထိ ထိုးႏွံခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီကာ ကြယ္ေဆးကို လက္ရွိသုံးစြဲေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ နီေပါ၊ ေတာင္ ကိုးရီး ယား၊ ေျမာက္ကိုးရီးယား၊ သီရိလကၤာ၊ အိႏၵိယ၊ ထိုင္း၊ လာအို၊ ကေမၻာ၊ မေလး ရွားနဲ႔ ဗီယက္နမ္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ကာကြယ္ေဆးရဲ႕ ကာကြယ္ႏိုင္ စြမ္းနဲ႔ အာနိသင္ ထိေရာက္မႈမွာ ေလ့ လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ၉၅ရာခိုင္ႏႈန္း ႏွင့္အထက္ ထိေရာက္မႈ ရွိပါသတဲ့။
ေဆးမထိုးႏွံမီ က်န္းမာေရး စစ္ ေဆးမႈ screening ျပဳလုပ္ရန္သာမက စနစ္တက် ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးၿပီး သူမ်ားမွ ထိုးႏွံေပးရန္ ၫႊန္ၾကားထား တယ္။
ဒီကာကြယ္ေဆး လုံး၀ ထိုးႏွံလို႔ မရတဲ့ ကေလးေတြကေတာ့
၁) ယင္းေဆးႏွင့္ ဓာတ္မတည့္သူ၊ ၂) ကိုယ္ဝန္ေဆာင္၊ ၃) ခုခံအား က်ေန သူ လူနာ၊ ကိုယ္ခံအားက်ေနသူလူနာ
၄) အတက္ေရာဂါ မၾကာခဏ ျဖစ္သူမ်ား ၊ ၅) နာတာရွည္ေရာဂါသည္ မ်ား။
ရက္ေ႐ႊ႕ဆိုင္းၿပီး ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏွံရမည့္သူေတြကေတာ့
၁) အဖ်ား ၃၈.၅ ဒီကရီ စင္တီ ဂရိတ္ႏွင့္အထက္ ရွိသူ၊ ၂) လတ္တေလာ ကူးစက္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနေသာကေလး၊ ၃) လတ္တေလာ တီဘီေရာဂါ ျဖစ္ပြား ေနတဲ့ ကေလး၊ ၄) နားေယာင္လူနာမ်ား otitis media ၊ ၅) စတီး႐ိုက္ေဆး ေရ ရွည္ေသာက္ေနရေသာ ကေလးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ကလြဲၿပီး ရည္မွန္းကေလး မ်ားအားလုံး ကာကြယ္လႊမ္းၿခဳံဖို႔ ရည္႐ြယ္ပါတယ္။
ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာ ကြယ္ေဆး ဘာေၾကာင့္ထိုးႏွံရင္ ဘာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါသလဲ။
ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ကာကြယ္ေဆး တိုင္းလိုပင္ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ျပႆနာအခ်ိဳ႕ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကာကြယ္ ေဆးမည္သည္ လူ၏ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း သို႔ လႈံ႔ေဆာ္ပဋိပစၥည္းတစ္ခုခု ထိုးႏွံ လ်က္ လူ႕ခႏၶာမွ ကိုယ္ခံစြမ္းအားကို ႏႈိးဆြျခင္းျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ အနိမ့္ ဆုံး ယင္းကိုယ္ခံပစၥည္းထြက္ခ်ိန္မွာ ေယာင္ေယာင္ အဖ်ားတက္တာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ကာကြယ္ေဆး အေအး လမ္းေၾကာင္း ထိန္းၫွိရတဲ့ ျပႆနာ၊ ေဖ်ာ္စပ္ေဆးရည္ျပႆနာမ်ား၊ ကေလး ႐ုန္းကန္ေအာ္ဟစ္စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကျခင္း ေၾကာင့္ ျပႆနာမ်ား၊ တိုက္ဆိုင္ ႀကဳံႀကိဳက္ေသာ အေၾကာင္းရပ္မ်ား ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ျပႆနာမ်ား၊ အ ေၾကာင္းအရာမသိတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ယင္းအတြက္လည္း စနစ္ တက် စီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုရာ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းကို ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပး ထားၾကပါတယ္။ ယင္းအတြက္ အဆင့္ ဆင့္သတင္းေပးပို႔ လမ္းေၾကာင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္မ်ားကိုလည္း စနစ္တက် စီမံထားပါတယ္။
ကာကြယ္ေဆးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ တတ္ေသာ တုံ႔ျပန္မႈမ်ား။
၁၊ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႕ႀကဳံရႏိုင္တဲ့ သာမန္ကာကြယ္ေဆးတုံျပန္မႈေတြအ ေနျဖင့္ သာမန္နာက်ဥ္ျခင္း၊ ေယာင္ရမ္း ျခင္း၊ နီရဲျခင္း၊ (လူတစ္ရာတြင္ တစ္ ေယာက္မွ သုံးေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။) ဖ်ားျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း။ မူးေဝျခင္း (လူတစ္ရာမွာ ၅ေယာက္ကေန ၁၀ ေယာက္အထိ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။) လိုအပ္ပါက နီးစပ္ရာ ေဆးထိုးစုရပ္၊ ဆရာဝန္မ်ားႏွင့္ ျပသႏိုင္ပါတယ္။
၂၊ ရွားပါးစြာျဖစ္တတ္ေသာ ျပင္း ထန္သည့္ ကာကြယ္ေဆး တုံ႔ျပန္မႈမ်ား (uncommon serious vaccine reactions)သည္ လူတစ္သန္းတြင္မွ တစ္ေယာက္ထက္နည္း၍ အလြန္႔အလြန္ ရွားပါးစြာ ျဖစ္ခဲပါ၏။ ထိုးၿပီး ၅ရက္မွ ၁၀ရက္တြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ အာ႐ုံေၾကာ ေရာင္ရမ္းမႈ၊ မ်က္စိသူငယ္အိမ္ ေရာင္ ျခင္း၊ လည္ၿမိဳႂကြက္သား အေၾကာ ဆြဲျခင္းမ်ား။
၃၊ ကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီးေနာက္ ျပင္းထန္ေသာ ေဆးမတည့္ျခင္းသည္ အလြန္႔အလြန္ ရွားပါးစြာ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။
သည့္အတြက္ ေဆးထိုးၿပီး မိနစ္၂၀ ေစာင့္ခိုင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းသို႔ ျဖစ္ပါက လုပ္ေဆာင္ရန္မ်ားကိုလည္း စနစ္တက် သင္ၾကားထားပါတယ္။
ဆိုရလၽွင္ ကာကြယ္ေဆးဟာ အတန္ ေဘးကင္းေသာ စိတ္ခ်ရေသာ ေဆးျဖစ္ၿပီး ယင္းမွရသည့္ အက်ိဳး ေက်းဇူးမ်ားမွာ ႀကီးမားပါတယ္။ ဆိုရရင္ မိမိႏိုင္ငံအေျခအေနအရ ကပ္ အသြင္ ျဖစ္ပြားေနမႈမွ ကာကြယ္ႏိုင္ေရး အတြက္ လိုအပ္ေနခ်ိန္တြင္ အသင့္ေတာ္ ဆုံးေသာ အရည္အေသြးျပည့္ ေဆးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစီမံခ်က္ ေအာင္ျမင္မႈဟာ မိမိ အနာဂတ္ ရင္ေသြးမ်ားရဲ႕ ေဘးကင္း မႈအတြက္ ျဖစ္သလို မိမိႏိုင္ငံ့ အနာဂတ္ အတြက္လည္း ျဖစ္ေလသည္ ျဖစ္ရာ ယုံမွားသံသယ ေကာလဟလမ်ားကို ဖယ္ခြာလ်က္ ရင္ေသြးငယ္မ်ားအားလုံး ႏွင့္ ႏိုင္ငံ့အနာဂတ္အတြက္ ယင္းဂ်ပန္ ဦးေႏွာက္ေရာင္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံသား အားလုံးက ဝိုင္းဝန္းပါဝင္ကူညီသင့္ၾကပါေၾကာင္း ေမတၱာရည္လ်က္ ဆိုရပါ သည္။
