အမိေျမသို႔ ေျခစအခ်တြင္ ကိုထြန္းထြန္းဝင္း စတင္ ေတြးပူရသည္က သူတို႔ မိသားစု ကြန္းခိုရန္ ေနရာ။
သားသမီး ၄ ေယာက္ကို တြဲ၊ မိန္းမလက္ကိုဆြဲကာ ထန္းပင္ဒုကၡသည္ စခန္းမွ ကိုထြန္းထြန္းဝင္း အရဲစြန္႔ ထြက္ခြာလာခဲ့သည္။
ထိုင္းနယ္စပ္တြင္ သူတို႔မိသားစုအား ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဌာနမွ ကားျဖင့္ တကူးတက လာႀကိဳ ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းတာဝန္ရွိသူမ်ားက သူတို႔မိသားစု၏ ေနရပ္ျပန္ေရာက္ ခ်ိန္တြင္ ေနထိုင္တည္းခိုရမည့္ကိစၥ တိတိပပ မေျပာႏိုင္ၾက။
“ကားေပၚက ဆင္းဆင္းခ်င္း ဟာ.. ဒါ ငါ့ႏိုင္ငံကြ၊ ဒါ ငါ့အိမ္ဆိုၿပီး ရွိေန ခဲ့ရင္စိတ္ေတြေပါ့သြားၿပီး ခြန္အားအမ်ား ႀကီးရမယ္ေလ” ဟု ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဆိုေလသည္။
စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္တြင္ ကိုထြန္းထြန္းဝင္းတို႔ မိသားစု၏ မူလ ေနရပ္ ေမတၱာၿမိဳ႕ေလးသို႔အေရာက္..၊ ကားေပၚမွအဆင္းတြင္ သူတို႔မိသားစု မည္သည့္ေနရာတြင္ နားခိုရမည္ အေျဖ မရွိ။ ကိုထြန္းထြန္းဝင္းတို႔ စြန္႔ခြာလာ သည့္ Tham Hin (ေဒသအေခၚ ထန္း ပင္) ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ စစ္ေဘးေရွာင္ ၆၄၁၁ ဦးခန္႔ ရွိေနသည္ဟု ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR)၏ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္စာရင္းအရ သိရသည္။ ထိုစခန္းရွိ ဒုကၡသည္အားလုံးနီးပါး တနသၤာရီတိုင္းသားမ်ားျဖစ္သည္ဟု ယင္းစခန္းတြင္ ၇ ႏွစ္ေက်ာ္ ခိုလႈံ ခဲ့သည့္ ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဆိုသည္။
သူ႕တို႔ မိသားစု ႐ြာမွ ထြက္သြား သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အခ်ိန္သည္ ယင္း ေဒသတြင္ စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ အေနအထားမ်ိဳးမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ဘက္ စစ္တပ္မ်ားၾကားတြင္ ေနထိုင္ ရသည္ကို မလုံၿခဳံသလို ခံစားရသည့္ အတြက္ ထြက္သြားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
သူတို႔မိသားစု ထန္းပင္ဒုကၡသည္ စခန္းမွ စြန္႔ခြာခ်ိန္တြင္ စခန္းမွ မိသားစု မ်ား သူတို႔အား အားက်စြာ ေငးေမာ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ကိုထြန္းထြန္းဝင္း က ေျပာသည္။
” တခ်ိဳ႕ဆို မ်က္ရည္ တစမ္းစမ္းနဲ႔ က်န္ခဲ့တယ္၊ အဲလို ျပန္လို႔ ရတယ္ဆိုတာ တခ်ိဳ႕က မသိဘူးေလ” ဟု ကိုထြန္းထြန္း ဝင္း ဆိုသည္။
ယင္းဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ဆယ္စု ႏွစ္ခ်ီေနထိုင္ေနသူမ်ားလည္းရွိၿပီး အခ်ိဳ႕မွာ အိမ္ျပန္ရန္ပင္ ေမ့ေနၾကၿပီ။
တိုင္းအတြင္းမွ စစ္ေဘးေရွာင္ ေနရပ္စြန္႔ခြာသူမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္ အသီးသီးတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း အသီးသီးေနထိုင္ၾကသည္။ကိုထြန္းထြန္းဝင္းတို႔ မိသားစုသည္ ဒုကၡသည္ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ရွိသည့္ ထန္း ပင္စခန္းမွ ေနရပ္သို႔ တရားဝင္ ျပန္ ေျပာင္းလာသည့္ ပထမဆုံးေသာ မိသားစု ျဖစ္သည္။
တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီအစိုးရ အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာ စစ္ေဘးေရွာင္ တိုင္းတြင္းသား ဒုကၡသည္မိသားစုမ်ား ေနရပ္ျပန္လာမည္ဆိုပါက ႀကိဳဆိုရန္ အသင့္ရွိေၾကာင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ လဲ့လဲ့ေမာ္က ေျပာသည္။
ယခု ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ စက္မႈ ဇုန္မ်ား၊ စီမံကိန္းမ်ားမွာ ယင္းဒုကၡ သည္မ်ား အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ရရွိရန္ ရည္႐ြယ္သည္ဟု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ဆိုသည္။
” ကိုယ့္အိမ္ ကိုယ္ျပန္မယ့္လူ အား လုံးကို ဖိတ္ေခၚတယ္၊ ေနရာထိုင္ခင္းေတြ ဖန္တီးေပးရမွာပဲ” ဟု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာသည္။
လက္ရွိ ေရာက္လာသည့္ မိသားစု အားဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ နီပြန္ေဖာင္ေဒးရွင္း အစီအစဥ္ျဖင့္ ေမတၱာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေကအင္ယူႏွင့္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ ထားေသာ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာမ်ားတြင္ ေနရာခ်ထားေပးရန္ ရည္႐ြယ္ထားသည္ ဟု တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႕က ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ယင္းအိမ္ရာမ်ားသည္ ေကအင္န္ယူမိသားစုဝင္မ်ားအတြက္သာ ျဖစ္ၿပီး ေနရပ္ျပန္ ဒုကၡသည္မ်ားတြက္ မဟုတ္ဟု ေကအင္န္ယူ တပ္မဟာ ၄ ၿမိတ္-ထားဝယ္ခ႐ိုင္ဆက္ဆံေရး တာ ဝန္ရွိသူက ေျပာသည္။
ျပန္ေရာက္လာသူမ်ား၏ မူလ ေက်း႐ြာနံေဘးတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေျမ ေပးရန္ အစီအစဥ္ရွိသည္ဟု တိုင္းအစိုး ရအဖြဲ႕ တာဝန္ရွိသူမွ ေျဖၾကားထား ေသာ္လည္း ယခုထိ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ စီစဥ္ေပးေနသည္ ကို မေတြ႕ရ။
ယင္းအခင္းအက်င္းအရ ထန္းပင္ ဒုကၡသည္စခန္းရွိ တနသၤာရီတိုင္းသား မ်ား အစုလိုက္အၿပဳံလိုက္ ျပန္လာ မည္ ဆိုပါက ထိုမိသားစုမ်ားအတြက္ တာဝန္ ရွိသူတို႔ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕စြာ လက္ခံ ရန္ အသင့္မျဖစ္ေသးဟု ဆိုႏိုင္သည္။
လက္ရွိတြင္ ကိုထြန္းထြန္းဝင္းတို႔ မိသားစုက ေမြးခ်င္းတစ္ဦး၏ အိမ္တြင္ ယာယီ ေနထိုင္ေနၾကသည္။ ယင္း အိမ္ရွင္မ်ား ခရီးသြားေနၿပီး ျပန္လာပါ က ဆင္းေပးရမည္ဟု ကိုထြန္းထြန္းဝင္း က ေျပာသည္။
ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ကို ထြန္းထြန္းဝင္းတို႔ ဘက္မွေျမတစ္ ကြက္ ရွာႏိုင္ပါက အိမ္ေဆာက္ေပးႏိုင္ရန္ သက္ဆိုင္ရာအဆင့္ဆင့္သို႔ တင္ျပၫွိ ႏႈိင္းေပးမည္ဟု ေျပာသြားေၾကာင္း ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဆိုသည္။
ကိုထြန္းထြန္းဝင္းတို႔ မိသားစုႏွင့္ ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္ ေနရပ္ျပန္ဝင္လာ သည့္ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အသီးသီးမွ တရားဝင္ ျပည္ေတာ္ျပန္ အေတာ္မ်ား မ်ားလည္း ေနရာခ်ထားေရး အခက္ေတြ႕ ေနၾကေၾကာင္း ျပည္တြင္းထုတ္ သတင္း စာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပေနၾကသည္။
ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ေနထိုင္သည့္ ကာလတစ္ေလၽွာက္ စားဝတ္ေနေရး ေျပလည္ခဲ့ေသာ္လည္း ျပင္ပတြင္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မရွိသျဖင့္ ဘ၀ေရွ႕ေရး အတြက္ စုမိေဆာင္းမိ မရွိၾကဟု ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဆိုသည္။
” တစ္ေန႔တာ တစ္ေန႔စားဖို႔ အရမ္း လြယ္ကူေပမယ့္ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေန တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျပန္လာတာ” ဟု ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဖြင့္ဟသည္။ေနရပ္ျပန္လာသူ အသီးသီးတြင္ ထိုက္သင့္သည့္ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္း အတတ္ပညာမ်ား ပါလာ သျဖင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ယင္းကၽြမ္း က်င္မႈမ်ားကို ေမးျမန္းကာ အလုပ္ အကိုင္မ်ား ဖန္းတီးေပးသင့္ေၾကာင္း ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္ ဒုကၡသည္စခန္းႏွင့္ တိုင္းတာဝန္ရွိသူမ်ား ေပးကမ္းေထာက္ပံ့ ထားသည့္ ေငြ က်ပ္ ၁၀ သိန္းေက်ာ္ လက္ထဲတြင္ ရွိေနေသာ္လည္း အေျခ အေန အရပ္ရပ္အရ မတို႔ရဲ မထိရဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဖြင့္ဟသည္။
” ကၽြန္ေတာ့္ အိပ္မက္က ခရီးသြား လုပ္ငန္းပါ..၊ ခုေတာ့ ေရခဲမုန္႔လွည့္ ေရာင္းဖို႔ စိုင္းျပင္းေနတယ္” ဟု ကိုထြန္းထြန္းဝင္းက ဆိုသည္။
သူႏွင့္အတူ ပါလာသည့္ သားသမီး ၄ ဦး(သူငယ္တန္းမွ ၇ တန္းအထိ ေက်ာင္းသား ၄ ဦး)အတြက္ ေမတၱာၿမိဳ႕ တြင္ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ ရရွိထားၿပီ ျဖစ္ ေသာ္လည္း မိသားစုတစ္စုအတြက္ အေရးႀကီးလွသည့္ ခုံလႈံရန္ေနရာႏွင့္ စားဖိုေခ်ာင္အတြက္ ဝင္ေငြ မေသခ်ာ ေသး။
” ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကဳံရသေလာက္ကို သုံးသပ္ၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းက လူေတြ ကို အဲဒီမွာပဲ ဆက္ေနၾကပါဦးလို႔ ေျပာ ခ်င္တယ္” ဟု တနသၤာရီတိုင္း၏ ပထ မဆုံး တရားဝင္ေနရပ္ျပန္ ဒုကၡသည္ မိသားစု အိမ္ေထာင္ဦးစီး ကိုထြန္းထြန္း ဝင္းက ဆိုသည္။
