စားေသာက္ကုန္မ်ားအပါအဝင္ ကုန္စည္မ်ားတြင္ အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပး ခ်က္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေဖာ္ျပ ထားျခင္း မရွိပါက လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ပိတ္သိမ္းသည္အထိ အေရးယူေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
သုံးစြဲပုံအၫႊန္း၊ ထားသိုသိမ္းဆည္း ပုံအၫႊန္း၊ ဓာတ္မတည့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ခ်က္ႏွင့္ ႀကိဳတင္သတိေပးခ်က္၊ ေဘး ထြက္ဆိုးက်ိဳး အစရွိသည့္ အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေဖာ္ျပရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ စား သုံးသူ အကာအကြယ္ေပးေရး ဗဟိုေကာ္ မတီက ေအာက္တိုဘာလ ၂၆ ရက္တြင္ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ ထုတ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ အစား အေသာက္၊ အိမ္သုံးပစၥည္းမ်ား၊ ကေလး အသုံးေဆာင္ပစၥည္းမ်ား၊ ဆက္သြယ္ေရး သုံးပစၥည္းမ်ား၊ ေဆးဝါးႏွင့္ ျဖည့္စြက္စာ မ်ား၊ ဓာတ္တုေဗဒပစၥည္းမ်ား၊ အလွကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ လူသုံးကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ လုပ္ ငန္းသုံးပစၥည္းကိရိယာမ်ားတြင္ အထက္ ပါအၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ားကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာႏွင့္ အျခားဘာသာတြဲ၍ျဖစ္ေစ ေဖာ္ျပရမည္ ျဖစ္သည္။
အမိန္႔ထုတ္ျပန္ၿပီး ၆ လျပည့္သည့္ ေန႔တြင္ အာဏာသက္ေရာက္မည္ျဖစ္ၿပီး လိုက္နာျခင္းမရွိပါက စားသုံးသူ အကာ အကြယ္ ေပးေရးဥပေဒျဖင့္ အေရးယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
စားသုံးသူ အကာအကြယ္ေပးေရး ဥပေဒအရ ကုန္စည္မ်ားတြင္ အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ား မပါရွိပါက လုပ္ငန္း ရွင္အား သတိေပးျခင္း၊ ျပင္းထန္စြာ သတိေပးျခင္း၊ ေလ်ာ္ေၾကးေပးေစျခင္း၊ အျငင္းပြားကုန္စည္ကို ေဈးကြက္အတြင္း မွ သိမ္းဆည္းေစျခင္း၊ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ယာယီပိတ္ျခင္း။ အၿမဲပိတ္သိမ္းျခင္း အစရွိသည့္ အေရးယူမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္သည္။
အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ အာဏာသက္ ေရာက္ၿပီးသည့္ ကာလတြင္ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ေကာ္မတီက သက္ဆိုင္ရာ ဌာနမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေရွာင္တခင္စစ္ ေဆးျခင္း၊ ပုံမွန္စစ္ေဆးျခင္းမ်ား လုပ္ ေဆာင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီး စားသုံးသူေရးရာ ဦးစီးဌာန႐ုံး မွ စားသုံးသူေရးရာဌာနခြဲ တာဝန္ခံ ဦးေက်ာ္မင္းက ဆိုသည္။
အာဏာမတည္မီ အခ်ိန္ကာလတြင္ မူ အမိန္႔ထုတ္ျပန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုင္းအတြင္းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား သိရွိေစရန္ ေခၚယူရွင္းျပမႈမ်ား လုပ္ ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာ သည္။
“လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ေခၚၿပီးရွင္းျပ မယ္၊ သူတို႔ကို မခ်ျပဘဲနဲ႔ အေရးယူလို႔ မရပါဘူး”ဟု ဦးေက်ာ္မင္းက ဆိုသည္။
အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ား ေဖာ္ျပထားပါက စားသုံးသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္မ်ားကိုသိကာ ေ႐ြး ခ်ယ္သုံးစြဲ လာႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း တနသၤာရီတိုင္း ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈ လက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း အတြင္း ေရးမႉး ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ဦးက ဆိုသည္။
“စားသုံးတဲ့ျပည္သူေတြ နားလည္ ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာဘာသာနဲ႔ေရးထားတာ အေကာင္းဆုံးပါ၊ အႏၲရာယ္ကင္းၿပီး ယုံ ၾကည္မႈလည္း ပိုရွိတာေပါ့”ဟု ဦးေက်ာ္ ေက်ာ္ဦးက ေျပာသည္။
အၫႊန္း၊ သတိေပးခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္ သက္၍ ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ထိထိေရာက္ ေရာက္လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိပါက စားသုံး သူ ျပည္သူမ်ားအတြက္ သက္ေရာက္မႈ မရွိႏိုင္သည့္အတြက္ အာဏာသက္ ေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ စံျပအေနျဖင့္ ထိေရာက္စြာ အေရးယူသင့္ေၾကာင္း ထားဝယ္ၿမိဳ႕၊ ဘုေမၼာ္ရပ္ကြက္ေန ဦးေဇာ္ ဝင္းက ေျပာသည္။
“ဒီလို အမိန္႔ထုတ္လိုက္တာက က်န္းမာေရး႐ႈေထာင့္နဲ႔ ၾကည့္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆုံးပဲ၊ ထားဝယ္က ထုတ္တဲ့ ပစၥည္းေတြမွာ ဒီသတိေပးခ်က္ေတြမပါ ၾကဘူး”ဟု ဦးေဇာ္ဝင္းက ဆိုသည္။
လက္ရွိေဈးကြက္တြင္ ေဒသထုတ္ ကုန္အမ်ားစုမွာ အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပး ခ်က္မ်ား ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိေပ။
စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕ ကမူ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာခ်က္ပါ အခ်က္မ်ား အတိုင္း လုပ္ေဆာင္မည္ဆိုပါက ေငြ ေၾကး၊ နည္းပညာႏွင့္ အျခားအခက္အခဲ အခ်ိဳ႕ ႀကဳံေတြ႕ရႏိုင္ေၾကာင္း ဖြင့္ဟၾက သည္။
မုန္႔ထုပ္ပိုးသည့္ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကးအပိုင္းတြင္ အခက္အခဲအခ်ိဳ႕ရွိ ႏိုင္သည္ဟု ထားဝယ္ၿမိဳ႕မွ နာမည္ႀကီး ကိတ္မုန္႔ႏွင့္ ေပါင္မုန္႔လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး ဆိုသည္။
“ေငြေၾကးတစ္ခုတည္းနဲ႔ စီးပြားရွာ တာ မဟုတ္ဘဲ ေငြလည္းရ၊ စားသုံးသူ လည္း အႏၲရာယ္ကင္းေအာင္ ထည့္ျဖစ္ မွာပါ၊ အခက္အခဲေတာ့ ရွိတာေပါ့”ဟု အဆိုပါ လုပ္ငန္းရွင္က ေျပာသည္။
အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ား ႐ိုက္ႏွိပ္ေဖာ္ျပရမည္ဆိုပါက လက္ရွိ ထုတ္ပိုးေနသည့္အိတ္မ်ားကို ေျပာင္းလဲ ရမည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ထုတ္လုပ္မႈ စရိတ္တက္သြားႏိုင္ၿပီး အခက္အခဲျဖစ္ လာႏိုင္ေၾကာင္း ၿမိတ္ၿမိဳ႕မွ င႐ုတ္သီးမႈန္႔ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနသည့္ လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
“ေဈးကြက္မွာလည္း တႏိုင္တပိုင္ လုပ္တာေတြ မ်ားတယ္၊ သူတို႔အတြက္ ႀကီးမားတဲ့ အဟန္႔အတားတစ္ခု ျဖစ္သြား လိမ့္မယ္”ဟု အဆိုပါ လုပ္ငန္းရွင္က ေျပာသည္။
တစ္ဖက္တြင္လည္း တိုင္းအတြင္းရွိ ေဈးကြက္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တို႔မွ တရားမဝင္ တင္သြင္းလာသည့္ စားေသာက္ကုန္ႏွင့္ အျခားကုန္စည္ အမ်ားစုက ေဈးကြက္ကို လႊမ္းမိုးထား သည္။
နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ တရားမဝင္ဝင္ေရာက္လာေသာ အဆိုပါ ကုန္ပစၥည္းအမ်ားစုတြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ႏိုင္ငံ၏ ဘာသာစကားကိုသာ ႐ိုက္ႏွိပ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး အဆိုပါကုန္စည္မ်ား ဝင္ မလာႏိုင္ေစရန္ ၾကပ္မတ္ရန္လိုအပ္ ေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆိုမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
ယင္းသို႔ ျပည္ပမွ တရားမဝင္တင္ သြင္းလာသည့္ ကုန္စည္မ်ားကို မၾကပ္ မတ္ႏိုင္ဘဲ ေဒသတြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို သာ ၾကပ္မတ္ေနမည္ဆိုပါက ပိုမိုခက္ခဲ လာႏိုင္ေၾကာင္း ေဒသခံလုပ္ငန္းရွင္ အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။
ကုန္စည္မ်ားတြင္ အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ားေဖာ္ျပရန္ အမိန္႔ထုတ္ ျပန္ထားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စားသုံးသူ ျပည္သူမ်ားအားလည္း အသိပညာေပးမႈ မ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ သင့္ေၾကာင္း ထားဝယ္ၿမိဳ႕ ဘုေမၼာ္ရပ္ ကြက္ေန ဦးေဇာ္ဝင္းက ဆိုသည္။
စားသုံးသူျပည္သူမ်ား သိရွိႏိုင္ရန္ ရပ္ကြက္၊ ေက်း႐ြာမ်ားအထိ ကြင္းဆင္း ကာ အသိပညာေပးမႈမ်ား က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း တိုင္းေဒသႀကီး စားသုံးသူေရး ရာ ဦးစီးဌာန႐ုံးမွ စားသုံးသူေရးရာဌာနခြဲ တာဝန္ခံ ဦးေက်ာ္မင္းက ေျပာသည္။
ကုန္ပစၥည္းမ်ားတြင္ အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္မ်ား ေရးသားေဖာ္ျပၿပီးပါ ကလည္း ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား မွန္ကန္မႈရွိ/မရွိ ကို စစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕ အဏၰဝါရပ္ကြက္ေန အသက္ ၃၇ ႏွစ္ အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ဆိုသည္။
“စားေသာက္ကုန္တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ဒိတ္ ပါတာေတာင္ ဒိတ္လြန္ေတြေရာင္းေနတာ ႀကဳံဖူးပါတယ္ ၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ ေအာင္ဆိုရင္ စားေသာက္ကုန္ ထုတ္တဲ့ ေနရာေတြကို စစ္ေဆးသင့္တယ္၊ စား ေသာက္ကုန္ထုတ္တဲ့ လူေတြကလည္း လိုက္နာသင့္တယ္” ဟု ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕ ေ႐ႊျပည္သာရပ္ကြက္ေန အသက္ ၃၅ႏွစ္ အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေျပာသည္။
လက္ရွိ ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ စား ေသာက္ကုန္မ်ားစာရင္းတြင္ အခ်ိဳရည္ မ်ား၊ အသင့္ေဖ်ာ္ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ ထုပ္မ်ား၊ ေသာက္ေရသန္႔မ်ား၊ ကြမ္းစား ေဆးမ်ားႏွင့္ အျခားျပဳျပင္ထုပ္ပိုး၊ ထုတ္ လုပ္ထားသည့္ စားေသာက္ကုန္မ်ား အစရွိသည့္ အစားအေသာက္မ်ားပါဝင္ သည္။
အျခားျပဳျပင္ထုပ္ပိုးထုတ္လုပ္ထား သည့္ စားေသာက္ကုန္မ်ားစာရင္း တြင္ ေဒသတြင္း ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနသည့္ ေရခဲေခ်ာင္း၊ ပီေလာပီနံဥေၾကာ္ အစရွိ သည့္ တန္ဖိုးနည္း စားေသာက္ကုန္မ်ား အထိ အက်ဳံးဝင္ေၾကာင္း တိုင္းေဒသႀကီး စားသုံးသူေရးရာ ဦးစီးဌာန႐ုံးမွ စားသုံး သူေရးရာဌာနခြဲ တာဝန္ခံ ဦးေက်ာ္မင္းက ဆိုသည္။
အဆိုပါတန္ဖိုးနည္း အစားအေသာက္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနသူ အမ်ားစုတြင္ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ မရွိၾကေပ။
ယင္းလုပ္ငန္းမ်ားက ထုတ္လုပ္ သည့္ ကုန္စည္မ်ားတြင္ သတ္မွတ္ထား သည့္အၫႊန္းႏွင့္ သတိေပးခ်က္ မပါဝင္ ပါက ပိတ္သိမ္းရန္လုပ္ငန္းလိုင္စင္ မရွိ သည့္အတြက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈနည္းလမ္းအရ အေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္မင္း က ေျပာသည္။
အမိန္႔ထုတ္ျပန္ျခင္းက စားသုံးသူ မ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္မည္ျဖစ္ေသာ္ လည္း ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အလွမ္းေဝးသည့္ ေနရာ မ်ားအားစစ္ေဆးအေရးယူရန္ လက္လွမ္း မမီႏိုင္သည့္အတြက္ ထိေရာက္မႈအား နည္းႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္းရွိ သည္။
“ၿမိဳ႕ေပၚေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီး နယ္ေတြမွာ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ဒီအမိန္႔က အလကားပဲ ထိေရာက္မႈရွိမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ထားဝယ္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္ သည့္ ဦးထြန္းလွက ေျပာသည္။
