သူတစ္ခုခုစမ္းသပ္ ထုတ္လုပ္ေတာ့ မည္ဆိုလွ်င္ သူ႔ဇနီး ျဖစ္သူက ေခါင္းႀကီး (က်ိန္း)ေနသည္။
လက္ရွိ ထမင္းဆိုင္ေလးေရာင္းခ်ၿပီး မိသားစု စား၀တ္ေနေရးလုပ္ေနရသည့္ သူတို႔ မိသားစုအဖို႔ ေခါင္းႀကီး(က်ိန္း)မည္ဆိုလည္း ႀကီး(က်ိန္း)စရာ။ စမ္းသပ္မႈတစ္ခုလုပ္တိုင္း စက္ယႏၱရားဖိုး ကုန္က်သည့္ေငြက က်ပ္သိန္းေလးငါး ဆယ္ မက။ လင္ေတာ္ေမာင္ ၀ါသနာပါသည့္ စမ္းသပ္မႈမ်ားအတြက္ စုစုေပါင္း သံုးခဲ့ရသည့္ ေငြပမာဏက ခုဆိုလွ်င္ သိန္းႏွစ္ရာခန္႕ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။
သူ႔နာမည္က ကိုသန္းေဇာ္ဦး။
အသက္က ၄၆ ႏွစ္ ရွိၿပီ။ လက္ရွိေန တာက ၿမိတ္ၿမိဳ႕၊ ပေလာက္စုရပ္ကြက္။ သို႔ေသာ္ သူက ၿမိတ္သား မဟုတ္။ သူ႕ဇာတိ က ပဲခူးတိုင္းအေရွ႕ျခမ္း စစ္ေတာင္းတံတား အနီးက အုတ္ဖိုဆိုတဲ့ ရြာေလးတစ္ရြာ။
လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ ကတည္းက ၿမိတ္သူနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ ဖူးစာဆံုသည္။ေယာကၡမ က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ဇနီးသည္ ေခၚသည့္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕ေလးကို ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္နဲ႔ ဇာတိရပ္ဆီသို႔ေတာ္႐ံုန႔ဲ မျပန္ ျဖစ္ခဲ့သူ။
ေယာက္ၡမႏွစ္ဦး ဆုံးပါးသြားသည့္ ေနာက္ပိုင္း လက္ရွိ မိသားစု ၃ ေယာက္၏ စား၀တ္ေနေရးအလုပ္က ထမင္းဆိုင္ ေရာင္းသည့္ အလုပ္။ သည္အလုပ္က သူတို႕ မိသားစုအတြက္ေတာ့ စီးပြားေရးက စားႏိုင္ေသာက္ႏိုင္သည့္အတြက္ အဆင္ ေျပသည္။
သို႔ေသာ္ အဆင္မေျပသည္က သူ႕ ထမင္းဆိုင္မွ ေန႔တိုင္းထြက္ေနသည့္ ေရသန္႔ဘူး အခြံျပႆနာ။
တစ္ေန႔လွ်င္ သူ႔ထမင္းဆိုင္က အနည္းဆုံး ေရသန္႔ဘူးတစ္လီတာ၀င္ အလုံး သုံးဆယ္ခန္႕ ထြက္သည္။ ထြက္သည့္ေရသန္႕ ဘူးကို ၀ယ္မည့္သူက မရွိ။ ရွိျပန္ေသာ္လည္း ေစ်းက မေကာင္း။ ဆာလာအိတ္ ျဖင့္ တစ္အိတ္၀င္ ေရသန္႔ဘူး အလုံးေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္ (၁ ပိႆာ)ေရာင္းမွ ရသည့္ေငြက ၃၀၀ က်ပ္။ တစ္လုံးလွ်င္ ရွစ္က်ပ္ႏႈန္းသာ က်သင့္သည္။ ေစ်းပို ရခ်င္၍ ကိုယ့္ကားႏွင့္ကိုယ္ သြားေရာင္း ျပန္ေသာ္လည္း ေရာင္းရသည့္ေငြက ကားဆီဖိုးသာသာ။ မည္သို႔မွ် မကိုက္။ ေစ်းကြက္အတြင္း ေရသန္႔ဘူးခံြက အံမ၀င္။
ဒီေတာ့ သူမေရာင္းေတာ့။
ေန႕စဥ္ထြက္သည့္ ေရသန္႕ဘူးမ်ားကို ဆာလာအိတ္ျဖင့္ထုပ္ကာ အိမ္တြင္ သည္အတိုင္းထားခဲ့သည္။ တစ္ႏွစ္ခန္႕ အၾကာမွာေတာ့ မေရာင္းဘဲထားခဲ့သည့္ ေရသန္႔ဘူးမ်ားက သူ႔အိမ္တစ္ေဆာင္လုံး ေနရာ၌ေျခခ်စရာေနရာ မရွိေတာ့။
ဒါတင္မကေသး အိမ္နံေဘးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္လည္း ေရသန္႔ဘူးထည့္ ထားသည့္ ဆာလာအိတ္ေတြက ေခြးတိုး ရန္ပင္ မေပါက္ေတာ့။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေရသန္႕ဘူး အႏၲရာယ္က သူ႔အိမ္တစ္ေဆာင္ လုံးကို ၀ါးၿမိဳေတာ့မည့္ အေျခအေနက ဆိုက္ေရာက္လာသည္။
ယင္းအေျခအေနကို သူအေနျဖင့္ မည္သို႔ ေျဖရွင္းရမည္ မသိ။ တစ္ေန႔တစ္ ျခား သူ႔အိမ္ေပၚေနရာယူ ၿခိမ္းေျခာက္ လာသည့္ ေရသန္႔ဘူး အေရးကို ေတြးလ်က္ သူစိတ္လက္ မခ်မ္းသာ။ ျမစ္ထဲေခ်ာင္းထဲ သြားလႊင့္ပစ္လွ်င္လည္း အေရးယူခံရမည္က ေဗဒင္ေမးစရာ မလို။ ဒီေတာ့ သူ႔အေန ျဖင့္ ဘာလုပ္ရမလဲ အခ်ိန္ရတိုင္း ေတြးၾကည့္ သည္။
“တစ္စတစ္စ ႀကီးထြားလာတဲ့ ဒီ ျပႆနာကို ကၽြန္ေတာ္ရွင္းခ်င္တယ္။ ငါဘယ္လို လုပ္ရွင္းရမလဲေပါ့ ဆိုၿပီးလည္း အခ်ိန္တိုင္း ေတြးေနမိတယ္”ဟု ကိုသန္းေဇာ္ဦးက ေျပာသည္။
ပထမ သူ႔အေနျဖင့္ ေရသန္႔ဘူးမ်ားကို ႏွစ္ပိုင္းျဖတ္ၿပီး အေပါက္ကေလးမ်ား ေဖာက္ကာ ပန္းပင္ေလးမ်ားကို စိုက္ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထားစရာ ေျမက မရွိ။ ဟိုတုန္းက အပိုင္းပိုင္းခုတ္ထစ္ ထားသည့္ ေရသန္႔ဘူးေကာ္စမ်ား တ႐ုတ္ ျပည္က ၀ယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္တြင္ မ၀ယ္ေတာ့။ သည္ေတာ့ ေရသန္႔ဘူးခြံကို ျပန္သုံးရမည့္ နည္းလမ္းတစ္ခုေတာ့ ရွိလိမ့္မည္ ဟူသည့္ ယုံၾကည္ခ်က္ျဖင့္ သူႀကိဳးစား ရွာေဖြခဲ့သည္။
“ေလ့လာရင္းနဲ႕ ဒီဟာကို Recycle ပုံစံနဲ႔ တံျမက္စည္းလုပ္တဲ့နည္း အိႏၵိယမွာ လုပ္ေနတာကို အြန္လိုင္းကေန သြား ေတြ႔တယ္”ဟု သူက အားတက္သေရာ ဆိုသည္။
အိႏ္ၵိယတြင္ လုပ္သည့္နည္းပညာအား သူေလ့လာၿပီး တံျမက္စည္း ထုတ္ရန္ ၾကံသည္။
သို႔ေသာ္ အိႏ္ၵိယႏိုင္ငံတြင္ ေရသန္႕ဘူးက အ၀ိုင္းသာရွိၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ ေရသန္႔က ေလးေထာင့္ဘူးကိုသာ အမ်ားက သုံးစြဲၾကသည့္အတြက္ နန္းဆြဲရာတြင္ အပိုင္းပိုင္းျပတ္ကာ အဆင္မေျပ။ ဒီေတာ့ သူ စဥ္းစားသည္။
“ေလးေထာင့္ဘူးကို နန္းဆြဲဖို႔အတြက္ တစ္လေလာက္ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႀကိဳးစား လိုက္ရတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေအာင္ျမင္ သြားတယ္”ဟု ကိုသန္းေဇာ္ဦးက ေျပာသည္။
မိမိပတ္၀န္းက်င္၌ ေရသန္႔ေလး ေထာင့္ဘူးသာ ရွိသည့္အတြက္ ယင္း ေလးေထာင့္ဘူးအား နန္းဆြဲ၍ရမွ ကိုယ္ ျဖစ္ခ်င္သည့္ လမ္းေၾကာင္း သြားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ မရရေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ ရသည္။ နန္းဆြဲၿပီးမွ ဒ႐ိုင္ယာျဖင့္ အပူေပးၿပီး ကိုယ္လိုသည့္ ပုံစံထုတ္လုပ္ရေၾကာင္း ၎က ေျပာျပသည္။
တံျမက္စည္းတစ္ေခ်ာင္းအတြက္ တစ္လီတာ၀င္ ေရသန္႔ဘူး ၂၅ ဘူးကို နန္းဆြဲရၿပီး သစ္သားအ႐ိုးတပ္ကာ ျပန္ေရာင္း သည့္ ေစ်းႏႈန္းက တစ္ေခ်ာင္းလွ်င္ က်ပ္ ၁၅၀၀ က်သင့္ၿပီး အိမ္၌ေန႔စဥ္ လွဲမည္ဆိုလွ်င္ အနည္းဆုံး တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ႏွစ္ႏွစ္နီးပါး ခံႏိုင္သည္ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
လူတစ္ေယာက္ တစ္ေန႔လုပ္ရင္ တံျမက္စည္းအနည္းဆုံး ၁၀ ေခ်ာင္းၿပီးတယ္
လက္ရွိ ေစ်းကြက္အတြင္း ေရာင္းခ် ေနသည့္ အုန္းလက္တံျမက္စည္းသည္ လည္း တစ္ေခ်ာင္းလွ်င္ က်ပ္ ၁၅၀၀ က်သင့္ေၾကာင္း ေစ်းကြက္မွ သိရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ တံျမက္စည္း အရိုးမ်ားကို ဒီေရေတာမွရသည့္ သစ္လံုး မ်ားျဖင့္ လတ္တေလာ လုပ္ေနရၿပီး ယင္းေနရာတြင္ ေရာ္ဘာပင္ သစ္သား အား ပြတ္လုံးလုပ္ကာ အစားထိုးသြားရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း ၎က ဖြင့္ဟသည္။
“ကုန္ၾကမ္းရဖို႔န႔ဲ ပြတ္လုံးအ႐ိုး လုပ္ရတာကလည္း အခက္အခဲေတာ့ မရွိဘူး”ဟု ကိုသန္းေဇာ္ဦးက ေျပာသည္။
သူလုပ္သည့္အလုပ္က ေရသန္႔ဘူးမွ တံျမက္စည္းထုတ္တာ တစ္ခုတည္း မဟုတ္။ တံျမက္စည္းမလုပ္ခင္ ကြမ္းသီး ပင္မွ ဘုတ္ဖက္မ်ားျဖင့္ တစ္ခါသုံး ပန္းကန္ခြက္မ်ား ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္လည္း ယင္းလုပ္ငန္းမွာ ေအာင္ျမင္စျပဳေနၿပီး လက္ရွိ ဘုတ္ဖက္မွ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္ ခုနစ္မ်ိဳးအား စမ္းသပ္ထုတ္လုပ္မႈ ေအာင္ျမင္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာျပသည္။
“ထုတ္လုပ္မႈအပိုင္းက ေအာင္ျမင္ ေနၿပီ။ စားသုံးသူအပိုင္းက လိုေသးတယ္ ေပါ့”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူဦးေရႏွင့္ အခ်ိဳးခ်လွ်င္ လူတစ္ေယာက္တစ္ေန႔လွ်င္ ႂကြပ္္ႂကြပ္ အိတ္အနည္းဆုံး ၄ လုံးခန္႔ အသုံးျပဳေန ၿပီး ယင္းပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားသည္ လည္း ေျမႀကီးအတြင္း ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီ အထိ ေဆြးျမည့္ျခင္းမရွိသည္ကို သူ႔အေနျဖင့္ သိရွိရသျဖင့္ ပလတ္စတစ္မ်ားကို အစားထိုးႏိုင္ရန္ အခ်ိန္ရွိသေရြ႕ စဥ္းစား ခဲ့ေၾကာင္း သူက ေျပာျပသည္။
“စြန္႔ပစ္ပလတ္စတစ္ရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ခုခ်ိန္မွာ လူေတြ မသိေသးဘူး။ ခလုတ္ထိမွ အမိတရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ့ကို ေနာက္က်သြားၿပီ”ဟု ကိုသန္းေဇာ္ဦးက ဆိုသည္။
လူအမ်ားေန႔စဥ္ သုံးစြဲေနသည့္ ပလတ္စတစ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေနာင္ျဖစ္လာမည့္ အႏၱရာယ္ကို သူအေနျဖင့္ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ တြန္းလွန္ရန္ သူဆုံးျဖတ္ ခ်က္ခ်ခဲ့ၿပီး ယုံၾကည္ခ်က္ျဖင့္ သူလုပ္ခဲ့သည္။
“ႂကြပ္ႂကြပ္အိတ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သူ႕ေနရာမွာ အစားထိုးဖို႔ စကၠဴအိတ္ေလးေတြ စမ္းၿပီး လုပ္ထားပါတယ္”ဟု သူက ေျပာရင္း စကၠဴအိတ္ေလးမ်ားကိုပါ ထုတ္ျပသည္။
ဂ်ာနယ္သတင္းစာကို ေကာ္ကပ္ၿပီး ႀကိဳးေနရာတြင္ အုန္းဆံႀကိဳး တပ္ထားသည့္ စကၠဴအိတ္ေလးက အျမင္ထူးၿပီး တစ္မ်ိဳးခ်စ္စရာ ေကာင္းသည္။ တစ္အိတ္လွ်င္ ေစ်းကြက္အေရာက္ ၁၂၀ က်ပ္ က်သင့္မည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
“ႂကြပ္ႂကြပ္အိတ္နဲ႔စာရင္ ေစ်းက တစ္၀က္ေလာက္ ပိုသြားတယ္။ ေစ်းပိုတာကို မၾကည့္ဘဲ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးကို ျမင္တဲ့ လူကေတာ့ ဒါကို အားေပးသြား မယ္လို႔ ယုံၾကည္တယ္”ဟု ကိုသန္းေဇာ္ဦး က ေျပာသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္၌ သူရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားရသည့္ ေငြပမာဏက မေပၚေသး။
ယင္းအေပၚသူက စိတ္မပ်က္။
ေရသန္႔ဘူးမွ တံျမက္စည္းေတြ ထုတ္လုပ္ၿပီး ၿမိတ္ခရိုင္အတြင္းရွိ စည္ပင္သာယာေရးဌာနမ်ားသို႔ လွဴရန္လည္း သူက ကမ္းလွမ္းထားသည္။
ဘုတ္ဖက္မွ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္ ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ေရသန္႕ဘူးမွ တံျမက္စည္း ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ အိတ္အစားထိုး စကၠဴအိတ္မ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း စသည့္ နည္းပညာမ်ားကို စိတ္၀င္ စားသူရွိလွ်င္ သူ႔ထံ၌ လာေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ၿပီး ကုန္ေခ်ာထုတ္ကာ ေစ်းကြက္ ေရာက္သည္အထိ အကူအညီေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုသန္းေဇာ္ဦးက ဆိုသည္။
“အမႈိက္ေတြ အားလုံး ကၽြန္ေတာ္ မေကာက္ႏိုင္ဘူး။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္က လုပ္ေပးမယ္”
ခုေတာ့ သူ႔ဆိုင္က ထြက္သည့္ ေရသန္႔ဘူးမ်ားတင္မက တစ္ျခားဆိုင္မွ ေန႔စဥ္ထြက္ရွိေနသည့္ ေရသန္႕ဘူးမ်ားကို သူပိုင္ ဟိုက္ဂ်က္ကားေလးနဲ႔ လိုက္သိမ္းေနၿပီ။
“ေရေျမာင္းေတြထဲ ေျမႀကီးေတြထဲ မေရာက္ရင္ ေတာ္ၿပီ။ ပလတ္စတစ္ အမိႈက္ကင္းစင္ေရး ကိုယ့္ၿမိဳ႕ေလးမွာပဲ ႏိုင္ေအာင္အရ ငါလုပ္မယ္။ ၿပီးမွ ဒီထက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားမယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဒါတင္မကေသး။ တံျမက္စည္း လုပ္ငန္းမွ ထြက္လာသည့္ ပလတ္စတစ္ အတိုအစေလးမ်ားကိုလည္း သူက ဒီအတိုင္း မပစ္ခ်ခ်င္။ ယင္းအတိုအစ ေလးမ်ားျဖင့္ ဒီဇယ္ခ်က္လုပ္ရန္ ေလ့လာ ထားၿပီးၿပီဟု သူက ေျပာျပသည္။
“ေပပါထဲ ထည့္ၿပီး ေအာက္က မီး႐ိႈ႕လိုက္ရင္ ဒီဇယ္ထြက္လာတယ္၊ အင္ဂ်င္ေမာင္းလို႔ ရတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ယင္းလုပ္ငန္းကိုေတာ့ လူေနပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ေ၀းသည့္ေနရာတြင္လုပ္ရန္ စဥ္းစားထားေၾကာင္း ကိုသန္းေဇာ္ဦး ရွင္းျပသည္။
တစ္ခါသုံးႂကြပ္ႂကြပ္အိတ္ ေနရာ၌ ငွက္ေပ်ာရြက္၊ အင္ဖက္၊ စကၠဴအိတ္မ်ား အစားထိုးျပဳလုပ္မည့္သူမ်ား အဆင္သင့္ ရွိေနေသာ္လည္း လူအမ်ားအေနျဖင့္ လိုလိုလားလား အသုံးျပဳရန္သာလို ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“အဲလိုမ်ိဳးသုံးရမွာ ရွက္သလိုလို ေၾကာင္သလိုလို ျဖစ္ေနတဲ့ ကိုယ့္စိတ္ကုိက ျပႆနာ”ဟု ၎က မွတ္ခ်က္ ျပဳသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခုနီးပါးမွ စတင္ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ယေန႔အခ်ိန္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ကမၻာေျမႀကီးအေပၚ တစ္ေန႔တစ္ျခား ၿခိမ္းေျခာက္လာသည့္ တစ္ခါသုံးပလတ္စတစ္ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ကိုသန္းေဇာ္ဦးက သက္ျပင္းခ်ရင္း မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ေတာ္လွန္ေရးက သူမ်ားႏိုင္ငံမွာ ျမန္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ႏိုင္ငံမွာေတာ့ အားတက္သေရာ လုပ္ရင္ေတာင္ ႏွစ္ဆယ္ခ်ီၿပီး အခ်ိန္ေပး ရလိမ့္မယ္”
ကိုဆန္း
