မနက္ ၈ နာရီေက်ာ္အခ်ိန္ဘုန္းေတာ္ ႀကီးေက်ာင္းေျမေပၚ ေျခခ်လိုက္ေတာ့ ပထမဆုံးၾကားရသည္က ဗုံသံဆိုင္းသံနဲ႕ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦး၏ သီခ်င္းဆိုသံ။
ေနရာက ကၽြန္းစုၿမိဳ႕နယ္၊ ကတန္ကၽြန္း ႀကီးေပၚက အိမ္ေျခတစ္ရာေက်ာ္ရွိသည့္ ထိန္ေခ်ာင္းဆိုတဲ့ ရြာေလးတစ္ရြာ။ ေအာင္ေတာ္မူ သာသနာ့ရိပ္သာေက်ာင္း ဟု အမည္ရသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း က တနသၤာရီတိုင္း ၿမိတ္ခ႐ိုင္အတြင္း ေရာက္ရွိလာၾကသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ပ်ားရည္ဆြမ္းေလာင္းလွဴသည့္ တစ္ခုတည္းေသာေက်ာင္းမို႕ ေဒသအတြင္း နာမည္ေက်ာ္သည္။
ယခုလည္းႏွစ္စဥ္ မပ်က္က်ေရာက္ လာသည့္ ပ်ားရည္ဆြမ္းေလာင္းပြဲႀကီးကို ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ က်င္းပရန္ ျပင္ဆင္ေနၾက သည္။ ကတန္ကၽြန္းႀကီးေပၚမွ ရြာသားမ်ား က ဆိုင္ကယ္၊ ကားတို႕ႏွင့္ လာၾကသလို အနီးအနား ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္မွလည္း ေလွႀကီး ေလွငယ္မ်ားျဖင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း သို႔ ဆိုက္ေရာက္ လာၾကသည္။
သူတို႔လက္ျဖင့္ ကိုင္စြဲလာသည့္ လွဴဖြယ္၀တၳဳက တစ္ခုတည္းေသာ ဆြမ္း ပ်ားရည္။
ပ်ားရည္ဆြမ္းေလာင္းလွဴမည့္ အလွဴရွင္မ်ားက တဖြဲဖြဲေရာက္လာၿပီး သူ႔အစုႏွင့္သူ ၀ိုင္းဖြဲ႕ကာ ျပင္ဆင္ေနၾက သလို အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီးသူ တခ်ိဳ႕ကလည္း ရာဇမတ္ကာထားသည့္ ပ်ားရည္ဆြမ္း ေလာင္းမည့္ေနရာတြင္ တန္းစီေနၾက သည္။ တန္းစီေနရာယူထားသူမ်ားက တစ္ျခားရြာမွ ေရာက္လာမည့္ အလွဴရွင္ တခ်ိဳ႕ကို ေစာင့္ဆိုင္းရင္းပါလာသည့္ တဘက္မ်ားကို ေခါင္းေပၚျခံဳၿပီး ေနအပူဒဏ္ ကို အံတုေနၾကသည္။ ေဆာင္းေဘာက္မွ ထြက္လာသည့္ အမ်ိဳးသမီးႀကီး၏ အသံ ၀ါ၀ါ သီခ်င္းႏွင့္ မၾကာမၾကာ ေျပာေနသည့္ ေဆာ္ၾသေရးအသံက ၾကားရသည့္ နားထဲ ၌ စူးစူး၀ါး၀ါး။
“ရွာထားတဲ့ ေခၽြးႏွဲစာေလးနဲ႕ တစ္ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ မပ်က္မကြက္လွဴလာတာ ခုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ၿပီ”ဟု ကတၱလူ ရြာေန အသက္ ၇၆ ႏွစ္ရွိ ေဒၚယူတင္က ပုလင္းျဖင့္ သယ္ေဆာင္လာသည့္ပ်ားရည္ ကို ဆြမ္းအုပ္ထဲသို႕ ေလာင္းခ်ရင္း ေျပာသည္။
မလွဴရေသးေသာ္လည္း ၀မ္းေျမာက္ ေနသည့္အသံႏွင့္ ျဖာေနသည့္ပီတိက ဇရာေထာက္ၿပီး ပါးေရတြန္႔ေနသည့္ မ်က္ႏွာေပၚ၌ ဖုံးကြယ္မရ။
ကဆုန္လျပည့္ေန႔တိုင္း ပ်ားရည္ ျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ေဒသခံမ်ားမွ ေလာင္းလွဴလာသည္မွာ ယခုအႀကိမ္ဆို လွ်င္ ၆၁ ႀကိမ္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ထိန္ ေခ်ာင္းရြာ၊ ေအာင္ေတာ္မူသာသနာ့ရိပ္သာေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးဣေႏၵာဘာသက မိန္႕ၾကားသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဇီးပင္ကုန္းရြာ ဇာတိ ဆရာေတာ္သည္ပင္ ယင္းေက်ာင္း သို႔ေရာက္ရွိ သီတင္းသုံး ေနသည္ကပင္ ႏွစ္ေပါင္းက သုံးဆယ္ေက်ာ္ၿပီ။
ဆရာေတာ္ေရာက္ခ်ိန္ရြာ၌ အိမ္ေျခ ၂၅ ေဆာင္သာရွိၿပီး ပ်ားရည္ဆြမ္း အကပ္ခံ ရန္ ပင့္ဖိတ္သည့္ သံဃာကိုလည္း ၂၅ ပါးသာ အကန္႕အသတ္ျဖင့္ ပင့္ဖိတ္ရ သည္ဟု မိန္႕ဆိုသည္။
ဆရာေတာ္မွ ဦးေဆာင္ကာ ႏွစ္စဥ္ မပ်က္မကြက္လုပ္သည့္အတြက္ တျဖည္း ျဖည္း ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္မ်ားပါ လာေရာက္ ေလာင္းလွဴၾကသျဖင့္ ေနာက္ပိုင္း အလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္ အကန္႔အသတ္ မထားေတာ့။
“ၾကားၾကားသမွ် ပ်ားရည္ဆြမ္း အလွဴခံခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ႂကြၾကပါလို႔ ေၾကညာၿပီးေနာက္ပိုင္း ခုလိုမ်ားလာတာ”ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔သည္။
ပ်ားရည္သည္ အစြမ္းထက္သည့္ေဆး တစ္လက္ျဖစ္သည့္အတြက္ တရားအားထုတ္ သည့္ ရဟန္း၊ သီလရွင္မ်ား အတြက္ မီွ၀ဲရန္ အထူးသင့္ေလ်ာ္ေၾကာင္း ဆရာေတာ္က မိန္႕ဆိုသည္။
ကတန္ကၽြန္းႀကီး အနီးတစ္၀ိုက္ရွိ ၾကယ္လိပ္၊ ကဘင္းေခ်ာင္း၊ ၀ါးေခ်ာင္း၊ စလြန္ေအာ္ႀကီး၊ စလြန္ေအာ္ငယ္၊ မရမ္း ေခ်ာင္း၊ တီးပူေခ်ာင္း၊ ကတၲလူ၊ ကပ၊ စသည့္ အနီးအနား ေက်းရြာမ်ားမွ ပ်ားရည္ဆြမ္း လာေရာက္လွဴဒါန္းသူက အမ်ားဆုံးျဖစ္ ၿပီး အလွဴခံသည့္ သံဃာမ်ားအေနျဖင့္ ၿမိတ္ခ႐ိုင္အတြင္းသာမက ယခုႏွစ္တြင္ အေ၀းဆုံး ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ေဒးဒရဲႏွင့္ ရန္ကုန္ တိုင္းရွိ တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ ပဲခူးတိုင္း ဒိုက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ရွိ သံဃာတခ်ိဳ႕ပင္ ပါ၀င္လာ သည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ယင္းေက်ာင္း ဆရာေတာ္၏ တပည့္ရင္းျဖစ္သူ ေရခပ္ ဆိပ္ရြာမွ ဦးေတဇိႏၵက မိန္႕ၾကားသည္။
လက္ရွိ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လာေရာက္သည့္ ရဟန္းႏွင့္ရွင္သာမေဏ၊ သီလရွင္စုစုေပါင္းက ၂၇၈ ပါးရွိေနၿပီး လာေရာက္ ေလာင္းလွဴသည့္ အလႈရွင္မ်ား သည္လည္း ၅၀၀ ခန္႕ရွိကာ ယင္းေက်ာင္း ပရ၀ဏ္အတြင္း စုစုေပါင္း လူတစ္ေထာင္ ခန္႕ ရွိေနေၾကာင္း ဦးေတဇိႏၵထံမွ သိရသည္။
ပ်ားရည္ဆြမ္း ေလာင္းလွဴရန္ အတြက္ ၂ လခန္႕မွ စုေဆာင္းရၿပီး ပ်ားရည္ ငါးဆယ္သား၀င္ တစ္ပုလင္းလွ်င္ ၇ ေထာင္မွ ၉ ေထာင္အထိေပးၿပီး၀ယ္ရေၾကာင္း ထိန္ေခ်ာင္းရြာသူ မသူဇာ၀န္းက ေျပာျပသည္။
လူတစ္ေယာက္ ၂ ပုလင္းမွ ၇ ပုလင္း အထိယူေဆာင္လာသည္ကိုေတြ႕ရၿပီး တစ္ပါးလွ်င္ တစ္ဇြန္းႏႈန္းျဖင့္ သံဃာကုန္ ေအာင္ ေလာင္းလႈလိုလွ်င္ အနည္းဆုံးပ်ားရည္ ၇ ပုလင္းခန္႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ၎င္းက ေျပာျပသည္။
ပ်ားရည္မ်ားကို ေတာင္ေပၚတြင္ သဘာ၀အတိုင္း သြားေရာက္ဖ်က္ယူၾကသလို ပုံးျဖင့္ေထာင္ေမြးထားသည့္ ပ်ားမ်ား လည္းရွိေၾကာင္း ရြာသားမ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴးက ေျပာျပသည္။
ထင္း႐ႈးသစ္သားျပားမ်ားျဖင့္ ေလးေထာင့္ပုံး႐ိုက္ၿပီး မိမိပိုင္သည့္ဥယ်ာဥ္ႏွင့္ ေတာထဲရွိ သစ္ပင္မ်ားတြင္ လိုက္ခ်ိတ္ ကာ ရြာသားမ်ားမွ တစ္နိုင္တစ္ပိုင္ ပ်ားပုံး လိုက္ေထာင္ၾကေၾကာင္း ကတၲလူေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဦးေက်ာ္သန္႔က ဆိုသည္။
“သီးသန္႔ေမြးျမဴေရးဆိုတာေတာ့ မရွိဘူး”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ေတာထဲသို႕ေရာက္လွ်င္ ပ်ားမွရ သည့္ ဖေယာင္းမ်ား ပုံးတြင္သုတ္ၿပီး မီးျဖင့္ၿမိဳက္ရသည္။ ၎င္းအနံ႕ကိုရၿပီး ပ်ားမ်ား လာေရာက္ စြဲကာအိမ္ဖြဲ႕ၾကသည္။ အိမ္ဖြဲ႕ၿပီး ၃ လၾကာလွ်င္ ပ်ားဖြတ္ရန္ အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီဟု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ရွင္းျပသည္။
“၃ လအတြင္း မဖ်က္ဘဲထားလို႔က ေတာ့ သူတုိ႕အရည္ေတြသူတို႕ အကုန္စုပ္ ၿပီး ျပန္ကုန္တယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ ေတာထဲ၌ပ်ားဖြတ္ ျခင္း၊ ပ်ားပုံးေထာင္ျခင္းလုပ္ငန္းကို ကတန္ကၽြန္းေပၚရွိ ေက်းရြာ ၂၀ ခန္႕မွ လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး လူတစ္ဆယ္လွ်င္ ၅ ဦးခန္႕အနည္းႏွင့္အမ်ား လုပ္ကိုင္ေနၾက ေၾကာင္း ရြာသားမ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ေျပာျပသည္။
“ရြာတိုင္းလိုလို ေထာင္ၾကတာ မ်ား တယ္”ဟု ဦးေက်ာ္သန္႕က သူျမင္ေတြ႕ရ သည္ကို ေျပာျပသည္။
တေပါင္းလျပည့္ေန႕တြင္ ဖ်က္သည့္ ပ်ားမ်ားသည္ တျခားရက္မ်ားထက္ ပိုၿပီးေဆးဖက္၀င္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ယုံၾကည္ၾကၿပီး ေစ်းလည္းအနည္းငယ္ ပိုႀကီးေၾကာင္း ထိန္ေခ်ာင္းရြာသူ မသူဇာ၀န္း က ဆိုသည္။
ပ်ားရည္ဆြမ္း မပ်က္မကြက္ေလာင္း လွဴလာသည္မွာ ယခုဆိုလွ်င္ ၇ ႏွစ္ရွိေန ၿပီျဖစ္ၿပီး ယင္းေန႕ေရာက္လွ်င္ အရမ္း ေပ်ာ္မိေၾကာင္း ၎က ရယ္ရင္းေျပာသည္။
“ဘာျဖစ္လို႕လည္းဆိုေတာ့ ဒါဟာ ကၽြန္မတို႕ရြာေလးကို လူသိမ်ား ထင္ရွား ေစတဲ့ ပြဲေတာ္တစ္ခုျဖစ္ေနလို႕ေပါ့”ဟု သူမက ဖြင့္ဟသည္။
ႏွစ္စဥ္ျမဲျမံစြာ ျပဳလုပ္လာသည့္ ပ်ားရည္ဆြမ္းေလာင္းျခင္း ဓေလ့သည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ တနသၤာရီတိုင္း ကၽြန္းစုၿမိဳ႕နယ္ ထိန္ေခ်ာင္းရြာတစ္ရြာ တည္းသာရွိသည္ဟု ေလ့လာသိရွိရေၾကာင္း ထိန္ေခ်ာင္းရြာသား ကဗ်ာဆရာ ၾဇြန္ေအာင္ ေခၚ ၈၈ ၿငိမ္း/ပြင့္အဖြဲ႕မွ ဦးပိုအင္က ဆိုသည္။
ဦးပိုအင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ထူးျခားရွားပါးသည့္ အလႈဴဒါနအေၾကာင္း ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စာအုပ္ေပါင္းရာခ်ီ ဖတ္႐ႈေလ့လာ သုေတသနျပဳကာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ေမာင္ဇြန္မ်ိဳးခ်စ္ ကေလာင္ အမည္ျဖင့္ “ပ်ားရည္ ဆြမ္းေလာင္းလွဴပြဲ ႏွစ္ ၅၀ ျပည့္အထိမ္းအမွတ္”စာအုပ္အား ထုတ္ေ၀ခဲ့သူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။
သို႕ေသာ္ ယင္းကဲ့သို႕ပ်ားရည္ဆြမ္း ေလာင္းျခင္းဓေလ့သည္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး မုံရြာၿမိဳ႕ႏွင့္ ကေလး၊ တမူးၾကားရွိ မဟာၿမိဳင္ေတာေဒသတြင္ တစ္ေနရာရွိသည္ ကို ၾကားဖူးေၾကာင္း စာေပေလ့လာသည့္ ၿမိတ္ ေဒသခံတခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။
“လုပ္ၾကတာေတာ့ ရွိတယ္၊ ဒါေပမဲ့ဒီလို ႏွစ္စဥ္မပ်က္မကြက္လုပ္တာ ဒီတစ္ရြာ တည္းပဲ ရွိတယ္”ဟု ဦးပိုအင္က ေျပာသည္။
ႏွစ္စဥ္က်င္းပလာသည့္ ၆၁ ႀကိမ္ ေျမာက္ ပ်ားရည္ဆြမ္းေလာင္းပြဲက ေအာင္ျမင္စြာျဖင့္ ၿပီးဆုံးေလၿပီ။
အလႈရွင္မ်ား စြန္႕ပစ္ထားသည့္ ပ်ား ရည္ပုလင္းခြံေပါင္းမ်ားစြာအား ေနပူ က်ဲက်ဲေအာက္ လိုက္လံ စုေဆာင္းၿပီး သကာလ တစ္စက္ခ်င္းစုေဆာင္းကာ ပ်ားရည္တစ္ပုလင္း ရွစ္ေထာင္က်ပ္ျဖင့္ သတင္းေထာက္ တစ္ဦးအား ျပန္လည္ ေရာင္းခ်သည့္ ရြာခံကေလးႏွစ္ဦး ေ၀စုခြဲ ကာ ေပ်ာ္ေနၾကသည္။
တျခားကေလးမ်ားလည္း ပုလင္းခြံ မ်ားျဖင့္ မုန္႕ဖိုးရေရး အလုပ္႐ႈပ္ေနၾက သည္။ ။
ကိုဆန္း
