သယံဇာတ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းအစိုးရဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တစ္ခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္လာတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း တိုင္းအစိုးရဟာ သယံဇာတအေရးမွာ လူထုအသံကို အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ နားေထာင္လာတဲ့ သာဓကေတြ ရွိလာခဲ့ တယ္။ အထူးသျဖင့္ သတၲဳက႑မွာ သိသာပါတယ္။ ပထ၀ီအေနအထားနဲ႔ ဘူမိျဖစ္တည္မႈအရ သယံဇာတ အရင္း အျမစ္ႂကြယ္၀လွတဲ့ တနသၤာရီတိုင္းဟာ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ရဲ႕ ဘူမိနက္သန္ေနရာမွန္လည္း ျဖစ္ေနေသး တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေလးခုတည္းရွိတဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း ေတြအထဲက သံုးခုက တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔ ႐ံုးစိုုက္ရာ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕နဲ႔ မိုင္ ၅၀ ေက်ာ္ သာေ၀းတဲ့ ကံေပါက္ေဒသမွာ။ ျမန္မာျပည္ မွာ အႀကီးဆံုးလို႔ ေျပာလို႔ရေသးတဲ့ ဟိႏၵားလိုသတၲဳတြင္းေတြ၊ အခုေနာက္ဆံုး ေတြ႔ရွိမႈေတြအရ ကမာၻ႕အႀကီးဆံုး စာရင္း၀င္ လာႏိုင္တဲ့ ကံေပါက္သတၲဳတြင္းလိုမ်ိဳးေတြ အပါအ၀င္ ေျမာက္ျမားစြာေသာ သတၲဳသိုက္ ေတြဟာ တနသၤာရီတစ္တိုင္းလံုးအႏွံ႕ တည္ရွိ ေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ကေန ထား၀ယ္နဲ႔ ၿမိတ္ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ စီးပြားျဖစ္ ထုတ္လုပ္ ႏိုင္တဲ့ ထုတ္လည္း ထုတ္ေနတဲ့ ခဲမျဖဴ အၿဖိဳက္နက္သတၲဳသိုက္ေတြ ဒုနဲ႔ေဒး။ အဲဒီလို ျပႆနာေတြကလည္း ဒုနဲ႔ေဒး ပါပဲ။
ေနာက္ဆံုးအတည္ျပဳလုိက္တဲ့ ျမန္မာ့သတၲဳတြင္း ဥပေဒ ထြက္မလာခင္ အထိ သတၲဳလုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားအားလံုးကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တိုက္႐ိုက္ ခြင့္ျပဳတယ္။ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈကိုေတာ့ အမွတ္(၂) သတၲဳတြင္းလုပ္ငန္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြက ျပဳလုပ္တယ္။ ႀကီး၊ ငယ္၊ ရြယ္၊ လတ္ သတၲဳလုပ္ကြက္ေတြ အားလံုးကို ျပည္ေထာင္စုက တိုက္႐ိုက္ခ်ေပးၿပီး လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးသင့္ မသင့္ကို တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရက သေဘာထားမွတ္ခ်က္ ေပးပို႔ရပါတယ္။ အခုေတာ့ အေသးစားနဲ႔ လက္လုပ္ လက္စား သတၲဳလုပ္ကြက္ေတြကို တိုင္းအစိုးရက လုပ္ကြက္ခ်ထားေပးခြင့္ အခြန္ေကာက္ခံခြင့္ေတြ ရရွိေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္။
ပထမဆံုးအပိုဒ္က စာကို ျပန္ေကာက္ ရရင္ သတၲဳတြင္းတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ဟာ ျပႆနာေပါင္းေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို ဖန္တီးၿပီး တိုင္းအစိုးရကို ေခါင္းခဲေစခဲ့တာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ျပည္ေထာင္စုက ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးတဲ့ သယံဇာတ တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားခ်င္း အတူတူေပမယ့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ သတၲဳတြင္းလုပ္ငန္း ေတြမွာ တိုင္းအစိုးရရဲ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္ရမႈက ႀကီးမားလြန္းလွတာကို ေတြ႕ရတယ္။
အားလံုးသိၿပီးျဖစ္တဲ့အတိုင္း သတၲဳတြင္းအမ်ားစုရဲ႕ စြန္႔ပစ္ေျမစာနဲ႔ေရဆိုးေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ ဒုက္ၡေရာက္ ခဲ့ရေပါင္း မ်ားလွပါၿပီ။ အဲဒီအထဲက အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈကေတာ့ သတ္ၲဳတြင္း အမ်ားစုဟာ ျပ႒ာန္းဥပေဒေတြကို မလိုက္နာ ျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ဆြဲရပါလိမ့္ မယ္။
ဥပမာတစ္ခုအေနနဲ႔ေျပာရရင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဥပေဒအရ ၂၀၁၃ မတိုင္မီ ခ်ထားေပးၿပီးသား လုပ္ကြက္ေတြဟာ ပတ္ ၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ခ်က္ အစီရင္ ခံစာ – EIA ေရးဆြဲဖို႔ မလိုေသာ္ျငား လက္က်န္ သက္တမ္းအတြက္ ပတ္၀န္းက်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္ – EMP ေရးဆြဲရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (EIA နဲ႔ EMP ေတြအေၾကာင္း ကို ေနာင္မွာ အေသးစိတ္ ျပန္လည္ေရးသား ေဖာ္ျပပါမယ္) အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ EIA နဲ႔ EMP ဆိုတာေတြက သတၲဳတြင္းလုပ္ငန္း အပါအ၀င္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစီမံကိန္းေတြ ခြင့္ျပဳတဲ့ ေနရာမွာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာ ႏုိင္ေျခရွိတဲ့ လူမႈဘ၀နဲ႔ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈေတြကို စနစ္တက် ေလ့လာၿပီး အဲဒီ ထိခိုက္မႈေတြမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို တားဆီးမလဲ၊ မလႊဲသာ မေရွာင္သာ ျဖစ္လာခဲ့ပါက ထိခိုက္မႈ အနည္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို စီမံခန္႔ခြဲမလဲဆိုတာနဲ႔ အကယ္၍ ထိခိုက္မႈေတြရွိလာပါက ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြ အသံုးျပဳၿပီး ျပန္လည္ကုစားမလဲဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို ေဒသေနျပည္သူလူထု ပါ၀င္ၿပီး ေရးဆြဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္။
လက္ရွိ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးျမင့္ေမာင္ သယံဇာတနဲ႔ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၀န္ႀကီး အျဖစ္ စတင္တာ၀န္ယူစဥ္ကတည္းက သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးက႑မွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ သတၲဳတူးေဖာ္ေရးမွာ သိသာတဲ့ အေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သယံဇာတ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈမွာ ေဒသခံလူထုရဲ႕ ပါ၀င္မႈကို တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ထူးျခားတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြထဲက ႏွစ္ခုကို တင္ျပလိုပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက သတၲဳလုပ္ကြက္အသစ္ေတြ ထပ္မံခ်ထားေပးျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ ရွိရင္းစြဲ လုပ္ကြက္ေတြကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ျဖစ္လာ ေစဖို႔ ႀကီးၾကပ္ထိန္းမတ္တဲ့အလုပ္ ေတြမွာ အာရံုစိုက္ခဲ့တာပါ။ ဥပမာ ေျပာရရင္ လက္ပတ္ေနဆဲ သတၲဳတြင္းေတြကို EMP ေတြ ေရးဆြဲဖို႔ တြန္းအားေပးခဲ့တာမ်ိဳးပါ။
ဒုတိယအေျပာင္းအလဲကေတာ့ လူထုနဲ႔တိုက္ရိုက္ သက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ အဲဒါက သတၲဳတြင္းလုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈေတြ ကို ေဒသေနျပည္သူလူထုက တရား၀င္ ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ရွိၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို အစိုးရအဖြဲ႔ အပါအ၀င္ သက္ဆိုင္ရာ ဌာနမ်ားနဲ႔ မီဒီယာေတြကို တိုက္ရိုက္ေပးပို႔ ႏိုင္တဲ့ စနစ္ကို အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္မတိုင္မီက သတၲဳတြင္းေတြ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာတစ္စံုတစ္ရာ တက္လာရင္ ျပည္သူလူထုက အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလို အစိုးရကို တိုက္ရိုက္တင္ျပၿပီး အေျဖရွာၾကတဲ့ စနစ္မ်ိဳးမရွိခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီတုန္းက လူထုဟာ သူတို႔ရဲ႕ေတြ႔ရွိခ်က္၊ စိုးရိမ္ခ်က္နဲ႔ လိုလားခ်က္ေတြကို သက္ဆိုင္ ရာၿမိဳ႕နယ္နဲ႔အစိုးရဌာနေတြကို စာေရးသား ေပးပို႔ျခင္းနည္းလမ္း၊ မီဒီယာေတြက ေနတစ္ဆင့္ သတင္းေဖာ္ျပတဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားၾကရပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အစိုးရကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ ပါ၀င္ၿပီး လူထုက တရား၀င္တင္ျပႏိုင္တဲ့ စနစ္မ်ိဳး မရွိခဲ့တာပါ။
ဦးျမင့္ေမာင္ သယံဇာတက႑ကို ကိုင္တြယ္ၿပီးခ်ိန္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အေစာပိုင္း ကာလေတြမွာ သတၲဳတြင္းေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ေတြကို စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္။ အေစာ ပိုင္းကာလေတြမွာ ဘယ္အခ်က္ေတြကို ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ဘယ္ဌာနကို ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ သတင္းပို႔လို႔ အစိုးရက ဘယ္လို အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳး ကို ျပဳလုပ္မလဲဆိုတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိခဲ့။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈႈဆိုင္ရာ အရပ္ဖက္မဟာမိတ္အဖြဲ႕ – ၾဗႊဗ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး အလုပ္အဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး သတၲဳတြင္းက႑ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမွာ အစိုးရ၊ အရပ္ဘက္နဲ႔ လူထုပါ၀င္မႈ အထူးသျဖင့္ သတၲဳတြင္းေစာင့္ ၾကည့္ေရး ယႏၲရားနဲ႔အလုပ္ျဖစ္မႈကို သံုးသပ္ ေလ့လာမႈတစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။
(MATA ဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ သယံဇာတတူးေဖာ္ထုတ္ လုပ္မႈပြင့္လင္းျမင္သာေရး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွား မႈ – Extractive Industries Transparency Initiative EITI
လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ကိုယ္စားျပဳပါ၀င္တဲ့ အစိုအဖြဲ႔တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ EITI အေၾကာင္းကို ေနာင္မွာ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပပါမယ္)။
အထက္ပါ ေလ့လာမႈကို အစိုးရ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း၊ သတၲဳတြင္းေစာင့္ ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ေတြ အပါအ၀င္ ျပည္သူ လူထုကို ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ တိုတိုေျပာရရင္ အဲဒီလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ရလဒ္ အေနနဲ႔ ဥပေဒ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို အေျခခံထားတဲ့ သတၲဳတြင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရး စနစ္တစ္ခုကို အစိုးရကို တင္ျပခဲ့တယ္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႔ လက္ရွိတရားရင္ ဆိုင္ေနရတဲ့ ယခင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဒါက္တာလဲ့လဲ့ေမာ္ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရ အဖြဲ႔ဟာ အဆိုပါ သတၲဳတြင္း ေစာင့္ၾကည့္ ေရးစနစ္ကို အစိုးရအဖြဲ႔ အစည္းအေ၀းက တစ္ဆင့္ အတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီး သတၲဳတြင္း ေစာင့္ၾကည့္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အစိုးရ ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္တဲ့ သယံဇာတ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
တနသၤာရီတိုင္းရဲ႕ သယံဇာတစီမံအုပ္ ခ်ဳပ္မႈလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး လူထုပါ၀င္မႈကို အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ၀န္ႀကီးဦးျမင့္ေမာင္ဟာ အခုအခ်ိန္မွာ တိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့ ပါၿပီ။ အဲဒီလိုပဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံနဲ႔ခ်ီၿပီး ႀကီးမားတဲ့ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္ေရးစီမံကိန္း ေတြရွိတဲ့ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၁ က ဦးလွေထြးဟာ ဦးျမင့္ေမာင္ရဲ႕ ေနရာကို ဆက္ခံသူျဖစ္လာပါၿပီ။
အခ်ိန္ ႏွစ္ ႏွစ္ ၀န္းက်င္သာ က်န္ေတာ့ တဲ့ လက္ရွိအစိုးရဟာ တုိင္းတစ္ခြင္ မၾကာခင္မွာ သက္တမ္းကုန္ေတာ့မယ့္ အႀကီးစား သတၲဳတြင္းလုပ္ငန္းေတြကို သက္တမ္းတိုးေပးရာမွာ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႔ကို သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေပးဖို႔၊ အေသးစားနဲ႔ လက္လုပ္လက္စား လုပ္ကြက္ေတြကို ခ်ထားေပးဖို႔နဲ႔ တိုင္း အတြင္း အျခားေသာ သယံဇာတနဲ႔ ပတ္သက္ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္းေတြအတြက္ အဆံုးအျဖတ္ ေပးရမယ့္ အခ်ိန္ ကာလနဲ႔လည္း တိုက္ဆိုင္ လို႔ ေနျပန္ပါတယ္။
တၿပိဳင္နက္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈစီမံကိန္းေတြ အထူးသျဖင့္ သတၲဳတြင္းလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္တဲ့ ကုမ္ၸဏီေတြကလည္း သူတို႕ရဲ႕ လူမႈေရးက႑တာ၀န္ယူမႈလုပ္ငန္း – Corporate Social Responsibility
ကို ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အရွိန္ျမႇင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လာေနၾကတာကို လည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္မယ့္ေဒသက လူထုအတြက္ ပညာေရး၊ အားကစားနဲ႔ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြကေန ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ ႐ံုးေဆာက္လုပ္ေရး အတြက္လိုအပ္တဲ့ ရန္ပံုေငြကို ထည့္၀င္ လွဴဒါန္းတဲ့ ကိစၥေတြအထိကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္လာ ေနၾကတာကို သတိထားမိတယ္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ ၾကတဲ့ေနရာမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕တိုးတက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ေရွ႕႐ႈတဲ့ လူမႈေရးအရ တာ၀န္ယူျခင္းလုပ္ငန္း CSR ကို ေဆာင္ရြက္ၾကတာဟာ ၀မ္းသာမုဒိတာ ပြားဖြယ္ဆိုေသာ္ျငား အျငင္းပြားဖြယ္ တခ်ိဳ႕လည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ကုမၸဏီမွာ CSR နဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေကာင္းမြန္ၿပီး လူထုကို အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမယ့္ မူ၀ါဒမ်ိဳး မရွိတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ သာလို႔ဆိုးပါတယ္။ (CSR နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာင္မွာ ထပ္မံေဖာ္ျပပါမယ္)။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရရင္ သယံဇာတစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈလုပ္ငန္းမွာ လူထုနဲ႔အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပါ၀င္မႈကို တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အျပဳသေဘာ ေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ ကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ တနသၤာရီတိုင္းဟာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ေကာင္း သတင္းရွိေနတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ဒီအေလ့အက်င့္ေကာင္းကို ဘယ္ေလာက္ အထိ ဆက္ထိန္းထားႏိုင္မလဲဆိုတာ ကေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အသစ္နဲ႔ သယံဇာတ ၀န္ႀကီးအေပၚမွာ အမ်ားႀကီးမူတည္ေန တယ္လို႔လည္း ယူဆရပါတယ္။
တိုင္းျပည္၀င္ေငြဟာ သယံဇာတ အေပၚမွာ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ မွီခိုေနရေသးတဲ့ကာလမွာ တိုင္းအစိုးရဟာ လူထုကို ဒုကၡမေရာက္ေစဘဲ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို ဥပေဒနဲ႔အညီလုပ္ကိုင္ ခြင့္ျပဳၿပီး တၿပိဳင္နက္မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္နဲ႔လူမႈေရးအရ တရားမွ်တမႈကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ ရြက္သြားႏိုင္မလားဆိုတာကေတာ့ စိတ္၀င္စားဖြယ္ပါပဲ။ ။
ေအာင္လြင္ (ကံေပါက္သား)
