ယခင္အပတ္မွအဆက္……
အၾကမ္းဖက္မႈခံစားရေသာ အမ်ိဳး သမီးအတြက္ ကနဦး ကူညီပ့ံပိုးမႈ
နားေထာင္ပါ – ေ၀ဖန္ဆံုးျဖတ္အျပစ္တင္ျခင္းမျပဳဘဲ နားလည္စာနာမႈ ျဖင့္ ေကာင္းစြာ နားေထာင္ေပးပါ။
လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို ေမးျမန္းပါ – အၾကမ္းဖက္မႈခံရသူ၏ စိတ္ခံစားမႈ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ လူမႈေရးႏွင့္ လက္ေတြ႔ဘ၀တို႔အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ စိုးရိမ္မွဳ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆန္းစစ္ပါ။ (ဥပမာ- ကေလးကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္)
ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ေပးပါ – အၾကမ္းဖက္ခံရသူအေပၚ နားလည္ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါ။ အၾကမ္းဖက္ ခံရသူမွာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ျဖစ္ေစ၊ အျခား တစ္ပါးသူကျဖစ္ေစ အျပစ္တင္ျခင္း ခံရမည့္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း ေသခ်ာရွင္း ျပပါ။
လံုျခံဳေဘးကင္းေရးအတြက္ ကူညီ ပါ – အၾကမ္းဖက္မႈ ထပ္မံျဖစ္ပြားပါက အႏ္ၱရာယ္မေတြ႔ၾကံဳရန္ မည္သို႔ ကာကြယ္ ႏိုင္မည္ကို အတူတကြေဆြးေႏြး၍ အစီ အစဥ္ဆြဲႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးပါ။
ကူညီပံ့ပိုးညႊန္းပို႔ပါ – သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား၊ အျခား၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ လူမႈေရးကူညီပံ့ပိုးမႈမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ ရန္ ကူညီေပးပါ။
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား သည္ –
ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ၊ မညီမွ်မႈမ်ားကို အားေပးျခင္းမွ ေရွာင္ရွားရမည္။ အမ်ိဳး သမီးမ်ား၏ လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ ဂုဏ္သိက္ၡာ ကို ျမႇင့္တင္ေပးရမည္။ သူမအေပၚ ေနာက္ထပ္ အႏ္ၱရာယ္ က်ေရာက္ႏိုင္ေျခကို ေရွာင္ရွား၍ သူမ၏ဆႏ္ၵအတိုင္း တတ္ႏိုင္ သမွ် အေကာင္းဆံုး ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္ ရန္အတြက္ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားရွိရန္ လိုအပ္ ပါသည္။
က်ား၊ မအေျချပဳအၾကမ္းဖက္မႈခံစား ရခဲ့ရသူမ်ားမွ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ ေပးသူမ်ားအား ဦးစြာ ဆက္သြယ္အကူ အညီ ေတာင္းေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ အကူ အညီမ်ားစြာ ေပးအပ္ႏိုင္သည့္ မိမိတို႔၏ အလြန္အေရးပါေသာ အခန္းက႑ကို သတိျပဳရန္ လိုပါသည္။
(၁) အၾကမ္းဖက္ခံေနရသည္ကို ေစာစီးစြာ သတိျပဳမိပါက ပို၍မဆိုးလာမီ သိရိွေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ၿပီး လိုအပ္ေသာ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အကူအညီ၊ ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏိုင္မည္။ သင့္ေလ်ာ္ မွန္ကန္ေသာ ေဆးကုသေစာင့္ေရွာက္မႈကို ေပးႏိုင္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္။ (ဥပမာ – လိင္ပိုင္းဆိုုင္ ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရၿပီး (၅)ရက္အတြင္း လာေရာက္ပါက အေရးေပၚ သားဆက္ ျခားေဆး (EPC) ကို ေပးႏိုင္ၿပီး (၃) ရက္အတြင္း ျဖစ္ပါက HIV ပိုးတားေဆး (PEP) ႏွင့္ လိင္မွ တစ္ဆင့္ကူးစက္တတ္ ေသာ ေရာဂါကာကြယ္ေဆးမ်ားကို ေပးႏိုင္မည္။
(၂) လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံ ရသူမ်ားအား ျပည့္စံုေသာေဆးကုသမႈ မေပးပါက – မလိုလားေသာ ကိုယ္၀န္ ရရွိျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းႏွင့္ HIV အပါအ၀င္ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္တတ္ ေသာေရာဂါရရွိျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရသူသည္ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနသို႔ ေစာစီးစြာ လာေရာက္သင့္ ေၾကာင္း လူထုအတြင္း အသိပညာေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(၃) အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ခံရသူမ်ား မွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူအား ဖြင့္ဟေျပာဆိုေလ့ မရွိေသာေၾကာင့္ အျခား က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားျဖင့္ လာေရာက္သူမ်ားကိုလည္းျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ထည့္သြင္းစဥ္းစား၍ လိုအပ္ပါက ေမးျမန္း ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္။ ေၾကာက္ရြံ႕ ေနမႈ၊ ပူပန္ေနမႈမ်ားကို အခ်ိန္မီ သတိ ျပဳမိပါက ဆက္လက္၍(သို႔မဟုတ္) ပို၍ အၾကမ္းဖက္ခံ ေနရျခင္း၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ျခင္း၊ အသတ္ခံရျခင္း၊ သတ္ေသျခင္း စသည့္ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ လာနိုင္သည္။
(၄) အၾကမ္းဖက္ခံရသူအေပၚ ခြဲျခားႏွိမ္ခ်၍ ေ၀ဖန္အျပစ္တင္ကာ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ထိန္းသိမ္းမေပးခဲ့ပါက – စိတ္ ဒဏ္ရာရရွိေစႏိုင္ၿပီး က်န္းမာေရးဌာန မ်ားသို႔ မလာေရာက္ေတာ့ေသာေၾကာင့္ အကူအညီမရႏိုင္ေတာ့ဘဲ မ်ားစြာ ထိခိုက္ ခံစားေစႏိုင္ပါသည္။
က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူအားလံုးမွ က်ား၊ မ အေျချပဳအၾကမ္း ဖက္မႈခံစားရသူမ်ားအား နားလည္စာနာမႈျဖင့္ ဆက္ဆံကာ ျပည့္စံုစြာ ကုသေစာင့္ ေရွာက္ေပးၿပီး အျခားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ထိေရာက္စြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခ်ိတ္ဆက္ေပးျခင္းျဖင့္ အေကာင္းဆံုးကူညီပ့ံ ပိုးၾကရန္ လိုပါသည္။ ။
ရင္းျမစ္- က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ၀န္ၾကီးဌာန
လာမည့္အပတ္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပ ပါမည္။
