“သတင္းတစ္ပုဒ္
ထမင္းတစ္လုပ္နဲ႔
ေထာင္ႏႈတ္ခမ္းကို နင္းရတယ္”
ယင္းစကားကို ေျပာဆိုလိုက္သူက ဦးႏု၊ ဦးေနဝင္းေခတ္ သတင္းေထာက္ ေဟာင္းႀကီး ဦးေအာင္သင္။
ထိုေခတ္က ထုတ္ေဝသည့္ ဗိုလ္တ ေထာင္၊ လုပ္သားျပည္သူ႕ေန႔စဥ္၊ ျမန္မာ့ အလင္း၊ ေၾကးမုံ၊ ဂါးဒီးယန္းတို႔၌ ၿမိတ္ ၿမိဳ႕နယ္၏ ေကာ္လံစား အလြတ္တန္း သတင္းေထာက္အျဖစ္ နယ္သတင္းမ်ား ေရးသားခဲ့သူ။
ဗမာ့ေခတ္၊ ဟံသာ၀တီ၊ အေထာက္ ေတာ္၊ ျပည္ေတာ္စိုးတို႔တြင္လည္း ေဆာင္းပါး၊ သတင္းေဆာင္းပါးႏွင့္ စာၫြန္႔တခ်ိဳ႕ ေရးသားခဲ့ေသာ ဦးေအာင္ သင္က ယခု အသက္ ၈၀ ရွိေလၿပီ။
တစ္ေထာင့္သုံးရာျပည့္ အေရး ေတာ္ပုံ(၁၉၃၈ ခုႏွစ္)အတြင္း ေမြးဖြားခဲ့ သူ ဦးေအာင္သင္ သတင္းေထာက္ စလုပ္ သည္က အသက္က ႏွစ္ဆယ္စြန္းစ အ႐ြယ္။ ပထမဆုံးသတင္းေထာက္စလုပ္ သည့္အခ်ိန္က ဦးေနဝင္းအာဏာမသိမ္းမီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုေခတ္။
“ဦးႏုေခတ္က သတင္းေရးရတာ အလြတ္လပ္ဆုံးပဲ။ သူ႕ေခတ္ကို ခုထိမမီ ေသးဘူး”ဟု သူက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ဦးေနဝင္း အာဏာသိမ္းၿပီး သုံးႏွစ္ ေလာက္ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ သတင္းစာ လြတ္လပ္ေနေသးသည္ဟု သူက ေျပာျပသည္။
“ေနာက္ပိုင္း သတင္းစာေတြကို က်ပ္လာေတာ့ မီးေလာင္၊ လူသတ္၊ ဓား ျပတိုက္၊ လက္နက္မႈ ဒါေတြပဲ ခ်ာလပတ္ လည္ ေရးခဲ့ရတယ္”ဟု ဦးေအာင္သင္က ဆိုသည္။
သူတို႔ေခတ္က သတင္းတစ္ပုဒ္ကို ဗ၄ အ႐ြယ္ရွိ စာ႐ြက္၌ လက္ေရးျဖင့္ ရွင္းလင္းေသသပ္စြာေရးၿပီး သက္ဆိုင္ရာ သတင္းစာတိုက္အမည္၊ လိပ္စာစာ႐ြက္ ေလးကပ္ကာ စာတိုက္မွတစ္ဆင့္ ေပးပို႔ ရသည္။ ေပးပို႔လိုက္သည့္ သတင္းက ေလေၾကာင္းလိုင္း အဆင္ေျပလၽွင္ သုံးရက္ အတြင္း ပါတတ္ၿပီး တစ္ခါတစ္ရံ ဆယ္ ရက္ဆယ့္ငါးရက္ထိလည္း ၾကာတတ္ သည္။
“ခုေခတ္က အင္တာနက္ေခတ္ဆို ေတာ့ သတင္းပို႔ရာမွာ အရမ္းလြယ္သြား တာေပါ့ ခ်က္ခ်င္းေရာက္ခ်က္ခ်င္းပါတာ ပဲေလ”ဟု သူက လက္ရွိအေနအထားကို အားက်စကားဆိုသည္။
သတင္းတစ္ပုဒ္ပါလၽွင္ စာမူခကို လက္မစားႏွင့္ ရသည္။ သတင္းအရွည္ကို လက္မျဖင့္တိုင္းကာ စာမူခေပးသည္။ တစ္လက္မလၽွင္ သုံးက်ပ္မွေလးက်ပ္ အထိ ရသည္။ တစ္လက္မ ၃ က်ပ္ႏႈန္း ဆိုက ၆ လက္မရွည္လၽွင္ ၎သတင္း တစ္ပုဒ္အတြက္ ၁၈ က်ပ္ရမည္။ သတင္း တစ္ပုဒ္က ၆ လက္မ မွ ၁၀ လက္မအထိ ရွည္တတ္သည္။
သတင္းစာေပါင္းစုံ၌ ကေလာင္သုံး ေလးမ်ိဳးျဖင့္ တစ္လလုံး အပုဒ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ေရးႏိုင္မွ ၂၅၀ က်ပ္မွ ၃၀၀ က်ပ္ခန္႔ရသည္ဟု သူက ေျပာျပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သတင္းေရးသားသည့္ အလုပ္တစ္ခုတည္းျဖင့္ မိသားစု စားဝတ္ ေနေရးက မဖူလုံ။
ပညာေရးဝန္ထမ္း တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဇနီးသည္၏လစာႏွင့္ ေက်ာင္းေနအ႐ြယ္ သားသမီး ၈ ေယာက္၏ ေနထိုင္မႈဘ၀က ၾကပ္ၾကပ္တည္းတည္း။
သတင္းကလည္း လတိုင္းပုံမွန္မရွိ သျဖင့္ မေရးပို႔ႏိုင္။ သည္အတြက္ စား ဝတ္ေနေရးဖူလုံဖို႔ သတင္းစာကိုယ္စား လွယ္အလုပ္ကိုပါ တြဲလုပ္ခဲ့ရသည္။ ျမန္ မာ့အလင္း၊ ဗိုလ္တေထာင္၊ လုပ္သားျမန္ မာ၊ ဟံသာ၀တီ စသည့္သတင္းစာမ်ားကို ကိုယ္စားလွယ္လုပ္ကိုင္ၿပီး သူ႕မိသားစု ဘ၀ဟန္မပ်က္ေအာင္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္။ ခုေတာ့ ဇနီးသည္ဆုံးပါးသြားသည္ပင္ လၽွင္ ႏွစ္ေပါင္းက ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။
“ကိုယ့္အေပၚမွာေတာ့ သူ(ဇနီး သည္)က ပါရမီျဖည့္ဘက္ပဲ”ဟု ေျပာ သည့္ သတင္းေထာက္အို၏အသံက ခပ္ သဲ့သဲ့။
သတင္းေထာက္တစ္ေယာက္အေန ျဖင့္ သတင္းရရွိရန္ ရဲစခန္းသို႔ ေန႔တိုင္း သြားေရာက္ကာ F.I.R ဟုေခၚသည့္ ရဲမွတ္တမ္းမ်ားအား ၾကည့္႐ႈရျခင္းက လည္း မလုပ္မေနရ အလုပ္ျဖစ္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
အခက္ခဲဆုံးႏွင့္ အႏၲရာယ္အမ်ားဆုံး သတင္းမ်ားက ယိုးဒယား၊ ပီနန္၊ မေလး ရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာ္ဘာ၊ ခဲ စသည့္ သ ယံဇာတမ်ား ခိုးထုတ္ေနသည့္ ေမွာင္ခို ေလွမ်ားႏွင့္ ဓားျပတိုက္မႈႀကီးမ်ား အေၾကာင္း စုံစမ္းေထာက္လွမ္းသတင္း ေရးသားသည့္ အခါတြင္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က အသက္အႏၲရာယ္ကိုပါ ရန္ရွာခဲ့ျခင္းမ်ိဳး ႀကဳံခဲ့ရေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“သတင္းတစ္ပုဒ္ေရးၿပီး ထမင္းစား ရတာ အစိုးရကိုထိရင္ ေထာင္ႏႈတ္ခမ္း၊ ေမွာင္ခိုသမားကိုထိရင္ မျပန္လမ္းပဲ”ဟု သတင္းေထာက္အိုႀကီးက ေျပာသည္။
သတင္းေရးသူက သတင္းဓာတ္ပုံပါ ႐ိုက္ရသည္။
သတင္းဓာတ္ပုံအတြက္ သူသုံးခဲ့ သည့္ ကင္မရာက ထိုစဥ္က အညံ့ဆုံးစာ ရင္းဝင္။ အလင္းအေမွာင္ အနီးအေဝး ခ်ိန္ရခက္ခဲၿပီး ဆိုင္၌ကူးရာတြင္ပါ ႐ုပ္ ပုံတခ်ိဳ႕က ၾကည္လင္ျပတ္သားမႈ အား နည္းလွသည္။ ဓာတ္ပုံကူးခစရိတ္က လည္းမေသး။
ထိုစဥ္က ဦးသိန္းေ႐ႊ၊ ဦးထြန္းႀကိဳင္ (စာေရးဆရာ ေ႐ႊၿမိတ္ေမာင္)၊ သခင္ အုန္းၫြန္႔၊ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဒင္၊ ဦးသာစိန္၊ ဦးအင္စြမ္၊ ဦးေက်ာ္သိန္းတို႔က သူႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ သတင္းေထာက္မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အားလုံးက တိုက္ပိုင္တစ္ေယာက္မၽွမရွိ။
“နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာျဖစ္တဲ့ ေ႐ႊၿမိတ္ေမာင္က ကိုယ့္ဆရာေပါ့”ဟု သူ က ဂုဏ္ယူစြာ ဖြင့္ဟသည္။
ခုေတာ့ သူတို႔အားလုံးလည္း ကြယ္ လြန္သြားၾကေလၿပီ။ သူထက္ေနာက္က်မွ လုပ္ခဲ့သည့္ သူ႕ထက္လည္း အသက္ အမ်ားႀကီးငယ္သည့္ သတင္းေထာက္ ရွင္ထြန္းႏွင့္သူသာ သက္ရွိထင္ရွား က်န္ ေနေသး၏။
သူ႕ေခတ္က သူ႕အေနျဖင့္ စံထားရ သည့္ဆရာမ်ားက ဦးသိန္းေဖျမင္ (တက္ ဘုန္းႀကီး)၊ ဗမာ့ေခတ္က မိုးႀကိဳး ဦးအုန္းခင္၊ ေအာင္ဗလေခၚ ေၾကးမုံ ဦးေသာင္း၊ ဟံသာ၀တီမွ ဦးဝင္းတင္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ဦးေနဝင္း အာဏာသိမ္း ၿပီးေနာက္ ဦးဝင္းတင္ အယ္ဒီတာလုပ္ ေနသည့္ ဟံသာ၀တီသတင္းစာ၌ ေဆာင္း ပါးေရးခဲ့သည္။
ဦးေနဝင္းတက္လာသည္မွ စကာ သတင္းစာတိုက္မ်ား၌ သတင္းေဆာင္းပါး ၾကပ္တည္းမႈ ျဖစ္လာသလို သတင္းစာ ဆရာလြတ္လပ္ခြင့္ပါ တျဖည္းျဖည္းဆုံး ပါးလာၿပီး နယ္သတင္းေထာက္မ်ားအဖို႔ မႈခင္းသတင္းမ်ားႏွင့္သာ ရပ္တည္ခဲ့ရ ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
“ၿမိတ္မွာရွိတဲ့ တခ်ိဳ႕သတင္းေထာက္ ေတြက ေ႐ႊျပည္ေအး သတင္းေတြေရးၿပီး အေနအစား ေခ်ာင္တဲ့အခ်ိန္ေပါ့။””ေ႐ႊျပည္ေအး”သတင္းဆိုသည္က အစိုးရ ေရာ ေမွာင္ခိုစီးပြားေရးတို႔ပါ မၿငိဳျငင္ ႏိုင္သည့္ အစိုးရအခမ္းအနားသတင္း မ်ား၊ လမ္းေဖာက္ ေက်ာင္းေဆာက္သတင္း မ်ားကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္သည္။
မဆလေခတ္ တစ္ေလၽွာက္လုံး သတင္း ေထာက္ဘ၀ကို မလူးသာမလြန္႔သာ ရပ္တည္ခဲ့ရၿပီး သားသမီးလူလားေျမာက္ ခ်ိန္ ၁၉၈၈ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ေတာ့ သတင္း ေထာက္အလုပ္ကို ရပ္နားကာ စာေရး ဆရာေလာကထဲ ဝင္ခဲ့လိုက္ေတာ့သည္။
ထိုေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေပလုပ္ သားအဖြဲ႕၌ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာ အသင္း ၿမိတ္ခ႐ိုင္ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ အခ်ိန္ပိုင္းၿမိဳ႕နယ္ တရား သူႀကီးအဖြဲ႕၌လည္းေကာင္း တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ခဲ့ၿပီး သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း မ်ား၌ သတင္းေထာက္ေအာင္သင္၊ ေမာင္ဘုန္းျပည့္ေအာင္၊ ေအာင္သင္ (ၿမိတ္)အျပင္ တျခားကေလာင္ခြဲမ်ား ျဖစ္လည္း ကဗ်ာ၊ေဆာင္းပါး၊ ဝတၱဳတို၊ စာၫြန္႔မ်ား ေရးသားခဲ့သည္။
ဦးေအာင္သင္၏ သတင္းအေရး အသားမွာ တိုတိုထိထိျဖင့္ ရွင္းလင္းျပတ္ သားလွေၾကာင္း ဦးေအာင္သင္၏ အေရး အသားကို ဖတ္႐ႈဖူးသည့္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕ကန္ ေခါင္းရပ္မွ အသက္ ၇၀ အ႐ြယ္ရွိၿပီျဖစ္ ေသာ ဦဘရွင္က ေျပာသည္။
ဦးေအာင္သင္သည္ ကဗ်ာ၊ ေဆာင္း ပါးတို႔လည္း အေရးေကာင္းသူဟု ဦးဘရွင္ က ဆိုသည္။
“ကိုယ္ေတြ ေက်ာင္းစာေစာင္မွာ ေရးၾကေတာ့ သူကပဲ တည္းျဖတ္ျပင္ဆင္ ေပးတယ္”ဟု မွတ္မွတ္ရရ ျပန္ေျပာျပပါ သည္။
ဦးေအာင္သင္ကမူ သူ႕အလုပ္သူ လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။ သူ႕အလုပ္က မြန္ျမတ္သည့္ အလုပ္ဟု ခံယူသည္။
“သတင္းတစ္ပုဒ္ ထမင္းတစ္လုပ္ ဆိုေပမဲ့ ဒါက ျပည္သူအတြက္ အမွန္ တရားကိုေရးၿပီး စားရတဲ့မြန္ျမတ္တဲ့ ထမင္းတစ္လုပ္ပါပဲ”ဟု သူ႕ကိုယ္ပိုင္ခံ ယူခ်က္ကို ေျပာသည္။
ယခုသူ သတင္းမ်ားကို မထုတ္လုပ္ မေရးသားေတာ့။ သို႔ေသာ္ သတင္းမ်ားကို မျပတ္တမ္း စားသုံးသူအျဖစ္ ရွိေနဆဲ။ သူ႕ကိုေတြ႕သည့္အခ်ိန္တိုင္း တုန္ရီေန သည့္ သူ႕လက္ထဲမွာေတာ့ သတင္းစာ တစ္ေစာင္က အၿမဲတမ္းရွိေနသည္။
သတင္းေထာက္အလုပ္ကို စြန္႔ လႊတ္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္နီး ပါးရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း သတင္းႏွင့္ သတင္းစာကိုေတာ့ ဖတ္ေန၊ နားေထာင္ ေနၿမဲ။
မနက္ ၁၁ နာရီနံနက္စာ စားၿပီး သည့္အခ်ိန္မွစၿပီး လြယ္အိတ္တစ္လုံးထဲ ဖတ္စရာ သတင္းစာ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ကို ထည့္ၿပီး အိမ္ႏွင့္မလွမ္းမကမ္း ဘုရား ေက်ာင္း၌ တစ္ေနကုန္ေနမည္။ ပုံမွန္ သတင္းစာဖတ္မည္။
မိုးခ်ဳပ္အိမ္ျပန္ၿပီး ညစာစားမည္။ ၿပီးလၽွင္ တီဗြီကလာသည့္ သတင္းမ်ား ၾကည့္ခ်င္ၾကည့္မည္။ ေရဒီယိုနားေထာင္ ခ်င္ ေထာင္မည္။ အေတြးရလၽွင္ စာတစ္ ေၾကာင္းႏွစ္ေၾကာင္း ေကာက္ေရးခ်င္ေရး မည္။ ဒါက လက္ရွိ နိစၥဓူ၀ သူ႕အလုပ္။
“သတင္းဆိုတာ သိခ်င္စိတ္ကို အ ၿမဲတမ္း ႏႈိးဆြေနတယ္၊ စိတ္က်န္းမာ ေရးကိုလည္း အေထာက္အပံ့ေပးတယ္” ဟု ဦးေအာင္သင္က ေျပာသည္။
ယခုေတာ့ သတင္းေထာက္ေဟာင္း ႀကီးက သတင္းစာထည့္ထားသည့္ လြယ္ အိတ္ကိုလြယ္ကာ တုံ႔ေႏွးသည့္ ေျခ လွမ္းမ်ားျဖင့္ ဘုရားေက်ာင္းေလးဆီသို႔ တစ္ေ႐ြ႕ေ႐ြ႕။
