မြန္ျပည္နယ္တြင္ အမ်ိဳးသမီး၊ လူငယ္ မ်ားအျပင္ သံဃာေတာ္မ်ားပါ မူးယစ္ ေဆးဝါးသုံးစြဲေနေၾကာင္း တိုးတက္ေသာ မြန္လူငယ္အစည္းအ႐ုံး (MYPO) ဒုတိယ ဥကၠ႒ မိမေရာစန္းက ေျပာၾကားသည္။
တိုးတက္ေသာ မြန္လူငယ္အစည္း အ႐ုံး (MYPO)က ေကာက္ယူေသာ အခ်က္အလက္အရ မြန္ျပည္နယ္တြင္ လူငယ္ ၇၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ မူးယစ္ေဆး ဝါးသုံးစြဲေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္ဟု ဆိုသည္။
“အဲဒီထဲမွာ အလယ္တန္းအထက္ တန္းေက်ာင္းသား လူငယ္ အသက္ ၁၂ ႏွစ္နဲ႔ ၁၆ ႏွစ္ၾကားေတြလည္း အမ်ား အျပား ေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး အမ်ိဳးသမီး လူငယ္ေတြ ေနာက္တစ္ခုက စာသင္ သံဃာေတာ္ငယ္ေတြလည္း မူးယစ္ ေဆးဝါးသုံးစြဲေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရွိရ ပါတယ္”ဟု မိမေရာ့စြန္းက ေျပာသည္။
မြန္ေဒသအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး သုံးစြဲမႈ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တိုးတက္ေသာ မြန္လူငယ္အစည္းအ႐ုံးမွ မြန္လူထုတို႔ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းျခင္း၊ ဦးတည္ အုပ္စုအလိုက္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ စာ႐ြက္ျဖင့္ အခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းျခင္း ပုံစံ ျဖင့္တို႔ျဖင့္ သုေတသနျပဳခဲ့ၿပီး အစီရင္ ခံစာတစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
“လူငယ္အႏၲရာယ္”အမည္ရ အစီရင္ ခံစာတြင္ စာမ်က္ႏွာ ၄၀ ခန္႔ပါရွိၿပီး မြန္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေဝထားသည္။
မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေရးယူမႈ၊ တားဆီးမႈႏွင့္ ပညာေပးမႈ အလြန္အားနည္းေနၿပီး မူးယစ္ေဆးစြဲ သူမ်ားအတြက္ ကုသေရးဌာန၊ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးဌာနေတြလည္း မရွိသ ေလာက္ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ပညာသင္ၾကား ေရးအခြင့္အလမ္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အ လမ္းနည္းပါးျခင္းႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတနည္းပါးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မြန္ေဒသအတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲမႈ ပိုမိုမ်ားျပားလာေစေၾကာင္း မိမေရာ့စြန္း က ဆက္ေျပာသည္။
မူးယစ္ေဆးဝါးအမႈႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ အစိုးရက ေန႔စဥ္ဖမ္းဆီးေနၿပီး ေထာင္ထဲ တြင္ ထားစရာေနရာမရွိ ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအးဇံက လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေဝးတစ္ရပ္တြင္ ေျပာၾကားထားသည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္က မြန္ျပည္နယ္ လူ႕ အခြင့္အေရးေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ထုတ္ခဲ့သည့္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက မြန္တြင္ မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲမႈ ႏွစ္ဆခန္႔ တိုးလာ ေၾကာင္း လူငယ္အႏၲရာယ္ အစီရင္ခံစာ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
