၂၀၁၅ခုႏွစ္ အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ ပြဲမွတစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံေရးအာဏာရရွိလာ ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္း လတ္တေလာ အေျခအေနတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာသည္ကို ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႕ရသည္။ သက္တမ္းကာလ ၂ႏွစ္ အၾကာတြင္ မိမိတို႔အစိုးရအဖြဲ႕၏ လုပ္ ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး ပိုမိုစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေရး လိုအပ္သလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာသည္ ကို ႀကိဳဆိုရပါမည္။
ဒီမိုကေရစနစ္တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာ ဏာ၏ ပိုင္ရွင္အစစ္အမွန္မွာ ျပည္သူ လူထုကသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ တနည္းအား ျဖင့္ အစိုးရသည္ ျပည္သူလူထုကိုအလုပ္အေကြ်းျပဳရန္ သက္တမ္းကာလ တစ္ခု သတ္မွတ္၍ တာဝန္ေပးထားေသာ ယႏၱရားတစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူ႕အက်ိဳးစီးပြားကို ထိေရာက္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါက အခ်ိန္မေ႐ြး တာဝန္ မွ ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းႏိုင္ေၾကာင္းကို အထူးေျပာရန္ မလိုပါ။
ထိုသို႔ တာဝန္ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းႏိုင္ ေသာ အခြင့္အေရးသည္ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ သာမက မိမိတို႔ကို မဲေပးေ႐ြးခ်ယ္ထား ေသာ ျပည္သူထံတြင္လည္း အျပည့္အဝ ရွိေၾကာင္းကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ- ၃၉၆(က)တြင္ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျပည္သူ႕ဆႏၵမဲျဖင့္ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ ေျမႇာက္ခံရေသာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတစ္ရပ္ အေနျဖင့္ မိမိတို႔၏လုပ္ငန္းတာဝန္ကို ၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္ကိုင္႐ံုသာမက မိမိတို႔၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ ျပည္သူ႕လိုအင္ကို မည္၍မည္မွ် ျဖည့္ ဆည္း ေပးႏိုင္ျခင္းရွိသည္/မရွိသည္ကို လည္း အၿမဲမျပတ္ေလ့လာသံုးသပ္ေန ရမည္ ျဖစ္သည္။ မိမိတို႔သည္ ျပည္သူ တို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ား၊ နစ္နာ မႈမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ေပးပါမည္၊ ကာကြယ္ေပးပါ မည္ဟူေသာ ကတိ ကဝတ္မ်ားျဖင့္ အစိုးရ တစ္ရပ္ျဖစ္လာခဲ့သည္ကို မေမ့သင့္ပါ။
အစိုးရ၏ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္တိုင္းကို ျပည္သူအားလံုးက လက္ခံေက်နပ္ရန္ မလြယ္ကူပါ။ ထို႔အတူ အရာခပ္သိမ္း ျပည္သူ႕အားလံုး ေက်နပ္လက္ခံႏိုင္ ေအာင္ အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ ရန္လည္း မ်ားစြာ အခက္အခဲရွိေပမည္။ သို႔ရာတြင္ ျပည္သူ႕လိုအင္(ျပည္သူ႕ဆႏၵ)ႏွင့္ ကင္းကြာေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေရရွည္အက်ိဳးအတြက္ မျဖစ္မေန လုပ္ ေဆာင္ရန္ရွိလာပါက အေၾကာင္းအက်ိဳး ခိုင္လံုစြာ အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ထုတ္ျပန္ ရွင္းလင္း အသိေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ထိုသို႔ေဆာင္႐ြက္ျခင္းသည္ပင္လွ်င္ အ စိုးရတစ္ရပ္၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တာ ဝန္ယူ တာဝန္ခံမႈရွိျခင္း၊ တစ္နည္းဆို ေသာ္ အစိုးရတစ္ရပ္၏ အရည္အခ်င္းဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ျပည္သူတို႔၏ အေျခခံအခြင့္အေရး မ်ားအနက္ သတင္းရယူပိုင္ခြင့္ (သိပိုင္ခြင့္)သည္ အႏွစ္သာရျဖစ္သည္။ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာ စာတမ္းတြင္ အပိုဒ္(၁၉)အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်က္လည္းျဖစ္ သည္။ အစိုးရက ခြဲေဝခ်ထားသံုးစြဲမည့္ ဘ႑ာေငြမ်ား (ဘတ္ဂ်တ္မ်ား)၊ စီမံကိန္း မ်ားကို ျပည္သူမ်ား သိခြင့္ရွိသည္။ အထူး သျဖင့္ စီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈအေပၚ ေစာေၾကာခြင့္ရွိသည္။
ေယဘူယ်အားျဖင့္ လူတို႔၏လို အင္ဆႏၵ(လိုအပ္ခ်က္)မ်ားသည္ အတိုင္း အတာ အကန္႔အသတ္မရွိေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ကို ျဖည့္ဆည္းေပးရမည့္ အရင္း အျမစ္မ်ားမွာ အတိုင္းအတာ အကန္႔ အသတ္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မည္သို႔ မည္ပံု အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္ မည္၊ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ စတင္ေဆာင္ ႐ြက္မည္၊ အရင္းအႏွီးကို မည္သူေတြက မည္မွ်ထည့္ဝင္ၾကၿပီး အက်ိဳးအျမတ္ကို မည္သို႔ခြဲေဝ ခံစားၾကမည္ စသည့္ အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္ေရးဆြဲစီမံထား ေသာ စီမံကိန္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ား သိပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ သေဘာထားကြဲလြဲ ခြင့္ရွိသည္။
လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ကြ်န္ေတာ္ တို႔ေဒသကို တာဝန္ယူေနေသာ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား စီမံ ကိန္းမ်ားအေပၚ မေက်မလည္ျဖစ္ေနၾက သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ မီဒီယာမ်ား၏ေဖာ္ျပခ်က္အရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားပင္ အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္မည့္ စီမံကိန္းမ်ားကို ေသခ်ာ စြာ မသိရွိၾကေၾကာင္း၊ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႔၏ ယူဆခ်က္မ်ားမွာ တစ္ေယာက္တစ္မ်ိဳးစီ ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း ၾကားသိရသည္မွာ ေကာင္းမြန္ေသာ လ ကၡဏာ မဟုတ္ပါ။ ဒီမိုကေရစီ သေဘာ တရားအရ အခ်ိန္မေ႐ြး ေပါက္ကြဲႏိုင္ ေသာ အေနအထား ျဖစ္ပါသည္။
စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၂၀ဝ၈ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ-၂၅၁တြင္
“တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အစိုးရသည္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ခ်မွတ္ထားသည့္ မူဝါဒမ်ား ႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု ဥပေဒမ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မဆန္႔ က်င္ေစဘဲ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္စပ္ လ်ဥ္းသည့္ စီမံကိန္းမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၏ သေဘာတူ ညီခ်က္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ ရမည္”
ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
ထို႔အျပင္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ ဥပေဒပုဒ္မ- ၃၃ တြင္လည္း စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိုနည္းအတိုင္းပင္ ျပဌာန္းေဖာ္ျပထား သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားပင္ မသိရွိရေသာ စီမံကိန္းမ်ားသည္ မည္မွ်ပင္ အက်ိဳးရွိေစကာမူ သီအိုရီအရ ေရာ ဥပေဒအရပါ လံုးဝမွားယြင္းပါသည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိေသာ၊ တာဝန္ခံ မႈမရွိေသာ စီမံကိန္းမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးမွ (ေဝဖန္သံ က်ယ္ေလာင္လာမွ) ရွင္းလင္းျပမည္ဆို ပါက မ႐ိုးသားျခင္းသာ ျဖစ္ပါမည္။
အမ်ားအားျဖင့္ စီမံကိန္းမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အရင္းအျမစ္မ်ားကို တစ္ နည္းနည္းျဖင့္ သံုးရတာခ်ည္းပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ တိုက္႐ိုက္အသံုးခ်ျခင္းႏွင့္ သြယ္ ဝိုက္အသံုးခ်ျခင္း (သို႔မဟုတ္) နည္းနည္း အသံုးခ်ျခင္းႏွင့္ မ်ားမ်ားအသံုးခ်ျခင္း သာ ကြာပါသည္။ ျပည္သူ႕ဘ႑ာေငြျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အရင္းအျမစ္ကို တိုက္႐ိုက္ သံုးစြဲေဆာင္႐ြက္မည့္ လုပ္ငန္းစီမံကိန္း ဆိုပါက ဆိုဖြယ္ရာ မရွိေတာ့ပါ။
ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏အရင္းအႏွီးျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္မည့္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စီမံ ကိန္းမ်ားအတြက္ လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပ ရန္ မလိုအပ္သည့္သေဘာမ်ိဳး အစိုးရအ ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ကိုယ္တိုင္က ေျပာဆိုေန ေၾကာင္း ၾကားသိရသည္မွာ အလြန္ဝမ္း နည္းဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။
အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္အၾကား ပြတ္ တိုက္တတ္သည္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ သဘာဝတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ပုဂၢိဳလ္ေရး အားၿပိဳင္မႈမ်ိဳး မျဖစ္ေစရန္သာ သတိျပဳရ ပါမည္။ ပုဂၢိဳလ္ေရးအားၿပိဳင္မႈသည္ ဒီမို ကေရစီမဟုတ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းျပည္ အတြက္၊ အဖြဲ႕အစည္းအတြက္၊ မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္အတြက္ပါ နစ္နာဖြယ္သာ ျဖစ္ ေၾကာင္းကို ၿပီးခဲ့ေသာ အစိုးရ၏ ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သက္ေသျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
ကြ်ႏု္ပ္တို႔ေဒသတြင္ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူအၾကား စီမံကိန္းမ်ားကိုအ ေၾကာင္းျပဳကာ မေက်လည္မႈမ်ား မၾကာ ခဏ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းသည္ အစိုးရအဖြဲ႕က ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား အေပၚ နားလည္မႈ စြမ္းရည္ေၾကာင့္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ ထားဝယ္ေဒသတြင္ လွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ခြင့္ခ်ထား ေပးျခင္း၊ ငါးေလလံေဈး အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ျခင္းတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အတိုင္း အတာတစ္ခုအထိ ပြက္ေလာ႐ိုက္ခဲ့ ပါသည္။ ထိုစီမံကိန္းမ်ားသည္ အမ်ား ျပည္သူႏွင့္ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္ေသာ စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ျပည္သူတို႔ ၏ ေန႔စဥ္လူေနမႈဘဝႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိပါ သည္။ ေနာက္ဆက္တြဲ ေမးခြန္းေပါင္း မ်ားစြာ ရွိသည္။
ပိုၿပီးစိတ္ပ်က္ဖြယ္ေကာင္းသည္မွာ အစိုးရေရာ လႊတ္ေတာ္ပါ အေရးကိစၥမ်ား ႀကံဳလာတိုင္း အခ်င္းခ်င္းႏွီးေႏွာတိုင္ပင္ ျခင္းမရွိၾကဘဲ အထက္လူႀကီးကို ေျပာ ၿပီးၿပီဆိုသည့္ ကိစၥျဖစ္ပါသည္။ အထက္ လူႀကီးမ်ားသည္ မူဝါဒခ်မွတ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး မိမိအား ေပးအပ္ေသာ တာ ဝန္မ်ား ေအာင္ျမင္လွ်င္ ခ်ီးက်ဴးမည္၊ မေအာင္ျမင္ဘဲ ျပႆနာေပၚလွ်င္ အျပစ္ တင္ အေရးယူမည္။ မူဝါဒႏွင့္အညီ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾက မည့္သူမ်ားမွာ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ေခ်ာေမာစြာ ေအာင္ျမင္ၿပီး ေျမာက္ျခင္းသည္ မိမိတို႔၏ အရည္အခ်င္း သာျဖစ္ပါ သည္။ ဥပေဒႏွင့္ညီၫြတ္မႈမရွိ၊ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္မ်ားကလည္း သေဘာမတူ၊ ေဒသခံ ျပည္သူကလည္း မေထာက္ခံေသာ လုပ္ငန္းစီမံကိန္း မ်ားသည္ အထက္လူႀကီးမ်ားက မည္မွ် ပင္ ခြင့္ျပဳေစကာမူ ေအာင္ျမင္ရန္ မလြယ္ ကူပါ။
အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ ခ်က္ရွိ ေသာ မိမိတို႔၏အစိုးရလက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အရင္းအျမစ္မ်ားကို သံုးစြဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ စီမံကိန္း မ်ားသည္ ေနာင္အခ်ိန္ကာလမ်ားစြာ တိုင္ေအာင္ ျပည္သူအမ်ားစုကို အမွန္ တကယ္ အက်ိဳးျပဳမႈရွိရန္ လိုအပ္ပါ သည္။ ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ ျပည္သူတို႔၏ ေထာက္ျပေဝဖန္မႈကို မ်က္ကြယ္ျပဳ၍ ငါ့ျမင္းငါစိုင္း စစ္ကိုင္းေရာက္ေရာက္ ေဆာင္႐ြက္ၾကမည္ဆိုပါက ေျပာင္းလဲ ခ်ိန္တန္ၿပီဟု ေျြကးေၾကာ္လာခဲ့ၾကသူ မ်ားကို ျပည္သူမ်ားကလည္း အားနာ ပါးနာ ျပန္လည္ေျပာၾကရမည္မွာ “စဥ္း စားခ်ိန္တန္ၿပီ”ဟုသာ ျဖစ္ပါသည္။
