တနသၤာရီ ေရတပ္စခန္း ဌာနခ်ဳပ္မွ ငါးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သို႔ ဒီဇင္ ဘာလ ၁၆ ရက္တြင္ အေၾကာင္းၾကား စာတစ္ေစာင္ ေရာက္လာသည္။
“တရားမဝင္ ငါးဖမ္းေလွမ်ားအား ဇန္နဝါရီ ၁ ရက္မွ စတင္၍ ပင္လယ္ျပင္ ၌ စိစစ္ၾကပ္မတ္ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္”
ယင္းစာအား ငါးလုပ္ငန္း ကုမၸဏီ မ်ားထံ ျဖန္႔ေဝေပးထားၿပီးေၾကာင္း ၿမိတ္ခ႐ိုင္ ငါးလုပ္ ငန္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးဆန္းေမာင္က ေျပာသည္။
“ငါးဖမ္းလိုင္စင္မရွိတာ ေလွဂရမ္ မရွိတာေတြကို စစ္မယ္ဆိုရင္ ႀကီးႀကီး ငယ္ငယ္ အားလုံးပါမယ္ေပါ့။ ဒါက သူတို႔(ေရတပ္) အေပၚမွာပဲ မူတည္ပါ တယ္”ဟု ဦးဆန္းေမာင္က ေျပာသည္။
ယင္းသတင္းကို ၾကားေသာအခါ တိုင္းအတြင္းမွ တစ္ႏိုင္တပိုင္ ေရလုပ္ ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ား စိုးရိမ္မႈေရခ်ိန္ ျမင့္ တက္လာသည္။
တိုင္းအတြင္း ငါးဖမ္းေလွ အမ်ားစု က ငါးဖမ္းေလွတစ္စီးတြင္ရွိရမည့္ ေလွ ဂရမ္၊ စက္ဂရမ္၊ ငါးဖမ္းလိုင္စင္ စသည္ တို႔ အားလုံး အျပည့္အစုံ မရွိၾကေၾကာင္း ေရလုပ္သားတို႔က ညည္းတြားၾကသည္။
အခ်ိဳ႕က လိုင္စင္လုပ္လို ေသာ္ လည္း တည္ဆဲဥပေဒ၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကား ခ်က္မ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လိုင္စင္လုပ္ခြင့္ မရၾကေပ။
“အဲဒီသတင္းၾကားတာနဲ႔ ငါတို႔ေတြ က မထြက္ရေတာ့ဘူးလား၊ ထြက္မယ္ဆို ရင္လဲ ဖမ္းခံရမလား၊ နားေနလို႔လည္း မရဘူး၊ အဲလို စိုးရိမ္စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနၾက တာေပါ့”ဟု ေလာင္းလုံးၿမိဳ႕နယ္ ျပင္ႀကီး မိ႐ိုးဖလာ ေမၽွာပိုက္ေလွအသင္း ဥကၠ႒ ဦးထြန္းသိန္းက ေျပာသည္။
ထားဝယ္ခ႐ိုင္အတြင္းမွ မိ႐ိုးဖလာ ေမၽွာပိုက္ေလွႀကီး အားလုံးနီးပါးက ငါး ဖမ္းလိုင္စင္ မရွိၾကေပ။
ယခင္က ကမ္းနီးငါးဖမ္းလိုင္စင္ မ်ားကို ၿမိဳ႕နယ္ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေပးေလ့ ရွိေသာ္လည္း ယခုအခါ ေလွပိုင္ရွင္ ၅၀ ခန္႔က စိုးရိမ္ပူ ပန္မႈ မ်ားစြာျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၃၀ ရက္က ေမာင္းမကန္တြင္ စုေဝးခဲ့ၾကသည္။
ေဒသတြင္း သတင္းစာ ဆရာမ်ား ကိုေခၚကာ ရင္ဖြင့္ ၾကသည္။ သူတို႔ လူေနမႈဘ၀မ်ား အစိုးရဆီ မီဒီယာမွ တစ္ဆင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားကို တင္ျပေပး ရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။
သူတို႔တြင္ စက္ဂရမ္ ေလွဂရမ္ ရွိေသာ္လည္း ငါးဖမ္းလိုင္စင္(လုပ္ငန္း လိုင္စင္) မရွိသျဖင့္ စစ္ေဆးအဖြဲ႕ႏွင့္ ေတြ႕က အားလုံး ဒုကၡေရာက္သြားႏိုင္ သျဖင့္ စိတ္ခ်လက္ခ် သက္ေမြးဝမ္း ေၾကာင္းႏိုင္ရန္ ငါးဖမ္းလိုင္စင္ ခ်ထား ေပးေရး ေတာင္းဆိုၾကသည္။
“ငါးဖမ္းလိုင္စင္တစ္ခု လုပ္ေပးပါ လုပ္ေပးပါဆိုၿပီး ကေလးမုန္႔ ေတာင္းသ လို လိုက္ေတာင္းေနရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ကို ကယ္တင္ ေပးမဲ့ ဌာနဆိုင္ရာေတြ ကလဲ ဘယ္မွာရွိေနမွန္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ မသိဘူး”ဟု ေလာင္းလုံးၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္ဆင္႐ြာမွ ဦးသန္းေအာင္က ေျပာသည္။
ေရလုပ္သားတို႔၏ အၾကပ္အတည္း အား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦး ခ်င္းအေနႏွင့္သာမက ေရးရာေကာ္မတီ အေနႏွင့္ပါ တိုင္းလႊတ္ေတာ္တြင္ အပ္ ေၾကာင္းထပ္မၽွ တင္ျပေဆြးေႏြးေမးျမန္း ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ ေတာ္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ေမြးျမဴေရး၊ ေရလုပ္ ငန္းႏွင့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ေရးရာ ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးဗိုလ္ေထြး (ေလာင္း လုံးၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၁)က ေျပာသည္။
“ဒီကိစၥက ေရလုပ္သားေတြဘက္ က အေျခအေနအရ ေလွအတိုင္းအတာနဲ႔ စက္အင္အားကို မျဖစ္မေန ေငြေၾကး ကုန္က်ခံၿပီး တိုးခ်ဲ႕ရတယ္ဆိုတာလည္း အမွန္ပါပဲ၊ ဌာနဘက္က ဥပေဒနဲ႔မညီလို႔ လိုင္စင္မထုတ္ေပးဘူးဆိုတာလည္း အမွန္ပါပဲ။ ခက္တာက တိုင္းေဒသႀကီး အဆင့္က ကိုင္တြယ္လို႔ မရတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ေလေတာ့ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူ ေျဖရွင္း ဖို႔ ခက္ပါတယ္” ဟု ဦးဗိုလ္ေထြးက ေျပာသည္။
ယင္း အက်ပ္အတည္းအတြက္ တိုင္းလႊတ္ေတာ္ ေရးရာေကာ္မတီ အေန ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပ ထားၿပီးေၾကာင္း ဦးဗိုလ္ေထြးက ေျပာ သည္။
“အခုေတာ့ ေပါ့လို႔ မရေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္တာေပါ့”ဟု ၎က ဆိုသည္။ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ ျမန္မာ့ပင္လယ္ ငါးလုပ္ငန္းဥပေဒအား ျပန္လည္ေရးဆြဲရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီး ယင္း ဥပေဒ ထြက္လာမွသာ တိုင္းလႊတ္ေတာ္မွ ျပည္ေထာင္စုဥပေဒကို မေက်ာ္လြန္ေစဘဲ ငါးလုပ္ငန္းဥပေဒတစ္ရပ္ ေရးဆြဲရန္ ရည္႐ြယ္ ထားေၾကာင္း တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေျပာ ၾကသည္။
“တကယ္တမ္းက ဥပေဒအသစ္ ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုၿပီ။ ျပည္ေထာင္စုက ျပ႒ာန္းတာကို ေစာင့္ေနတာ။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔က ေရးဆြဲခ်င္ေနၿပီ”ဟု ကၽြန္းစု ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ထူးေနေအာင္က ေျပာသည္။
ၿမိတ္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႕လႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုးပိုင္ေဌးကမူ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ သက္ဆိုင္ရာ ေကာ္မတီမ်ားက ေခတ္အေျခအေနႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြေသာ ငါးလုပ္ငန္း ဥပေဒတစ္ရပ္ ျပန္လည္ေရးဆြဲႏိုင္ေရး ျပင္ဆင္ဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေရတပ္မွ အေၾကာင္းၾကားသည့္ စာပါအေၾကာင္းအေရာအရ ၿမိတ္ခ႐ိုင္ အတြင္းေနထိုင္သည့္ ေလွလုပ္သားမ်ား လုပ္ကိုင္ေသာ ကင္းမြန္ မီးထြန္းေလွမ်ား ကို ရည္႐ြယ္သည္ဟု ယူဆၿပီး ယင္း ေလွမ်ားတြင္လည္း ထားဝယ္ခ႐ိုင္မွ ေလွမ်ားကဲ့သို႔ ေလွဂရမ္၊ စက္ဂရမ္ရွိၿပီး ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းလိုင္စင္ မရွိသည္က မ်ားသည္ဟု ေဒါက္တာထူးေနေအာင္က ဖြင့္ဟသည္။
“ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ေၾကာက္ၿပီးေတာ့ ျပန္ဝင္လာၾကတယ္။ လိုင္စင္မရွိတဲ့သူေတြက ဖမ္းခံထိမယ္ ဆိုရင္ ဘ၀ ပ်က္သြားႏိုင္တယ္၊ ႐ုတ္ တရက္ ဖမ္းမယ္ဆိုေတာ့ ေအာက္ေျခမွာ ေတာ္ေတာ္အၾကပ္႐ိုက္ေနၾကတယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ေရတပ္ အေၾကာင္းၾကားစာတြင္ ဝိုင္းခ်ဳပ္အမ်ိဳးအစား ငါးဖမ္းေလွမ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံအေခၚ ပါေကးက်န္ (ပိုက္ ကြက္စိတ္)မ်ား အသုံးျပဳ၍ ဗို႔အားျပင္း ဝပ္ ၁၅၀၀၊ ဝပ္ ၂၀၀၀ မီးလုံးမ်ား အသုံးျပဳငါးဖမ္းျခင္းေၾကာင့္ ငါး သား ေပါက္အားလုံးပါသြားျခင္း၊ ငါးႀကီး စားရန္ အစာမရွိေတာ့ျခင္းအတြက္ ေဒသတြင္း ငါးသယံဇတ နည္းပါးလာ ေၾကာင္းမ်ား ပါရွိသည္။
သို႔ေၾကာင့္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသ ႀကီးအတြင္း ပင္လယ္ေရျပင္၌ ငါးသယံ ဇာတမ်ား မ်ိဳးတုံးေပ်ာက္ကြယ္မႈ မျဖစ္ ေစေရး၊ ေရရွည္ စနစ္တက် ထုတ္ ယူသုံးစြဲႏိုင္ေရး၊ တရားမဝင္ ငါးဖမ္း ဆီးျခင္း၊ မေတာ္ေလာဘစိတ္ျဖင့္ တရား မဝင္ပိုက္မ်ား အသုံးျပဳ ငါးဖမ္း ဆီးျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ေစေရး အသိ ပညာေပး ထိန္းသိမ္း ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ ႏွင့္ စိစစ္ၾကပ္မတ္ အေရးယူသြားမည္ဟု အသိေပးထားသည္။
သားငါးသယံဇာတကို ထိန္းသိမ္း ရမည္ကို သေဘာတူေသာ္လည္း သား ငါးသယံဇာတကို မထိခိုက္ေသာ မိ႐ိုး ဖလာေရလုပ္သားတို႔ ေခ်ာင္ပိတ္မိသည့္ အစီအမံမ်ိဳး မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ထား ဝယ္ခ႐ိုင္ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္သက္က ေျပာသည္။
“ထိန္းသိမ္းေရးက လုပ္ရမယ့္ဟာ ပါပဲ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒနဲ႔မညီ ရင္ စစ္ေဆးအေရးယူရမယ့္တာဝန္က သူတို႔မွာ ရွိတာပဲ၊ ဒါေပမဲ့ ၾကားၫွပ္ပါ သြားမွာက မိ႐ိုးဖလာ ေရလုပ္သားေတြ၊ သူတို႔အားလုံး ပါကုန္မွာ”ဟု သယံဇာ တ ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ တရားဝင္ လုပ္ကိုင္ လိုသည့္ ေဒသခံေရလုပ္သား မ်ား ဘ၀လုံၿခဳံေစေရးအတြက္ ေဒသခံ မ်ား ႏွစ္ခ်ီၾကာျမင့္စြာ ရင္ဆိုင္ေနရ ေသာ ဥပေဒ အၾကပ္အတည္းအား ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ငါးလုပ္ငန္းဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ား အျမန္ ဆုံး ေရးဆြဲသင့္ ေနၿပီဟု ၎က အႀကံျပဳသည္။
လက္ရွိတြင္မူ အျခားလုပ္ငန္း ေ႐ြးခ်ယ္စရာမရွိသည့္ မိ႐ိုးဖလာ တစ္ ႏိုင္ တပိုင္ေရလုပ္သားတို႔ ၂၀၁၈ ႏွစ္စတြင္ ပင္လယ္ျပင္ထြက္ ငါးဖမ္းႏိုင္ ေရး စိတ္ေလးေနၾကသည္။
အခ်ိဳ႕က အငတ္မခံႏိုင္သျဖင့္ အရဲ စြန္႔ထြက္ၾကမည္ဟု ဆိုၾကၿပီး အခ်ိဳ႕က အဖမ္းခံရပါက အားကိုးျပဳရာ လက္ငုတ္ လက္ရင္း စီးပြားေရး ပ်က္စီးသြားမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္။
အခ်ိဳ႕က တည္ဆဲဥပေဒ အက်ပ္အ တည္းႏွင့္ ေရတပ္၏ အစီအမံၾကား ေခ်ာင္ပိတ္မိေနေသာ သူတို႔ဘ၀အား အစိုးရက လစ္လ်ဴ႐ႈ ထားမည္မဟုတ္ဘဲ အဆင္ေခ်ာေစမည့္ နည္းလမ္းတစ္ခု ခ်မွတ္ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ဟု မဝံ့မရဲ ေမၽွာ္ လင့္ေနၾကသည္။
ယင္းေမၽွာ္လင့္ခ်က္ကို ေလာင္းလုံး ၿမိဳ႕နယ္သားအခ်ိဳ႕က ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားမွတစ္ဆင့္ ဖြင့္ဟၾကသည္။
“အခုေလာေလာဆယ္ ဥပေဒျပဳေန တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒသႏၲရ အမိန္႔ေလး တစ္ခု နဲ႔ေပါ့၊ အဲလိုေလး ရသေလာက္ေပါ့၊ ပင္လယ္ထဲမွာ ေအးေအးေဆးေဆး အလုပ္လုပ္လို႔ ရေအာင္ လုပ္ေပးေစခ်င္ တဲ့ ဆႏၵနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ ေတြ႕ဆုံပြဲ ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္တာပါ”ဟု ျပင္ႀကီး မိ႐ိုးဖလာ ေမၽွာပိုက္ေလွအသင္းဥကၠ႒ ဦးထြန္းသိန္းက ေမၽွာ္လင့္တႀကီး ေျပာ ေလသည္။
