တာဝန္ယူမႈ ကႀကီးခေခြး

0
509

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ေရနံနဲ႔သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း စီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုရဲ႕ လူမႈဆက္ဆံေရး အရာရွိတစ္ဦးနဲ႔ စကား ေျပာျဖစ္တယ္။ လတ္တေလာမွာ စီမံကိန္းျဖစ္ႏိုင္ေျခအတြက္ ကနဦးေလ့ လာမႈေတြ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိၿပီး ေနာင္မွာ အသစ္တည္ေဆာက္ေကာင္း တည္ေဆာက္ မယ့္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းႀကီး တစ္ခု အတြက္ လူထုေတြ႕ဆုံပြဲေတြ ျပဳလုပ္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျဖစ္တာပါ။
ေျပာျဖစ္ခဲ့တဲ့အထဲမွာ စီမံကိန္း အႀကီးႀကီးေတြ တည္ေဆာက္ၾကတဲ့ေနရာမွာ ေျမယာရယူျခင္းအေၾကာင္းက စိတ္ဝင္ စားဖြယ္ေကာင္းလွတယ္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ စီမံကိန္းျပဳလုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေျမယာကို မျဖစ္မေန ရယူရမယ့္ စီမံကိန္းမ်ိဳးေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ ပါဝင္ပတ္သက္မႈက ႀကီးႀကီး မားမား ရွိတယ္။ စီမံကိန္းျပဳလုပ္မည့္ ေဒသမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျမယာေတြကို ရယူတဲ့ ေနရာမွာ သက္ဆိုင္ ရာ ကုမၸဏီက တာဝန္ရွိသူေတြ ပါဝင္ၿပီး အစိုးရက ဦးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ေလ့ ရွိပါ တယ္။

ဒီဘက္ေခတ္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ ျပန္႔ေျပာလာၾကတဲ့ စကားက တာဝန္ယူ မႈရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း – Responsible business ဆိုတာပါ။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ Responsible business လို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က Cooperate Social Responsibility – CSR လို႔ ေခၚတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုခုက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္တဲ့ ေနရာ မွာ ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ေတြ ျပဳလုပ္တာကို ေျပးျမင္ေလ့ ရွိတတ္ၾက ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ CSR ဟာ တာဝန္ ယူမႈရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း Respon-sible business ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ပါ။ သို႔ေပမယ့္ တာဝန္ယူမႈရွိတဲ့ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္း – Responsible business ဆိုတာCSRလုပ္ငန္းေတြထက္လည္း ပိုက်ယ္ျပန္႔ပါေသးတယ္။

ဥပမာတစ္ခု ေျပာပါမယ္။
ပရိေဘာဂ ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ တဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုဆိုပါစို႔။ ကုမၸဏီဟာ သူတို႔ ကုမၸဏီအမွတ္တံဆိပ္ပါတဲ့ ပရိေဘာဂ အသုံးအေဆာင္ေတြကို ေဈး ကြက္မွာ ေနရာ ေကာင္းေကာင္း ရထား တယ္ဆိုပါေတာ့။ စီးပြားေရးအရ အက်ိဳး အျမတ္လည္းမ်ားၿပီး အစုရွယ္ယာေတြ ကို ကုမၸဏီ႐ုံး စိုက္ရာၿမိဳ႕က ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕ သားေတြကိုလည္း ဝယ္ယူဖို႔ ခြင့္ျပဳထား ပါေသးတယ္။ ဘာသာေရး ကိုင္းရွိင္းတဲ့ ကုမၸဏီ ႐ုံးစိုက္ရာၿမိဳ႕မွာ ပရိေဘာဂကုမၸဏီ ဟာ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း အလႉပြဲေတြလည္း ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ က်င္းပပါေသးတယ္။ ၿခဳံေျပာ ရရင္ ပရိေဘာဂကုမၸဏီဟာ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား ေတြၾကားမွာ ေကာင္းသတင္းနဲ႔ ေက်ာ္ ၾကားပါတယ္။ ကုမၸဏီဟာ အခြန္လည္း မွန္မွန္ေဆာင္ေတာ့ တာဝန္ယူမႈရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း – Responsible business လို႔ ဆိုရင္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အထက္ပါ ပရိေဘာဂ လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သုေတသန တစ္ခုထြက္လာတယ္။ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ ထဲမွာ ပရိေဘာဂကုမၸဏီက အသုံးျပဳ ေနတဲ့ ကုန္ၾကမ္းသစ္သားေတြဟာ တရားမဝင္လမ္း ေၾကာင္းကေန ရရွိ လာတဲ့ သစ္ေတြျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသန က အခိုင္အမာဆိုတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီ သစ္သားေတြ ထုတ္လာတဲ့ သစ္ေတာ ပတ္ဝန္းက်င္မွာေနထိုင္တဲ့ ေဒသခံ ဌာေနတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ စားဝတ္ ေနေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ မႈနဲ႔ ဓေလ့ထုံးတမ္းေတြဟာ တရားမဝင္ သစ္ အလြန္အကၽြံထုတ္မႈေတြေၾကာင့္ ကမ္းမဲ့ ပစ္တာမ်ိဳး မလုပ္ဘူးဆိုတဲ့ ခံယူ ခ်က္မ်ိဳးနဲ႔ အေလ့အထကို ပ်ိဳးေထာင္ယူရ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈကိစၥ ေျပာ ၾကၿပီဆိုရင္ သူ႕ကိုကိုယ္ၾကည့္၊ ကိုယ့္ကို သူၾကည့္ လုပ္တတ္ၾကတာလည္း သဘာ၀ လို ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ႔ေျပာရရင္ ႏိုင္ငံသား ေတြကို အခြန္ေဆာင္လာၾကေအာင္ စည္း ႐ုံးေျပာဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ရလာတဲ့အခြန္ကို အစိုးရက ဘယ္နည္းဘယ္ပုံ ပြင့္လင္းစြာ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈ ရွိရွိနဲ႔ အသုံးျပဳ ေနသလဲဆိုတာကို အၿမဲေမးခြန္းထုတ္ေလ့ ရွိၾကတာမ်ိဳးပါ။

ဒါကလည္း ထုတ္သင့္လို႔ ထုတ္ တာပါ။ ဒါေပမဲ့ အေလ့အက်င့္ကို ပ်ိဳး ေထာင္တဲ့ ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဒါက စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းတဲ့အခင္းအက်င္း ပါ။
တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး နာမည္ႀကီးတဲ့ အဆိုတစ္ခု ရွိ ပါတယ္။ ဘယ္သူက ေျပာခဲ့လဲဆိုတာ မမွတ္မိေပမယ့္ သူ႕ဆိုလိုရင္းက “ပိုက္ဆံ ကို ခင္ဗ်ား ပိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္း အျမစ္ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ (ႏိုင္ငံသား အားလုံး)က ပိုင္တယ္” ဆိုတာမ်ိဳးပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေရဖိုးတတ္ႏိုင္တိုင္း ေရ ကို သုံးတဲ့အဆင့္ထက္ေက်ာ္ၿပီး ျဖဳန္းတီး တာမ်ိဳး လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္အ ေနနဲ႔တစ္ခ်က္ သတိရသင့္တာက ကိုယ္ ပိုင္တဲ့ပိုက္ဆံနဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အရင္း အျမစ္ကို ျဖဳန္းတီးရာ မေရာက္သင့္ဘူး ဆိုတာမ်ိဳးပါ။

လၽွပ္စစ္မီးသုံးရင္လည္း ဒီလိုပါပဲ။ ကိုယ့္အိမ္ထဲက မီးတစ္ပြင့္လင္းဖို႔ ဘ၀ ေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ရင္းရၿပီးအရင္းအ ျမစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ပ်က္စီးခံထား ရတယ္ဆိုတာကို ေခါင္းထဲေတြးမိဖို႔ လို ပါတယ္။
ဘာလို႔ဆို လၽွပ္စစ္ဆိုတာ ဝါယာ ႀကိဳးထဲက ရတာမဟုတ္ဘူးေလ။

ဒီစာကို ဒယ္အိုးဆရာေတာ္ ဦးသု မဂၤလရဲ႕ေျပာစကားေလးနဲ႔ အဆုံးသတ္ ခ်င္ပါတယ္။ “တာဝန္သိသူမွာ တာဝန္ရွိ ပါတယ္”တဲ့။ ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈရွိတဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ ကို ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႔၊ တာဝန္ယူမႈရွိတဲ့ စီး ပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္လာဖို႔၊ တာဝန္ ယူမႈရွိတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ကို ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ တာဝန္ သိတတ္ တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ၊ တာဝန္ယူလို စိတ္ကို လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၾက ရပါမယ္။
ေအာင္လြင္(ကံေပါက္သား)