ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံသားတိုင္း လိုက္နာက်င့္သုံးရမည့္ဥပေဒမ်ား၊ အမိန္႔ၫႊန္ ၾကားခ်က္မ်ား ရွိသည္။ ဥပေဒ၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ေရးဆြဲ၊ ၫႊန္ၾကားရာ တြင္တည္ဆဲလြတ္ေတာ္အစိုးရက ႏိုင္ငံ၏ အေနအထားႏွင့္ကိုက္ညီရန္၊ ဥပေဒတစ္ခု ႏွင့္တစ္ခု ဟန္ခ်က္ညီရန္ စသျဖင့္အဘက္ဘက္မွ ခ်ိန္ဆကာ ေရးဆြဲေလ့ရွိသည္။
ဥပေဒမ်ားႏွင့္ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံသားတို႔အား စည္းၾကပ္ကန္႔ သတ္ရန္သာ မဟုတ္။ အကာအကြယ္ေပးရန္၊ ႏွစ္လိုစြာလိုက္နာက်င့္သုံးရန္၊ ေဘးကင္းလုံၿခဳံရန္ ရည္႐ြယ္ရမည္ ျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ဥပေဒမ်ား၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားမွာ ေခတ္အေျပာင္းအလဲႏွင့္ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္မႈေပၚမူတည္၍ ေနာက္တက္သည့္ အစိုးရအဆက္ဆက္က အသစ္ျပဳ၊ ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္မႈမ်ား မလြဲမေသြလုပ္ၾကရသည္။
သို႔မဟုတ္ပါက လက္ငင္းေခတ္ကာလတြင္ လိုက္နာရန္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ ေသာဥပေဒမ်ား၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား အအိုအေဟာင္းမ်ား ေအာက္တြင္ ယင္း ဥပေဒကို လိုက္နာက်င့္သုံးရသည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား ေခ်ာင္ပိတ္မိေနတတ္သည္။
လက္ရွိသာဓကတစ္ခုမွာ ကမ္းနီးငါးဖမ္းလိုင္စင္ကိစၥ။
လြန္ခဲ့သည့္ ၁၉၀၀ ခုႏွစ္က အတည္ျပဳျပ႒ာန္းထားေသာဥပေဒ၊ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ ၫႊန္ၾကားခ်က္မွာ ကမ္းနီးငါးဖမ္းလိုင္စင္အား အရွည္ေပ ၃၀ ေအာက္၊ ေလွေမာင္းစက္ျမင္းေကာင္ေရ ၂၀ ေအာက္ရွိေလွမ်ားကိုထုတ္ေပးရမည္။
ယင္းၫႊန္ၾကားခ်က္က ထိုအေခတ္ထိုအခ်ိန္ကေရလုပ္သားမ်ား လိုက္နာ ႏိုင္သည္။ ငါးေပါေသးသည္။ ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္နီးေသးသည္။
၂၇ ႏွစ္အတြင္း ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၊ ပင္လယ္ျပင္တြင္ေလာဘသားတို႔ စည္းမေစာင့္ဘဲဥပေဒမဲ့ငါးဖမ္းဆီးမႈ၊ တာဝန္ရွိသူတို႔ ပင္လယ္ျပင္အား လစ္လ်ဴ႐ႈ ထားမႈမ်ားေၾကာင့္ ယခုအခါငါးရွားလာၿပီ။ ငါးဖမ္းလုပ္ကြက္ ေဝးလာၿပီ။ သို႔ေၾကာင့္ ေဝးေဝးသြားႏိုင္ရန္ ယခင္ထက္ေလွကိုႀကီးေအာင္ေဆာက္ရသည္။ စက္အား ျမႇင့္ရသည္။
ထိုအခါ အထက္ပါၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ မကိုက္ညီႏိုင္ၾကေတာ့ေသာအခါ ငါးဖမ္းလိုင္စင္မရၾကေတာ့။ တာဝန္ရွိသူမ်ားကလည္း ယခုထိေျမျပင္ေရျပင္သို႔ စနစ္တက် ကြင္းဆင္းျခင္း၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို သုံးသပ္ျပင္ဆင္ျခင္း ျပဳသည္မၾကားရေသး။ ထိုအခါဥပေဒ၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားေအာက္တြင္ ႏွစ္ လို လုံၿခဳံစြာ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလိုသူ ေရလုပ္သားမ်ား အခက္ေတြ႕ရသည္။ အလိုလိုေနရင္း ကိုယ့္မိ႐ိုးဖလာငါးဖမ္းလုပ္ငန္းကိုလုပ္ရင္း အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၊ သတ္မွတ္ဥပေဒမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီးသား ျဖစ္သြားသည္။
ယင္းသည္ၫႊန္ၾကားခ်က္အအိုအေဟာင္းတစ္ခုေအာက္တြင္ ပိတ္မိေနသည့္ သာဓကမ်ားထဲကတစ္ခုသာ။
လက္ရွိအစိုးရသည္ အတိုက္အခံဘ၀က ‘မတရားတဲ့အမိန္႔အာဏာဟူသမၽွ တာဝန္အရဖီဆန္ၾက’ဟု ေႂကြးေၾကာ္ဖူးခဲ့သည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္စဥ္ကလည္း ‘နိုင္ငံသားမ်ား လြတ္လပ္လုံၿခဳံစြာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ဦးတည္ေဆာင္႐ြက္မည္’ဟု ေၾကညာထားသည္။
အစိုးရႏွင့္နယ္ပယ္အသီးသီးမွ တာဝန္ရွိသူတို႔က လက္ရွိေခတ္ကာလ အေန အထားႏွင့္လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈမရွိေတာ့ေသာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား၊ အမိန္႔ၫႊန္ ၾကားခ်က္မ်ားကို အျမန္ျပဳျပင္ရန္ႏွင့္ျပဳျပင္ေရး တြန္းအားေပးၾကရန္မေမ့ေလၽွာ႔ေစ လိုေပ။ ေခတ္မမီေတာ့ေသာဥပေဒ၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ အအိုအေဟာင္းမ်ား ေအာက္တြင္ ႏိုင္ငံသားမ်ား ေခ်ာင္ပိတ္မိမေနေစေရး အျမန္ေဆာင္႐ြက္ရန္ ေျပာလိုရင္း ျဖစ္သည္။
