ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက္ထက္မွာတုန္းက စာေစာင္တစ္ခုမွာ ေတြ႕ရတယ္။ ေက်း႐ြာ ေတြ ရပ္ကြက္ေတြမွာ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ဘယ္ေလာက္ရွိေနၿပီ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ အေရအတြက္အရေတာ့ အားရစရာ။
ခက္တာက ေက်း႐ြာစာၾကည့္တိုက္ အမ်ားစုကေတာ့ ဖြင့္ရက္မရွိ ပိတ္ထားတာ မ်ားတယ္။ အားလုံးနီးပါးဟာ စာၾကည့္ တိုက္ အဂၤါရပ္နဲ႔ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္ တာဆိုလို႔ မေတြ႕မျမင္ဖူးပါဘူး။ စာၾကည့္ တိုက္ေတြက ကေလးေတြကို မဆြဲေဆာင္ ႏိုင္သလို လူႀကီး လူငယ္ေတြ ကိုလည္း မဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။
ကၽြန္ေတာ္အၿမဲေျပာေနက် စကား တစ္ခြန္းက” ႐ြာတစ္႐ြာရဲ႕ လူမႈစြမ္းအား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို သိခ်င္ရင္ အဲဒီ႐ြာရဲ႕ စာၾကည့္တိုက္ကို ၾကည့္႐ုံနဲ႔ သိႏိုင္တယ္” ဆိုတာပါ။
ေက်း႐ြာေတြမွာရွိၾကတဲ့ တခ်ိဳ႕ စာၾကည့္တိုက္ေတြကNon-Govern-ment Organization (NGO) အဖြဲ႕ အစည္းေတြ၊ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ရပ္႐ြာအက်ိဳး ေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႕ေတြက စုေပါင္းၿပီး တည္ေဆာက္ထားၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ ေက်း႐ြာေတြမွာက်ေတာ့ ျပန္ၾကား ေရးဝန္ႀကီးဌာနကေပးတဲ့ မတည္ေငြ နည္းနည္းနဲ႔ ႐ြာသူ႐ြာသားေတြ လႉဒါန္း ေငြေတြ စုေပါင္းၿပီး တည္ေထာင္ထား ၾကတယ္လို႔သိရတယ္။
အဲဒါကို အစိုးရလုပ္သူေတြက ေက်း ႐ြာ ရပ္ကြက္ေတြမွာ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွိေနၿပီလို႔ ႂကြားဝါခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေတြက ဘယ္လိုမ်ိဳးလဲ၊ ဘာေတြျဖစ္ေနၾကသလဲ စာဖတ္သူကေလး ဦးေရက ဘယ္ေလာက္ရွိေနၿပီသလဲဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ သူတို႔ မသိခ်င္ဟန္ေဆာင္ တတ္ၾကတယ္ေလ။
႐ြာရွင္နတ္အိမ္ သာသာေလာက္ ရွိတဲ့ အခန္းက်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ စာဖတ္ခန္းမရွိ ဖုန္ကပ္ေနတဲ့ စာအုပ္ အေဟာင္း အနည္းငယ္သာရွိမွေတာ့ တိတ္ဆိတ္ ေျခာက္ကပ္ေနမွာေပါ့ဗ်ာ။ စာ ေကာင္း ေပေကာင္း မေျပာနဲ႔ ေန႔စဥ္ သတင္းစာတို႔၊ အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္တို႔ ေတာင္ မရွိၾကဘူး။ ဘယ္ရွိမလဲဗ်ာ။ အစိုးရက စာၾကည့္တိုက္ေတြအတြက္ ဘာတစ္ခုမွ မည္မည္ရရ မေထာက္ပံ့ ေပး ခဲ့တာကိုး။
ေျပာေတာ့ တိုင္းျပည္ဆင္းရဲလို႔တဲ့။ တိုင္းျပည္မွာ ဘတ္ဂ်က္မလုံေလာက္လို႔ တဲ့။အဲလိုအျဖစ္အပ်က္ေတြအေပၚ ေဒသ ရဲ႕ ဝန္ႀကီး၊ အမတ္ႀကီးတို႔က ပါးစပ္ လည္းပိတ္ မ်က္စိလည္းမွိတ္ေပါ့။ေရာက္ဖူးတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထဲမွာေတာ့ ရန္ကုန္က Burma Study Council (BSC) ကို သေဘာက်ဆုံးပါပဲ။ ျပင္ဆင္ထားတာ ေတြကလည္း စာဖတ္သူေတြကို ဆြဲ ေဆာင္မႈ ရွိတယ္။ American Centre က စာၾကည့္တိုက္ကေတာ့ျဖင့္ အဂၤလိပ္ စာအုပ္ေတြ စုံေပမယ့္ လုံၿခဳံေရး အင္မ တန္တင္းၾကပ္လို႔ တခါတခါ စိတ္ပ်က္ရ တယ္။
တကၠသိုလ္ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စာဖတ္ခန္းေတြ ေကာင္းၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စာအုပ္ စင္ေတြဆီ ေက်ာင္းသားေတြဝင္မွာစိုးလို႔ ” အျပင္လူမဝင္ရ” လို႔ေတာင္ စာတန္း ႀကီးေတြ ခ်ိတ္ဆြဲထားၾကတာ ေတြ႕ရ တယ္။ စာအုပ္ငွားခ်င္ရင္ စာအုပ္အမည္နဲ႔ စာေရးဆရာအမည္ေျပာၿပီး ငွားရတယ္။ စာအုပ္စင္ကို ေမာ့ၾကည့္ၿပီး ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် စာအုပ္ေ႐ြးရွာရတာကို ႏွစ္သက္ သူေတြအတြက္ေတာ့ အဆင္မေျပျဖစ္ ရတာေပါ့။
အခ်ိဳ႕တကၠသိုလ္စာၾကည့္တိုက္ ေတြေတာ့ျဖင့္ စာအုပ္ေတြလည္း မစုံ စာဖတ္ခန္းလည္း မရွိၾကပါဘူး။ အထူး သျဖင့္ေတာ့ နည္းပညာတကၠသိုလ္ေတြမွာ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ခဏခဏ ေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ထားဝယ္နည္းပညာ တကၠသိုလ္စာၾကည့္တိုက္ကေတာ့ အဲလို ပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ေပၚက စာ ၾကည့္တိုက္ ၅ ခုေလာက္မွာ စာအုပ္ ငွားဖူးတယ္။ စာအုပ္လည္း ထိုင္ဖတ္ ဖူး တယ္။ အမွန္တိုင္း ေျပာရရင္ စာၾကည့္ တိုက္ေတြက သိပ္ေတာ့ ပုံစံမက်ပါဘူး။ အားလုံးမွာ သီးသန္႔စာ ဖတ္ခန္းမ်ိဳး မရွိ ၾကတာကို ေတြ႕ရတယ္။
ထားဝယ္” ျပန္။ဆက္ စာၾကည့္ တိုက္” နဲ႔ အလုံၿမိဳ႕နယ္(ရန္ကုန္) ျပန္။ဆက္စာၾကည့္တိုက္ေတြမွာ စာထိုင္ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ စာအုပ္ေတြေတာ့ မဆိုး ပါဘူး။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ထားဝယ္ ျပန္။ဆက္မွာေတာ့ စာအုပ္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ စာၾကည့္တိုက္ ဝန္ထမ္းေတြ ကေတာ့ ေဖာ္ေဖာ္ေ႐ြေ႐ြပါပဲ။ ေျပာရဆိုရ တာ အဆင္ေျပတယ္။
ခက္တာက ” ဆူညံျခင္း သည္းခံပါ” ဆိုတဲ့စာတန္းႀကီးေအာက္မွာ စာထိုင္ ဖတ္ေနေပမယ့္ ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္ အာလူးၾကသူေတြ ရွိေနတာရယ္ပါ။ ၿပီး ေတာ့ ကေလးကငိုလိုက္ သီခ်င္းဖြင့္သူက ဖြင့္လိုက္နဲ႔ပါပဲ။ စာထိုင္ဖတ္ဖို႔ဆိုတာ ေတာ့ လုံး၀ကို အဆင္မေျပတဲ့ေနရာ တစ္ခုလို႔ ဆိုရမွာေပါ့ေလ။ ဒီေတာ့ စာၾကည့္တိုက္က စာၾကည့္မယ့္ေနရာ ေကာင္းေကာင္းမရွိတဲ့အခါ စာၾကည့္ တိုက္မမည္ဘဲ အခမဲ့စာအုပ္ငွားဌာနလိုလို ျဖစ္ေတာ့တာပဲ။
Dawei Millennium Centre (DMC) အဂၤလိပ္ – ျမန္မာ စာၾကည့္ တိုက္မွာေတာ့ စာအုပ္ေတြကို စာေရးဆရာ အမည္ေတြအလိုက္ စနစ္တက် သပ္သပ္ ရပ္ရပ္စီတန္းထားတာေတြ႕ရတယ္။ စာအုပ္ ေတြလည္း မ်ားပါတယ္။ စာဖတ္ခန္းဆို တာမ်ိဳးေတာ့ သီးသန္႔မရွိေသးပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ အၿမဲတမ္းလိုလိုသြား ျဖစ္တာကေတာ့ ထားဝယ္ေ႐ႊဝယ္သီရိ အားကစားကြင္းက ပညာဗိမာန္ ေ႐ႊဝယ္ သီရိ စာၾကည့္တိုက္ပါ။ စာၾကည့္တိုက္ က သန္႔သန္႔ရပ္ရပ္။ အျပင္ကေန ၾကည့္ လိုက္တာနဲ႔ ဝင္ခ်င္စဖြယ္။ ဒါေပမဲ့ အျခား စာၾကည့္တိုက္ေတြအတိုင္း သူ႕မွလည္း စာဖတ္ခန္းသီးျခားမရွိ။ စာအုပ္ေတြက လည္း ေျဗာက္ေသာက္စီထားေတာ့ ရွာရ ေဖြရခက္တယ္။ ပိုဆိုးတာက သူတကာ စာဖတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ႀကီးႀကီးက်ယ္ က်ယ္ ဆူကာညံလား ေလတထြားထြား လုပ္ၾကသူေတြ ေပါတာပါပဲ။
တခ်ိဳ႕လူႀကီးေတြဆို ဆယ္အိမ္ ၾကား ကိုးအိမ္ၾကား ကိုယ္ရည္ေသြးေန ၾကတာ စာဖတ္ေနသူေတြကိုေတာင္ တစ္ခ်က္မွ မငဲ့ကြက္ၾကဘူး။ တခ်ိဳ႕ ကလည္း သီခ်င္းကို အသံက်ယ္ႀကီး ဖြင့္ လိုဖြင့္။ ဪ…စာၾကည့္တိုက္ကိုလာၿပီး ကေလးေတြေလာက္ အသိတရား မရွိပါ လားလို႔ ေတြးမိတယ္။ တခ်ိဳ႕တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားႀကီးေတြဆိုလည္း ကြန္ပ်ဴ တာခန္းထဲမွာ ေလတလုံး မိုးတလုံးနဲ႔ ေအာ္ေျပာေနၾကတာ ေက်ာေတာင္ခ်မ္း လို႔။
ခဏခဏ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရတာက ကေလး ေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံေနၾကတာ ေတြပါ။ တစ္ခါလည္း ေက်ာင္းသားႀကီး တစ္ေယာက္က စာၾကည့္တိုက္ ကြန္ပ်ဴ တာအခန္းထဲ ကေလးေတြ ကြန္ပ်ဴတာဝင္သုံးမွာစိုးလို႔ဆိုၿပီး အခန္းတံခါးကို ေလာ့ခ်ထား ေလရဲ႕။ မေအာင့္ႏိုင္ေတာ့လို႔ အဲဒီတကၠ သိုလ္ေက်ာင္းသားေရွ႕မွာ ကေလးေတြကို ေျပာလိုက္တယ္။ ” ငါ့ညီ…တခ်ိဳ႕လူေတြက အဲလိုပဲ ကိုယ္ ေကာင္း ဆန္တတ္ၾကတယ္” လို႔ေလ။ ရွင္းရွင္းေလးရယ္ဗ်ာ။ ကေလးေတြ ကြန္ပ်ဴတာမကိုင္ တတ္ေသးလို႔ ပ်က္ သြားမွာစိုးတယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြ အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာ သင္တန္းေလးပါ တြဲဖြင့္ ေပးလိုက္ေပါ့။
တခ်ိဳ႕ကလည္း စာၾကည့္တိုက္ေတြ ကို အလြဲနည္း သုံးၾကတယ္။ စာၾကည့္ တိုက္မႉးေတြရဲ႕ ေျပာစကားအရဆို သမီးရည္းစား ေတြလည္း အခန္းတံခါးကို ေလာ့ခ်ၿပီး ခ်ိန္းေတြ႕တာရွိတယ္တဲ့ေလ။ တခ်ိဳ႕ေသာ တခ်ိဳ႕ေသာ ကေလးေတြ စာဖတ္ျခင္းအေပၚ ဝါသနာထုံၾကတာ ေတြ႕ရေတာ့ ေက်နပ္အားရမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းေန႐ြယ္ ကေလးေတြကို မိဘလုပ္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စာဖတ္ျခင္းကို အားမေပးၾကေသးတာက ခက္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အေၾကာင္းျပခ်က္က အျပင္ စာအုပ္ေတြဖတ္မ်ားလာရင္ သူတို႔သား သမီးေတြ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာေတြ အေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈ အားနည္းသြားမွာ စိုးလို႔ တဲ့ေလ။ အဲဒီမိဘေတြထဲမွာ ကၽြန္ေတာ့္ အေမအေဖလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ငယ္ငယ္ကဆို အေဖမသိေအာင္ ညီမေလးနဲ႔အတူ ဝတၳဳခိုးခိုးဖတ္ခဲ့ရတာ ေပါ့ဗ်ာ။ တကယ္ေတာ့ ဘယ္အ႐ြယ္ မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စာဖတ္ျခင္းကို တားဆီး ပိတ္ပင္ခဲ့တာဟာ သိပ္ကိုမွားယြင္းတဲ့ အလုပ္ရပ္ေတြပါပဲ။ကၽြန္ေတာ္တို႔ လိုခ်င္ေတာင့္တေနတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ စက္႐ုပ္ေတြလို လူသားအဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုမွ မဟုတ္ပဲ။ တီထြင္ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ အသိပညာ ဗဟုသုတေတြရယ္၊ လူကိုလူလို႔ျမင္ၿပီး လူသားအခ်င္းခ်င္ကိုယ္ခ်င္းစာနာစိတ္ ရွိတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုသာျဖစ္တယ္။
စာေပေဟာေျပာပြဲတစ္ခုမွာ ဆရာမ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)က ေျပာဖူးတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဘာအေတြးအေခၚ မွမလို ဘာစာအုပ္စာေပမွ ဖတ္စရာမလိုဘဲ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာေတြဖတ္႐ုံနဲ႔ အတန္း တက္လို႔ရေနမွေတာ့စာဖတ္ဖို႔ တိုက္ တြန္းေနလည္း အလကားပါပဲ ဆိုသလို မ်ိဳးပါ။
ဟုတ္တယ္ စာဘယ္ဖတ္ၾကမလဲ။ စာဖတ္ေနရင္ ေက်ာင္းသားေတြက စာေမးပြဲက်မွာကိုး။
ဒီေတာ့အစိုးရကို ေတာင္းဆိုခ်င္ တယ္။
ေက်ာင္းသားေတြကို စာဖတ္ ေစခ်င္ရင္ စာအုပ္စာေပေတြ ရွာဖတ္မွ အတန္းတက္လို႔ ရတယ္ဆိုတဲ့ ပညာေရး စနစ္မ်ိဳးကို ဖန္တီးေပးၾကပါ။
ကမၻာ့အဆင့္ျမင့္ပညာေရးကို အသုံးျပဳေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ ကမၻာ့ စာဖတ္ဆုံးႏိုင္ငံ စာရင္းဝင္ေတြပဲျဖစ္ တယ္။ ဒီေတာ့ကမၻာ့အဆင့္နိမ့္ဆုံး ပညာ ေရးစနစ္မ်ိဳးကို က်င့္သုံးေနတဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံဟာ ကမၻာ့စာဖတ္အနည္းဆုံး ႏိုင္ငံ ေတြရဲ႕စာရင္းထဲမွာ ရွိမွာေပါ့။
ေက်ာင္းသားလူငယ္ကအစ လူ တိုင္းစာဖတ္ဖို႔ဆို လူေတြနဲ႔ အနီးဆုံးမွာ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွိေနဖို႔၊ ရွိေနတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွင္သန္လန္းဆန္း ေနဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ စာၾကည့္တိုက္ ေတြက အနာဂါတ္ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ၊ ပညာတတ္ႀကီး ေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္တယ္ဆိုတာ ဘယ္သူျငင္းႏိုင္မွာလဲ။
စာၾကည့္တိုက္ဆိုတာ ပညာေတြ စုထားတဲ့ ဘဏ္တိုက္ႀကီးေလ..။ခုလက္ရွိ ကၽြန္ေတာ္ ေမႊေႏွာက္ခဲ့မိသမၽွ ပညာဘဏ္ တိုက္ေတြကေတာ့..။
