ၿမိတ္ၿမိဳ႕တြင္ ႏိုင္ငံတကာ ငါးေဈး ကြက္တစ္ခု ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ ဘုံသေဘာ တူညီခ်က္တစ္ခု ရရွိခဲ့ ေၾကာင္း တနသၤာရီတိုင္း ငါးလုပ္ငန္း အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ဦးလွသန္းထံမွ သိရ သည္။
ယင္းသေဘာတူညီခ်က္ကို စက္တင္ဘာလ ၁၇ႏွင့္ ၁၈ ရက္တို႔တြင္ ႏွစ္ရက္ၾကာ ၿမိတ္ကမ္းနားလမ္း ပုလဲ ရတနာ ခန္းမတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ငါး ေဈးကြက္ ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲမွ ရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ဘုံသေဘာ တူညီခ်က္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေရလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ လက္ရွိ ငါးေလလံေဈးအၾကား အား ၿပိဳင္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္သူ အခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။
” ငါးေဈးကြက္ ေပၚေပါက္ဖို႔ အား လုံးလက္ခံၾကေပမယ့္ ဘယ္လို ပူး ေပါင္းၿပီး လုပ္ၾကမလဲေတာ့ မသိရေသး ဘူး” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ေရလုပ္ငန္းကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွေဝက ေျပာသည္။ၿမိတ္တြင္ ၁၆ ႏွစ္နီးပါး လုပ္ငန္း ရပ္နားထားရသည့္ ျမန္မာ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ငါးေဈးတြင္ လာမည့္ ေအာက္ တိုဘာလမွစၿပီး ငါးမ်ားကို စတင္ဝယ္ယူ သြားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ငါးေလလံေဈး မန္ေနဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာ ေဒၚေ႒းေ႒းဝင္း ထံမွ သိရသည္။
” ငါးေလလံေဈးမွာ ငါးေဈးကြက္ ေဖာ္မယ္ဆိုရင္ ရွယ္ယာအေနနဲ႔ ဘယ္ လို ပူးေပါင္းပါဝင္လို႔ ရမလဲဆိုတာ ခ်ျပေပးေစခ်င္ပါတယ္” ဟု တိုင္းငါး လုပ္ငန္း အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးလွသန္းက ေျပာသည္။လက္ရွိတြင္ ၿမိတ္ေဒသထြက္ ငါး ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ထိုင္းႏိုင္ငံ ရေနာင္း ငါးေဈးကြက္မ်ားသို႔သာ တင္ပို႔ေရာင္း ခ်ေနရသည္။ငါးေလလံေဈးတြင္ ငါးေဈးကြက္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဆိုပါက ငါးမ်ား ေရာင္းခ်ေပးသြားမည္ျဖစ္ကာ ရွယ္ယာ အေနျဖင့္ ပူးေပါင္း ပါဝင္ခြင့္မရပါက လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစု ပါဝင္ႏိုင္သည့္ ငါး ေဈးကြက္အသစ္တစ္ခုကိုလည္း ျပဳလုပ္ရန္ ရည္႐ြယ္ထားေၾကာင္း ဦးလွသန္းက ေျပာသည္။
” ဘယ္သူေတြပဲ လုပ္လုပ္ ငါးေဈး ကြက္ျဖစ္လာဖို႔က အဓိက အေရးႀကီး ဆုံးပါပဲ” ဟု ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာန ဦးစီးမႉး ဦးထြန္းေနာင္ဦးက ေျပာသည္။ႏိုင္ငံတကာ ငါးေဈးကြက္ကို ေဖာ္ ေဆာင္မႈ ေအာင္ျမင္ရန္မွာ ဝန္ေဆာင္ မႈ မည္မၽွေပးႏိုင္သည္ ဟူသည့္ အေပၚ မူတည္သည္ဟု ထားဝယ္ခ႐ိုင္ ငါးလုပ္ ငန္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္သက္ က ေထာက္ျပသည္။ငါးေဈးတြင္ ငါးလာေရာင္းသည့္ ငါးဖမ္းေလွမ်ား ဆိုက္ကပ္မည့္ ေနရာ အစ၊ ဝယ္လက္မ်ား ဖိတ္ေခၚႏိုင္မႈ အလယ္၊ ဝယ္လက္မ်ား၏ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားတည္းခိုမည့္ ေနရာအဆုံး ဝန္ ေဆာင္မႈေကာင္းစြာေပးရန္ စီစဥ္ထား မွသာ အဆင္ေျပႏိုင္မည္ဟု ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ သက္က ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ဘဏ္စနစ္ မဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ ေမာေတာင္နယ္စပ္ ဂိတ္အား ထိုင္းဘက္ မွ တရားဝင္ မဖြင့္လွစ္ေသးသည့္ အေျခ အေနကလည္း ၿမိတ္တြင္ ငါးေဈးကြက္ ေဖာ္ေဆာင္မႈ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနသည္ဟု ၎က ေထာက္ျပသည္။
ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဆင့္ မီ ငါးေဈးကို ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ လည္ပတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ရပ္နားခဲ့ ရသည္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရထြက္ ပစၥည္း မ်ား ေရာက္မလာျခင္းႏွင့္ အေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ ေၾကာင္း ယင္းငါးေဈးမွ သိရသည္။ယင္းငါးေလလံေဈးအားMyan-mar Fisheries International Joint-Venture Limited (MFIJV Ltd.) က အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၿပီး Setraco Marine Investments Pte Ltd ကုမၸဏီက ၇၀ ရာႏိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာနမွ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ထားသည္ဟု ကုမၸဏီ၏ဝက္ဘ္ဆိုက္ တြင္ ေဖာ္ျပသည္။
