သႀကၤန္ကာလအတြင္း မႈခင္းမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ ျပည္သူမ်ား သတိျပဳေရွာင္ ၾကဥ္ရမည့္ အခ်က္မ်ား
၁။ သႀကၤန္ပြဲေတာ္အတြင္း အရက္ ေသစာလြန္ကဲစြာ ေသာက္စားမူးယစ္ျခင္း
၂။ မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲျခင္း
၃။ တုတ္၊ ဓား လက္နက္မ်ားဝွက္သိမ္း ကိုင္ေဆာင္ျခင္း
၄။ ကာမရာဂကို ႏိုးထေစေသာ ေဆးမ်ားေရာင္းခ်ျခင္းႏွင့္ ဝယ္ယူသုံးစြဲ ျခင္း
၅။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ မေလ်ာ္ ညီသည့္ ဝတ္စားဆင္ယင္ျခင္း
၆။ မိန္းကေလးမ်ား ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း မ်ားႏွင့္ မဟုတ္သူမ်ားႏွင့္ အတူ လည္ ပတ္ျခင္း၊ ၎တို႔မွ ေကၽြးေသာ အစား အေသာက္မ်ားကို မခ်င့္မခ်ိန္စားေသာက္ ျခင္း
၇။ အခ်ိန္လြန္ေရပက္ကစားျခင္၊လည္ပတ္ျခင္း
၈။ ေရပက္ကစားၿပီး နားသည့္အ ခ်ိန္၌ ဆိတ္ကြယ္ရာတြင္ အနားယူျခင္း
၉။ အရက္ေသစာ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ေသာက္စားျခင္း၊ ဝန္ပိုမ်ားတင္ေဆာင္၍ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ေမာင္းႏွင္ျခင္း
၁၀။ ေရပက္ကစားသူအခ်င္းခ်င္း ေနာက္ေျပာင္က်ီစယ္လြန္ျခင္း
၁၁။ သႀကၤန္ကာလအတြင္း အရက္ မူးၿပီး ေရကန္၊ ေခ်ာင္းမ်ား၌ ေရကူးျခင္း ႏွင့္ ေရခ်ိဳးျခင္း
မဟာသႀကၤန္ကာအတြင္း မူးယစ္ ေဆးဝါးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ သူမ်ား သတိျပဳရန္ ႏႈိးေဆာ္ခ်က္
၁။ ေရပက္ခံကား ယာဥ္ေမာင္းသူ မ်ား အရက္ေသစာေသာက္စားထားမႈႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲမႈ မရွိေစေရး တား ျမစ္ၾကပါရန္။
၂။ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား၊ စိတ္ၿငိမ္ ေဆးဝါးမ်ား၊ ထိန္းခ်ဳပ္ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပုံသဏၭာန္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ ျဖင့္ တရားမဝင္ေရာက္ရွိလာသည့္ ကာမ ဆႏၵႏႈိးဆြေစေသာ ေဆးဝါးမ်ားအား မိမိ ကိုယ္တိုင္ေသာက္သုံးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ ၾကပါရန္ႏွင့္ ျမႇဴဆြယ္တိုက္ေကၽြး၍ အႏၲ ရာယ္ေပးႏိုင္သည္ကိုလည္း သတိျပဳဆင္ ျခင္ၾကပါရန္။
၃။ တာဝန္သိျပည္သူတစ္ေယာက္ ခ်င္းအေနျဖင့္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳးတို႔ အျမတ္တႏိုး တန္ဖိုးထားသည့္ အတာ သႀကၤန္ပြဲ မညစ္ႏြမ္းေစရန္ မိမိပတ္ဝန္း က်င္တြင္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ အျခားအႏၲ ရာယ္ရွိေသာ ေဆးဝါးမ်ား၊ ကာမဆိုင္ရာ ေဆးဝါးသုံးစြဲေရာင္းဝယ္မႈမ်ား ေတြ႕ရွိပါ က အနီးဆုံးလုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံ သတင္းေပးပို႔တိုင္ၾကားၾကပါရန္။
၄။ အတာသႀကၤန္ကာလအတြင္း လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ႐ိုးရာသႀကၤန္ကို အ႐ိုးရွင္းဆုံးပုံစံျဖင့္ ေပ်ာ္႐ႊင္စြာဆင္ႏႊဲၾက ပါရန္၊ အရက္မွ အစျပဳ၍ မူးယစ္ေဆးဝါး အပါအဝင္ အဆန္းထြင္သုံးစြဲ အေပ်ာ္လြန္ က်ဴးလၽွင္ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္ ႀကဳံ ေတြ႕ရမည္ကို သတိျပဳၾကပါရန္။
၅။ ျမန္မာ့႐ိုးရာအတာသႀကၤန္ ကာလတြင္ လူသစ္စိတ္သစ္ျဖင့္ ႏွစ္သစ္ ကူးကာလကို ေဘးကင္းစြာႏွင့္ ေပၽွာ္႐ႊင္ စြာ ျဖတ္သန္းႏိုင္ၾကေစရန္အတြက္ ရပ္မိ ရပ္ဖမ်ား၊ မိဘအုပ္ထိန္းသူမ်ားႏွင့္မ႑ပ္ တာဝန္ခံမ်ား ဝိုင္းဝန္းထိန္းသိမ္း၍ ပူး ေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေပးႏိုင္ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။
သႀကၤန္ပြဲေတာ္ကလအတြင္း ယာဥ္ ေမာင္းသူမ်ား လိုက္နာရန္
၂၀၁၅ ခုနစ္၊ မဟာသႀကၤန္ကာလ အတြင္း တစ္ႏိုင္ငံလုံးအေနျဖင့္ ယာဥ္ မေတာ္တဆမႈ ၃၈၃ မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဒဏ္ ရာရရွိသူ ၉၂၈ ဦး၊ ေသဆုံးသူ ၁၀၅ ဦး ရွိခဲ့ပါသည္။ ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသႀကီး၊ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးတို႔တြင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈ အမ်ားဆုံးျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရ ပါသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ ၂၀၁၆ ခုနစ္၊ မဟာ သႀကၤန္ကာလအတြင္း မိဘျပည္သူမ်ား ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာ မႈမရွိေစေရး၊ ယာဥ္အႏၲရာယ္ မျဖစ္ပြားေစ ေရးတို႔အတြက္ ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားအေန ျဖင့္ ေအာက္ပါစည္းကမ္းခ်က္မ်ားအား တိက်စြာလိုက္နာၾကပါရန္ တိုက္တြန္းႏႈိး ေဆာ္အပ္ပါသည္။
၁။ မူးယစ္ေသာက္စား၍ ယာဥ္ ေမာင္းႏွင္ျခင္း မျပဳရ။
၂။ အေပ်ာ္လြန္ၾကဴး စည္းကမ္းမဲ့ ၿပိဳင္ေမာင္းျခင္း၊ လုေမာင္းျခင္း၊ အရွိန္ ျပင္းေမာင္းျခင္း မျပဳရ။
၃။ ယာဥ္နံပါတ္ျပားမပါဘဲ ေမာင္း ႏွင္ျခင္း မျပဳရ။
၄။ ယာဥ္၏ ေဘးတံခါးမ်ား၊ ေနာက္ဖုံးမ်ားျဖဳတ္၍ ေမာင္းႏွင္ျခင္းမျပဳရ။
၅။ ဖ်က္သိမ္းထားေသာ ယာဥ္အို ယာဥ္ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ျပဳျပင္ဆဲယာဥ္မ်ား အားေမာင္းႏွင္ျခင္းမျပဳရ။
၆။ ယာဥ္ေၾကာေျပာင္းျပန္ စီးနင္း ေမာင္းႏွင္ျခင္းမျပဳရ။
၇။ ထေရာ္လာဂ်ီကဲ့သို႔ အေႏွးယာဥ္ မ်ားကို အသုံးျပဳ၍ ေရကစားျခင္း မျပဳရ။
၈။ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ ကယ္မ်ားအား အိတ္ေဇာပိုက္ျဖဳတ္၍ စီးျခင္း၊ အသံက်ယ္ေလာင္စြာစီးျခင္း၊ နံပတ္မျမင္ေအာင္ တြန္႔ေခါက္၍စီးျခင္း၊ ေရွ႕^ေနာက္ နံပါတ္ျပား မပါဘဲစီးျခင္း၊ ႏွစ္ဦးထက္ပို၍ စီးျခင္း၊ ဆိုင္ကယ္စီးဦး ထုပ္မပါဘဲ စီးျခင္းမ်ား မျပဳရ။
၉။ သံစုံဟြန္းမ်ား တပ္ဆင္ကာ အသုံးမျပဳရ။
၁၀။ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားတြင္ ညစ္ ညမ္းေသာစာသားမ်ား၊ ဆိုင္းဘုတ္၊ ပန္းခ်ီ၊ ႐ုပ္ပုံ၊ အျခားမသင့္ေလ်ာ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားေရးသားခ်ိတ္ဆြဲ၍ ေမာင္းႏွင္ ျခင္းမျပဳရ။
