ေတာင္ပိုင္းသားတို႔အတြက္ ပါရီ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္

0
567

အၾကမ္းဖက္သမားတို႔ ရန္ေၾကာင့္ အတန္ငယ္ စိုးထိတ္ေနဟန္ရွိေသာ္လည္း ဟန္မပ်က္ေအာင္ေတာ့ ပါရီက ႀကိဳးစား ေနသည္။ ကဗ်ာခ်စ္သူ၊ စာခ်စ္သူတို႔၏ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားေသာ ပါရီ တြင္ လူရာေက်ာ္ေသဆုံးခဲ့သည့္ ယင္း အျဖစ္အပ်က္က ကမၻာသူ ကမၻာသားတို႔ အၾကား တအုံေႏြးေႏြး။
လုံၿခဳံေရးကေတာ့ ပုံမွန္ထက္ ပိုထူ ေနသည္။

ပါရီတြင္ အေသခံဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ၊ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈတို႔အၿပီး ႏွစ္ပတ္ ေက်ာ္အၾကာ။ ကမၻာ့ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ အားလုံးနီးပါး တက္ေရာက္ၾကသည့္ သမိုင္းဝင္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲေရး ညီလာခံကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ပါရီတြင္ စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း က်င္းပ ျဖစ္ခဲ့သည္။
တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတို႔၏ ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ကန္႔သတ္ခဲ့သည္က တပိုင္းေပါ့ေလ။ ဒါႏွင့္ေတာင္ တက္ ေရာက္လာသူမ်ားက လူစုေဝး လႈပ္ရွားမႈ ခြင့္မျပဳခဲ့သည့္ ပါရီတြင္ရရာ လႈပ္ရွားမႈ မ်ား လုပ္ခဲ့ၾကေသးသည္။

ကုလသမဂၢကဦးေဆာင္ၿပီး ႏိုင္ငံ ေပါင္း ၂၀၀ နီးပါးက ပါဝင္ ေဆြးေႏြး ခဲ့သည့္ ယင္းပြဲ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္က ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာမႈကို ထိန္းထားရန္ တစ္ကမၻာလုံးက ထုတ္လႊင့္ေနသည့္ ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕မ်ားကို စက္မႈေခတ္ မတိုင္မီကႏႈန္းအထိ ေလ်ာ့ခ်ရန္။
ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕ (IPCC) ၏ အဆိုအရ ကမၻာ့အပူခ်ိန္သည္ ၁၈၈၀ ခုနစ္မွစ၍ သုညဒႆမရွစ္ငါး(၀.၈၅) ဒီဂရီ အထိ တိုးျမင့္ေနၿပီး ယခု ႏိုင္ငံအမ်ားအျပား အၿပိဳင္အဆိုင္ ထုတ္လႊင့္မႈႏႈန္းအတိုင္းသာဆိုလၽွင္ ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ဆယ္ဂဏန္းထိ တိုးလာႏိုင္သည္။
ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ား အားလုံးအက်ိဳးဆက္ ခံစားရမည္မို႔ အားလုံး၏ ဘုံသေဘာတူ ႏိုင္စြမ္းက “အႏၲရာယ္အဆင့္ပူေႏြးမႈ” – ၂ ဒီဂရီ (၃.၆ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္) အထိ သာ ပူေႏြးခြင့္ေပးရန္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ဒီဂရီ ျမင့္ တက္ေနသည္ႏွင့္ပင္ ေျမနိမ့္ႏိုင္ငံ မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္းႏိုင္ငံမ်ား ေရေအာက္ ေရာက္သြားႏိုင္ေခ်မ်ားသည္။

ကမၻာႀကီး တစ္ဒီဂရီခန္႔ ပူသည္ ႏွင့္ပင္ ခံစားရမည့္ ဒုကၡက ဒုႏွင့္ေဒး။ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္ ႏွစ္မီတာခန္႔ တက္လာၿပီး နယူးေယာက္ (အေမရိကန္)၊ ကာလကတၱား (အိႏၵိယ) ႏွင့္ ရွန္ဟိုင္း (တ႐ုတ္)၊ ဘန္ေကာက္ (ထိုင္း) ကဲ့သို႔ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား ေဘးႀကဳံႏိုင္ေလသည္။
ကမၻာ့ အပူခ်ိန္ျမင့္လာသည္ႏွင့္အမၽွ အစားအစာႏွင့္ ေရရႏိုင္စြမ္း၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦ၊ ေဂဟစနစ္၊ က်န္းမာ ေရးႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ႏိုင္ေျခ အစရွိသည္ မ်ား အခက္ႀကဳံႏိုင္သည္ဟု IPCC က မွန္းခ်က္ ထုတ္ထားသည္။ အပူခ်ိန္ျမင့္ ေလ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ အက်ိဳး ဆက္ကို လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ အသက္အ႐ြယ္၊ အသားအေရာင္၊ ႏိုင္ငံမေ႐ြး ခံစားရႏိုင္ေခ် မ်ားေလသာ ျဖစ္သည္။
Energy_Innovation_for_south
ႏိုင္ငံမ်ား အလိုက္ အုပ္စုဖြဲ႕ကာ ႏွစ္ပတ္ၾကာ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က ရင္တုန္စရာ။ ၁၉၉၇ က်ိဳတို သေဘာ တူညီခ်က္အၿပီး ယခုေဆြးေႏြးပြဲမွ အေျဖ သည္သာ ကမၻာႀကီးကို ကယ္တင္မည့္ ေနာက္ဆုံး ႏိုင္ငံစုံ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ ထြက္လာဖြယ္ရာရွိသည္။
တိုးတက္မႈႏွင့္ စီးပြားေရး အက်ိဳး အျမတ္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားက လက္ရွိ ထုတ္လႊတ္ေနသည့္ ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕ကို မေလၽွာ႔ခ်င္။ ဖြံၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံငယ္မ်ားအတြက္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲသည့္ အက်ိဳးဆက္ ကို ဖာေထးရန္ ထည့္ဝင္ရမည့္ ေငြကို လည္း အင္တင္တင္။

သကၠရာဇ္ ၂၀၅၀ အေရာက္ ထပ္တိုးလာမည့္ လူဦးေရ သန္းႏွစ္ေထာင္ ကလည္း ေနအိမ္မ်ား၊ ကားမ်ား အသုံးျပဳ ၾကမည္ျဖစ္ရာ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၏ အဆို အရေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕၊ ေက်ာက္ မီးေသြး စသည့္ ႐ုပ္ႂကြင္း ေလာင္စာမ်ား အားလုံး အသုံးျပဳမႈကို ယင္းအခ်ိန္ မေရာက္မီ သုံးစြဲမႈ ရပ္ရမည္ ဆိုသည္။
ေလာင္စာ ထုတ္ေရာင္းေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ား ကေတာ့ ေရာင္းခ်မႈကို မရပ္ခ်င္။ သုံးစြဲ လက္စသူမ်ားကလည္း ေလ်ာ့ခ်ၿပီး ေငြေၾကး ထပ္မံကုန္က်မည့္ ျပန္ျဖည့္ၿမဲ စြမ္းအင္ ((Renewable Energy) ) ခ်ည္း သာ မသုံးခ်င္။
မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ ေဆြးေႏြး ပြဲကို သတ္မွတ္ရက္ထက္ တစ္ရက္တိုး ကာ တစ္ကမၻာလုံးအတြက္ အေရးႀကီး သည့္ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ကို ျပင္သစ္တြင္ ရယူႏိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုရ မည္။ ထိုေန႔က ဒီဇင္ဘာလ ၁၂ ရက္ စေနေန႔။ ႏွစ္ပတ္တာ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီး ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉၅ ႏိုင္ငံအနက္ ၁၈၆ ႏိုင္ငံက ကမၻာ့အပူ ခ်ိန္ကို ၂ ဒီဂရီေအာက္ ထိန္းထားရန္ ဖန္လုံအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ကို ေလ်ာ့ခ်မည္ဟု တရားဝင္ ကတိျပဳလိုက္ ၾကၿပီျဖစ္သည္။

ျမန္မာလည္း ကတိျပဳခဲ့သည့္ အထဲ တြင္ ပါသည္။
ယင္းသေဘာတူညီခ်က္၏ အဓိက အႏွစ္သာရက ကမၻာ့အပူခ်ိန္ကို ၂ ဒီဂရီ ေအာက္ (ျဖစ္ႏိုင္လၽွင္ ၁ ဒႆမ ၅ ဒီဂရီ) ေလ်ာ့ခ်ရန္၊ ႏိုင္ငံမ်ား အလိုက္ ကတိျပဳ ထားသည့္ ကာဗြန္ေလ်ာ့ခ်မႈႏႈန္းကို ၅ ႏွစ္တႀကိမ္ ျပန္လည္ စိစစ္ရန္ႏွင့္ ၂၀၂၀ ခုနစ္မွစ၍ ဖြံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့ေၾကး ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာ ဘီလ်ံ သန္း ၁၀၀ ထည့္ဝင္သြားရန္ တို႔ျဖစ္သည္။
ပါရီမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကေတာ့ (တကယ္လုပ္၊ မလုပ္ အပထား) အား တက္စရာေကာင္းသည္။
ပါရီမွ သမင္လည္ျပန္ၾကည့္မိေသာ အခါ။

ျမန္မာျပည္ေတာင္ပိုင္းဖ်ားက စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ စီမံခ်က္မ်ားကေတာ့ ရင္ေလးစရာရယ္ပါ။
ဓာတ္ေငြ႕သိုက္ကို ဖင္ခုထိုင္ထား သည့္ တနသၤာရီတိုင္းလို ေနရာမ်ိဳး (ကၽြန္မ တို႔အေခၚ) အစိုးရ မီးမရဟု ေျပာရသည္ မွာ လူရယ္စရာ။ တကယ္ေတာ့လည္း သနားစရာအျဖစ္ပါ။ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း တို႔ မီးခ်င္းခ်င္းနီေစဖို႔ လၽွပ္စစ္ကို သုံး ေလးရာ ေပးသုံးၾကသူ သူေဌးမ်ားရယ္ပါ။
နည္းပညာပိုင္းအရ ျဖစ္ႏိုင္တန္ ေခ်မ်ားကို တကယ္လုပ္ေနသူမ်ား ေရး ေန၊ ေျပာေနၾကသမို႔ ထပ္ေျပာဖို႔ပင္ လို မည္မထင္။
တကယ္ဆိုခ်င္သည္ကေတာ့ ျငင္း ခ်က္ထုတ္ မရေတာ့ေလာက္ေအာင္ ကမၻာ့ မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ ေက်ာက္မီးေသြးႏွင့္ အျခားေလာင္စာသုံး စြမ္းအင္ကို ထပ္တိုး သုံးစြဲရန္ ႀကိဳးစားေတာ့မည္မဟုတ္ဘဲ ျပန္ျဖည့္ၿမဲ စြမ္းအင္ျဖင့္သာ စတင္လည္ ပတ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့၊ ႀကိဳးစားေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ထိုအေ႐ြ႕တြင္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ ၏ စီမံခ်က္မ်ားျဖင့္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ ေက်ာက္မီးေသြး စက္႐ုံ မ်ား အစီအရီ ေဆာက္ကာ ကာဗြန္တိုး ထုတ္မည့္အျဖစ္မ်ိဳး ေတာင္ပိုင္းသားတို႔ အျဖစ္ခံမည္ေလာ။ Clean-Coal Tech လည္း ကာဗြန္ထုတ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးမ်ား သိမွ သိပါေလစ။ (အနည္းဆုံးေတာ့ ကာဗြန္ကို လုံေအာင္ သိုထားရသည္ေလ။)

ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေက်ာက္ မီးေသြးသုံးဆဲဟု ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ တြင္း လာေျဖခဲ့သည့္ လၽွပ္စစ္စြမ္းအားမွ အရာရွိကိုေတာ့ တစ္ခုအေသအခ်ာ ေျပာ ခ်င္သည္။ စြမ္းအင္ လိုအပ္ ခ်က္ေၾကာင့္ ေက်ာက္မီးေသြး စက္႐ုံတိုးျမႇင့္သုံးေန သည့္ တ႐ုတ္တြင္ (ေက်ာက္မီးေသြး တစ္ခု တည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ေစကာမူ) ယခု ကေနဒါမွ ေလဝယ္႐ႈေနရၿပီ။ က်န္းမာေရး အႏၲရာယ္ကို ယခုမွ နဖူးေတြ႕ ဒူးေတြ႕။
ဒီဇင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔ကမွ အသစ္ စက္စက္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ စြမ္းအင္ စီးပြားေရးႏွင့္ ေငြေၾကးသုံးသပ္မႈ အင္စတီ က်ဴ (Institute for Energy Economics and Financial Analysis) ၏ အစီရင္ ခံစာအရ လက္ရွိ ကမၻာ့ ေက်ာက္မီးေသြး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေရာင္းအားက်ေနၿပီး ပစၥည္းပိုလၽွံမႈ ႀကဳံေတြ႕ေနရသည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္း ဩစေၾတးလ် အေျခစိုက္ အဖြဲ႕၏ ဒါ႐ိုက္တာျဖစ္သူ တင္ဘာက ေလက အိႏၵိယသို႔ ေက်ာက္မီးေသြး တင္ပို႔ မႈမွာ ႏိုဝင္ဘာလလယ္ေလာက္တြင္ ထက္ဝက္ က်သြားၿပီး တ႐ုတ္သို႔ တင္ပို႔မႈ မွာလည္း ၂၀၁၅ ခုနစ္တြင္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားသည္ဟု ဆိုထားသည္။

အေမရိကန္ အေျခစိုက္ Energy Innovation ေခၚ မူဝါဒ သုေတသနအဖြဲ႕ မွ အမႈေဆာင္ ဟယ္ဟာေဗး၏ အဆိုအရ ေနစြမ္းအင္ နည္းပညာသည္ ယခင္က ထက္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေဈးက် လာကာ ေက်ာက္မီးေသြး စက္႐ုံအသစ္တည္ ေဆာက္သည္ထက္ ပိုသက္သာ ေနသည္ ဟု ဆိုထားသည္။
ဆိုလိုသည္က သန္႔ရွင္းစြမ္းအင္ သည္ ညစ္ညမ္းစြမ္းအင္ထက္ ေဈးမပို ေတာ့သည့္ သေဘာ။

ေက်ာက္မီးေသြးကဲ့သို႔ေသာ ညစ္ ညမ္းစြမ္းအင္ကို ဩစေၾတးလ်၊ အင္ဒိုနီး ရွား၊ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ဝယ္ယူကာ ကိုယ့္တြင္ သားစဥ္ ေျမးဆက္ ခံစားရ ေအာင္ ေဆာက္မည္ေလာ။ သန္႔ရွင္း စြမ္းအင္ျဖင့္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ ဒဏ္ကို ႀကံ႕ႀကံ႕ခံမည္ေလာ။ တနသၤာရီလို ေျမနိမ့္မ်ားကေတာ့ အနည္းႏွင့္ အမ်ား ခံရမည္မွာ ေသခ်ာၿပီးသား။ (တေလာက သတင္းတစ္ပုဒ္မွာေတာင္ ေတြ႕လိုက္ ေသး ပင္လယ္ေရတက္လာရင္ တနသၤာရီ တိုင္း လည္း ျမဳပ္မွာပဲတဲ့)
အစိုးရသစ္လည္း တက္လာေတာ့ မည္။ ျပန္ျပင္ရန္ က်န္ေသးသည္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ကလည္း တျပည္လုံး အတြက္ စြမ္းအင္ မူဝါဒကို ျပန္လည္ သုံးသပ္ရန္ လိုသလို ေတာင္ပိုင္း အစိုးရ ကလည္း ျပည္လည္သုံးသပ္ကာ ျဖစ္တန္ ေခ်တို႔ စဥ္းစားရေတာ့မည္။
ေဈးႀကီးလွသည္ဆိုေသာ ေန၊ ေရ၊ ေလ၊ သဘာ၀ ေလာင္စာသုံး ျပည္ျဖည့္ ၿမဲစြမ္းအင္မ်ားကို ျမန္မာျပည္လို ဖြံၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ တတ္ႏိုင္ေအာင္ ေဈး ေပါသည့္ နည္းပညာမ်ား ျဖန္႔ျဖဴးေပးရန္ အလားအလာရွိလာၿပီ။

တနသၤာရီမွာ ကမ္း႐ိုးတန္းေတြ တေမၽွာ္တေခၚရွိသည္။ ေလတာ ဘိုင္ႀကီးေတြလုပ္ၿပီး စြမ္းအင္ထုတ္မလား။ ေနစြမ္းအင္ဆိုလို႔ ႀကီးႀကီး မားမားမဟုတ္၊ ဆိုလာျပားေတြက အစပါသည္။ ေရအားလၽွပ္စစ္ အေသးစားေလးေတြ ေဆာက္လို႔ရသည္။ ဓာတ္ေငြ႕ေတြကို မီးဖိုေခ်ာင္ သုံးထမင္းခ်က္ဖို႔ပဲ ျဖန္႔ဦးမလား။ ယုတ္စြအဆုံး မၾကာမီသက္တမ္း ကုန္ႏိုင္သည့္ ဓာတ္ေငြ႕စာခ်ဳပ္မ်ားကို ဆက္မတိုးဘဲ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ သုံး စက္႐ုံမ်ားျဖင့္ပင္ လာလတၱံ႕ ထားဝယ္စီးပြားေရးဇုန္အပါအဝင္ ေဒသတစ္ခုလုံး ဖူလုံေအာင္ မီးေပးႏိုင္သည္မွာ အေသအခ်ာ။ ကိုယ့္အိမ္ ဖေယာင္းတိုင္ထြန္းကာ သူမ်ားအိမ္ လၽွပ္စစ္ေပးေနတာေတာ့ ရွက္ဖို႔ ေကာင္းသည္။

ေတာင္ပိုင္းသားတို႔အတြက္ အခ်ိန္မီေသးသည္။ မေႏွာင္းဖို႔သာ လိုသည္။ ပါရီမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား ေတာင္ပိုင္း ေရာက္ပါေစ၊ ပါရီမွ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္မ်ား ေတာင္ပိုင္းသားတို႔ထံ ေရာက္ပါေစ၊ ခံစားၾကရပါေစ လို႔ပဲ ခပ္တိုးတိုး ဆုေတာင္းမိသည္။
ပါရီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်သည့္ေန႔ ကေတာ့ ဥေရာပေဆာင္းအဝင္ သေကၤတအျဖစ္ အေအးဓာတ္ပို လြန္ကဲေနသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲ ဦးေဆာင္ သူေတြကေတာ့ သေဘာတူညီခ်က္ရယူလိုက္ႏိုင္ သျဖင့္ ေအာင္ပြဲခံေန သည္။ေတာင္ပိုင္းသားမ်ားကေတာ့ စိုးတထင့္ထင့္ ရွိေနမည္ေလာ မသိပါေလ။