ေယာနဲ႔ ထားဝယ္ဟာ ေဆြမ်ိဳးေတြလား

0
1145

ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္က ထားဝယ္သူ စစ္စစ္ေတြျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ ေတာ့္အေမနဲ႔ သူ႕သူငယ္ခ်င္းမ်ားဟာ ဘုရားဖူးခရီးစဥ္ အျဖစ္နဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို အလည္အပတ္ ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။ အဲဒီတုန္းက အေမတို႔ သူငယ္ ခ်င္း တစ္စုေျပာတဲ့ စကားသံ ကိုၾကား ၿပီး ေယာသူေတြလား… ေယာနယ္က လာတာလား… ဆိုၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံေတြက ေမးၾကသတဲ့။

အဲဒီလိုေမးခံရတဲ့အေမတို႔ တစ္ သိုက္က သူတို႔ဟာ ေယာသူေတြ မဟုတ္ တဲ့အေၾကာင္း၊ ထားဝယ္သူေတြသာျဖစ္ တဲ့အေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ရေသး တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမက ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ နီးပါးၾကာလို႔ အဲဒီအေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ကို ျပန္ေျပာျပတဲ့ အခ်ိန္ထိ ထားဝယ္သူကို ေယာသူေတြလားဆိုၿပီး ေမးခံရတာကို နားမလည္ဘဲ ျဖစ္ေနပါ တယ္။

ကၽြန္ေတာ္လည္း အေမေျပာတဲ့ ထားဝယ္သူနဲ႔ ေယာသူ မွားၿပီး ေမးခံရတဲ့ ကိစၥကို သိပ္ၿပီးသေဘာ မေပါက္ခဲ့ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေယာနယ္အတြင္းက ေက်း႐ြာေလး တစ္႐ြာကို ေရာက္ခဲ့ရေတာ့မွ အဲဒီကိစၥကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ သြားရေတာ့တာပါ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မ်ား အတြင္းမွာ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဖိတ္ ေခၚခ်က္နဲ႔ ေယာနယ္အတြင္းက ေခ်ာင္ က်က် ေက်း႐ြာေလးတစ္႐ြာကို ႏွစ္ႀကိမ္ တိတိ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေယာနယ္ဟာ မေကြးတိုင္းထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ပခုကၠဴ ၿမိဳ႕ အေနာက္ဘက္ ခ်င္းေတာင္တန္းႀကီး နဲ႔ ယွဥ္ၿပီးသြယ္တန္းေနတဲ့ ပုံေတာင္ ပုံညာ ေနာက္က (ခ်င္းေတာင္တန္းႀကီး နဲ႔ပုံေတာင္ပုံညာ ေတာင္တန္းအၾကား) ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ သြယ္တန္းေနတဲ့ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္ေဒသဟာ ေယာနယ္ျဖစ္ ပါတယ္။
yaw-and-dawei-relatives

ေျမာက္ဘက္ပိုင္းမွာ ပါဝင္တဲ့ ဂန္႔ေဂါၿမိဳ႕နဲ႔ ထီးလင္းၿမိဳ႕ဝန္းက်င္ကို ေျမာက္ေယာလို႔ ေခၚၿပီး ေတာင္ဘက္ ပိုင္းျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ထု၊ ေယာၿမိဳ႕ ေဟာင္း႐ြာ၊ ေဆာနဲ႔ ေလာင္းရွည္တို႔ရွိတဲ့ ဘက္ကို ေတာင္ေယာလို႔ ေခၚပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ခဲ့တာက ေတာင္ေယာ ဘက္ျဖစ္တဲ့ ေဆာၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်ာက္ထု ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ အတြင္းမွာရွိတဲ့ လက္ပန္း႐ြာ ေလးကိုပါ။ အဲဒီ႐ြာေလးကို ေရာက္ဖို႔ အတြက္ ပခုကၠဴကေန မိုင္ ၉၀ ေလာက္ ေဝးတဲ့ ေက်ာက္ထုၿမိဳ႕ကို ကားနဲ႔ ေန႔ တစ္ဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ သြားရ ပါတယ္။ ေက်ာက္ထုကို ေရာက္ေတာ့ ေျခာက္မိုင္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ေဝးတဲ့ လက္ပန္း႐ြာေလးကို ကုန္းတက္ ကုန္း ဆင္းေပါတဲ့ လမ္းၾကမ္းေတြအျပင္ ေခ်ာင္းေတြကိုပါ အထပ္ထပ္ေက်ာ္ ျဖတ္ၿပီး ဆိုင္ကယ္နဲ႔ သြားခဲ့ရပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ခဲ့တဲ့ လက္ပန္း ႐ြာေလးဟာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈ ခက္ခဲလွတဲ့ ေယာနယ္တြင္းတစ္ေနရာမွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ႐ြာေလးတစ္႐ြာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အဲဒီ႐ြာေလးကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ကၽြန္ေတာ့္ကို လာၿပီးႏႈတ္ဆက္ၾကတဲ့ အသက္ ၇၀ နဲ႔ အထက္အဖိုးႀကီး အဖြားႀကီးမ်ားရဲ႕ ေျပာစကားေတြထဲက စကားလုံးေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထား ဝယ္ စကားလုံးေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ မ်ား မ်ား တူေနတာကို အံ့ဩစြာနဲ႔ သတိထား မိခဲ့တာပါပဲ။ သူတို႔ စကားေတြမွာ ဗမာ စကားလုံး ပါဝင္ႏႈန္းမ်ားေပမယ့္လည္း စကားေျပာပုံ ေလယူေလသိမ္းက ထားဝယ္ေလသံနဲ႔ တူေနၿပီး ထားဝယ္ စကားနဲ႔ တူေနတဲ့ စကားေတြလည္း ပါေနတာဆိုေတာ့ ေယာစကားရယ္လို႔ သီးသန္႔ခြဲထြက္လ်က္ရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ မွတ္သားရသေလာက္ ထားဝယ္စကားနဲ႔ ဆင္တူတဲ့ ေယာစကား လုံးမ်ားထဲက တခ်ိဳ႕ကို ေ႐ြးထုတ္ျပရရင္ ……။
– ေရဒြမ္း (ေရတြင္း)
– ရဲစား  (ရည္းစား)
– စားန  (မစားနဲ႔)
– သြားန (မသြားနဲ႔)
– နမ္းန  (မနင္းနဲ႔)
– ထမွန္း  (ထမင္း)
– ဟန္းန၊ မွန္းန (ဟင္းနဲ႔ ထမင္းနဲ႔)
– သယ္လူ (ဒီလူ)
–  စာသန္တယ္ (စာသင္တယ္)   စတဲ့ စကားလုံးမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ထူးျခားတဲ့ စကား တစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထားဝယ္စကားမွာ ကလိထိုးတာကို “စစ္ကလစ္ ” ထိုးတယ္ ဆိုၿပီး ေျပာၾကတာကို သတိထားမိမွာပါ။ ဒီေတာ့ ကလိထိုးတဲ့ ေနရာျဖစ္တဲ့ ခ်ိဳင္း ၾကားနဲ႔ စစ္ကလစ္ဆိုတဲ့စကား ဆက္စပ္ မႈက ဒီေနရာမွာ စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းေန ပါတယ္။

တစ္ေလာတုန္းက အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ေယာနယ္သား ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေရးတဲ့ ေယာစကား အေၾကာင္း ေဆာင္ပါးမွာ ခ်ိဳင္းေမြးကို စစ္ကလစ္ေမြးဆိုၿပီး သူတို႔ ေယာနယ္မွာ ေခၚတဲ့အေၾကာင္း ေရးသားထားတာကို မွတ္သားလိုက္ရပါတယ္။
ဒါဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထားဝယ္ ေဒသကေရာ ေယာနယ္ကပါ တူညီစြာ သုံးစြဲ ေျပာဆိုေနခဲ့တဲ့ “စစ္ကလစ္” ဆိုတဲ့ စကားဟာ လူ႕ခႏၶာကိုယ္က ခ်ိဳင္းၾကား ဝန္းက်င္ေနရာကို ရည္ၫႊန္းတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ ထူးျခားတာတစ္ခုက ” ဗိုင္းတာမ” ဆိုတဲ့ အသုံးႏႈန္းပါ။ ဒီအသုံး ႏႈန္းဟာ ထားဝယ္ေဒသက မိန္းကေလး တစ္ေယာက္အတြက္ မခံခ်င္စရာ အေကာင္းဆုံး ဆဲဆိုမႈတစ္ခုအျဖစ္ သိထားေပမယ့္လည္း တျခားေဒသ ကေတာ့ အဲဒီ စကားလုံးဟာ ဆဲဆိုတဲ့ စကားလုံးအျဖစ္နဲ႔ေတာင္ သိပ္ၿပီး မသိၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေယာေဒသက မိန္းကေလးေတြ အေနနဲ႔ ေတာ့ ဗိုင္းတာမ ဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔ ဆဲဆိုခံရရင္ အသည္းခိုက္ေအာင္ နာတတ္ၾကတယ္လို႔ ေယာသား သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ေရး တဲ့စာမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ဒါေတြ ဟာ ေယာနဲ႔ထားဝယ္တို႔ စကားအသုံးႏႈန္း ေတြ တူေနတာကို သက္ေသျပေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထားဝယ္စကားေတြနဲ႔ တူေနတဲ့ ေယာစကားတစ္ခ်ိဳ႕ကို အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ လူႀကီးပိုင္းေတြ ေျပာတဲ့စကား ေတြမွာ ၾကားရေလ့ရွိပါတယ္။ အခုလိုမ်ိဳး ေယာစကား စစ္စစ္ေတြ သက္ႀကီး႐ြယ္အို မ်ားအေနနဲ႔ ဆက္လက္ ေျပာဆိုေနၾက ေသးတာဟာ အသက္ႀကီးတဲ့ သူမ်ား အေနနဲ႔ သူတို႔႐ြာကေန မိုင္ ၅၀ ထက္ ပိုေဝးတဲ့ေနရာကို မေရာက္ဖူးတဲ့သူမ်ားၿပီး  ျပင္ပေဒသမ်ားနဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ နည္းပါးလို႔ျဖစ္မယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း မူလေယာစကားနဲ႔ ေလယူေလသိမ္းေတြ မေျပာင္းလဲဘဲ က်န္ခဲ့တာျဖစ္မွာပါ။ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးနဲ႔ ကူးလူးဆက္သြယ္မႈမ်ားတဲ့ ေယာလူငယ္ မ်ားက်ေတာ့ သူတို႔ေျပာစကား ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ဗမာစကားေတြ ျဖစ္ေနၾကၿပီး ေယာအသံဝဲတာေလာက္ပဲ က်န္ေနေတာ့တာပါ။

ေယာနဲ႔ ထားဝယ္တို႔မွာ ဘာျဖစ္လို႔ တခ်ိဳ႕စကားေတြ တူေနရသလဲဆိုတာကို စိတ္ဝင္စားမိေတာ့ အဲဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ပညာရွင္မ်ား သုေတသန ျပဳထားတဲ့ စာတမ္းမ်ားကိုဖတ္႐ႈ ေလ့လာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားရဲ႕ အဆိုရ တိဘက္တိုဘားမင္း ျမန္မာအုပ္စုဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ထားဝယ္၊ ေယာ၊ ရခိုင္၊ ေတာင္႐ိုး၊ အင္းသား၊ ရဘိန္း ၊ ဓႏုစတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္လာမယ့္ လူမ်ိဳးစု မ်ားဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ရာစုႏွစ္ ေပါင္းမ်ား စြာကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းကို အေရွ႕ေျမာက္ဘက္နဲ႔ အေနာက္ေျမာက္ ဘက္တို႔မွ ဝင္လာခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းေရာက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း အဲဒီျမန္မာအုပ္စုဝင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားဟာ ေတာင္တန္းေဒသ မ်ား၊ ရခိုင္ေဒသ၊ ရွမ္းျပည္ကုန္းျပင္ ျမင့္ေဒသ၊ အင္းေလးေဒသနဲ႔ တနသၤာရီ ကမ္း႐ိုးတန္း ေဒသမ်ားဆီကို ခြဲျဖာၿပီး ေျပာင္းေ႐ႊ႕သြားၾကတယ္လို႔ ပညာရွင္ မ်ားက ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။

အဲဒီေဒသ အသီးသီးကို ေရာက္ရွိ သြားၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားဟာ အမ်ိဳးႏြယ္တူ တိုင္းရင္သားမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အခုလိုမ်ိဳး ခြဲထြက္ေျပာင္းေ႐ႊ႕ မသြား ခင္ကလည္း တစ္ေနရာတည္းမွာ အတူ တစ္ကြေနထိုင္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ေတြ ရွိေနဦး မွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ထားဝယ္၊ ေယာ၊ ရခိုင္၊ ေတာင္႐ိုး၊ အင္းသား၊ ရဘိန္း၊ ဓႏု စတဲ့တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ တခ်ိဳ႕စကား ေတြ တူေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ သက္ ဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ားက ယူဆထား ၾကပါတယ္။ အခုေျပာခဲ့တဲ့ ပညာရွင္မ်ား ရဲ႕ ယူဆခ်က္ကို ေထာက္ခ်င့္ ရရင္ျဖင့္ ထားဝယ္နဲ႔  ေယာတို႔ဟာ တစ္ခ်ိန္က တစ္ေနရာတည္းမွာ အတူတကြေနထိုင္ခဲ့ ၾကတဲ့ အမ်ိဳးႏြယ္တူ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ မွတ္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထားဝယ္ေတြနဲ႔ အမ်ိဳးႏြယ္တူ ေတြျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ ေယာသူ ေယာသားစစ္စစ္ေတြဟာ တကယ္ကို ႐ိုးသားၾကၿပီး သေဘာ မေနာေကာင္း သူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဆီလာ ေရာက္လည္ပတ္ၾကတဲ့ တျခားနယ္က ဧည့္သည္မ်ားအေပၚ အေရးတယူနဲ႔ ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္တတ္ၾကသလို သူတို႔ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာလို သေဘာထားၿပီး သံေယာဇဥ္ေတြ တြယ္ေနတတ္ၾက ေသး တာပါ။ ေယာနယ္ဆိုတာ စုန္းအတတ္၊  ကေဝအတတ္၊ ေအာက္လမ္းအတတ္ေတြ ေပါတဲ့နယ္၊ သတိထားၿပီးသြားလာ သင့္တဲ့နယ္ စသျဖင့္ အမ်ားထင္ေနၾက သလိုမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေခါက္ စလုံးမွာ ခင္မင္တြယ္တာစရာေကာင္းတဲ့ ေယာနယ္ထဲက လက္ပန္း႐ြာသူ ႐ြာသား မ်ား ေကၽြးေမြး ဧည့္ဝတ္ျပဳၾကတာကို တစ္အိမ္တက္ တစ္အိမ္ဆင္းလုပ္ၿပီး မနားတမ္း စားရေသာက္ရ ေသးတာပါ။ ၿမိဳ႕နဲ႔ အလွမ္းေဝးၿပီးေခ်ာင္က်တဲ့ ေယာ ႐ြာေလးတစ္႐ြာက ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္ မႈမ်ားကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀ရဲ႕ တစ္ သက္မေမ့ႏိုင္စရာ အမွတ္တရေတြ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထားဝယ္ သားျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့အေနနဲ႔ကလည္း သေဘာမေနာေကာင္းလွတဲ့ ေယာနယ္ ထဲက လက္ပန္း ႐ြာသူ႐ြာသားမ်ားကို ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳးအရင္းအျခာေတြလို သေဘာ ထားၿပီး ခင္တြယ္ေနမိပါေတာ့ တယ္ ခင္ဗ်ာ ။

အကိုးအကား။ ။ဦးရည္စိန္၏ လက္ေ႐ြးစင္စာတမ္းမ်ား