ရသစာေပ ေခတ္ေရစီး ႏွင့္စိန္ေခၚမႈမ်ား

0
710

တစ္ေလာက မိတ္ေဆြ ပုဂၢလိက အထက္တန္းေက်ာင္း ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီး တစ္ဦးက သူ႕ေက်ာင္း စာၾကည့္တိုက္ကို လိုက္လံျပသရင္း ယခုလို မခ်ိတင္ကဲ ညည္းၫူ ေျပာဆို ပါသည္။

” စာအုပ္ေတြ စုံလင္ေအာင္ ထား ေပးပါလ်က္နဲ႔ ဘယ္ကေလးတစ္ ေယာက္ကမွ စာၾကည့္တိုက္မွာ စာအုပ္ လာမဖတ္ၾကဘူး။ သူတို႔မွာ အားအား လပ္လပ္ရွိ ဖုန္းကိုယ္စီနဲ႔ အလုပ္ ႐ႈပ္ ေနတတ္ၾကတယ္။ ပိုဆိုးတာက ဆရာ^ဆရာမေတြ ကိုယ္ႏႈိက္က စာၾကည့္တိုက္ကို အသုံးျပဳရေကာင္းမွန္း မသိၾကဘူး။”
ဆရာမႀကီး စကားအဆုံး၌ မွန္ ဗီ႐ိုႀကီးမ်ားထဲတြင္ ေထာင္လ်က္ တစ္မ်ိဳး၊ လွဲေလ်ာင္း၍ တစ္ဖုံ အေန အထား မ်ိဳးစုံႏွင့္ စာဖတ္ပရိသတ္ကို ၫႈိးငယ္စြာ ေစာင့္ေမၽွာ္ေနၾကရွာေသာ စာအုပ္မ်ားကို ၾကည့္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ သက္ျပင္း ခိုးခ်မိပါသည္။
(၂)
ရက္သတၱတစ္ပတ္မွာ အနည္းဆုံး တစ္ရက္ေလာက္ေတာ့ စာအုပ္ အေရာင္း ဆိုင္မ်ားဆီသို႔ ေျခဦးလွည့္ျဖစ္ပါသည္။ အေထြအထူး ဝယ္စရာ မရွိေတာင္ ဟိုစာအုပ္ ဒီစာအုပ္ ေကာက္လွန္ၿပီး စာျမည္းရတာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ စိတ္ အပန္းေျဖနည္း တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါသည္။ ယခုလို စာအုပ္ အေရာင္းဆိုင္မ်ားဆီသို႔ ေရာက္တိုင္း သတိထားမိသည္မွာ အပတ္ စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္မ်ားမွလြဲၿပီး က်န္စာ အုပ္မ်ားမွာ ခပ္ပါးပါးသာ ေရာင္းရ ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။ တခ်ိဳ႕ ထူထဲ သေလာက္ ေဈးႏႈန္းႀကီးျမင့္ေသာ စာအုပ္ႀကီးမ်ားမွာ ဝယ္သူကို စင္ေပၚ၌ ႏွစ္ေပါက္လုမတတ္ ေစာင့္ေမၽွာ္ေနရ ေသာေၾကာင့္ ဖုန္အလိမ္းလိမ္းတက္ကာ ေဟာင္းႏြမ္းစ ျပဳေနေလၿပီ။ ဒီဘက္ ေခတ္ႀကီး၏ ဆိုင္ခန္းငွားခ၊ ဝန္ထမ္း လစာႏွင့္ အေထြေထြစရိတ္တို႔ကို အန္တု ၿပီး စာအုပ္အေရာင္းဆိုင္မ်ား ဘယ္ အတိုင္းအတာထိ ဆက္လက္ရပ္တည္ႏိုင္ မလဲဟု ေတြးမိကာ သူတို႔အစား ရင္ေမာ မိပါသည္။ မ်ားမၾကာမီကပင္ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ရွိ အထင္ကရ စာအုပ္အေရာင္းဆိုင္မ်ား တစ္ဆိုင္ၿပီးတစ္ဆိုင္ ပတ္စာခြာ ဖ်ာသိမ္း ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ စာေပသေဘာတရား ပါေမာကၡႀကီး ေဂ်ေဒးဗစ္ေျပာသလို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပုံႏွိပ္မီဒီယာ ေခတ္ႀကီး၏ ဆည္းဆာခ်ိန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳေန ရၿပီေလာ၊ ရသစာေပ ေရအီခ်ိန္ကို ေရာက္ရွိေနၿပီေလာဟု ေတြးပူမိပါသည္။
feeling-knowledge-chanllege
(၃)
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ခန္႔က ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး ဂူတင္ဘတ္က ခဲစာလုံးသုံး ပုံႏွိပ္စက္ကို တီထြင္ခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ ၁၅၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ဥေရာပ၌ ပထမဆုံး ပုံႏွိပ္စာအုပ္ ေပၚထြက္ခဲ့ရာ ယခုဆို စာအုပ္မ်ား၏ သက္တမ္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ခန္႔ ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါ သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ အတြင္း ဂူတင္ ဘတ္၏ခဲစာလုံး ပုံႏွိပ္စက္ကို အေျခခံ ကာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ မိမိတို႔ ဘာသာစကားကို ထည့္သြင္း အသုံးျပဳ ၍ရေသာ ခဲစာလုံးမ်ားကို ထပ္ဆင့္တီထြင္ သုံးစြဲခဲ့ၾကေလရာ ယခုဆို ကမၻာတစ္ဝန္း ၌ ဘာသာစကား အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႐ိုက္ႏွိပ္ ထုတ္ေဝခဲ့ၾကေသာ စာအုပ္ေပါင္း အသေခ်ၤအနႏၲ ထြက္ရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အတူ စာဖတ္ပရိသတ္မွာလည္း မေရ မတြက္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ပင္ ရွိခဲ့ၾက ေလသည္။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ လြန္စြာ ေႏွးေကြးေသာ တိုင္းျပည္၌ စာအုပ္စာေပ မွာ အဓိက ေဖ်ာ္ေျဖေရးက႑မွ ကျပ အသုံးေတာ္ခံခဲ့သည္မွာ ၂၀ ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းကာလ မေရာက္တေရာက္ အထိ ျဖစ္ပါသည္။ ပို၍ တိတိက်က် ေျပာရလၽွင္ ၁၉၅၀မွ ၁၉၈၀ ဝန္းက်င္ ကာလမ်ားကို ရသစာေပ ေ႐ႊေခတ္ဟု တင္စားေျပာဆို ႏိုင္ပါသည္။ ထိုဆယ္စု ႏွစ္မ်ား၌ ရသစာေပ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို အမွီသ ဟဲျပဳၿပီး စာအုပ္အေရာင္းဆိုင္မ်ား၊ စာအုပ္အငွားဆိုင္မ်ား အၿပိဳင္းအ႐ိုင္း ေပၚေပါက္လာပါသည္။

မွတ္မိသေလာက္ဆို ကၽြန္ေတာ္ ငယ္စဥ္က (၁၉၈၀ ဝန္းက်င္ခန္႔က) ဦးေလးျဖစ္သူမွာ စာအုပ္အငွားဆိုင္ တစ္ဆိုင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ေဖ်ာ္ေျဖ ေရးဆိုလို႔ မည္မည္ရရ မရွိေသာ ထို ေခတ္က ကၽြန္ေတာ့္ဦးေလးစာအုပ္ အငွားဆိုင္မွာ အၿမဲတေစ စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ားႏွင့္ စည္ကားလ်က္ရွိရာ ဦးေလးမွာ လစဥ္ထြက္ရွိသမၽွ စာအုပ္ အားလုံးနီးပါးကို ဆိုင္ဝယ္တင္ေပးေလ့ ရွိပါသည္။ တခ်ိဳ႕ အငွားသြက္ မဂၢဇင္း မ်ားျဖစ္ေသာ နတ္ေရကန္၊ သိပၸံ၊ သေျပ….. စသည္ျဖင့္ကို ၂ အုပ္မွ သုံးအုပ္အထိ ဆိုင္ဝယ္တင္ ေပးထားရ ေလသည္။ ထို႔အျပင္ ဦးေလးမွာ စာအုပ္ အငွားဆိုင္ႏွင့္ တြဲဖက္ၿပီး ကက္ဆက္ အေခြအငွားဆိုင္လည္း ဖြင့္လွစ္ထားရာ ထိုေခတ္ ထိုအခ်ိန္က အငွားသြက္ အေခြမ်ားျဖစ္ေသာ ၾကာနီကန္ဆရာေတာ္ တရားေခြမ်ား၊ ႐ုပ္ရွင္မင္းသားႀကီး ေကာလိပ္ဂ်င္ ေနဝင္း၏ ကက္ဆက္ ဇာတ္လမ္းေခြမ်ားကို ႏွစ္ေခြမွ သုံးေခြ အထိ ဆိုင္ဝယ္တင္ ေပးရပါသည္။

(၄)
သို႔ေသာ္ ၁၉၈၀ ေနာက္ပိုင္း ကာ လမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိေသာအခါ ကၽြန္ ေတာ္တို႔ စိတ္ႏွလုံးကို အ႐ုပ္ႏွင့္အသံ တြဲလ်က္ ျမင္ရၾကားရေသာ ႐ုပ္ျမင္ သံၾကား(ခ)တီဗြီက သိမ္းႀကဳံးၫႈိ႔ငင္ ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ဆက္လက္ၿပီး ႐ုပ္ျမင္ သံၾကားႏွင့္ ေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ ဗြီဒီယို ျပစက္(ခ) ေအာက္စက္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္သို႔ ထိုးေဖာက္ဝင္ ေရာက္ေနရာယူလာခဲ့ရာ ရပ္ကြက္ အတြင္း၌ ဗြီဒီယို႐ုံမ်ား အၿပိဳင္းအ႐ိုင္း ေပၚေပါက္လာသလို ဗြီဒီယိုအေခြ အငွား ဆိုင္ ယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားလာခဲ့ပါသည္။ ထိုအျပင္ အိမ္အေတာ္မ်ားမ်ား၏ ဧည့္ခန္းတြင္း၌လည္း တီဗြီႏွင့္ ဗြီဒီယိုျပ စက္က အခန္႔သား ဝင္ေရာက္ေနရာယူ လာေလေတာ့သည္။

ထိုအခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ ကေလး၌ ႐ုပ္ရွင္႐ုံေလး႐ုံသာရွိၿပီး အသစ္ တင္သမၽွ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတိုင္းကို အလြတ္မေပးစတမ္း ၾကည့္႐ႈတာေတာင္ တစ္လ ၈ ကားထက္ ပိုၾကည့္႐ႈခြင့္ မရ ေသာေၾကာင့္ ႐ုပ္ရွင္႐ုံပရိသတ္အမ်ားစု မွာ ဗီဒီယို႐ုံအမာခံ ပရိသတ္မ်ား ျဖစ္ကုန္ ၾကသလို အေပ်ာ္ဖတ္စာအုပ္ အငွားဆိုင္ ပရိသတ္အမ်ားစုမွာ ဗီဒီယို႐ုံ ပရိသတ္ မ်ား ျဖစ္ကုန္ၾက ေလသည္။

တျဖည္းျဖည္း ၂၁ ရာစုထဲသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလး၌ 24 Channel Cable ယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကား လာေလသည္။ ထိုအခါ ႐ုပ္ရွင္႐ုံထက္ အဖိုးနည္းဝန္ပါ ဗီဒီယို႐ုံမ်ားက ပိုအလုပ္ျဖစ္လာၾကသလို ဗီဒီယို႐ုံမ်ားထက္ ၂၄ နာရီပတ္လုံး ေဖ်ာ္ေျဖေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးႏိုင္ေသာ ေကဘယ္လ္ လိုင္းႀကိဳးမ်ားက ေနအိမ္ မ်ားအတြင္းသို႔ အတားအဆီးမရွိ က်ဴး ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္လာေလသည္။ ထို႔ အျပင္ အ႐ြယ္အစားႏွင့္ အမ်ိဳးအမည္ စုံလင္လွေသာ ၿဂိဳလ္တုစေလာင္း မ်ား ကလည္း ေနအိမ္ေခါင္မိုးမ်ားထက္ လြတ္လြတ္ကင္းကင္း ေနရာယူ လာၾက ေသာအခါ ႐ုပ္ရွင္႐ုံမ်ားႏွင့္ ဗီဒီယို႐ုံ မ်ားမွာ စိုးရိမ္ေရမွတ္သို႔ ေရာက္ရွိ လာသလို ဗီဒီယို အေခြအငွားဆိုင္မ်ား မွာလည္း ခိုးကူးေခြႏွင့္ ေကဘယ္လ္လိုင္း ႀကိဳးတို႔၏ ထိုးႏွက္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ တစ္ဆိုင္ၿပီး တစ္ဆိုင္ ေဖ်ာ္ေျဖေရး စည္းဝိုင္း အျပင္ဘက္သို႔ ေရာက္ရွိကုန္ ၾကေလသည္။ ထိုသို႔ အေခြငွားဆိုင္ မ်ားပင္ ဆက္လက္ မရပ္တည္ႏိုင္ေသာ အေျခအေန၌ အေပ်ာ္ဖတ္ ပရိသတ္မ်ားကို မွီခိုအားထားေနရေသာ စာအုပ္အငွားဆိုင္ မ်ားမွာလည္း တစ္ဆိုင္ၿပီးတစ္ဆိုင္ အိုးစားကြဲ ၾကေလသည္။ အလားတူပင္ စာအုပ္ အေရာင္းဆိုင္မ်ားမွာလည္း အပတ္စဥ္ထုတ္ဂ်ာနယ္ ေရာင္းအား အေပၚ လုံးလုံးလ်ားလ်ား မွီခို အားထား ေနရေသာေၾကာင့္ သိပ္အလားအလာ မေကာင္းေတာ့ေပ။

(၅)
၁၉၈၉ခုႏွစ္၌ ၿဗိတိသၽွလူမ်ိဳး ကြန္ပ်ဴတာ ပညာရွင္ “တင္(မ) ဘားနတ္ လီ” က ” ကမၻာ့ပင့္ကူအိမ္ႀကီး” (World Wide Web)ကို တီထြင္လိုက္ပါသည္။ ဆက္လက္ၿပီး လာရီေပ့(ခ်)ႏွင့္ ဆာဂ်ီ ဘရင္းတို႔ ႏွစ္ဦးက ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိခ်င္ သမၽွ အခ်က္အလက္ေပါင္းစုံကို သိုမွီး ေပးထားေသာ” ဂူးဂဲဆာ့(ခ်)အင္ဂ်င္” (Google Search Engine) တစ္လုံးကို တီထြင္ခဲ့ၿပီး မာ့(ခ္)ဇူကာဘတ္ ဟူေသာ လူငယ္ေလးတစ္ဦးက ေဖ့စ္ဘြတ္ဟူေသာ လူမႈကြန္ရက္ႀကီးကို တီထြင္လိုက္ေသာ အခါ တစ္ကမၻာလုံး စမတ္ဖုန္းကိုယ္စီ ႏွင့္အြန္လိုင္း ယဥ္ေက်းမႈမွာ စီးေမ်ာ ကုန္ၾကေလသည္။ ထိုအခါ စာမဖတ္ရ မေနႏိုင္ေသာ စာၾကမ္းပိုး တခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ စာဖတ္ပရိသတ္အမ်ားစုမွာ ပုံႏွိပ္ မီဒီယာမွ အြန္လိုင္း မီဒီယာေပၚ ေျပာင္း လဲ က်က္စားၾကေလေတာ့သည္။ ထို႔အတူ တစ္ခ်ိန္က စာမ်က္ႏွာမ်ားကို တံေတြးဆြတ္ၿပီး ပယ္ပယ္နယ္နယ္ လွန္ေလွာဖတ္႐ႈခဲ့ၾကေသာ လက္ၫႈိးမ်ားမွာ ယခုေတာ့ စမတ္ဖုန္း ဖန္သားျပင္ထက္ က်င္လည္ ကုန္ၾကေလေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ စမတ္ဖုန္းကိုယ္စီႏွင့္ အြန္လိုင္းယဥ္ ေက်းမႈမွာ စီးေမၽွာလိုက္ပါေနသူ အမ်ားစုမွာ ” ဖတ္ဖို” ထက္ ” ၾကည့္ဖို႔” ပိုစိတ္အားထက္သန္ၾကသလို မိမိမသိရွိေသးေသာ ပညာရပ္တစ္ခုကို ဆည္းပူးေလ့လာဖို႔ထက္ သိေဟာင္း ကၽြမ္းေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ခ်က္တင္ ဝင္ဖို႔ ပိုအာ႐ုံရၾကေလသည္။ ယခုလို အ႐ြယ္သုံးပါးစလုံး စမတ္ဖုန္း ေလးကိုယ္စီႏွင့္ အြန္လိုင္း မီဒီယာ ဆြဲေဆာင္ရာေနာက္သို႔ ေကာက္ ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ပါကုန္ၾကေသာေၾကာင့္ ပုံႏွိပ္မီဒီယာ၏ အခန္းက႑မွာ တျဖည္းျဖည္း ေမွးမွိန္လာသလို ျမန္ႏႈန္းျမင့္ စပိဒ္ ေခတ္ႀကီး၌ မိမိသိလိုသမၽွသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို စကၠန္႔မဆိုင္း အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ အင္တာနက္မွတဆင့္ ရရွိေနေသာေၾကာင့္ လစဥ္ ထုတ္မဂၢဇင္းမ်ား၊ အပတ္စဥ္ထုတ္ဂ်ာနယ္မ်ားမွာ စမတ္ဖုန္းမ်ိဳးဆက္ မ်ား၏ ဟဒယကို လႈပ္ခတ္ႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ေပ။

ထိုေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္ အလက္ကို အငမ္းမရ ဆာေလာင္မြတ္ သိပ္ေနေသာ စပိဒ္ေခတ္ႀကီး၌ စာေပသေဘာတရား ပါေမာကၡႀကီး ေဂ်ေဒးဗစ္ ႀကိဳတင္နိမိတ္ဖတ္ခဲ့သလို ပုံႏွိပ္မီဒီယာေခတ္ႀကီး၏ ဆည္းဆာခ်ိန္သို႔ အမွန္တကယ္ ေရာက္ရွိခဲ့ရေလသည္။
တစ္ေလာက ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သမနိ ရွည္ၾကာခဲ့ေသာ ကမၻာေက်ာ္ နယူးဝိ(ခ္)မဂၢဇင္းႀကီး ပုံႏွိပ္ မီဒီယာမွ အြန္လိုင္းမီဒီယာသို႔ ေျပာင္းလဲထုတ္ေဝေနရသည့္ သတင္း ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ အဆိုပါသတင္းေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီက လစဥ္ထုတ္ မဂၢဇင္းမ်ားလည္း မ်ားမၾကာမီ ကာလအတြင္း နယူးဝိ(ခ္)မဂၢဇင္းႀကီး ေနာက္ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ပါသြားရေတာ့ မလားဟု စိုးရိမ္မိပါသည္။ အကယ္၍ လက္ရွိထုတ္ေဝလ်က္ရွိေသာ မဂၢဇင္းမ်ား၊ စာအုပ္မ်ားသာ ဆက္လက္ မထုတ္ေဝႏိုင္ပါက ရသစာေပ သေရာႀကီးခိုင္းကာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ လူႀကီးျဖစ္လာၾကမည့္ လူငယ္ ေလးမ်ား၏ ႏွလုံးသားမွာ အၾကည္ဓာတ္ေလးမ်ား ခန္းေျခာက္ကုန္ ေပလိမ့္မည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ လူငယ္ေလးမ်ားမွာ စာဖတ္ေသာ အေလ့အထ စြဲၿမဲ လာေအာင္၊ စာဖတ္ခ်င္လာေအာင္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ တတ္သိ ပညာရွင္မ်ားအေနႏွင့္ အေရးေပၚအေျခအေနတစ္ရပ္လို သေဘာ ထားၿပီး ဝိုင္းဝန္းအေျဖရွာသင့္ၿပီဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။