လူတစ္ေယာက္က ကိုယ္သိတာ ေလးႏွင့္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ အဟုတ္ထင္ၿပီး ေနသည္ကို ဝါးလုံးေခါင္းထဲတြင္ လသာ ေနသည္ဟု ေျပာေလ့ရွိၾကပါတယ္။
အင္မတန္ ထိေရာက္တဲ့ စကား ျဖစ္ၿပီး နာတတ္မည္ဆိုလၽွင္ အေတာ္ နာစရာေကာင္းသည့္ စကားျဖစ္သည္။
ယေန႔ေခတ္သည္ အင္တာနက္ ေခတ္၊ ပညာေခတ္ဟု ဆိုေသာ္လည္း စာဖတ္ျခင္း အေလ့အထတျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ဆုံး လာေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ယင္းသို႔ ျဖစ္လာသည္မွာ လူအဖြဲ႕ အစည္းအတြက္ ေကာင္းသည့္ လကၡဏာ မဟုတ္။
အလိမၼာ စာမွာရွိဆိုသည့္ စကား အတိုင္း လိမၼာယဥ္ေက်းသည့္ လကၡဏာ မ်ားလည္း တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ဆုံး လာႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာဖတ္ရန္ လိုသည္။ စာဖတ္ျခင္းျဖင့္ အသိဥာဏ္ ပညာ တံခါးကို က်ယ္ႏိုင္သမၽွ က်ယ္ က်ယ္ဖြင့္ရန္ လိုသည္။
တခ်ိဳ႕ကစာကိုသီးသန္႔ အခ်ိန္ေပး ၿပီး ဖတ္ၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ကေ႐ြးဖတ္သည္။ တခ်ိဳ႕က ေတြ႕ကရာဖတ္သည္။ မည္သို႔ ပင္ျဖစ္ေစ စာဖတ္ေနရန္၊ စ
ၿပီး ဖတ္ျဖစ္ ရန္သာ အေရးႀကီးသည္။
ေမြးရာပါ ပါရမီ မဟုတ္သည့္ အတြက္လည္း တျဖည္းျဖည္း ပ်ိဳးေထာင္ ယူရသည္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ေပးလၽွင္ ရႏိုင္ၿပီး စာဖတ္ျခင္း အထုံအေလ့ကို စြဲလာပါက အသက္ ႀကီးလာသည့္အခါလည္း စာဖတ္ျခင္း တြင္ ေမြ႕ေလ်ာ္မည္ျဖစ္သည္။
ငယ္စဥ္ကတည္းက စာဖတ္သည့္ အေလ့အထကို မပ်ိဳးေထာင္ခဲ့ပါက အသက္ႀကီးလာသည့္အခါ စာတစ္ပုဒ္ စာတစ္ေၾကာင္းကိုေတာင္ဖတ္ဖို႔ ဝန္ေလး ေနတတ္တာကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ငယ္စဥ္ကေလး ဘ၀ကတည္းက စာဖတ္ ျခင္းအထုံကို ရရွိေစရန္ ေလ့က်င့္ပ်ိဳး ေထာင္နည္း အဆင့္ဆင့္ကို ေလ့လာ မွတ္သားထားသမၽွ ေဖာက္သည္ခ်ခ်င္ ပါသည္။
ပထမကေလးဘ၀အ႐ြယ္
စာမဖတ္တတ္ေသာ္လည္း စာအုပ္ ထဲမွ ႐ုပ္ပုံကေလးမ်ားကို ၾကည့္တတ္ ေနမည္။ သေဘာက် ေနပါမည္။ မိဘ မ်ားက ႐ုပ္ပုံေလးေတြကို ၾကည့္တတ္ ခ်စ္တတ္ေအာင္ အ႐ုပ္မွန္းသိေအာင္ သင္ျပရပါမည္။
မူႀကိဳအ႐ြယ္
႐ုပ္ပုံေလးမ်ားကို ခြဲျခား ေျပာျပ တတ္လာပါမည္။ ႐ုပ္ပုံ ကာတြန္းပုံေလး မ်ားႏွင့္ တြဲ၍ပါလာသည့္ စာလုံးေလး၊ စာေၾကာင္းေလး မ်ားကို သတိထားမိ လာပါမည္။ မိဘမ်ားက ႐ုပ္ပုံေလးမ်ား ႏွင့္တြဲ၍ စာဖတ္ျပႏိုင္လၽွင္ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ပါသည္။ (ကေလး အထူးကုဆရာဝန္ ေဒါက္တာ ရဲျမင့္ေက်ာ္၏ အၫႊန္း)
မူလတန္းအ႐ြယ္
အ႐ုပ္ႏွင့္တြဲလ်က္ စာနည္းနည္း ဖတ္တာလာပါမည္။ သို႔ေသာ္ စာလုံး၏ အဓိပၸာယ္ကို မေတြးတတ္ေသး။ ကိစၥ မရွိပါ။ ကေလးမ်ားက ေခြး႐ုပ္၊ ေၾကာင္ ႐ုပ္ စသည္ျဖင့္ သိၿပီးသား ျဖစ္ေနပါၿပီ။ မိဘမ်ားက ပုံႏွင့္တြဲသည့္ စာေၾကာင္း တြဲမ်ားကို ဖတ္ျပၿပီးအဓိပၸာယ္ ျပန္ျပရ ပါမည္။ ျဖစ္ႏိုင္လၽွင္ ပုံျပင္မ်ားကို အ လြတ္ေျပာျခင္းထက္ ကေလးမ်ား ေရွ႕စာ ဖတ္ျပ၍ ေျပာျပျခင္းက အေကာင္းဆုံး ျဖစ္သည္။ ပုံျပင္ထဲမွကေလးမ်ား အ ႀကိဳက္ ဇာတ္လိုက္ေက်ာ္မ်ား စာအုပ္ထဲ မွာ ရွိသည္ကို သတိျပဳမိလာၾကမည္ ျဖစ္ သည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလသည္ ကေလး မ်ား စာဖတ္ခ်င္ စိတ္စျဖစ္သည့္ အခ်ိန္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
အလယ္တန္းအ႐ြယ္
႐ုပ္ျပစာအုပ္၊ ကာတြန္းစာအုပ္မ်ား ကို ႏွစ္သက္လာမည္။ ဤေနရာတြင္ အေရးႀကီးသည္မွာ အခ်ိဳ႕မိဘမ်ားက ကာတြန္း စာအုပ္မ်ား၊ လုပ္ႀကံဖန္တီး ထားသည့္ ႐ုပ္ျပ ဇာတ္လမ္းမ်ားကို အဓိပၸာယ္မရွိ၊ ယုတၱိမရွိ၊ အလကား စာအုပ္မ်ား၊ ေငြကုန္မခံႏွင့္ စသည္ျဖင့္ အျပစ္ျမင္တတ္ပါသည္။ ကေလး၏ စာဖတ္ခ်င္စိတ္ကို ခ်ိဳးႏွိမ္သလို ျဖစ္ တတ္ပါသည္။ ကေလးက သူ႕ဥာဏ္ႏွင့္ သူ႕အဆင့္ကို သိပါသည္။ ၎အ႐ြယ္ တြင္ ကေလးမွာ ဗဟုသုတစာအုပ္မ်ား၊ အသိပညာေပး စာအုပ္မ်ား၊ အေတြးအ ေခၚ စာအုပ္မ်ား၊ စာႀကီးေပႀကီးမ်ားကို ဖတ္တတ္ ေတြးတတ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသး ပါ။ ကေလးမ်ား၏ စိတ္ထဲတြင္ ႐ုပ္ျပကာတြန္း ဇာတ္လမ္းထဲမွ ဇာတ္ လိုက္ေက်ာ္မ်ားကိုသာ သေဘာက်ေနရင္း ျဖင့္ ေက်နပ္ေနတတ္ပါသည္။ တျဖည္း ျဖည္းႏွင့္ ေနာက္တစ္ဆင့္တက္လာ မည္ျဖစ္သည္။
အထက္တန္းအ႐ြယ္
ကဗ်ာ၊ ဝတၳဳစာအုပ္မ်ား၊ အခ်စ္ အေၾကာင္းမ်ား ဖတ္ၾကည့္ ဖတ္တတ္ လာပါမယ္။ ဗဟုသုတ စာအုပ္မ်ားလည္း ဖတ္ၾကည့္ မွတ္သိတတ္လာပါမည္။ ထိုအဆင့္မွာလည္း အလြန္ အေရးႀကီး ပါသည္။ မိဘက အၿမဲမျပတ္ ေစာင့္ ၾကည့္ဖို႔အခ်ိန္။ စိတ္ကစား တတ္သည့္ အ႐ြယ္ျဖစ္၍ ဝတၳဳထဲကအတိုင္း စြန္႔စား ၾကည့္ခ်င္သည့္ စိတ္မ်ားဝင္တတ္ ပါသည္။ သည့္ထက္ အေရးႀကီးသည္က အတုခိုး မွားတတ္သည့္ စာအုပ္မ်ား၊ ညစ္ညမ္းစာအုပ္မ်ားကို မဖတ္မိေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ရပါမည္။ ကာကြယ္ရပါမည္။ အေကာင္းဆုံးမွာ ဗဟုသုတစာအုပ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအသိပညာစာအုပ္မ်ား၊ ျဖစ္ ႏိုင္လၽွင္ ဝယ္ေပးထားၿပီး လိုအပ္လၽွင္ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ျဖစ္သည္။ ထိုအ႐ြယ္သည္ အဆုံးအမႏွင့္ စည္း ကမ္းကို လိုက္နာဆင္ျခင္တတ္ေနၿပီ ျဖစ္၍ ဘာသာေရးအဆုံးအမ စာေပမ်ား ကိုလည္း ဖတ္မွတ္ရန္ တိုက္တြန္းဖို႔ အေကာင္းဆုံးအ႐ြယ္ ျဖစ္ေပသည္။
သို႔ေသာ္ အဘယ္စာအုပ္ကိုဖတ္၊ အဘယ္စာအုပ္ကိုမဖတ္နဲ႔ စသည္ျဖင့္ ဖိအားေပးလို႔ေတာ့မရ။ နည္းပညာ ေခတ္ႀကီးတြင္ အျပင္ေလာက၌ လူ အျမင္ခံရန္ မတင့္တယ္သည့္စာအုပ္မ်ား အြန္လိုင္းတြင္ ရေနႏိုင္၍ျဖစ္သည္။ ကေလးမ်ားမွာ ငယ္စဥ္ကတည္းက နည္းပညာနဲ႔ ကၽြမ္းဝင္ၿပီးသားဆိုသည္ ကိုလည္း ထည့္တြက္ရပါမည္။ ပါးပါး နပ္နပ္ ထိန္းတတ္ရန္ လိုေပသည္။
တကၠသိုလ္တန္းအ႐ြယ္
ငယ္စဥ္က စြဲၿမဲလာသည့္ စာဖတ္ ျခင္းအေလ့အထေၾကာင့္ စာနည္းနည္း ေရးတတ္လာပါမည္။ ကဗ်ာ၊ ဝတၱဳ၊ ေဆာင္းပါး တိုေလးမ်ားျဖင့္ တကၠသိုလ္ မဂၢဇင္း စသည္တို႔၌ ပါဝင္ေရးဖြဲ႕ တတ္ လာပါမည္။ စာေကာင္း ေပေကာင္းမ်ား ကိုလည္း ေ႐ြးဖတ္တတ္လာပါမည္။ မိမိကိုယ္ကို ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္သည့္ အ႐ြယ္၊ စာေပအသိပညာ ႂကြယ္၀လာ သည့္အ႐ြယ္ဟု ဆိုရပါမည္။ မိဘမ်ား လက္လႊတ္ ႏိုင္သည့္အ႐ြယ္ ျဖစ္သည္။ (ေတးေရးဆရာ၊ ဝတၳဳ၊ ကဗ်ာ၊ ေဆာင္းပါး၊ စာေရးဆရာမ်ား စတင္ေမြးဖြားသည့္ အ႐ြယ္ဟု ဆိုရပါမည္။)
လုပ္ငန္းခြင္ဝင္သည့္အ႐ြယ္
လုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စာေပ မ်ား၊ ဗဟုသုတဆိုင္ရာ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာ၊ နည္းပညာ ဆိုင္ရာစာေပမ်ား ေ႐ြးခ်ယ္ တတ္လာပါမည္။ ႏိုင္ငံေရးစာေပမ်ား လည္း စိတ္ဝင္စားသည့္ အ႐ြယ္ျဖစ္သည္။ ဒႆနဆိုင္ရာ အေတြးအေခၚစာေပမ်ား လည္း ဖတ္ျဖစ္မည္။ တရားဓမၼစာေပ မ်ားလည္း စိတ္ဝင္စားတတ္လာၿပီး ထိေတြ႕ခြင့္လည္း ရလာမည္ျဖစ္သည္။
ဤအ႐ြယ္တြင္ အထူးသတိထား ၾကည့္မည္ဆိုပါက စာအုပ္စာေပမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ခြင့္ရခဲ့၍ စာေပႏွင့္ ထိေတြ႕ခြင့္ မရသူမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လၽွင္ မ်ားစြာ ကြာျခား ေနလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ စိတ္ ဓာတ္မ်ားလည္း တည္ၿငိမ္ ရင့္က်က္ေန သည္ကို ေတြ႕ရပါမည္။ ျဖစ္ပ်က္သေဘာ ေလာကဓံတရားကိုလည္း ခံႏိုင္ရည္ရွိလာ သည္ကို ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ထိုအ႐ြယ္သည္ သမၼတလည္း ျဖစ္ ေနႏိုင္သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္း ျဖစ္ ေနႏိုင္သည္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးလည္း ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ေနပါမည္။ ကုမၸဏီတစ္ခုရဲ႕ MD လည္း ျဖစ္ေနႏိုင္သည္။ အစိုးရဝန္ထမ္း လည္းျဖစ္ရင္ျဖစ္မည္။ စီးပြားေရး သမားလည္း ျဖစ္ရင္ျဖစ္မည္။ မည္သည့္ ေနရာမည္သည့္ဘ၀သို႔ပင္ ေရာက္ပါေစ။ စာေပႏွင့္ ထိေတြ႕ခြင့္ရသည့္သူက အျခား သူမ်ားထက္ အေျမာ္အျမင္ အေတြး အေခၚ၊ အလုပ္အကိုင္ကအစ အသာစီး ရေနမည္ျဖစ္သည္။ ခံယူခ်က္ ဆုံးျဖတ္ ခ်က္မ်ားလည္း အမွားနည္းေနလိမ့္ မည္ဟု ေျပာရဲပါသည္။
လုပ္ငန္းခြင္မွ အနားမယူမီအ႐ြယ္
တတိယ အ႐ြယ္ဟုလည္း ဆိုႏိုင္ သည္။ တတိယအ႐ြယ္မွာ တရားရွာဟု ၾကားဖူးၾကပါမည္။ စာေပဝါသနာ အထုံ ရွိသည့္ ထိုအ႐ြယ္တြင္ တရားရွာရန္ မခက္ခဲေတာ့ပါ။ မည္သည့္စာေပကို ဖတ္႐ႈရမည္ကို ေ႐ြးတတ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ အေတြးအေခၚ ဥာဏ္ပညာလည္း ရင့္ က်က္ေနၿပီျဖစ္၍ တရားဓမၼစာေပမ်ား ကိုလည္း အလြယ္တကူ နားလည္ သေဘာေပါက္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနျဖစ္ ေပသည္။ စာေပအေတြ႕အႀကဳံအရ တရား ဓမၼာစာေပမ်ား၏ ေဝါဟာရမ်ားကို သေဘာေပါက္ ဆင္ျခင္ က်င့္ႀကံ အား ထုတ္ႏိုင္မည္ဟု ယုံၾကည္မိ ပါသည္။
ေဖာ္ျပပါ အဆင့္မ်ားသည္ စာဖတ္ ျခင္း အထုံဝါသနာကို ေလ့က်င့္ယူရင္း ႀကဳံေတြ႕ရမည့္ သာမန္အခက္အခဲႏွင့္ အက်ိဳးရလဒ္မ်ားဟုဆိုရပါမည္။ သည္ ထက္မက ခက္ခဲခ်င္လည္းခက္ခဲ၍ အက်ိဳးရလဒ္မွာကား မထင္မွတ္ထား သည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာကို ရရွိပါ လိမ့္မည္ဟု စာေရးသူမွ ရဲရဲႀကီး အာမခံ ပါသည္။
