ပဲနီကေလးႏွင့္ အာဟာရဓာတ္

0
969

ေက်ာက္ေခတ္ဂူေန လူသားမ်ား သည္ မိမိတို႔ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ေရး အတြက္ သဘာ၀ သစ္ေတာမ်ားအတြင္းရွိ သစ္သီး၀လံမ်ား၊ သစ္ဥသစ္ဖုမ်ားကို ရွာေဖြစားေသာက္ခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာက္ ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းကာလ အေရာက္တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးစနစ္ စတင္ထြန္း၍ လာခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ ထိုအခ်ိန္က လူတို႔ စတင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ၾကေသာ သီးႏွံမ်ား စာရင္းတြင္ ပဲနီကေလး (သို႔) ပဲရာဇာ သည္တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀၀ သက္တမ္း ရွိ လူ႕အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိရာတြင္ ပဲနီကေလးေစ့မ်ား အား ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္ တမ္းမ်ားအရ သိရွိခဲ့ရသည္။ ယခုအခါ ပဲနီကေလးပင္ကို ကမၻာ့ ေနရာေဒသအႏွံ႔ စိုက္ပ်ိဳးလ်က္ရွိၾကသည္။ ပဲပင္ အမ်ိဳးအစား မ်ားစြာတို႔ အနက္ ပဲနီ ကေလးပင္သည္ တစ္ႏွစ္ခံခ်ဳံပင္ အမ်ိဳး အစား ျဖစ္သည္။ Fabaceae အပင္ မ်ိဳးရင္းတြင္ ပါဝင္ၿပီး ႐ုကၡေဗဒအမည္မွာ Lens culinaries j ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္ အေခၚအေဝၚအားျဖင့္ Lentil ဟူ၍ ေခၚ ဆိုသည္။ ေရျပတ္လပ္မႈကို ခံႏိုင္စြမ္းရွိ သည္။ အပင္အျမင့္ တစ္ေပသာသာခန္႔ ႀကီးထြားႏိုင္ၿပီး အပြင့္ပြင့္ကာ အသီးသီး သည္။ အသီးေတာင့္တစ္ေတာင့္တြင္ အမ်ားအားျဖင့္ အေစ့ဆံႏွစ္ခု ပါရွိ၏။ မ်ိဳးကြဲမ်ားစြာရွိၿပီး တစ္မ်ိဳးႏွင့္ တစ္မ်ိဳး အ႐ြယ္အစား၊ အေရာင္ႏွင့္ အနံ႔အရသာ အနည္းငယ္ ကြာျခားၾကသည္။ ပဲနီက ေလးေစ့သည္ အ႐ြယ္ေသးငယ္ၿပီး လုံးဝန္း ၍ အဝါေရာင္၊ လိေမၼာ္ရင့္ေရာင္မွ အစိမ္း ေရာင္၊ အၫိုေရာင္ႏွင့္ အနက္ေရာင္အထိ အသီးသီး ရွိၾကသည္။
lentil
ပဲနီကေလးသည္ အာဟာရ ဓာတ္ အလြန္ႂကြယ္၀ေသာ အစားအစာတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ေနရာေဒသအႏွံ႔ လူမ်ိဳးအသီး သီးတို႔က နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ခ်က္ျပဳတ္ စား တတ္ၾကသည္။
ပဲနီကေလးတြင္ ကာဘြန္ဟိုက္ၿဒိတ္၊ သၾကားဓာတ္၊ အမၽွင္ဓာတ္တို႔ ပါရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ ပ႐ိုတိန္း (အသားဓာတ္) အလြန္ႂကြယ္၀စြာ ပါရွိ၏။ ၎အျပင္ ဘီအုပ္စုဝင္ ဗိုက္တာမင္မ်ားႏွင့္ ဗိုက္ တာမင္စီ အျပင္ သတၱဳဓာတ္မ်ားအေနျဖင့္ မဂၢနီစီယမ္၊ ေဖါ့ဖါ့ရပ္စ္ႏွင့္ သံဓာတ္ပါရွိ ၾကသည္။ စြမ္းအင္ကယ္လိုရီမ်ားစြာ ေပးႏိုင္စြမ္းရွိၿပီး ပဲနီကေလး ၁၀၀ ဂရမ္ (၃.၅ ေအာင္စ)မွ စြမ္းအင္ ၃၅၃ ကယ္လို ရီ ေပးစြမ္းႏိုင္ေပသည္။

ပဲနီကေလးတြင္ အသားဓာတ္ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္းပါရွိသျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အသားဓာတ္ လိုအပ္ခ်က္ကို မ်ားစြာ ေပးစြမ္းႏိုင္သည္။ ၄င္အျပင္ ယင္းတြင္ ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာ အမၽွင္ဓာတ္ပါရွိ ေသာ ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ ကိုလက္စထ ေရာမ်ားအား ေလ်ာ့က်ေစၿပီး အစာ စားၿပီးေနာက္ ေသြးအတြင္း သၾကားဓာတ္ ႐ုတ္တရက္ ျမင့္တက္လာမႈကို ဟန္႔တား ေပး၏။ အစာေခ်မႈ အားေကာင္းေစသည့္ အျပင္ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းမွလည္း ကာကြယ္ေပး သည္။ တစ္ဖန္ ပဲနီကေလးတြင္ ႂကြယ္၀ စြာ ပါရွိေသာ Fသူေအန ႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္ ဓာတ္တို႔သည္ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ ေသြးမ်ား အတြင္း ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ အာဟာရဓာတ္ လည္ပတ္စီးဆင္းမႈ အားေကာင္းေစသည္။ ခႏၶာကိုယ္ အားဆိုးက်ိဳးေပးေသာ ဖရီးရယ္ ဒီကယ္ အိုင္းယြန္းမ်ားအား ေခ်ဖ်က္သည့္ အျပင္ ေသြးအတြင္း သၾကားဓာတ္အား ထိန္းၫွိေပး၏။

ပဲနီကေလးတြင္ သံဓာတ္ ေပါႂကြယ္ ၀စြာပါရွိသျဖင့္ ယင္းသံသတၱဳဓာတ္သည္ ေသြးအတြင္းရွိ ဟီမိုဂလိုဘင္ ျဖစ္တည္မႈ အတြက္ အလြန္အေရးပါၿပီး ခႏၶာကိုယ္ စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ဇီ၀တြင္းျဖစ္စဥ္ မ်ား အတြက္ ေဆာင္႐ြက္ေသာ အင္ဇိုင္း စံနစ္တြင္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာအရာ ျဖစ္၏။
သို႔ျဖစ္၍ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ သာမန္ ထက္ ]]သံဓာတ္ ပိုမိုလိုအပ္ေသာ ကိုယ္ ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ား၊ ႏို႔တိုက္ကေလး မိခင္မ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ ဆယ္ေက်ာ္ သက္အ႐ြယ္ လူငယ္မ်ားအတြက္ ပဲနီ ကေလးသည္ သံဓာတ္လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးစြမ္းႏိုင္သည့္ အစာ အာဟာ ရတစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။

References;
(1) World Production Statistics for lentils. (FAO)
(2) Red Lentil recipes. BBC. 2011. Retrieved 4 August 2011
(3) USDA nutrient database. Retrieved 19 September 2014