ထားဝယ္ခ႐ိုင္အတြင္းက ျပည္သူ ေတြေမၽွာ္လင့္ေစာင့္စားေနတဲ့ ကံေပါက္ ဂက္စ္ လၽွပ္စစ္ကို ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ စတင္ထုတ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ။ ထားဝယ္ ခ႐ိုင္ ေလးၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေက်း႐ြာ ၆၀ ခန္႔မွာ လၽွပ္စစ္မီး ၂၄ နာရီအျပည့္ အဝရရွိေနပါၿပီ။
က်န္တဲ့ဆက္စပ္ ေက်း႐ြာေတြကို လည္း မီးအျမန္ဆုံးရဖို႔ ဆက္ၿပီးလုပ္ေန တာကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
ေလာင္းလုံးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ေက်း႐ြာ ၉ ႐ြာအတြက္ ဓာတ္အားလိုင္း သစ္မ်ားကို တင္ဒါေအာင္ျမင္တဲ့ ကုမၸဏီ ေတြကစၿပီး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၿပီ။
ထားဝယ္-ေရျဖဴလမ္း တစ္ေလၽွာက္ နဲ႔ ဆက္စပ္႐ြာေတြကိုေတာ့ JICA အကူအညီနဲ႔ လုပ္ေနတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။
ထားဝယ္-သရက္ေခ်ာင္းလမ္း တစ္ေလၽွာက္ ႐ြာေတြကေတာ့ ကုမၸဏီနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ဓာတ္အား လိုင္းေတြ ႀကိဳတင္တည္ေဆာက္ထား တဲ့အတြက္ အဦးဆုံး ဓာတ္အားရေနၾက ပါၿပီ။
ဂက္စ္လၽွပ္စစ္ စတင္လည္ပတ္စဥ္ က မီးမၿငိမ္^မီးပ်က္မႈမ်ားၿပီး ႐ုန္းကန္ ခဲ့ရတယ္ဆိုေပမဲ့ တစ္လခန္႔အတြင္း တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ရွိလာၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ မတည္ၿငိမ္ေသးတာက မီးလင္းေရး ေကာ္မတီ အသစ္ေတြပါ။ ေျပာင္းလဲ တာဝန္ယူကာစ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ၫွိႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္စရာအမ်ား အျပား က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ အဓိက အေရး ႀကီးဆုံးက ဘ႑ာေငြေတာင့္တင္း ခိုင္မာၿပီး ေရရွည္လည္ပတ္ႏိုင္ဖို႔ပဲျဖစ္ပါ တယ္။
အ႐ႈံးနဲ႔စ
ဇြန္လ ၁၆ မွ ၃၀ ရက္အတြင္း ၁၅ ရက္စာ အသုံးျပဳထားတဲ့ ဓာတ္အား ခမ်ားကို တစ္ယူနစ္ ၃၀၀ က်ပ္ႏႈန္းနဲ႔ စတင္ေကာက္ခံေနပါၿပီ။ ကံေပါက္စက္ ႐ုံမွ ထုတ္လုပ္ယူနစ္၊ ထားဝယ္ခြဲ႐ုံမွ တဆင့္ ျပန္လည္ ေရာင္းခ်ယူနစ္နဲ႔ ေပ်ာက္ဆုံး ယူနစ္ေတြကို တြက္ခ်က္ လိုက္တဲ့အခါမွာ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းထား ၾကတဲ့ အတိုင္း က်ပ္သိန္း ၆၀၀ ေလာက္ အ႐ႈံးေပၚေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕နဲ႔လည္း ထုတ္ တယ္၊ တစ္ယူနစ္ကို ၃၀၀ က်ပ္နဲ႔လည္း ေကာက္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ႐ႈံးရသလဲ ဆိုၿပီးေမးခြန္း ထုတ္စရာရွိတယ္။ ဒီေမး ခြန္းအတြက္ စက္ငွားတဲ့ကိစၥက အစ နည္းနည္းျပန္ေကာက္ၿပီးေျပာမွ ဇာတ္ ေရလည္မယ္ ထင္ပါတယ္။
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ထြက္ရွိရာ ကံေပါက္နဲ႔ အနီးဆုံးျဖစ္တဲ့ ထားဝယ္ ခ႐ိုင္ ေလးၿမိဳ႕နယ္အတြက္ တစ္မဂၢါဝပ္ ဂက္စ္အင္ဂ်င္ ၆ လုံးငွားရမ္း ေမာင္း ႏွင္ပါတယ္။
တစ္လုံး တစ္လငွားခ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၁၀၄၀ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ေငြလဲႏႈန္း ၁၁၈၀ က်ပ္နဲ႔ တြက္ရင္ က်ပ္သိန္းေပါင္း ၄၈၀ ခန္႔က်သင့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စက္တစ္လုံး တစ္ရက္ငွားခ ၁၆ သိန္းျဖစ္ၿပီး တစ္နာရီငွားခ ၆၆၀၀၀ က်ပ္က် သင့္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စက္ ၆ လုံးအတြက္ တစ္လငွားရမ္းခ ၂၈၈၀ သိန္း က်သင့္ၿပီး၊ ၁၅ ရက္စာ ငွားရမ္းခ ၁၄၄၀ သိန္း က်သင့္ပါတယ္။
ဇြန္လ ၁၆ ရက္မွ ၃၀ ရက္အထိ ၁၅ ရက္စာ အ႐ႈံးအျမတ္ကို မီးသုံး သူမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ သိရွိႏိုင္ ေအာင္ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ျပပါမယ္။ မီး လင္းေရးေကာ္မတီဝင္မ်ား လုပ္ကိုင္ေျဖ ရွင္းေနရတဲ့ အေျခအေနမွန္ကို အမ်ား ျပည္သူ သိရွိႏိုင္ေစရန္ ရည္႐ြယ္တင္ျပ ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
၁၅ ရက္စာ ထုတ္လုပ္ ယူနစ္ေပါင္း ၇၅၀၀၀၀ ယူနစ္ခန္႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ယူနစ္စက္ငွားခမွာ (၁၄၄၀၀၀၀၀၀ ÷ ၇၅၀၀၀၀) ၁၉၂ က်ပ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။
စက္ငွားခ ၁၉၂ က်ပ္၊ ဂက္စ္ဖိုး ၇၉ က်ပ္၊ ယူနစ္ဆုံး႐ႈံးမႈ ၇၅ က်ပ္၊ ျဖန္႔ျဖဴးစရိတ္ ၃၄ က်ပ္၊ ခိုင္ေၾကး ၅ က်ပ္၊ စုစုေပါင္း တစ္ယူနစ္ (၁၉၂+ ၇၉+၇၅+၃၄+၅) ၃၈၅ က်ပ္ က်သင့္ ပါတယ္။ လက္ရွိ ၃၀၀ က်ပ္ႏႈန္းနဲ႔ ေရာင္းခ်တဲ့အတြက္ တစ္ယူနစ္ ၈၅ က်ပ္ ႐ႈံးေနပါတယ္။ ၁၅ ရက္စာ ယူနစ္ေပါင္း ၇၅၀၀၀၀ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ ခ႐ိုင္မီးလင္းေရးအဖြဲ႕တြင္ အ႐ႈံးျပေငြ စုစုေပါင္း (၈၅ x ၇၅၀၀၀၀) ၆၃၇.၅ သိန္းခန္႔ ရွိေနပါလိမ့္မယ္။ တာဝန္ရွိ သူမ်ားကို ေမးျမန္းၾကည့္ေသာအခါ မွာလည္း အမွန္တကယ္ သိန္း ၆၀၀ ခန္႔ အ႐ႈံးေပၚေနေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
၁၅ ရက္စာအတြက္ သိန္း ၆၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ႐ႈံးမယ့္ဟာကို ျမန္ျမန္မကုစား ႏိုင္ရင္၊ တစ္ႏွစ္အတြင္း သိန္းေပါင္း တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ျပဳတ္ထြက္သြားႏိုင္ ပါတယ္။
ေဒၚလာေဈးထပ္တက္အုံးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေျခအေနက ပိုဆိုးသြား ႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တစ္လထက္ တစ္လ အ႐ႈံးနည္းလာေအာင္ ဝိုင္းဝန္းစဥ္းစား အေျဖထုတ္ဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီဆိုတာကို အထူး သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ႐ႈံး
တစ္ယူနစ္ အရင္း ၃၈၅ က်ပ္ ျဖစ္ေနရျခင္းရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္း အရင္းက တစ္ယူနစ္စက္ငွားခ ၁၉၂ က်ပ္က်သင့္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ တယ္။ တဖန္ ၁၉၂ က်ပ္ ျဖစ္ေနရတာ ကလည္း တစ္ရက္ ထုတ္လုပ္ယူနစ္ ၅၀၀၀၀ ႏႈန္းသာ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ အကယ္လို႔ တစ္ရက္ကို ယူနစ္ ၆၀၀၀၀ ခန္႔ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ ယူနစ္ စက္ငွားခ ၁၆၀ က်ပ္သာ က်သင့္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ရက္ယူနစ္ ၇၀၀၀၀ ရခ်င္ရင္ေတာ့ စက္ထပ္ငွားရမယ့္အေန အထားမို႔ ျပန္လည္ တြက္ခ်က္ရပါမယ္။ လက္ရွိ ေဒၚလာေဈးအရ တစ္ယူနစ္ စက္ငွားခ ၁၅၀ က်ပ္ ေအာက္ေလ်ာ့က်ဖို႔ သိပ္ မလြယ္ဘူးဆိုတာကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖို႔ လိုလိမ့္မယ္။
အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း အ႐ႈံးျပေငြမ်ားေနတာဟာ ေရာင္းခ် ယူနစ္နည္းလို႔။ တနည္းအားျဖင့္ ေန႔မီး သုံးအားဟာ ညမီးသုံးအားထက္ သုံးပုံ တစ္ပုံေလာက္နည္းေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အေျခအေနအရ ည ၆း၀၀ နာရီ ကေန ည ၉း၀၀ အထိ အခ်ိန္အတြင္းမွာ စက္ ၆ လုံးစလုံး အျပည့္ ေမာင္းရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ည ၉း၀၀ ကေနေနာက္တေန႔၆း၀၀ နာရီ အထိ (နာရီေပါင္း ၂၁ နာရီ) မီးသုံး နည္းတဲ့အတြက္ စက္ႏွစ္လုံး ပိတ္ထား ရပါတယ္။
စက္တစ္လုံး တစ္နာရီငွားရမ္းခမွာ ၆၆၀၀၀ က်ပ္ျဖစ္ရာ၊ စက္ႏွစ္လုံး တစ္ရက္ ၂၁ နာရီစီ ပိတ္ထားရတဲ့အတြက္ တစ္ရက္ က်ပ္ ၂၈ သိန္း (တစ္လ က်ပ္ ၈၄၀ သိန္းခန္႔) အသားလြတ္ ေပးေနရ တယ္။ က်ပ္သိန္း ၆၀၀ ခန္႔႐ႈံး ရျခင္းရဲ႕ အဓိကတရားခံဟာ ေန႔ခင္းဘက္ စက္ႏွစ္ လုံးကို အနားေပးထားရလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အ႐ႈံးမေပၚခ်င္ရင္ စက္ႏွစ္လုံး နားခ်ိန္မရေအာင္ စီစဥ္ႀကံထုတ္ ရပါ လိမ့္မယ္။
၂၁ နာရီ လၽွပ္စစ္တစ္ယူနစ္ ၂၅၀ က်ပ္
စက္ႏွစ္လုံး တစ္ရက္ကို ၂၁ နာရီစီ နားထားရတဲ့အတြက္ ေန႔စဥ္ ၂၈ သိန္း စက္ငွားခ နစ္နာေနတယ္ဆိုတာ အထက္ မွာ ဆိုခဲ့ၿပီး ျဖစ္တယ္။
ဒီေတာ့ စက္ပိတ္ထားရမယ့္အခ်ိန္ (ည ၉း၀၀ နာရီကေန ေနာက္တေန႔ ညေန ၆း၀၀ နာရီ)အတြင္းသာ သီးသန္႔ သုံးမယ့္ ေရခဲစက္၊ ေဟာ္တယ္ ၁၅ခု ေလာက္ကို တစ္ယူနစ္ ၂၅၀ က်ပ္ႏႈန္းနဲ႔ ရဲရဲတင္းတင္း ေလ်ာ့ေပး လိုက္ပါ။ ၂၅၀ တန္ တစ္ယူနစ္အတြက္ ဂက္စ္ဖိုး ၇၉ က်ပ္ သာ ထပ္ကုန္မွာမို႔ တစ္ယူနစ္သုံးတိုင္း ၁၇၁ က်ပ္ အသားတင္ျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ၂၅၀ တန္ တစ္ေန႔ယူနစ္ ၆၀၀၀ ေရာင္းရတာေတာင္ ၁၀ သိန္းေက်ာ္ အသာေလးျပန္ရေနမယ္။
ဒီေတာ့ တစ္လ သိန္း ၃၀၀ ဝင္ေငြ ပိုလာမယ္။
ဒီေနရာမွာ အမ်ားျပည္သူကို တစ္ ယူနစ္ ၃၀၀ က်ပ္နဲ႔ ေရာင္းၿပီး စက္မႈ လုပ္ငန္းေတြက်ေတာ့ ၂၅၀ က်ပ္ ပဲ ေကာက္ေတာ့ ျပည္သူေတြ ေက်နပ္ပါ့ မလားဆိုၿပီး တာဝန္ရွိသူေတြ စိုးရိမ္မႈ ရွိေနလိမ့္မယ္။ အဲဒီေစာဒကတက္မႈ အတြက္ နည္းလမ္းတစ္ခု ေျပာပါရေစ။ တစ္ယူနစ္ ၂၅၀ က်ပ္တန္ သုံးခ်င္သူေတြ အတြက္ အေပးအယူ၊ အကန္႔အသတ္ ထားရပါမယ္။ ေန႔စဥ္ မီးသုံးအမ်ားဆုံး အခ်ိန္ (Peak load) အခ်ိန္ျဖစ္တဲ့ ညေန ၆း၀၀ နာရီမွာ မိန္းခ် မီးပိတ္မွာျဖစ္ၿပီး ည ၉း၀၀ နာရီတိတိအခ်ိန္မွ မီးျပန္ တင္ေပးတာကို လက္ခံသေဘာတူ လက္ မွတ္ထိုးထားရပါမယ္။
ေန႔မီးအသုံးမ်ားေအာင္ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ အခါမွာ ညမီးသုံးအားပါ တက္လာႏိုင္ တယ္ဆိုေပမဲ့ မီးသုံးအားအမ်ားဆုံး အခ်ိန္မွာ ဒီဇယ္စက္နဲ႔ဝင္ကူဖို႔ စီစဥ္ထား တယ္လို႔ သိရတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ အတြက္ ၅၀၀ ကီလိုဝပ္ ဒီဇယ္အင္ဂ်င္ေလးလုံး ဝယ္ယူ တပ္ဆင္ေနၿပီ။
လက္ရွိ အေျခအေနမွာလည္း ညဦး ပိုင္းအခ်ိန္ေတြမွာ ၆ မဂၢါဝပ္နဲ႔ မီးအား မႏိုင္လို႔ ဖိုးသီးခ်ိဳ ကုမၸဏီရဲ႕ ၅၀၀ ကီလို ဝပ္ဒီဇယ္ အင္ဂ်င္ ၂ လုံးနဲ႔ ေန႔စဥ္ ဝင္ကူ ေပးေနတယ္။ အဲဒါအတြက္ ဖိုးသီးခ်ိဳ ကုမၸဏီကို တစ္ယူနစ္ ၂၇၁ က်ပ္ ေပးရ တယ္။ လက္ရွိ တပ္ဆင္ေနတဲ့ ၅၀၀ ကီလိုဝပ္ ဒီဇယ္အင္ဂ်င္ေတြ စ လည္ ပတ္လို႔ရၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဖိုးသီးခ်ိဳ မီးစက္ လည္း ကူစရာမလိုေတာ့ဘူး။
ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မႈအရ ညဦးပိုင္း မီးအား မႏိုင္ဘဲျဖစ္လာရင္ ဂက္စ္အင္ဂ်င္ တစ္လုံး ထပ္ငွားမယ့္အစား၊ ၅၀၀ ကီလိုဝပ္ ဒီဇယ္အင္ဂ်င္ ႏွစ္လုံးဝယ္သုံး တာက တစ္လ က်ပ္သိန္း ၂၅၀ ခန္႔ ပိုသက္သာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေန႔ပိုင္း မီးသုံးအား ၆ မဂၢါဝပ္ထက္ ေက်ာ္လာရင္ ေတာ့ ဂက္စ္အင္ဂ်င္တစ္လုံး ထပ္ငွား တာက ပိုၿပီးအက်ိဳးရွိပါတယ္။
တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕၊ မီးသုံး သူမ်ားႏွင့္ မီးလင္းေရးအဖြဲ႕တို႔ရဲ႕ တူညီ တဲ့ ဆႏၵေတြကေတာ့ ဂက္စ္ဖိုး အလကား ရေရး၊ စက္ငွားခမေပးရေရး နဲ႔ တစ္ယူနစ္ ၃၀၀ က်ပ္ေအာက္ အျမန္ေလ်ာ့က်ေရးတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လၽွပ္စစ္ဝန္ႀကီး ဌာနက မီးစိမ္းမျပေသးဘူးဆိုေတာ့ “လက္ရွိရထားတဲ့အခြင့္အေရး”ကိုပဲ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရပါေတာ့ မယ္။
ဒီဂက္စ္အင္ဂ်င္ ၆ လုံးကို အပိုင္ ဝယ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ စက္ငွားခ လုံး၀ထည့္ စဥ္းစားစရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ဒါဆိုရင္ ေတာ့ အားလုံး အိုေကၿပီလို႔ ဆိုရပါမယ္။ စက္တစ္လုံးရဲ႕တန္ဖိုးက အေမရိကန္ ေဒၚလာ တစ္သန္းဆိုေတာ့ တစ္လ ငွားရမ္းခ (၄၁၀၄၀) ေဒၚလာနဲ႔ တြက္ရင္ ၂ ႏွစ္အတြင္း အရင္းေၾကႏိုင္တဲ့ အေန အထား ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ “ဂက္အင္ဂ်င္ေတြကို အပိုင္ဝယ္ေပးပါ”လို႔ အစိုးရကို ေျပာ လည္း ေျပာခ်င္တယ္။
ေျပာလည္း မေျပာခ်င္ေတာ့ပါဘူး။
