ထားဝယ္ၿမိဳ႕ အေရွ႕ဘက္ရွိ သတၱဳမိုင္းမ်ားမွ စြန္႔ပစ္သည့္ ေျမစာ ႏွင့္ ညစ္ညမ္း ေရမ်ားေၾကာင့္ ေခ်ာင္း တစ္ေလၽွာက္ရွိ ဥယ်ာဥ္ၿခံမ်ားမွ သီးႏွံမ်ား အထြက္ႏႈန္း က်ဆင္း လ်က္ရွိေၾကာင္း ယင္းေခ်ာင္း တစ္ ေလၽွာက္ ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံ ပိုင္ရွင္မ်ားထံမွ သိရသည္။
၀ကုန္း၊ ဘ၀ပင္၊ ေျမာင္းၿပိဳ စသည့္ ေက်း႐ြာမ်ားအျပင္ ေခ်ာင္း တစ္ေလၽွာက္ ေက်း႐ြာမ်ားရွိ ဥယ်ာဥ္ ၿခံမ်ားတြင္ အထြက္ႏႈန္း က်ဆင္း လာျခင္းျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ၿခံမ်ားတြင္ အပင္ မ်ား ေသဆုံးသည္အထိ ႀကဳံရကာ တခ်ိဳ႕မွာ ပုံမွန္ထက္ အထြက္ႏႈန္းထက္ ဝက္ခန္႔အထိ က်လာသည္ဟု ၎တို႔က ရွင္းျပသည္။
ေရစီးေၾကာင္းမ်ား ေျပာင္းလဲလာ သည့္အတြက္ ညစ္ညမ္းစြန္႔ပစ္ မိုင္းေရမ်ားႏွင့္ ႏႈန္းေျမမ်ား ဥယ်ာဥ္ၿခံ မ်ားအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ေဒသခံအမ်ားစု စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိေသာ ကြမ္းသီး အထြက္ႏႈန္း ထက္ဝက္ခန္႔ က်ဆင္းလာေၾကာင္း ၀ကုန္း႐ြာမွ ဥယ်ာဥ္ၿခံပိုင္ရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေအာင္က ေျပာသည္။
ကြမ္းပင္တစ္ပင္သည္ ပုံမွန္ အားျဖင့္ ကြမ္းသီးေျခာက္ ၄ ပိႆာ ခန္႔ထြက္ေတာ္လည္း လက္ရွိတြင္ ၂ ပိႆာ ဝန္းက်င္သာ ထြက္ေတာ့ သည္ဟု ဦးေအာင္ေအာင္က ရွင္းျပ သည္။
” သဘ၀ပင္ သတၱဳမိုင္းကေန စီးဆင္းလာတဲ့ ႏုန္းပါတဲ့ ေျမနဲ႔ေရေတြ စီးဆင္းလာလို႔ ေခ်ာင္းနေဘး မွာရွိတဲ့ ကြမ္းသီးထြက္ႏႈန္း သိသိသာသာက်ဆင္းသြားတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွ စၿပီး ယင္းသို႔ အထြက္ႏႈန္း က်ဆင္းလာသည္ဟု ေခ်ာင္းတစ္ ေလၽွာက္ ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
မိုင္းေရမ်ားႏွင့္ ႏုန္းေျမမ်ားေၾကာင့္ အပင္မ်ား ထြက္ႏႈန္းက်ျခင္း ေသဆုံးျခင္းမွာ ႏုန္းေျမလႊာ ဖုံးသြား သည့္အတြက္ အပင္၏ အျမစ္မ်ားအတြက္ ေလဝင္ေလထြက္ အလုံအေလာက္ မရျခင္း၊ အစာစုပ္ယူမႈကို ေႏွာင့္ေႏွးေစျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ယင္းသို႔ ထြက္ႏႈန္းက်ျခင္းႏွင့္ ေသဆုံး ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရး ဘာသာ ရပ္ကို ေလ့လာဖူးၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ေနသည့္ အသက္ ၃၀ ေက်ာ္အ႐ြယ္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
” မိုင္းေရရဲ႕ အရည္ အေသြးနဲ႔ လည္း ဆိုင္တယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
အဆိုပါ သတၱဳမိုင္းလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ေဒသခံမ်ားမွာ ေခ်ာင္းေရမ်ားကို အမွီျပဳ ၍ ဥယ်ာဥ္ၿခံစိုက္ သက္ေမြး ဝမ္း ေက်ာင္း ျပဳၾကသည္။ သတၱဳမိုင္းမွ စြန္႔ပစ္သည့္ ႏုန္းေျမႏွင့္ မိုင္းေရ လႊမ္းမိုးခံရေသာ ဥယ်ာဥ္ၿခံ မ်ားရွိ အပင္မ်ား ေသဆုံးလာသည့္အတြက္ ၿခံပိုင္ရွင္မ်ားက အတြင္းဖက္ အနည္းငယ္ေ႐ြ႕ကာ စိုက္ပ်ိဳးထားရၿပီး ေခ်ာင္းေရမ်ား မွာ အသုံးျပဳ၍ လုံး၀ မရေတာ့ေၾကာင္း ေပါက္တိုင္း ေခ်ာင္း ဖ်ားေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီမွ အတြင္းေရးမႉး ဦးဖိုးနီက ဖြင့္ဟသည္။
သတၱဳ တူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ မရွိ ေစေရးအတြက္ စြန္႔ထုတ္အရည္၊ ထုတ္လႊတ္ အခိုးအေငြ႕ ၊ ေလထု အရည္အေသြး၊ အသံတုန္ခါမႈႏွင့္ ဖုန္မႈန္႔ ပ်ံ႕လြင့္မႈ စံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားကို သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာက သတ္မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း သတၱဳမိုင္းလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူမ်ားက လိုက္နာမႈ အားနည္းသည္။
ဟိႏၵားသတၱဳမိုင္းမွ စြန္႔ပစ္ေျမစာ ႏွင့္ ေရမ်ား ေျမာင္းၿပိဳေက်း ႐ြာအတြင္း ရွိ လူေနအိမ္ႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ ၿခံအတြင္းသို႔ စီးဝင္ေသာေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာရမႈမ်ားကို တာဝန္ယူ မေျဖရွင္းေပးသည့္အတြက္ ေျမာင္းၿပိဳေဒသခံမ်ားက ျမန္မာပြန္ပီပက္ ကုမၸဏီႏွင့္ အမွတ္(၂) သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းတို႔ကို တရားစြဲဆို ထားသည္။
ဘ၀ပင္သတၱဳမိုင္းကို လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ Eastern Mining ကုမၸဏီ၏ B4 လုပ္ကြက္မွ စြန္႔ပစ္ ေျမစာႏွင့္ ညစ္ညမ္းေရမ်ားသည္ ဘ၀ပင္ေခ်ာင္းမွ ဟိႏၵားေခ်ာင္းသို႔ လည္းေကာင္း၊ ဟိႏၵားသတၱဳမိုင္းမွ လုပ္ကြက္ ဃ မွ ထြက္ရွိလာေသာ ႏုန္းေျမႏွင့္ ေရမ်ားႏွင့္ ဘ၀ပင္မွ စီဆင္းလာေသာ ႏုန္းေျမႏွင့္ ေရမ်ား ေပါင္းကာ ေျမာင္းၿပိဳေခ်ာင္း၊ ခေမာင္း သြယ္ေခ်ာင္းမွတဆင့္ တနသၤာရီျမစ္ အတြင္းသို႔ စီးဆင္းသည္။
ဘ၀ပင္ သတၱဳမိုင္း၏ လုပ္ကြက္ B4 ႏွင့္ စြန္႔ပစ္ေျမစာစုပုံသည့္ သံေတာင္တို႔ စီးဆင္းလာေသာ ႏုန္းေျမႏွင့္ ေရမ်ားသည္ ေရျဖဴေခ်ာင္း၊ ၀ကုန္း ေခ်ာင္းႏွင့္ ေခ်ာင္းတစ္ေလၽွာက္ရွိ သတၱဳမိုင္းမ်ားမွ ထြက္ရွိလာေသာ ႏုန္း ေျမႏွင့္ ေရမ်ားေပါင္းကာ ေပါက္တိုင္း ေခ်ာင္းမွတဆင့္ ထားဝယ္ျမစ္အတြင္းသို႔ စီးဆင္းသည္။
