ျမန္မာ ျပည္သူျပည္သားေတြ ရာ စုႏွစ္နဲ႔ ခ်ီၿပီး စီးပြားေရး ခၽြတ္ၿခဳံက်ေန ခ်ိန္မွာ ခြင့္ထူးခံ အသိုင္းအဝိုင္း တစ္စုက ဆယ္သက္ စားမကုန္ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္၀ ေနၾကတယ္။ လုပ္ခ လစာနဲ႔ လူေနမႈ စရိတ္ မကာမိတဲ့ အတြက္ လူငယ္ လူ႐ြယ္ေတြ ႏိုင္ငံျခား သြားၿပီး အိမ္ေဖာ္၊ ကူလီ အလုပ္ရဖို႔ တန္းစီေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြက်ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ တကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာပညာ သင္ၾကား ခြင့္ရၾကတယ္။
ျမန္မာျပည္က ေတာေတာင္ေတြ ကတုံးျဖစ္၊ သစ္ငုတ္ေတြပဲ က်န္ရစ္ ခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ျပည္ကေတာ့ “Green China Land” ဆိုၿပီး ေႂကြးေၾကာ္ ေနတယ္။ ေၾကးနီေတာင္က ေၾကးေတြကို ဓာတ္အားလိုင္းေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ ခ်န္မထားပဲ ေရာင္းစားေတာ့ အခု တ ႐ုတ္ျပည္ကေန ေၾကးႀကိဳးေတြ တင္သြင္း ေနရတယ္။ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္မွာ ငါးပုစြန္ ရွားပါးလာလို႔ ေဒသ တံငါသည္ေတြကိုပါ ငါးဖမ္းခြင့္ ပိတ္လိုက္ရတဲ့ အေျခအေနမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ ကမၻာမွာ Sea Food တင္ပို႔မႈ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံ စာရင္းဝင္ ျဖစ္ေနတယ္။
တနသၤာရီတိုင္းရဲ႕ ေျမေပၚေျမ ေအာက္ ေရေပၚေရေအာက္ သယံဇာတ ေပါင္း မ်ားစြာကို ေခါင္းစဥ္ အမ်ိဳး မ်ိဳးနဲ႔ ထုတ္ယူသြားၾကေပမဲ့ ေဒသခံ ျပည္သူေတြမွာေတာ့ ဘာမွ ေရေရရာရာ ခံစားရတယ္လို႔ကို မရွိဘူး။
အဲဒီလို ေရေရရာရာ မရွိတဲ့ အရာ ေပါင္းမ်ားစြာအနက္က တနသၤာရီတိုင္းက ေဒသျပည္သူေတြ ေန႔စဥ္နဲ႔အမၽွ မေက် မခ်မ္း ျဖစ္ေနရတဲ့ လၽွပ္စစ္ ကိစၥကိုပဲ ေဇာင္းေပးတင္ျပ သြားပါမယ္။
ျမန္မာျပည္ တစ္ျပည္လုံးရဲ႕ လၽွပ္စစ္ ထုတ္ႏိုင္စြမ္းအား မဂၢါဝပ္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္ရွိတဲ့အနက္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ကို တနသၤာရီတိုင္းက ထြက္တဲ့ ဂက္စ္နဲ႔ ထုတ္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တိုင္းသူ တိုင္းသားေတြမွာျဖင့္ ယေန႔ အခ်ိန္အထိ တစ္စက္မွ မခံစားၾကရေသးဘူး။ အထက္ျပည္ အထက္႐ြာေတြမွာ လၽွပ္စစ္မီး ရရွိမႈ မွန္လာၿပီး ျပည္ျပည့္၀၀ ရေနခ်ိန္မွာ ဒီက လူေတြကေတာ့ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား ” ငတ္ႀကီးက်” ေနရတယ္။ တနသၤာရီတိုင္း မွာ ကမ္းၿပိဳခဲ့သမၽွ တျခားၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ေသာင္ထြန္းေနတဲ့ သေဘာပါပဲ။
ဝင္ေငြရွာေပးေသာ ေဒသ
ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း ၁၄ ခုမွာ DE ေခၚ လၽွပ္စစ္ၫႊန္ၾကားေရးမႉးတစ္ဦးစီ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ တနသၤာရီ တိုင္းက Dန ဟာ စြမ္းေဆာင္ရည္ အေကာင္းဆုံးဆိုၿပီး ေနျပည္ေတာ္မွာ အၿမဲတမ္း ခ်ီးက်ဴးတာ ခံရပါတယ္။
]]ျပည္နယ္နင့္ တိုင္း အားလုံးထဲမွာ လၽွပ္စစ္ဝန္ႀကီးဌာနကို ဝင္ေငြရွာေပး ႏိုင္တာ တနသၤာရီတိုင္း တစ္တိုင္းတည္းပဲ ရွိတယ္}} လို႔ လူႀကီးေတြက ဂုဏ္ျပဳ ေျပာဆို ေလ့ ရွိပါတယ္။ အရပ္သား ဆိုရင္ေတာ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႕ေတာင္ ခ်ီးျမႇင့္ခံရ မလားပဲ။ ဒီက လူေတြကေတာ့ျဖင့္ “ေကာ့” ေနၿပီ။
တနသၤာရီတိုင္းမွာ ဌာနမီတာရွိတဲ့ အိမ္တိုင္းက တစ္လကို မီတာ ဝန္ေဆာင္ခ ၅၀၀ က်ပ္စီ ေပးရတယ္။ ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ ကိုယ္ ဝယ္သုံးရတဲ့ လၽွပ္စစ္ တစ္ယူနစ္ကို Royality Fee ၁၀ က်ပ္ (မီးလင္းေရးက ပိုေကာက္ၿပီး) ဌာနကို ေပးရေသးတယ္။ ဘူးေလးရာ ဖ႐ုံဆင့္ ျဖစ္ေနတယ္။ ” မီတာ ဝန္ေဆာင္ခ ေပးေနတဲ့ အိမ္ေတြ အတြက္” ဆိုၿပီး ဌာနက ဘာမွ သီးသန္႔ ေထာက္ပံ့ ေပးတာ မရွိဘူး။
ဒါ့အျပင္ ဝန္ႀကီးဌာနက”ဌာန မီတာ မဟုတ္လၽွင္ မည္သူမွ မီးမေပးရ” ဆိုတဲ့ (မဟာဓာတ္အားလိုင္း ေဒသ) ဥပေဒနဲ႔ လာကိုင္ေပါက္ တတ္ေသး တယ္။ ကိုယ့္အား ကိုယ္ကိုးၿပီး မီးေပး ေနတဲ့ မီးလင္းေရးေတြဟာ ဥပေဒ က်ဴး လြန္ထားသလို ဆက္ဆံခံခဲ့ၾကရတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွ တိုင္းလၽွပ္စစ္က နားလည္မႈနဲ႔ ခြင့္ျပဳေပးထားလို႔ လုပ္ကိုင္ရတာ အဆင္ေျပလာတယ္။
တနသၤာရီတိုင္းမွအပ က်န္ျပည္ နယ္ႏွင့္ တိုင္း(၁၃)ခုမွာ လၽွပ္စစ္ အတြက္ တစ္လလၽွင္ ပ်မ္းမၽွ က်ပ္သိန္း (၂၀၀၀)ခန္႔စီ ဌာနက စိုက္ေပးရတယ္။ တနသၤာရီတိုင္းဆီကေတာ့ တစ္လ သိန္း (၃၅၀) ခန္႔ ပုံမွန္ဝင္ေငြ ရရွိပါတယ္။
ထားဝယ္လည္း ျပည္သူ
၂၀၁၅ ခု ဧၿပီလ ဒုတိယအပတ္မွာ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ ၉၅ မဂၢါဝပ္ သဘာ၀ဓာတ္ ေငြ႕သုံး လၽွပ္စစ္ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ စက္႐ုံအတြက္ ဂက္စ္ကို ေ႐ႊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕တြင္းရဲ႕ ေနာက္ဆုံး ခြဲတမ္း ျဖစ္တဲ့ ကုဗေပ သန္း(၂၀)နဲ႔ လည္ပတ္တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီစက္႐ုံ လည္ပတ္တာဟာ ျမင္းၿခံေဒသ ” ျပည္သူ” ေတြသုံးဖို႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဂက္စ္ဖိုး သီးသန္႔ေပးစရာ မလိုေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္း လၽွပ္စစ္ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ျမင့္ က ေျပာပါတယ္။
အဲဒါဆို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထားဝယ္ ေဒသက လူေတြက ျပည္သူ မဟုတ္ဘူး လား။ ေလာေလာဆယ္ ကံေပါက္စက္႐ုံ အတြက္ (၁)သန္းပဲ သုံးမယ့္ဟာကို ပိုက္ဆံေပး ဝယ္ရမတဲ့။ အခ်ိန္မီမေပးရင္ Fine ပါ ထိအုံးမယ္ဆိုလား။ တစ္တိုင္း ျပည္လုံး အလကားရေနတာ သိသိႀကီးနဲ႔ က်ဳပ္တို႔က်မွ ပိုက္ဆံေပးရမယ္ဆိုေတာ့ ေတြးမိတိုင္း အ႐ိုးနာတယ္။ တခါတေလ ဒီပိုက္လိုင္းႀကီးေတြကို ဝါးစား ပစ္ခ်င္ တယ္။
တာဝန္ရွိသူေတြ ေရာက္လာတဲ့ အခါ က်ေတာ့လည္း ” မဟာဓာတ္အား လိုင္း လာရင္ေတာ့ ျပည္မနဲ႔အတူတူ ေဈးခ် ေပးမယ္၊ ဘာညာကြိကြ ေလၽွာက္ ေျပာတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ဓာတ္အား လိုင္းက ဘယ္ေနမွန္း မသိဘူး။ မႏွစ္က လည္း ” ေမာ္လၿမိဳင္-ေရး-ထား ဝယ္ ၂၃၀ ေကဗြီလိုင္း တည္ေဆာက္ရန္ တင္ဒါ ေခၚယူျခင္း” ဆိုၿပီး ျမန္မာ့ အလင္း သတင္းစာမွာ ပါလာတယ္။ သုံးသပ္သူ ေတြကေတာ့ ” မလွိမ့္တပတ္ လုပ္တာပဲ” ဆိုၿပီး ႀကိဳတင္ ေဟာကိန္း ထုတ္ၾကတယ္။ ေနာက္ဆုံးက်ေတာ့ ထင္တဲ့ အတိုင္းပဲ ဘာမွ ျဖစ္မလာဘူး။ ယခုႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္ မွာလည္း မပါေသးဘူး။ ဘယ္ႏွစ္ ဘတ္ဂ်က္မွာ ပါမယ္ဆိုတာကိုလည္း ဘယ္လူႀကီးမွ ေရေရရာရာ မေျပာဘူး။
မႏွစ္က ဓာတ္အားလိုင္းအတြက္ အေျဖရွာမရ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးတစ္ဖြဲ႕ ေရာက္လာပါတယ္။ ေမာ္လၿမိဳင္-ေရး-ထားဝယ္ ဓာတ္ အားလိုင္းကို သူတို႔ပိုက္ဆံနဲ႔ ဆြဲ ေပး မယ္၊ အတိုးလည္း ေပးစရာ မလိုဘူး၊ ေငြလည္း ျပန္ေပးစရာ မလိုဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒီေလာက္ သေဘာေကာင္း တဲ့ တ႐ုတ္ေတြ တစ္ခါမွ မေတြ႕ဖူးလို႔ အံ့အား သင့္ခဲ့ရတယ္။
ေနာက္ပိုင္း သိရတာကေတာ့ ဒီလူ ေတြဟာ လက္ပံေတာင္း ေၾကးနီ စီမံကိန္းက တ႐ုတ္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ေငြမေပးရဘူးဆိုတာ ေၾကးနီေတာင္က ေၾကးဖိုးနဲ႔ ခုႏွိမ္မွာတဲ့။ ၿပီးရင္ ကၽြန္ေတာ္ တို႔က လက္ပံေတာင္းလိုက္ၿပီး ေၾကးနီ စီမံကိန္းကို ေထာက္ခံေပးရမယ့္ သေဘာ ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္း ရန္တိုက္ ေပးသလို ျဖစ္ေနမယ္ဆိုၿပီး ဝန္ႀကီးဌာန က ျငင္းပယ္လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းကတည္းက ဓာတ္အား လိုင္းကိစၥ ေပ်ာက္သြားတာ ဒီေန႔အထိပဲ။
မၽွေဝခံစား နည္း(၃)သြယ္
” ထားဝယ္မွာ တစ္ယူနစ္(၃၅) က်ပ္နဲ႔ ရခဲ့ရင္ ၿမိတ္နဲ႔ ေကာ့ေသာင္းက ဘယ္ေက်နပ္မလဲ” ဆိုၿပီး တာဝန္ ရွိသူေတြက စိုးရိမ္ေနတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါအတြက္ လုပ္လို႔ရတဲ့ နည္း(၃)နည္းရွိပါတယ္။
(၁)
ၿမိတ္နဲ႔ ေကာ့ေသာင္းအတြက္ တစ္လ ဒီဇယ္(၁၅၀၀၀)ဂါလံခန္႔ အခမဲ့ ေထာက္ပံ့လၽွင္ မီတာတစ္လုံး (၁၀) ယူနစ္ခန္႔ ၃၅ က်ပ္ ႏႈန္းနဲ႔ သုံးခြင့္ ရႏိုင္ပါတယ္။ (မဟာဓာတ္အားလိုင္း မရွိတဲ့ စက္ၿမိဳ႕အားလုံး မီတာတစ္လုံး လၽွင္ ဒီဇယ္ တစ္ဂါလံႏႈန္း အခမဲ့ရရွိ ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္)
(၂)
ထားဝယ္ ဂက္စ္ လၽွပ္စစ္ဓာတ္ အားခကို ေက်ာက္ျဖဴလိုပဲ (၃၅)က်ပ္ ႏႈန္းနဲ႔ ရရွိမယ္ဆိုရင္ မၽွေဝခံစား စံနစ္နဲ႔ တစ္တိုင္းလုံး တစ္ယူနစ္ ၃၀၀က်ပ္ ႏႈန္းခန္႔ျဖင့္ သုံးခြင့္ရႏိုင္ပါတယ္။
(၃)
ဌာနက ထားဝယ္မွာ တစ္ယူ နစ္(၃၅)က်ပ္ပဲ ယူၿပီး၊ ဒီဇယ္ကိုလည္း (၁၅၀၀၀) ဂါလံ ေထာက္ပံ့မယ္ ဆိုရင္ ေတာ့ (၃၀၀)က်ပ္ေအာက္ ထပ္ေလၽွာ႔ ႏိုင္မွာပါ။
ဒီလိုဆိုရင္ တစ္တိုင္းလုံးလည္း ေက်နပ္ လက္ခံၾကမွာပါ။ တစ္ယူနစ္ က်ပ္ (၃၀၀) ေအာက္ဆိုရင္ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား စက္မႈ လက္မႈလုပ္ငန္း ( SME )မ်ား လည္ပတ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။ထိုင္းကေန ဝယ္သုံးမယ္ဆိုလၽွင္ ၿမိတ္အတြက္ ထိုင္းမီးကို ဝယ္ သုံးမယ္ ဆိုရင္ ေမာေတာင္က တဆင့္ တစ္ယူနစ္ ၅ဘတ္ခြဲ ေဈးနဲ႔ ဝယ္ရမွာပါ။ ပကၽြတ္ဝယ္ ေဈး ၅ဘတ္ခြဲက (၁၇၃)က်ပ္။ ၿမိတ္ေရာက္တဲ့အထိ unit loss (၁၅%)အတြက္ (၂၇)က်ပ္၊ ျဖန္႔ျဖဴး စရိတ္(၃၀)က်ပ္၊ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံသည့္ ကုမၸဏီ အျမတ္ရယူမႈ(၂၀)က်ပ္၊ ျမန္မာျပည္ အခြန္အခ(၁၀)က်ပ္၊ ဌာနသို႔ Royality Fee (၁၀)က်ပ္ အားလုံး ေပါင္းလိုက္ရင္ အနည္းဆုံး (၂၇၀) က်ပ္ က်သင့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ (၂)ႏွစ္ခန္႔က ပကၽြတ္-ေမာေတာင္ နယ္စပ္ဂိတ္ဖြင့္ရင္ အဆင္ ေျပေအာင္ဆိုၿပီး ေမာေတာင္အတြက္ လၽွပ္စစ္ (၂) မဂၢါဝပ္ခန္႔ ေရာင္းေပး မယ္လို႔ ထိုင္းလၽွပ္စစ္က မူအားျဖင့္ သေဘာတူခဲ့တယ္။ ျမန္မာ ျပည္ဘက္ ျခမ္းက ဓာတ္အားလိုင္းဆြဲၿပီး အဆင္ သင့္ ေစာင့္ေနေသာ္လည္း ဒီေန႔အထိ ထိုင္းဘက္က မီးမလႊတ္ေပးေသးဘူး။
” နယ္ျခားစည္းမ်ဥ္းနဲ႔ ဘုံဆိုင္ေျမ (No Man’s Land) သတ္မွတ္ခ်က္ လက္မွတ္ ထိုးၿပီးမွ မီးေပးႏိုင္မယ္” ဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးလုပ္ ေနတယ္။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က ဂက္စ္ေတြနဲ႔ ထုတ္ထားတဲ့ လၽွပ္စစ္ကို ျပန္ဝယ္ သုံးတာေတာင္ ခယေန ရတယ္။
နိဂုံး
မဟာဓာတ္အားလိုင္း လုံး၀မရွိ ေသးတာ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးပါ။ အခမဲ့ ခြဲတမ္းဆီ လုံး၀မရတာလည္း တနသၤာရီတိုင္းပါ။
တနသၤာရီတိုင္းအတြက္ မီတာ တစ္လုံး ဆီတစ္ဂါလံစီ ေပးရမယ့္ဟာကို မေပးပဲ၊ အခ်ိဳ႕ေသာ ၿမိဳ႕ေတြကို (၂) ဂါလံစီ ေပးထားတယ္။ တနသၤာရီ တိုင္းျပည္သူမ်ား ကမ္းၿပိဳတာခ်ည္း ခံစားေနၾကရတယ္။ ” ေသာင္ထြန္း” တဲ့ အလွည့္ေရာက္ေအာင္ တတ္ႏိုင္သူမ်ား လုပ္ေပးၾကပါအုံး။
ထားဝယ္ခ႐ိုင္ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ဆႏၵက ကံေပါက္ လၽွပ္စစ္လာရင္ ဂက္စ္ကို အခမဲ့ ရရွိေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဂ်င္ ငွားခပါ က်ခံေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အလြန္ပင္ ေက်းဇူးတင္ ဝမ္းေျမာက္ ၾကမွာပါ။ ၿမိတ္နဲ႔ ေကာ့ေသာင္း ျပည္သူေတြကေတာ့ (မီတာ ဝန္ေဆာင္ခ ေပးသြင္းေနေသာ) မီတာ တစ္လုံးလၽွင္ ဒီဇယ္ တစ္ဂါလံခြဲခန္႔ အခမဲ့ရရင္ ေက်နပ္ၾကမွာပါ။ အစိုးရ သက္တမ္းမကုန္ခင္ ဒီလၽွပ္စစ္မီး ကိစၥကို ျဖည့္ဆည္း ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ” မဲေပးခဲ့ ရက်ိဳးနပ္ၿပီ” ဆိုၾကမွာပါ။
၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စဥ္က ” လမ္းနဲ႔ လၽွပ္စစ္မီး” ကို ေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးမယ္လို႔ အာမခံထားတာ မေမ့ေလာက္ ေသးဘူးထင္ပါတယ္။ လမ္းေတြလုပ္ထား ျပင္ထား တာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အားရစရာ ေကာင္း ပါတယ္။ လိပ္ခဲတည္းလဲ ျဖစ္ေနတာက လၽွပ္စစ္မီးပါ။ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သို႔မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စု လၽွပ္စစ္ဝန္ႀကီးက ” ယူေစ” လို႔ တစ္ခြန္း ေျပာလိုက္တာနဲ႔ တစ္တိုင္းလုံးမွာ တစ္ ယူနစ္ ၃၀၀ က်ပ္ ေအာက္ေဈးႏႈန္းနဲ႔ သုံးစြဲၾကရမွာပါ။
