ပြာကေညာ

0
1170

စေကာကရင္ေတြက သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ပြာကေညာလို႔ ေခၚတယ္။ ျမန္မာ ဘာသာျပန္ရင္ လူလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ဒီတိုင္းရင္းသားေတြကို အေရွ႕ေတာလို႔ ေခၚတဲ့ ထားဝယ္ေဒသ အေရွ႕ဘက္မွာ ေတြ႕ရတယ္။ အမွန္ေတာ့ ထားဝယ္အေရွ႕ ဘက္သာ မဟုတ္ပါဘူး၊ တနသၤာရီ ႐ိုးမ တစ္ေလၽွာက္လုံးကေန ေျမာက္ ဘက္ ရွမ္းျပည္အထိ၊ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး၊ ပဲခူး႐ိုးမမွာလည္း ေတြ႕ရတယ္။

ကရင္လူမ်ိဳးေတြကို အဓိကအားျဖင့္ စေကာနဲ႔ ပိုးဆိုၿပီး (၂)မ်ိဳး ေတြ႕ရတယ္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး အတြင္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ ကရင္တိုင္းရင္းသား ေတြကို စေကာလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ ကရင္တိုင္းရင္း သားေတြကို ပိုးလို႔ သတ္မွတ္တာ ေတြ႕ရတယ္။
ဒီေန႔ ကရင္ျပည္နယ္လို႔ လူသိမ်ား တဲ့ ျပည္နယ္ကို တစ္ခါတုန္းက ေကာ္သူေလ ျပည္နယ္လို႔ ေခၚတယ္။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ စေဝွာ္(စေကာ)၊ ႐ႈိ(ပိုး)၊ ဘြဲ၊ ပေဒါင္၊ ကရင္နီ၊ ဇယိမ္းဆိုၿပီး ေဖာ္ျပတယ္။ ေနထိုင္ရာ ေဒသအလိုက္ ေတာင္ပိုင္း ကရင္နဲ႔ ေျမာက္ပိုင္း ကရင္ဆိုၿပီးလည္း ေခၚတယ္။ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာျပည္ လူဦးေရ သန္းေခါင္ စာရင္း အစီရင္ခံစာ စာရင္းခ်ဳပ္တြင္ ကရင္လူမ်ိဳး ၁၇မ်ိဳးလို႔ ေတြ႕ရတယ္။ (၁) စေကာ (၂) ပိုး (၃) ေဝေဝါ (၄) မိုးနဲဘြား (၅) ဘြဲ႕ (၆) ဘရက္ (၇) ကရင္ျဖဴ (၈) ပကူး (၉) မိုးပြား (၁၀) ေတာင္သူ (၁၁) ပေဒါင္း (၁၂) ရင္းေဘာ္ (၁၃) ဂဲကိုး (၁၄) ကရင္နီ (၁၅) ဇယိန္ (၁၆)တလိုင္း ကလဆီ (၁၇) လူမ်ိဳးသီးျခား ေဖာ္မျပထားေသာ ကရင္ ျဖစ္တယ္။

kayin-new-year
၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ၁၈ ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္ ေထာင္စုေန႔တြင္ တင္သြင္းေသာ တိုင္း ရင္းသား ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း စာတမ္းတြင္ (၁) စေကာကရင္ (၂) ပိုးကရင္ (၃) ပကူးကရင္ (၄) ဘြဲကရင္ (၅) ေမာ္ေနပြား (၆) သလြယ္ပြား (၇) ကယ္ခို (၈) ကယ္ဘား (၉) ပလခ်ီး (၁၀) မိုပြာ (၁၁) ကရင္ျဖဴလို႔ ဆိုတယ္။ေနာက္ဆုံး သတ္မွတ္ထားတဲ့ တိုင္းရင္း သား ၁၃၅မ်ိဳးတြင္ ကရင္အစု ၁၁မ်ိဳးလို႔ ေဖာ္ျပတယ္။ (၁) ကရင္ (၂) ကရင္ျဖဴ (၃) အေလႀကီး (ကေလခ်ီ) (၄) မြန္ကရင္ (၅) စေကာ (ကရင္) (၆) တေလွပြာ (၇) ပကူး (၈) တြဲ (၉) ေမာေနပြား (၁၀) ဖိုးပြာ (၁၁) ပိုး(ကရင္) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ကရင္တိုင္းရင္းသားေတြ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိပုံကို ပညာရွင္ေတြ အမ်ိဳး မ်ိဳး သတ္မွတ္တာလည္း ေတြ႕ရတယ္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ကရင္ ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ေတြမွာ ျပသတဲ့ ျပခန္း ေတြ၊ ျဖန္႔ေဝတဲ့ လက္ကမ္း စာေစာင္ ေတြအရ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသက ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာတယ္လို႔ ေတြ႕ရတယ္။ အမ်ိဳးသားစာေပဆုရ စာေရး ဆရာႀကီး ေမာင္စင္ၾကယ္ရဲ႕ ကရင္ ဘ၀ဓေလ့ စာအုပ္အရ ကရင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဗာဗုလုန္ ( အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသ)ကေန ဘီစီ (၂၂၃၄)ခုႏွစ္ကေန ထြက္ခဲ့ တယ္။ ဘီစီ (၂၁၉၇) မွာ မြန္ကိုလီယန္ကို ေရာက္ တယ္။ ဘီစီ (၂၀၁၃)မွာ အေရွ႕ တာကစၥတန္ကို ေရာက္တယ္။ ဘီစီ (၁၈၆၄) မွာ တိဘက္ကို ေရာက္ တယ္။ ဘီစီ (၁၃၈၅) မွာ ယူနန္ျပည္ကို ေရာက္ တယ္။ ကရင္လူမ်ိဳး ပထမ အသုတ္ဟာ ဘီစီ (၁၁၂၅) မွာ ျမန္မာျပည္ ေရာက္ တယ္။ ဒုတိယအသုတ္က ဘီစီ (၇၃၉)မွာ ျမန္မာျပည္ ေရာက္တယ္ ။ ဒီေန႔ ကရင္သကၠရာဇ္က ကရင္လူမ်ိဳး ဒုတိယ အသုတ္ ျမန္မာျပည္ထဲ စတင္ ေရာက္ရွိ ခ်ိန္ကစၿပီး ေရတြက္ခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႕ရ တယ္။
ဆရာႀကီး မန္းလင္းျမတ္ေက်ာ္ ေရးသားတင္ျပတဲ့ ကရင့္ဘ၀ေရစီး ေၾကာင္းစာတမ္းတြင္ ဦးထြန္းရီ ျပဳစုတဲ့ ပါဒႏိုင္ငံေတာ္ သမိုင္းအရ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀၀ခန္႔ကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း ကရီလူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္ေၾကာင္း ဆိုတယ္။ ဧရာ၀တီ၊ စစ္ေတာင္းႏွင့္ သံလြင္ ျမစ္ဆုံရာေဒသမ်ားတြင္ အုပ္စုဖြဲ႕ ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕ျပထူေထာင္ခဲ့တယ္။ ဒီႏိုင္ငံေတာ္ကို ကရဏၰက တိုင္းလို႔ ေခၚတယ္။ ယိုးဒယား(ဆူခိုထိုင္း)သမိုင္း ကလည္း ကရီလူမ်ိဳးဆိုတာ ကရင္ျဖစ္ ေၾကာင္း ဆိုတယ္။
ဆရာ Mickey Heart အဆိုအရ ပ်ဴဆိုတာ ပယူျဖစ္တယ္။ ေရွးေက်ာက္စာ ေရးနည္းအရ ပေယာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ တယ္။ ပိုးကရင္ေတြကလည္း သူတို႔ ကိုယ္သူတို႔ ” ဖႅ ”  လို႔ ေခၚတယ္။      အဓိပၸာယ္က လူလို႔ရတယ္။ ပိုးကရင္ ေတြက မြန္ကို ပယဝ္၊ ျမန္မာကို ပယံ ေခၚတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပအို႔၊ ပေလာင္၊ ပေဒါင္းဆိုၿပီး လူမ်ိဳးေတြကို ခြဲျခားေခၚ ေၾကာင္း၊ တိဘက္ဘာသာ စကားမွာ လည္း လူအမည္ေတြရဲ႕ ေရွ႕မွာ ” ပ”  ကို သုံးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ဴ။ပယူဆိုတာ ပိုးကရင္စကား ျဖစ္မယ္လို႔ ဆိုတယ္။
ပ်ဴေက်ာက္စာေတြကို ေလ့လာတဲ့ အခါ သဒၵါစည္းမ်ဥ္းအရ ပ်ဴဘာသာဟာ ပိုးကရင္ ဘာသာနဲ႔ အနီးစပ္ဆုံး တူ တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ျပည္ၿမိဳ႕ ေမွာ္ဇာ ေရွးေဟာင္း သုေတသန ျပတိုက္ရွိ သူရိယဝိၾကမမင္း အ႐ိုးအိုးလို႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ေက်ာက္ အ႐ိုးအိုးႀကီးရဲ႕ ပ်ဴ ေက်ာက္စာမွာ ဗံးတိပေဖႅာကၷိ လို႔ ေရးသားထားၿပီး ကရင္ ရဟန္း (၇)ပါးလို႔ ဆရာက ဘာသာျပန္ ေဖာ္ထုတ္ ပါတယ္။
က်န္စစ္သားမင္းႀကီးရဲ႕ နန္းတည္ ေက်ာက္စာပါ တိရ္စူဟာ ပညာရွင္မ်ား ေတြးေတာ ေဖာ္ထုတ္ထားသလို ပ်ဴလို႔ မဆိုႏိုင္ေသးလို႔ ဆိုတယ္။ ပုဂံသား တို႔ ေခၚေဝၚခဲ့တဲ့ တိရ္စူဟာ မြန္ဘာသာ စကားျဖစ္ၿပီး မြန္လိုဖတ္ပါက ေတာင္(ရ္)စူ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာလို ဖတ္တဲ့အခါ ေတာင္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ေတာင္သူ လူမ်ိဳးဆိုတာ ကရင္အမ်ိဳး ႏြယ္တစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ပုဂံေခတ္မွာ ေတာင္သူႀကီးမင္း ဆိုတာ ရွိတယ္။ ဒီမင္းက ေတာင္သူ လူမ်ိဳးမင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆရာက ဆိုတယ္။ ပ်ဴေတြက ကိုယ္ကိုကိုယ္ ေကာကလို႔ေရး ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။
သေရခတၱရာ သမိုင္းမွာ စေကာလူ မ်ိဳး စစ္တပ္ ခ်ီတက္လာၿပီဆိုတဲ့ ေကာလဟာလေၾကာင့္ ျပည္ပ်က္ ေၾကာင္း ဆိုတယ္။ ဒီစေကာဆိုတာ ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာေတြမွာ ေတြ႕ရတတ္ တဲ့ စေၾကာ ျဖစ္တယ္။ ပ်ဴေတြနဲ႔ အတူေန တဲ့ ကရင္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ပုဂံ ေက်ာက္စာေတြမွာ စေၾကာသံဗ်င္၊ စေၾကာကၽြန္ ဆိုတာေတြ ေတြ႕ရတယ္။
ျမန္မာဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီ၊ ပါတီစည္းလုံးေရး ဗဟိုေကာ္မတီဌာန ခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္း သား ယဥ္ေက်းမႈ ႐ိုးရာ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား (ကရင္)စာအုပ္တြင္ စေၾကာ-နံ၊ ေရွးက ရွိခဲ့ဖူးေသာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူ မ်ိဳးတမ်ိဳးဟူ၍ တကၠသိုလ္ ျမန္မာ အဘိဓာန္မွာ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုေၾကာင္း၊ ဧရာ၀တီ ျမစ္အေနာက္ဘက္ မင္းဘူးနယ္ ေျခာက္ခ႐ိုင္တြင္ ေအဒီ ၈ ရာစုကပင္ ဝင္ေရာက္ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး ဆည္ေျမာင္းနဲ႔ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားလို႔ ယူဆႏိုင္ ေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။
ဒါ့အျပင္ ပုဂံအေရွ႕ေတာင္ဘီ႐ြာ ေ႐ႊကြန္ခ်ာဘုရား အေရွ႕ေျမာက္ တံတိုင္း အတြင္းရွိ ေလးမ်က္ႏွာ ေက်ာက္စာ အေနာက္မ်က္ႏွာဘက္တြင္ ကရင္တန္မီ ေျပာက္၊ ပုဂံ အေရွ႕ေျမာက္တန္ေဆာင္း ဘုရား မုတ္ဂူအတြင္း ေက်ာက္စာ ေက်ာက္စာေၾကာင္းေရ ၁၅တြင္ – စကုကၽြန္၊ စၾကဝ္ကာ။ ငဝံဖႅည္သင္ငိ ငတိစန္သာင စြာ၁၊ သာငခ်က္ရာ ၁၊ ငစြာငိငၾကင္၁၊ သၽွင္အဂၢသမာဓိစပ္ ဆိုေသာ သုဝဏၰသၽွံ သူေဌးခန္းပ်ိဳ႕ ပုဒ္ေရ ၆ သာဝတၳိျပည္ ဘြဲ႕တြင္..ကုန္သည္ တအုပ္၊ လယ္လုပ္ မေရာ၊ စေၾကာမႁပြမ္း၊ ဂၽြမ္းႏွင့္ ေတာင္သူ၊ လူကားတ႐ိုး.. စတာေတြ ေဖာ္ျပထားတယ္။
ဒီအဆိုေတြကို စုစည္းၾကည့္ရင္ ကရင္ဆိုတာ ခရစ္ႏွစ္မတိုင္ခင္က တည္းက ေနခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ အဓိက ပ်ဴေတြ ေကာင္းစားစဥ္ အခ်ိန္ ကတည္းက အတူေနထိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ ဒီေန႔ ကရင္ျပည္နည္အတြင္း ေကာ့ဂြန္းဂူ၊ ဆႏၵန္ဂူေတြမွာ ေရွးလက္ရာ အေျမာက္အမ်ား တည္ရွိေနသလို ဘားအံေဒသမွာလည္း လက္ေရးစင္းပါ အုတ္ခ်ပ္ေတြ ေတြ႕ရေၾကာင္း သိရတယ္။
ကရင္တို႔ရဲ႕ ဓေလ့ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ အ႐ိုးေကာက္ပြဲဟာ ပ်ဴဓေလ့နဲ႔ အေတာ္ တူတယ္။ ဒ႑ာရီေတြ၊ အလကၤာ ေတြ၊ စကားထာေတြ၊ ကိုးကြယ္ ယုံၾကည္မႈေတြ မ်ားစြာရွိသလို ထင္ရွားလွတဲ့ ဒုံးအက လည္းရွိ တူရိယာပစၥည္းေတြ ရွိတယ္။ နတ္ကိုးကြယ္မႈေတြ၊ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္မ်ားရွိသလို ခရစ္ယာန္ ဘာသာ ဝင္မ်ားလည္း ရွိတယ္။ လဲကယ္ဘာသာ ဆိုတာ လည္းရွိတယ္။ ဖားစည္နဲ႔ ကၽြဲခ်ိဳ ကေတာ့ ကရင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အထင္ကရ ပစၥည္းေတြ ျဖစ္တယ္။
ဆရာ Mickey Heart ရဲ႕အဆိုအရ ကရင္ရဟန္းေတြက ပ်ဴေခတ္ကတည္း ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အခုထက္တိုင္ နတ္ကိုးကြယ္မႈေတြ၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ရွိဆဲ ျဖစ္တယ္။ ကရင္ တိုင္းရင္း သားတခ်ိဳ႕ (အထူးသျဖင့္ စေကာကရင္ လူမ်ိဳးေတြ) ခရစ္ယာန္ ဘာသာ ကူးေျပာင္းမႈကို ျမန္မာဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီစာအုပ္မွာ အခုလို ေတြ႕ရတယ္။
ပထမဆုံး ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ အျဖစ္ ကူးေျပာင္းခဲ့သူမွာ ဦးသာျဖဴ ျဖစ္တယ္။ စေဝွာ္(စေကာ) ကရင္ အမ်ိဳးသားျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ႏွစ္ျခင္း သာသနာျပဳ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဂ်ပ္ဆင္ရဲ႕ တပည့္ ျဖစ္တယ္။ ဦးသာျဖဴကို ၁၈၂၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၆ ရက္ ေန႔တြင္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ မွာ ႏွစ္ျခင္း မဂၤလာ ခံယူတယ္။ သာသနာျပဳ ေဂ်ာ့ဒိုနာဘုတ္မင္း အဖြဲ႕နဲ႔ လိုက္ပါၿပီး ထားဝယ္ေဒသမွာ ေဟာေျပာခဲ့တယ္။ ၁၈၂၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ေစာကြာလာနဲ႔ အေပါင္းပါ ၁၀ ဦးဟာ ထားဝယ္မွာပဲ ႏွစ္ျခင္းမဂၤလာ ခံယူခဲ့တယ္။
ဘာလို႔ ဒီအေၾကာင္းေတြ ေျပာေနရ လဲဆိုရင္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီး အတြင္း လူဦးေရအရ ကရင္တိုင္းရင္းသား ေတြက ဒုတိယ လူဦးေရ အမ်ားဆုံး ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္း စည္းလုံး ညီၫြတ္ေစခ်င္ရင္ တိုင္းရင္း သား လူမ်ိဳးတိုင္းရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ထုံးတမ္း ဓေလ့ေတြကို ေလ့လာဖို႔ လိုတယ္။ ဒါမွ တစ္ဦးကို တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေလးစားၿပီး အတူယွဥ္တြဲ ေနႏိုင္မယ္။
ႏိုင္ငံေရးအရ နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ လိုက္တဲ့အခါ လူမ်ိဳးစုႀကီးေတြ ျဖစ္တဲ့ ကရင္၊ မြန္ေတြဟာ ႏွစ္ဖြဲ႕ ခြဲသြားတယ္။  ျမန္မာကရင္-ျမန္မာမြန္ ရွိသလို၊ ထိုင္းကရင္-ထိုင္းမြန္ေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး စတာေတြ ေၾကာင့္ တစ္ေယာက္အေၾကာင္း တစ္ ေယာက္ မသိႏိုင္ေတာ့ဘူး။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ေဆြမ်ိဳး အရင္းေတြ ဆိုတာ မသိၾကေတာ့ဘူး။
ၿပီးေတာ့ သမိုင္းကြင္းဆက္ျပတ္ သြားပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ကစၿပီး ထားဝယ္အေရွ႕ဘက္ ေဒသရွိ ကရင္တိုင္းရင္းသားေတြဟာ    ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ကူးေျပာင္းသက္ ဝင္ယုံၾကည္ခဲ့ေပမယ့္ ဘန္းေခ်ာင္းက ေျခေတာ္ရာ၊ ကလက္ႀကီးက ခိုပေလာ (ေစတီျပင္)၊ ကမိတ္႐ြာက ေစတီ ေဟာင္းေတြ၊ ပုံျပင္ေတြ၊ ဒ႑ာရီေတြရွိပါ တယ္။ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံတမ္း ေတြ အမ်ားရွိတယ္။
ပြာကေညာ-ဖႅဳံ-ပအို႔-ေတာင္သူဆ ေရွးႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာကတည္းက ၿငိမ္း ခ်မ္းစြာအတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ကရင္ တိုင္းရင္းသားေတြအေၾကာင္း ေလ့လာ ေစခ်င္ပါတယ္။
ကရင္တစ္က်ပ္-ဗမာတစ္က်ပ္ ဆိုတဲ့အတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အျမန္ရပါ ေစလို႔ ဆုေတာင္းမိပါတယ္။