ဒို႔ဗမာ ေတးဂီတ

0
1131

ယခုတစ္ေလာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ သီခ်င္းသံမ်ား ကမၻာတစ္ဝွမ္းတြင္ ေသာေသာညံ ေန၏။
ျမန္မာယူ-၂၀ အသင္း ေျခစမ္း ပြဲမ်ား ကစားခဲ့ေသာ အာရွ၊ ဥေရာပ မွသည္ ယခု က်င္းပဆဲ လူငယ္ ကမၻာ့ ဖလားပြဲ အိမ္ရွင္ နယူးဇီလန္ ကၽြန္းႏိုင္ငံ၊ ယူ-၂၃ ဆီးဂိမ္း က်င္းပေနေသာ စင္ကာပူ စသည့္ ႏိုင္ငံတို႔တြင္  ျမန္မာတို႔ ၏ ” ကမၻာ..မေၾက၊ ျမန္မာ..ေျပ” ဟူေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ေတးသံမ်ား လြင့္ပ်ံေနသည္မွာ တစ္ကယ့္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ။


ပြဲခ်ိန္ တစ္ေလၽွာက္ (အျပတ္ အသတ္ ႐ႈံးနိမ့္ေနလၽွင္ေတာင္မွ) ႏိုင္ငံ ေတာ္ သီခ်င္းကို တစ္ညီတစ္ၫြတ္တည္း တခဲနက္ သီဆို အားေပးေနတတ္သည့္ ျမန္မာ ပရိသတ္၏ စိတ္ဓာတ္မွာလည္း ၿပိဳင္ဖက္အသင္း၊ ၿပိဳင္ဖက္ ပရိသတ္ မ်ားပင္ ေလးစားအားက် ၾကသည္အထိ။
ကိုယ့္ငါးခ်ဥ္ ကိုယ္ခ်ဥ္၍ မဟုတ္ ပါ။ ေဘာလုံးပြဲမ်ား မစတင္မီ ျမန္မာ ေဘာလုံးအသင္းမ်ား သီဆိုလိုက္ေသာ ကမၻာမေၾက သီခ်င္းသံသည္ အေမရိကန္၊ ယူကရိန္း၊ အင္ဒိုနီရွား စေသာ ႏိုင္ငံတို႔၏ ႏိုင္ငံေတာ္ သီခ်င္းသံထက္မ်ားစြာ သာလြန္ ေကာင္းမြန္၍ တီးလုံးသံ ၾကားယုံ ျဖင့္ပင္ ဇာတိမာန္ တက္ႂကြလာသည္ဟု ခံစား မိပါသည္။

min-khant-our-burma-music
ထိုထိုေသာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အသီး သီးမွ ႏိုင္ငံေတာ္ သီခ်င္းမ်ား၏ အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သမိုင္းေၾကာင္းကို လက္လွမ္း မမီေသာ္ လည္း အမိ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ သီခ်င္း၏ စီးဆင္းလာရာ သမိုင္းေၾကာင္းမွာ မည္သည့္ ႏိုင္ငံႏွင့္မဆို ႏႈိင္းယွဥ္ မွတ္ေက်ာက္တင္ခံ ႏိုင္ပါသည္။
ယခု ဂုဏ္ယူျမတ္ႏိုးစြာ သီဆို ေနၾကေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းကို ၁၉၄ရ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ တတိယ ညီလာခံ အ႒မ အႀကိမ္ေျမာက္ အစည္း အေဝးတြင္ အတည္ျပဳ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့၏။ ဤႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း၏ မူလ ေရေသာက္ျမစ္ မွာ အဂၤလိပ္ကို ေမာင္းထုတ္ခဲ့ေသာ ” ကမၼဝါ” ဟု အမည္ တြင္ခဲ့သည့္”ဒို႔ဗမာ သီခ်င္း” ျဖစ္ပါသည္။
အဂၤလိပ္ အစိုးရေခတ္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္ေန႔ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး ရာဟုေဒါင့္တြင္ ဒို႔ဗမာသီခ်င္း ဖြင့္ပြဲႀကီးကို ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းႀကီးမွ ဦးစီးကာ စည္ကား သိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့သည္။ ျပည္သူ ျပည္သား အေပါင္းကလည္း သူ႕ကၽြန္ ေခတ္ပင္ ျဖစ္ေသာ္ျငား ဝံ့ဝံ့စားစား တက္ေရာက္ၾကသည္မွာ ေစတီေတာ္ ရင္ျပင္ ျပည့္လၽွံလုမၽွ။ သီခ်င္းေရးစပ္ခဲ့သူ ဝိုင္အမ္ဘီေအ သခင္တင္ ကိုယ္တိုင္ ေခတ္ေပၚ တူရိယာမ်ားႏွင့္တြဲဖက္ သီဆို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရာ ပရိသတ္မ်ား ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ ေတာင္း ဆိုၾကသျဖင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္လည္ သီဆိုျပခဲ့ရသည္အထိ။ သီခ်င္း အဆုံးတြင္ ပရိသတ္၏ ” သခင္မ်ိဳး ေဟ့ ဒို႔ဗမာ” ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံႀကီး ေပၚထြက္ လာကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တင္မက ျမန္မာ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ကူးစက္လြင့္ပ်ံ သြား ေတာ့၏။
ထိုေခတ္ ထိုအခါကလည္း ေဘာလုံး ပြဲကစားရာတြင္ သီခ်င္းမ်ား သီဆို အားေပးေသာ သာဓက ရွိခဲ့၏။ ဒို႔ဗမာ သီခ်င္း ေပၚေပါက္ၿပီး မၾကာမီအတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဘီဘီေအ ကစားကြင္း၌ အဂၤလိပ္အသင္းႏွင့္ ျမန္မာအသင္းတို႔ ေဘာလုံး ယွဥ္ၿပိဳင္ ကစားခဲ့ခ်ိန္တြင္ ဒို႔ဗမာ အစည္းအ႐ုံးႏွင့္ ျမန္မာပရိသတ္ မ်ားက ဒို႔ဗမာသီခ်င္းကို ထပ္ခါထပ္ခါ တီးမႈတ္သီဆို အားေပးခဲ့ၾက၏။ ထိုပြဲ၌ ျမန္မာအသင္းမွ အဂၤလိပ္အသင္းအား ေျခာက္ဂိုး ႏွစ္ဂိုးျဖင့္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ယူကာ ဇာတိမာန္ ျပႏိုင္ခဲ့ေလသည္။
ဒို႔ဗမာ သီခ်င္းသည္ ကၽြန္ေခတ္ကို တိုက္ဖ်က္ၾကရင္း သခင္ျဖစ္လိုေသာ အာသီသမွ ေပါက္ဖြားလာေသာ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္၏။ ထိုသို႔ေသာ သီခ်င္းအား ျမစ္ဖ်ားခံလာသည့္ ယခု လက္ရွိ အမိႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း၏ သီက်ဴးသံ မ်ား ကမၻာတလႊား ၾကားရေသာအခါ ၾကက္သီးေမႊးညင္းမ်ား ထသည္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအေပါင္း ဂုဏ္ယူဝမ္းသာ ပီတိျဖစ္ရသည္မွာ မဆန္းပါ။
ေတးဂီတ အႏုပညာႏွင့္ ျမန္မာ့ တို႔၏ ဇာတိမာန္သည္ ဒြန္တြဲေနပါသည္။ သူ႕ကၽြန္ေခတ္ တေလၽွာက္လုံးတြင္လည္း အမ်ိဳးသား ႏိုးၾကားေရးအတြက္ သီခ်င္း မ်ား ေရးဖြဲ႕ကာ သူ႕ကၽြန္ဘ၀မွ လြတ္ ေျမာက္ေရးအတြက္ သီခ်င္း တိုက္ပြဲမ်ား ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကသည္။
၁၈၈၇ တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ မဒီကိုင္ဆရာ ဦးဖူးၫို၏ ” သီဟာပ်ံ နန္းဘုံျမင့္မွာလ ” အစခ်ီေသာ ကိုယ့္ထီး ကိုယ့္နန္းကို တမ္းတသည့္ ေတး၊ နတ္ေမာက္ ဦးေက်ာ့၏ “ကမၻာတြင္ စဥ္သမိုင္းငယ္ႏွင့္ ” အစခ်ီ သည့္ သူ႕ ကၽြန္လက္မွ လြတ္ရန္ မြတ္သိပ္ေသာ ဆႏၵကို ေမြးျမဴေပးသည့္ သီခ်င္းႏွင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရကို ေၾကာက္ အား ပိုေစခဲ့ သည့္ ဆရာဥာဏ္၏ ျပည္ကုန္းေဘာင္ သီခ်င္း တို႔မွာ ျမန္မာ့ ေနာက္ဆုံးမင္းဆက္ သီေပါဘုရင္ ပါေတာ္မူၿပီးစတြင္ လူထု စိတ္ဓါတ္ကိုေကာင္းစြာ လႈံ႔ေဆာ္ ႏိုင္ခဲ့ေသာ သီခ်င္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။
ဝိုင္အမ္ဘီေအေခတ္ ၁၉၁၀ ခန္႔တြင္ မင္းသားႀကီး ဦးရာျပတ္၏ ေ႐ႊျပည္ႀကီး သီခ်င္း၊ နန္းေတာ္ေရွ႕ ဆရာတင္ေရး၍ စိန္ပါတီ သီဆိုေသာ ဆင့္ပြားေ႐ႊျပည္ႀကီး သီခ်င္းမ်ားျဖင့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္မ်ား ရွင္သန္ ထႂကြ ေစခဲ့သည္။
ဂ်ီစီဘီေအ ေခတ္တြင္လည္း နည္းဗ်ဴဟာ မ်ိဳးစုံ သုံးကာ နယ္ခ်ဲ႕ တိုက္ပြဲ ဆင္ႏြဲခဲ့ရာ ေအာင္သန္းတင္၏ တိုင္းရင္းျဖစ္၊ ခင္လွၾကည္၏ ကုမၼာရီ၊ မၾကည္ေအာင္၏ ပင္နီ.. စေသာ ဝံသာႏု ေတးသီခ်င္းမ်ား၏ အခန္းက႑မွာ အေရးပါခဲ့သည္။   ” ဝံသာႏု” ဟူေသာ ေဝါဟာရ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ ေတာမီးပမာ ျပန္႔ႏွံ႔သြားသည္မွာ ေတးဂီတေၾကာင့္ သာ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုေခတ္ ထိုအခါတြင္ ေပၚေပါက္ ခဲ့ေသာ ေတးသီခ်င္းမ်ားသည္ လူတို႔၏ စိတ္သ႑ာန္ အတြင္းပိုင္းအထိ နက္႐ႈိင္ စြာ ေနရာယူႏိုင္ေသာ အစြမ္းသတၱိမ်ား ရွိပါသည္။ သာဓက တစ္ခု တင္ျပ လိုပါသည္။
တနသၤာရီဂ်ာနယ္၏ ႐ုပ္ပုံလႊာ က႑အတြက္ လိုက္လံစူးစမ္းရင္း..၊ သီခ်င္းမ်ားျဖင့္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သူဟု မိမိကိုယ္ကို မွတ္ယူထားသည့္ ေဒၚအုန္းစီ ဟူေသာ အသက္ ၉၅ ႏွစ္ အ႐ြယ္ အဖြားအိုတစ္ဦးႏွင့္ ထားဝယ္တြင္ ေတြ႕ဆုံ ျဖစ္သည္။
အဖြားအိုသည္ သူ႕ဘ၀၏ အေရးႀကီးေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား အား ေကာင္းစြာ မမွတ္မိေတာ့ပါ။ ဗမာ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ဗမာျပည္ လြတ္လပ္ေရး အမ်ိဳးသၼီး အစည္းအ႐ုံး(ဌာနခ်ဳပ္-ရန္ကုန္)မွ ထုတ္ေပးထားသည့္ သူ၏အသင္းဝင္ ကတ္ျပားေလး အေၾကာင္းပင္ ေမး၍ မရေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္ ေခတ္ တိုက္ပြဲဝင္ သီခ်င္းမ်ားအား အလြတ္ရကာ အခုထိအက်အေပါက္ နည္းစြာ ေလယူေလသိမ္း တိက် ေသသပ္ စြာ သီဆိုျပႏိုင္ဆဲျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ခဲ့ရ သည္။ အမ်ိဳးသားေရးေတးဂီတ၏ စြမ္းပကား ႀကီးမားမႈကား အကဲျဖတ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။
လက္ရွိ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ ေတးဂီတ၏ စြမ္းအင္မ်ားအား ႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ိဳးသားေရး နယ္ပယ္တို႔တြင္ ထိ ေရာက္စြာ အသုံးခ်မႈ နည္းပါး လာသည္။ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ကလည္း ျပည္သူ႕ တစ္ရပ္လုံး အသဲခိုက္ ႏိုင္ေသာ ေတးသီခ်င္းမ်ား ေရးစပ္ သီကုံး ႏိုင္မႈ အားနည္းလာ၏။ အေရးပါေသာ က႑တစ္ရပ္ျဖင့္ သေဘာထားကာ ေကာင္းစြာ အားထုတ္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ ကို ၾကားေတြ႕ရျခင္း မရွိသည္မွာ ဝမ္းနည္းစရာ။ထိုအခါ ေဘာလုံးပြဲမ်ားတြင္ ၾကားရေလ့ရွိေသာ အမိႏိုင္ငံေတာ္ သီခ်င္းအား ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ တခဲနက္ သီက်ဴးသံသည္သာ စိတ္ဘဝင္ကို ထိခတ္ႏိုင္ေတာ့သည္။
အေဝးေရာက္ ျမန္မာမ်ားလည္း ထိုေဘာလုံးပြဲမ်ားတြင္ အမိႏိုင္ငံေတာ္ သီခ်င္းကို အားပါးတရ သီဆိုအား ေပးရင္း ဇာတိမာန္မ်ား ႏိုးၾကား ၾကလိမ့္မည္။ အမိေျမကို တမ္းတ လြမ္းဆြတ္ရင္း အမိ ႏိုင္ငံေတာ္ အက်ိဳးကို အေဝးမွ သယ္ပိုးႏိုင္ေရး ေတြးဆတတ္လာ ၾကလိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္မိပါသည္။  ၁၉၄၈ ခုနစ္ ဇန္နဝါရီ ၄ ၇က္ မိနစ္ ၂၀ အခ်ိန္ ယူနီယံဂ်က္အလံ တိုင္ ထိပ္ဖ်ားမွ တေျဖးေျဖး နိမ့္ဆင္းသြားခ်ိန္..၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္အလံ တိုင္ထိပ္သို႔ ျမင့္တက္ သြားစဥ္အခါတြင္ စတင္ထြက္ေပၚ လာခဲ့ေသာ “ကမၻာ..မေၾက၊ ျမန္မာေျပ..” အစခ်ီ အမိႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ ေတးသြား..၊ ယခုအခါတြင္ ကမၻာတလႊားမွ ၾကားသိ ၾကေလၿပီ။

က်မ္းကိုး –
– ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ေတးဂီတ- ေမၿမိဳ႕မိုးၾကည္၊ ၁၉၇၈- စာေပဗိမာန္။