လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပါ၀င္ေနသည္ကို မြန္ျပည္သူအမ်ားစု မသိရွိ ၾကေၾကာင္း The Asia Foundation ၏ ေကာက္ခံသည့္ စစ္တမ္းအရသိရသည္။
လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ပါ၀င္ေနသည့္ အေနအထား သိ၊မသိကို ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး ၁၄ ခုမွ လူေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ကို စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ရာ မြန္ျပည္နယ္သည္ မသိရွိမႈႏႈန္း အျမင့္ဆံုး ျပည္နယ္ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္တမ္းမွ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ဒီအခ်က္ေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၂၀၁၄ ေကာက္ခံခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ေကာက္ခံခဲ့တဲ့ လူေတြရဲ႕ အျမင္ျဖစ္ပါတယ္၊ အခ်က္အလက္ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔အျမင္ သူတို႔သိထားတဲ့ အသိေတြျဖစ္ပါတယ္” ဟု The Asia Foundation မွ Senior Program Officer ဦးရဲသူေအာင္က ေျပာသည္။
လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကို မသိရွိသည့္ႏႈန္းမွာ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၈၅ % ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ၈၄%၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ၇၇%၊ ကယာျပည္နယ္တြင္ ၇၆% စသျဖင့္ရွိၿပီး မြန္ျပည္နယ္သည္ မသိရွိမႈႏႈန္း အျမင့္ဆုံးျပည္နယ္ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
“လႊတ္ေတာ္မွာ တပ္မေတာ္သားေတြပါတယ္ဆိုတာ ၾကားေတာ့ၾကားဖူးပါတယ္၊ အေသးစိတ္ နားမလည္ဘူး၊ ကိုယ္က ဗဟုသုနည္းတာလဲပါတယ္။ ေနာက္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းလဲ သိပ္စိတ္မဝင္စားဘူး၊ ကိုယ့္ဝမ္းေရးအတြက္ပဲကိုယ္လုပ္ေနရတယ္။ ကိုယ့္ျပည္နယ္ ကိုယ့္အစိုးရအေၾကာင္းလဲ သိပ္နားမလည္ဘူး” ဟု သာမန္မြန္ျပည္သူ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးခင္ေအာင္က ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ျပည္သူမ်ားအၾကား ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈ ပုိမုိေကာင္းမြန္လာေစရန္၊ အစုိးရ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမိတ္ဖက္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ႏုိင္ငံသားအသိပညာေပး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ သိရွိနားလည္မႈနွင့္ အျမင္မ်ားအား မွတ္တမ္းတင္ႏုိင္ရန္ရည္ရြယ္ၿပီး The Asia Foundation က စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေမလ ႏွင့္ ဇြန္လအတြင္းျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အစိုးရႏွင့္ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပူးေပါင္းပါဝင္မႈ၊ ဒီမိုကေရစီနားလည္မႈ၊ ကိုယ္ပိုင္ အမွတ္အသားႏွင့္ တန္ဖိုးထားမႈမ်ား၊ ယံုၾကည္မႈ၊ က်ား၊ မ တန္းတူညီမွ်မႈ၊ စီးပြားေရးတန္ဖိုးထားမႈမ်ား၊ ျပည္သူလူထုအျမင္၊ သတင္းအခ်က္အလက္အရင္းအျမစ္မ်ားႏွင့္ လူမႈေရးအေျခအေနအရပ္ရပ္တို႔အေပၚ အေျခခံၿပီး ေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ယင္းတြင္ အစုိးရႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဗဟုသုတနည္းပါးၿပီး ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ နားလည္သေဘာ ေပါက္မႈ နည္းပါးေၾကာင္း ၄င္းဗဟုသုတသည္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ပုိမုိနည္းပါးသည္ဟု စစ္တမ္းက ေထာက္ျပထားသည္။
ထိုေၾကာင့္ မူ၀ါဒႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ရာတြင္ ျပည္သူလူထုထားရွိေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယုံၾကည္မႈ၊ လူမ်ိဳးေရး/ဘာသာေရး သေဘာထားႀကီးမႈမ်ားႏွင့္ က်ား/မေရးရာ တန္ဖုိးမ်ားအား ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း ဦးရဲသူေအာင္က ေျပာသည္။
The Asia Foundation သည္ အာရွႏုိင္ငံအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ သာယာ၀ေျပာေရးတုိ႔ကုိဦး တည္ေဆာင္ရြက္ရန္ အာရွႏုိင္ငံမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္မ်ား ျမွင့္တင္ေရး၊ အမ်ိဳးသမီး ထုအခြင့္အေရး၊ စီးပြားေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ ေဒသတြင္း အျပန္အလွန္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးတုိ႔ကို အျမတ္အစြန္းပဓာနမထားဘဲ အစုိးရႏွင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းမရွိေသာ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုျဖစ္သည္။
